«Αν δούλευε η σηματοδότηση του ECTS, ένας υποθετικός τρομοκράτης σταθμάρχης και να ήθελε να βάλει δύο τρένα να τρακάρουν, δεν θα μπορούσε». Πηγές εντός της ΕΡΓΟΣΕ καταδεικνύουν τις τεράστιες καθυστερήσεις ολοκλήρωσης της σύμβασης 717 ως αποφασιστικής σημασίας για την υποβάθμιση της ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου. Σε έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή της «Κ» από την εσωτερική αλληλογραφία της εταιρείας, αποτυπώνονται προβλήματα που γίνονταν κατ’ επανάληψη γνωστά στους υπευθύνους του έργου για την «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας».
Η επιστολή του Χρήστου Κατσιούλη, που το 2022 παραιτείται από τη θέση του προέδρου της σύμβασης ETCS 10005 εγείροντας ζητήματα ασφαλείας που αποδείχθηκαν προφητικά, είδε ευρέως το φως της δημοσιότητας λίγες ώρες μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Σήμερα η «Κ» αποκαλύπτει έγγραφο του ιδίου, ο οποίος εργαζόμενος τότε, ως βοηθός επιβλέπων της σύμβασης 717 φέρεται να επισήμαινε, μεταξύ άλλων, αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου, τροποποιήσεις αυτού, ελλιπείς μελέτες της μιας από τις δύο εταιρείες της κοινοπραξίας, η οποία είχε αναλάβει το νότιο τμήμα του δικτύου (Αθήνα – Πλατύ) αλλά και διενέργεια εργασιών χωρίς την ύπαρξη εγκεκριμένων μελετών.
Δέκα επισημάνσεις
Η λίστα των 10 επισημάνσεων που αφορά ζητήματα ασφαλείας και αύξησης του κόστους κατά την υλοποίηση του αντικειμένου, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει ενσωμάτωση στο έργο μη εγκεκριμένων υλικών, μη τήρηση τεχνικών προδιαγραφών, απαξίωση του προς ανάταξη εξοπλισμού σηματοδότησης, ενώ επισημαίνει πως οι μελέτες που είχε τον Φεβρουάριο του 2016 στη διάθεσή της η ΕΡΓΟΣΕ δεν φέρουν την υπογραφή του παρόχου της δάνειας εμπειρίας, είναι μη λειτουργικές, ανεπαρκείς και επισφαλείς. Στο ίδιο έγγραφο ο τότε βοηθός επιβλέπων της σύμβασης 717 επισημαίνει πως η έγκριση των μελετών για το τμήμα Αχαρνές – Οινόη δύο εβδομάδες μετά τη λήξη της 6ης αποκλειστικής προθεσμίας στις 7.8.2015, έγινε μόνο προς διευκόλυνση της ΕΡΓΟΣΕ στη διαχείριση της παράτασης της 6ης αποκλειστικής προθεσμίας. Σύμφωνα με εργαζομένους της ΕΡΓΟΣΕ, τα στοιχεία των οποίων βρίσκονται στη διάθεση της «Κ», δεν δόθηκε απάντηση στις εσωτερικές καταγγελίες του κ. Κατσιούλη. Ο ίδιος απομακρύνθηκε από τα καθήκοντά του και ανέλαβε ξανά εποπτικό ρόλο σε έργο μόνο με την αλλαγή της διοίκησης της ΕΡΓΟΣΕ έως την υποβολή της παραίτησής του τον Απρίλιο του 2022. Το European Train Control System (ECTS) παρέχει δικλίδες ασφαλείας σε περίπτωση ατυχήματος, έχοντας τη δυνατότητα να αποτρέψει εγκαίρως μία δυνητικά επερχόμενη σύγκρουση. Ενώ όμως το σύστημα εγκαθίσταται κανονικά, δεν μπορεί να λειτουργήσει μέχρι σήμερα, στο μεγαλύτερο μέρος του δικτύου, καθώς δεν λειτουργεί η φωτοσήμανση. Η φωτοσήμανση βρίσκεται από το 2014 σε διαδικασία ανάταξης, σύμφωνα με τη σύμβαση 717 και σύμφωνα με τους γνωρίζοντες είναι απίθανο να ολοκληρωθεί μέσα στο τρέχον έτος, όπως προβλέπει η νέα προθεσμία. Σε αρχική επικοινωνία που είχε η «Κ», τόσο με στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ όσο και της ΤΟΜΗ, της μιας από τις δύο εταιρείες της κοινοπραξίας, η οποία ανέλαβε ειδικά το νότιο τμήμα του δικτύου (Αθήνα – Πλατύ), έγιναν παραδεκτές οι καθυστερήσεις, ωστόσο αποδόθηκαν κατά κύριο λόγο σε γραφειοκρατικά κωλύματα.
«Συμπληρωματική σύμβαση»
Ωστόσο, το τμήμα του δικτύου όπου συνέβη το δυστύχημα τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου παραμένει μέχρι σήμερα ανολοκλήρωτο καθώς, σύμφωνα με πρώην στέλεχος του έργου από τη μεριά της ΤΟΜΗ, «υπήρχε αντικείμενο το οποίο δεν καλυπτόταν από την αρχική σύμβαση. Για να ολοκληρωθεί έπρεπε να υπογραφεί συμπληρωματική σύμβαση η οποία καθυστέρησε και υπεγράφη μόλις το 2021».
Προβλήματα που δεν είχαν προβλεφθεί αλλά και το γεγονός ότι το έργο έπρεπε να υλοποιηθεί υπό καθεστώς κυκλοφορίας, οδήγησαν, σύμφωνα με τους αρμοδίους, στις καθυστερήσεις που έμελλε να κοστίσουν τη ζωή σε τουλάχιστον 57 ανθρώπους.
