Και τρίτο σκάφος βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της Ισπανίας, έπειτα από επίθεση που δέχθηκε από φάλαινες όρκες, οι οποίες ονομάζονται και φάλαινες δολοφόνοι. Επιστήμονες που μελετούν τις επιθέσεις θεωρούν ότι οι φάλαινες «μαθαίνουν» και αντιγράφουν τη συμπεριφορά αυτή η μία από την άλλη.
Στο τελευταίο περιστατικό, τρεις όρκες χτύπησαν τη θαλαμηγό τη νύχτα της 4ης Μαΐου στο στενό του Γιβραλτάρ, στα ανοιχτά της Ισπανίας, και κατέστρεψαν το πηδάλιο. «Υπήρχαν δύο μικρότερες και μία μεγαλύτερη όρκα», είπε ο καπετάνιος, Werner Schaufelberger, στο γερμανικό έντυπο Yacht. «Τα μικρά χτύπησαν το πηδάλιο στο πίσω μέρος, ενώ η μεγάλη έκανε πίσω και χτύπησε επανειλημμένα το πλοίο από το πλάι, με όλη της τη δύναμη».
Ο Schaufelberger είπε ότι είδε τις μικρότερες όρκες να μιμούνται τη μεγαλύτερη. «Οι δύο μικρές όρκες παρατήρησαν την τεχνική της μεγαλύτερης και με βιασύνη χτύπησαν κι αυτές στη βάρκα». Η ισπανική ακτοφυλακή έσωσε το πλήρωμα και ρυμούλκησε το σκάφος στο Μπαρβάτε, αλλά αυτό βυθίστηκε στην είσοδο του λιμανιού.
Δύο μέρες νωρίτερα, έξι όρκες είχαν επιτεθεί σε ένα άλλο ιστιοπλοϊκό που έπλεε στο στενό. Ο Greg Blackburn, ο οποίος βρισκόταν στο σκάφος, είδε μια μητέρα όρκα να μαθαίνει στο μικρό της πώς να χτυπά το πηδάλιο. «Ήταν σίγουρα κάποια μορφή εκπαίδευσης, υπήρχε κάποια διδασκαλία», είπε στο 9news, σύμφωνα με το Live Science.
Οι αναφορές για επιθετικές συναντήσεις με όρκες στα ανοιχτά των ιβηρικών ακτών άρχισαν τον Μάιο του 2020 και γίνονται όλο και πιο συχνές, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2022 στο περιοδικό Marine Mammal Science. Οι επιθέσεις φαίνεται να γίνονται κυρίως προς ιστιοπλοϊκά σκάφη και ακολουθούν ένα σαφές μοτίβο: Οι φάλαινες πλησιάζουν από την πρύμνη για να χτυπήσουν το πηδάλιο και στη συνέχεια χάνουν το ενδιαφέρον τους μόλις καταφέρουν να σταματήσουν το σκάφος.
Οι περισσότερες συναντήσεις ήταν ακίνδυνες, είπε ο López Fernandez στο Live Science. «Σε περισσότερες από 500 συναντήσεις που έχουν καταγραφεί από το 2020, υπάρχουν τρία βυθισμένα πλοία. Υπολογίζουμε ότι οι φάλαινες δολοφόνοι αγγίζουν μόνο ένα πλοίο από κάθε εκατό που πλέουν σε ένα μέρος».
Όμως η αύξηση της επιθετικότητας προς τα σκάφη είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο, είπε ο López Fernandez. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να προκάλεσε μια αλλαγή στη συμπεριφορά μιας όρκας, την οποία ο υπόλοιπος πληθυσμός έχει μάθει να μιμείται.
«Οι όρκες το κάνουν επίτηδες, φυσικά, δεν γνωρίζουμε την προέλευση ή το κίνητρο, αλλά για εμάς, κάθε μέρα ενισχύεται το σενάριο ότι όλα οφείλονται στην αμυντική συμπεριφορά που βασίζεται σε ένα τραύμα», είπε.
Οι ειδικοί υποπτεύονται ότι μια θηλυκή όρκα, την οποία αποκαλούν White Gladis, υπέστη μια «μεγάλη στιγμή αγωνίας», όπως για παράδειγμα μια σύγκρουση με κάποιο σκάφος ή μια παγίδευση κατά τη διάρκεια παράνομου ψαρέματος, με αποτέλεσμα να πυροδοτηθεί αυτή η επιθετική συμπεριφορά. «Αυτή η τραυματισμένη όρκα είναι εκείνη που ξεκίνησε αυτή τη συμπεριφορά σωματικής επαφής με το σκάφος», είπε ο López Fernandez.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2022, οι όρκες είναι κοινωνικά πλάσματα που μπορούν εύκολα να μάθουν και να αντιγράψουν συμπεριφορές που εκτελούνται από άλλους.
Πάντως, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η ασυνήθιστη συμπεριφορά να είναι ένα παιχνίδι ή μία «μόδα» που θα ξεχαστεί από τις φάλαινες. «Είναι απίστευτα περίεργα και παιχνιδιάρικα ζώα και έτσι αυτό μπορεί να είναι περισσότερο ένα παιχνίδι παρά κάτι επιθετικό», είπε στο Live Science η Deborah Giles, ερευνήτρια όρκας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον και στη μη κερδοσκοπική οργάνωση Wild Orca.
