Η εικόνα των Ρώσων μεγιστάνων σε πανικό αποτυπώνει παραστατικά τις προθέσεις της Δύσης να κηρύξει οικονομικό πόλεμο στους Ρώσους ολιγάρχες. Προσωπικότητες που εξακολουθούν να φιγουράρουν σε καταλόγους με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο προβάλλονται πλέον κατά κόρον στα ΜΜΕ για τα σούπερ γιοτ που δεσμεύονται από κρατικές Αρχές ανά την Ευρώπη και τις σπασμωδικές κινήσεις τους.
Οι οποίες ξεκινούν από την άρον άρον μετακίνηση σκαφών σε αναζήτηση ασυλίας, την εκποίηση ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, φτάνοντας ακόμη και ως την αυτοκτονία. Το έσχατο και απονενοημένο διέπραξε στα 66 του χρόνια ο πολυεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Μιχαήλ Τολστοσέγια (ή «Γουότφορντ», καθώς είχε αγγλοποιήσει το επίθετό του).
Ηταν εγκατεστημένος από 20ετίας στη Βρετανία και συσσώρευσε πλούτο χάρη στην ενασχόλησή του με ουκρανικά διυλιστήρια. Το όνομα του Τολστοσέγια δεν υπήρχε καν στη μαύρη λίστα που έχει καταρτίσει το βρετανικό κράτος, στο πλαίσιο των αντιμέτρων για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σε αυτή τη λίστα με τους ολιγάρχες και τους λοιπούς, ανεπιθύμητους πλέον, μεγαλόσχημους Ρώσους, δεν συμπεριλαμβάνεται ούτε ο διασημότερος όλων, ο Ρομάν Αμπράμοβιτς. Ο οποίος όμως μάλλον εκλαμβάνει την εξαίρεσή του από τις κυρώσεις σαν μια ευκαιρία να κερδίσει χρόνο. Εξ ου και έχει ήδη ξεκινήσει, κατεπειγόντως, διαδικασίες απεμπλοκής από την ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι, ενώ φέρεται να πουλά τα ακίνητα που διαθέτει επί βρετανικού εδάφους, συνολικής αξίας περί τα 250 εκατ. ευρώ. Πιθανώς ο Αμπράμοβιτς να μην αναγκαστεί να κάνει το ίδιο για τα διαμερίσματά του στη Νέα Υόρκη, για τα οποία έχει ξοδέψει 91,4 εκατ. δολάρια.
Αρκεί να πειστούν οι αρμόδιες αμερικανικές αρχές ότι δεν έχουν δικαίωμα δέσμευσης ή και κατάσχεσης των συγκεκριμένων ακινήτων, εφόσον ως ιδιοκτήτρια εμφανίζεται επισήμως η πρώην σύζυγος του Ρομάν Αμπράμοβιτς, Ντάσα Ζούκοβα. Αλλά, βέβαια, ο Αμπράμοβιτς δεν είναι ο μόνος Ρώσος ολιγάρχης που βλέπει τα υπάρχοντά του να απειλούνται άμεσα, καταρχάς με «πάγωμα» οποιασδήποτε οικονομικής συναλλαγής και εν συνεχεία ακόμη και με πλήρη κατάσχεση. Τα τελευταία χρόνια, ενόσω η ισχύς των ολιγαρχών αυξανόταν αλματωδώς, οι επενδύσεις τους σε ακίνητα έφτασαν να επιβάλλουν την άτυπη μετονομασία των πιο ακριβών συνοικιών του Λονδίνου σε «Λόντονγκραντ».
Παρομοίως, στο κέντρο της Νέας Υόρκης, σύμφωνα με μια πρόχειρη σχηματική απεικόνιση, εκτός από τον Αμπράμοβιτς, διαμερίσματα και σπίτια αξίας σχεδόν 500 εκατ. δολαρίων έχουν αποκτηθεί τα τελευταία 10-15 χρόνια από «βαριά» ονόματα της ρωσικής πλουτοκρατίας, όπως οι κύριοι Ολεγκ Ντεριπάσκα, Λεν Μπλαβάτνικ, Αλεξέι Κουζμίτσεφ, Ευγένιος Σβίντλερ, αλλά και ο ιδιοκτήτης του Σκορπιού στην Ελλάδα Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ. Ενδεικτικά, το μέγεθος της ζημιάς που ενδέχεται να υποστεί ο τελευταίος για ένα και μόνο ρετιρέ με θέα στο Σέντραλ Παρκ ανέρχεται σε τουλάχιστον 88 εκατ. ευρώ.
Ρεσάλτο στα σούπερ γιοτ
Η αντεπίθεση της Δύσης στη Ρωσία, με πρώτο στόχο τους ολιγάρχες, μοιάζει να έχει ξεκινήσει από τη θάλασσα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του θηριώδους «Dilbar», το οποίο δέσμευσαν οι γερμανικές αρχές στο Αμβούργο. Βάσει του όγκου του (τονάζ) το «Dilbar» είναι το μεγαλύτερο σκάφος αναψυχής που έχει ναυπηγηθεί ποτέ, με κόστος κατασκευής 600 εκατ. και συντήρησης δεκάδων εκατ. δολαρίων κατ’ έτος. Εάν δεν το ακινητοποιούσαν οι γερμανικές αρχές, το «Dilbar» πιθανότατα θα είχε αποπλεύσει με προορισμό κάποιο απομακρυσμένο και ουδέτερο λιμάνι, όπως συνέβη τις προηγούμενες ημέρες με σκάφη αρκετών άλλων Ρώσων ολιγαρχών, τα οποία κατέφυγαν π.χ. σε νησιά του Ινδικού Ωκεανού. Πλοιοκτήτης του «Dilbar» είναι ο Αλίσερ Ουσμάνοφ, ένας από τους 100 πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, με περιουσία που αγγίζει τα 20 δισ. δολάρια.
Στις 28 Φεβρουαρίου, το όνομά του προστέθηκε στη «μαύρη λίστα» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τα περίπου 700 πρόσωπα (επιχειρηματίες, πολιτικοί, στρατιωτικοί, δημοσιογράφοι κ.ά.) και οργανισμούς οι οποίοι εμπλέκονται στην υπόθαλψη ή στην ενεργή υποστήριξή τους στην εισβολή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τεκμηριώνοντας την κατάταξή του στους de facto εχθρούς της Δύσης, «ο Αλίσερ Ουσμάνοφ είναι ολιγάρχης, υποστηρικτής του Κρεμλίνου, με ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Δείτε το βίντεο: Ενα μινι ντοκιμαντέρ για την πολυτελή ζωή των ρώσων ολιγαρχών
Ο κ. Ουσμάνοφ ανήκει στους αγαπημένους ολιγάρχες για τον Ρώσo πρόεδρο και θεωρείται ένας από τους “επιχειρηματίες-αξιωματούχους” της Ρωσίας, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την εξυπηρέτηση χρηματοοικονομικών ροών – αν και η θέση τους εξαρτάται αποκλειστικά από τον πρόεδρο». Ο κ. Ουσμάνοφ έχει ενεργήσει, σύμφωνα με αναφορές, αντί του κ. Πούτιν, και έχει επιλύσει προβλήματα επιχειρηματικής φύσης του προέδρου. Σύμφωνα με αρχεία του FinCEN, ο κ. Ουσμάνοφ έχει πληρώσει 6 εκατ. δολάρια στον Βαλεντίν Γιουμάσεφ, ισχυρό σύμβουλο του κ. Πούτιν.
Επιπλέον, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός της Ρωσίας, ωφελήθηκε από την προσωπική χρήση πολυτελών κατοικιών οι οποίες τελούσαν υπό τον έλεγχο του κ. Ουσμάνοφ. Κατά συνέπεια, ο Αλίσερ Ουσμάνοφ παρείχε ενεργά υλική ή οικονομική στήριξη σε Ρώσους ιθύνοντες υπεύθυνους για την προσάρτηση της Κριμαίας και την αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας.
Στον κύκλο του Πούτιν
Μαζί με τον Αλίσερ Ουσμάνοφ η Ε.Ε. επέβαλε κυρώσεις στον Ιγκόρ Σετσίν. Και ίσως δεν είναι τυχαίο ότι το δικό του σούπερ γιοτ, το «Amore Vero» (Αληθινή Αγάπη), μήκους 86 μέτρων και αξίας άνω των 120 εκατ. δολαρίων, κατασχέθηκε, όπως ανέφερε ανακοίνωση του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών, μόλις μερικές ώρες μετά από εκείνο του Ουσμάνοφ. Το όνομα του Σετσίν συγκαταλέγεται σε εκείνα όπου η ευρωπαϊκή μαύρη λίστα των Ρώσων ολιγαρχών συμπίπτει με την αντίστοιχη αμερικανική, καθώς η Ε.Ε. πιστεύει πως ο Ιγκόρ Σετσίν ανήκει στους Ρώσους ολιγάρχες που διαπλέκονται με το ρωσικό κράτος.
Είναι διευθύνων σύμβουλος της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft, ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αργού πετρελαίου στον κόσμο. Θεωρείται ένας από τους πιο στενούς και πλέον έμπιστους συμβούλους του Πούτιν, με τον οποίο είναι προσωπικοί φίλοι από παλαιότερα και έχουν καθημερινή επικοινωνία. Εχει διατελέσει ακόμη και αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, φυσικά ως υπασπιστής του προέδρου. Η αναφορά του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τον Σετσίν επισημαίνει ότι ανήκει στον στενό κύκλο του Πούτιν και εξαργυρώνει την υποταγή και την αφοσίωση στον ηγέτη με οικονομικά οφέλη και σημαντικές αναθέσεις δημόσιων έργων.
Γι’ αυτό, άλλωστε, ο Πούτιν διόρισε τον Σετσίν επικεφαλής της Rosneft. Εκείνος, αντίστοιχα, φρόντισε ώστε η Rosneft να χρηματοδοτήσει τον αμπελώνα ενός πολυτελούς κτιριακού συγκροτήματος στη Μαύρη Θάλασσα, το οποίο εικάζεται ότι χρησιμοποιείται ιδιωτικά από τον Πούτιν. Η ακινητοποίηση και, ενδεχομένως, η δήμευση του στόλου τους, εκτός των άμεσων πρακτικών συνεπειών για τους ολιγάρχες, συνιστά τελεσίγραφο εκ μέρους της Δύσης, ότι η χρυσή εποχή της ρωσικής πλουτοκρατίας τερματίζεται οριστικά.
Αλλωστε, τα σούπερ-γιοτ με τα διπλά ελικοδρόμια, την ανακτορική χλιδή και τις διαστάσεις αντιτορπιλικού, συμβολικά ταυτίζονται με την πλέον αναιδή και προκλητική μεγαλομανία. Αρα ταυτίζονται κατεξοχήν με τους νεόπλουτους Ρώσους ολιγάρχες και την ιδιότυπη μετα-κομμουνιστική νομενκλατούρα των δισεκατομμυριούχων, η οποία δημιουργήθηκε κυρίως ελέω της πολιτικής του Βλαντιμίρ Πούτιν και με επίκεντρο τον ίδιο.
Περί κλεπτοκρατίας
Η αποκαθήλωση και ο διωγμός των ολιγαρχών αποτελεί ζήτημα πρωτεύουσας σημασίας για τον Δυτικό κόσμο, μολονότι η πραγματική και πλέον άμεση αιχμή του οικονομικού αποκλεισμού είναι η αποβολή των κύριων τραπεζών της Ρωσίας από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η ουκρανική εκστρατεία βασίζεται εν πολλοίς στα χρηματικά αποθέματα που ο Πούτιν είχε φροντίσει να συσσωρεύσει εκ των προτέρων, έτσι ώστε να θωρακίσει το τραπεζικό σύστημα και το ρούβλι ως εθνικό νόμισμα από τα αντίμετρα της διεθνούς κοινότητας.
Αυτό το προσωρινό «μαξιλάρι» ρευστότητας εκτιμάται ότι είναι 630-640 δισ. δολάρια. Και γι’ αυτό ακριβώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στο πρόσφατο διάγγελμα προς τους συμπατριώτες του, αφού μίλησε για τις βαρύτατες συνέπειες για την εθνική οικονομία της Ρωσίας που επιφέρει η έξωση της κεντρικής ρωσικής τράπεζας από το παγκόσμιο κύκλωμα, απευθύνθηκε συγκεκριμένα στην ολιγαρχική ελίτ. «Απόψε λέω “τέρμα, ως εδώ” στους Ρώσους ολιγάρχες και τους διεφθαρμένους ηγέτες που έχουν αποσπάσει δισεκατομμύρια δολάρια από το καθεστώς βίας του Πούτιν. Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης συγκροτεί ομάδα κρούσης, με ειδική αποστολή να κυνηγήσει τους Ρώσους ολιγάρχες για τα εγκλήματά τους. Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους Ευρωπαίους συμμάχους για να εντοπίσουμε και να κατάσχουμε τα γιοτ σας, τα πολυτελή διαμερίσματά σας και τα ιδιωτικά αεροπλάνα σας.
Ερχόμαστε να σας πάρουμε όσα κερδίσατε με δόλια μέσα». Προφανώς επίτηδες ο Μπάιντεν μιλά για κατασχέσεις, προεξοφλώντας κατά κάποιο τρόπο τις εξελίξεις σε νομοθετικό επίπεδο, εφόσον τυπικά δεν έχει τεθεί -μέχρι στιγμής- εις βάρος των ολιγαρχών ζήτημα άμεσης δήμευσης περιουσιακών στοιχείων. Η σχετική νομολογία, σε Ε.Ε., Βρετανία και ΗΠΑ εν παραλλήλω, βρίσκεται υπό συνεχή τροποποίηση. Τυπικά, στην Ε.Ε. τουλάχιστον, γίνεται λόγος μόνο για «ταξιδιωτικούς περιορισμούς και δέσμευση κεφαλαίων και οικονομικών πόρων», αλλά τα μέτρα που έχουν προβλεφθεί ήδη από το 2014 αναθεωρούνται διαρκώς επί το αυστηρότερον. Η ονομαστική «επικήρυξη» ατόμων και οργανισμών, σε συνδυασμό με την απαγόρευση συναλλαγών ανάμεσα σε Δυτικές και ρωσικές εταιρείες, στην πράξη βάζουν τους ολιγάρχες με την πλάτη στον τοίχο. Και την ίδια στιγμή επιτρέπουν δυναμικές παρεμβάσεις από κρατικές αρχές οι οποίες δεσμεύουν περιουσιακά στοιχεία όπως τα σούπερ γιοτ των ολιγαρχών, όπως προαναφέρθηκε.
Εν τω μεταξύ, η ορολογία που χρησιμοποιείται από τους Δυτικούς ηγέτες δεν είναι τυχαία. Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών του Καναδά, Κρίστια Φρίλαντ, πήγε ένα βήμα μακρύτερα από τον Μπάιντεν χαρακτηρίζοντας τη Ρωσία του Πούτιν «κλεπτοκρατία σε αποδρομή». Η ίδια προανήγγειλε σειρά βαρέων κυρώσεων κατά των Ρώσων, τις οποίες θα προσδιορίσουν λίαν προσεχώς οι ισχυροί της συνόδου G7. Σε όλα αυτά οι ολιγάρχες τίθενται, εσκεμμένα, στη δίνη του κυκλώνα: Πρώτον, διότι ακριβώς εξαιτίας της επιδειξιμανίας τους προσφέρουν οι ίδιοι πρώτης τάξεως υλικό στα ΜΜΕ και ερεθίζουν το κοινό αίσθημα εναντίον της Ρωσίας.
Δεύτερον, διότι η Δύση εμφανίζεται ενωμένη προκειμένου να αντεπιτεθεί στον κοινό εχθρό, την κοινή απειλή για την παγκόσμια τάξη από την κατακτητική μανία του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Και τρίτον, διότι αν οι ολιγάρχες λυγίσουν υπό την ασφυκτική πίεση που υφίστανται, από τη δραματική μείωση των εσόδων τους εξαιτίας του οικονομικού αποκλεισμού τον οποίο εφαρμόζει η Δύση, τότε ίσως αποφασίσουν να αντιταχθούν στον Πούτιν ή ακόμη και να απομακρυνθούν από αυτόν.
Η απομόνωση του ηγεμόνα της Ρωσίας είναι ένας στρατηγικός στόχος για τους Δυτικούς και ο ευσεβής τους πόθος συνίσταται στο ότι ο κύκλος των ολιγαρχών θα αποδειχθεί ο αδύναμος κρίκος, ο οποίος θα καταστήσει εφικτή την υπονόμευση της απόλυτης εξουσίας του Πούτιν, ιδανικά δε την ανατροπή του. Είναι σαφές ότι οι Δυτικοί ποντάρουν στην απληστία των Ρώσων δισεκατομμυριούχων και στην αγωνία τους μπροστά στον άμεσο κίνδυνο να χάσουν τη θέση τους στην αφρόκρεμα του παγκόσμιου πλούτου. Επομένως, το ερώτημα που τίθεται είναι αν ο φόβος για την απώλεια των κεκτημένων θα υπερνικήσει την εξάρτησή τους από τον Πούτιν, στον οποίο, όπως πολύ καλά γνωρίζουν, οφείλουν τα πάντα.
Αφοσίωση άνευ όρων
Η είσοδος και η παραμονή στον κύκλο των ολιγαρχών αποτελούν εξαιρετικά προνόμια που παραχωρούνται μόνο από τον Βλαντιμίρ Πούτιν αυτοπροσώπως. Καθένας από αυτούς, τους επίλεκτους από τον ανώτατο άρχοντα της Ρωσίας, ξέρει ποια θα είναι η απάντηση που θα λάβει εάν τολμήσει να παραπονεθεί στον πρόεδρό του ότι, εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία, οι επιχειρήσεις καταγράφουν απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε μέρα. Το πιθανότερο είναι ότι, ακούγοντας κάτι τέτοιο, ο Πούτιν θα κοιτάξει παγερά τον ομιλητή και με τη γνωστή υποψία του θανάσιμου μειδιάματος θα τον ειρωνευτεί με μια ατάκα του τύπου: «Μήπως προτιμάς να μην έχεις τίποτα, αντί για το 1 δισ. που θα σου έχει απομείνει μετά τον πόλεμο;». Γι’ αυτό και μέχρι στιγμής κανείς από τους Ρώσους ολιγάρχες δεν έχει εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία του για την εισβολή.
Ο Αμπράμοβιτς προθυμοποιήθηκε να ιδρύσει φιλανθρωπικό φορέα ο οποίος θα αξιοποιήσει τα έσοδα από την πώληση της Τσέλσι για να περιθάλψει τα θύματα του πολέμου – αλλά χωρίς να καταδικάζει ή έστω να αμφισβητεί την πολιτική του Πούτιν. Παρομοίως, ο Ολεγκ Ντεριπάσκα καταφεύγει στο Twitter για να απευθύνει έκκληση υπέρ άμεσου τερματισμού του πολέμου, χαρακτηρίζοντάς τον «τραγωδία» για αμφότερες τις αντιμαχόμενες πλευρές. Ο δε μεγαλοτραπεζίτης και επενδυτής Μιχαήλ Φρίντμαν, αλλιώς ο 121ος πιο πλούσιος άνθρωπος στον πλανήτη το 2021 κατά το «Forbes», με προσωπική περιουσία 10,5 δισ. δολαρίων, ο οποίος βρίσκεται στη μαύρη λίστα ΗΠΑ και Ε.Ε., διακηρύττει ότι «η κρίση θα κοστίσει ανθρώπινες ζωές και θα βλάψει δύο έθνη τα οποία ήταν αδελφά για εκατοντάδες χρόνια.
Ενώ η επίλυση μοιάζει να βρίσκεται σε τρομακτικά μεγάλη απόσταση, εγώ το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ενωθώ με όσους νιώθουν διακαή τον πόθο να δοθεί ένα τέλος στην αιματοχυσία». Παρεμπιπτόντως, ο «φάκελος» του Φρίντμαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «ως ιδρυτής και ένας εκ των βασικών μετόχων του Alfa Group, στον οποίο ανήκει η μεγάλη ρωσική τράπεζα Alfa Bank, έχει καλλιεργήσει ισχυρούς δεσμούς με την κυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν. Θεωρείται κορυφαίος Ρώσος τραπεζίτης και άνθρωπος που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του στενού κύκλου του προέδρου.
Κατάφερε να πάρει στην κατοχή του κρατικά περιουσιακά στοιχεία μέσω των διασυνδέσεών του με την κυβέρνηση. H μεγάλη κόρη του κ. Πούτιν, Μαρία, ήταν υπεύθυνη για ένα φιλανθρωπικό έργο με την ονομασία Alfa-Endo, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από την Alfa Bank. Ο κ. Πούτιν επιβράβευσε τον Alfa Group για την αφοσίωση που επέδειξε στις ρωσικές αρχές με την παροχή πολιτικής βοήθειας στα σχέδια του ομίλου για ξένες επενδύσεις. Ο κ. Φρίντμαν και ο επιχειρηματικός του εταίρος Πετρ Αβεν εμπλέκονται στις προσπάθειες του Κρεμλίνου για άρση των κυρώσεων που επέβαλε η Δύση ως απάντηση στην επιθετική πολιτική της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας το 2014».
Το μεγάλο πλυντήριο
Ο Μιχαήλ Φρίντμαν, ως εξέχον μέλος της ρωσικής ολιγαρχίας, κατέχει περίοπτη θέση μεταξύ των 26 προσωπικοτήτων που προστέθηκαν στη μαύρη λίστα της Ε.Ε., με την τελευταία προσθήκη της 28ης Φεβρουαρίου. Αμέσως μετά το δικό του όνομα, ακολουθεί εκείνο του Σεργκέι Πάβλοβιτς Ρολντούγκιν, ενός άλλου στενού φίλου του Πούτιν. «Ανήκει στο δαιδαλώδες δίκτυο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών του προέδρου της Ρωσίας», αναγράφεται στον φάκελό του, με την επεξήγηση ότι «είναι ο ιδιοκτήτης τουλάχιστον 5 υπεράκτιων εταιρειών και διατηρεί τα περιουσιακά του στοιχεία στην τράπεζα Rossiya (υποκείμενη σε κυρώσεις της Ε.Ε.), που είναι γνωστή στη Μόσχα ως το “πορτοφόλι του Πούτιν”.
Σύμφωνα με την έρευνα των δημοσιογράφων του ICIJ, ο κ. Ρολντούγκιν ευθύνεται για μεταφορές κεφαλαίων ύψους τουλάχιστον 2 δισ. δολαρίων διαμέσου τραπεζών και υπεράκτιων εταιρειών για τους σκοπούς του κρυφού χρηματοπιστωτικού δικτύου του κ. Πούτιν. Συμμετείχε επίσης στο ξέπλυμα χρήματος μέσω του λεγόμενου “Πλυντηρίου Τρόικα” και διοχέτευσε δισεκατομμύρια δολάρια στο σύστημα. Επιπλέον, πήρε πάνω από 69 εκατ. δολάρια μέσω των εταιρειών που συμμετείχαν στο “Πλυντήριο Τρόικα”». Ενας άλλος διαπρεπής ολιγάρχης, στο πρότυπο του ετερόφωτου πλην αιωνίως αφοσιωμένου φίλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι ο Αρκάδιος Ρότενμπεργκ.
Από το τατάμι του τζούντο στο οποίο προπονούνταν μαζί, ο Ρότενμπεργκ επωφελήθηκε τα μέγιστα από τον τακτικό συγχρωτισμό με τον Πούτιν, αποσπώντας για λογαριασμό των εταιρειών του αρκετές, ιδιαίτερα κερδοφόρες συμβάσεις για την προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι, το 2014. Οπως σημειώνει η σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στον Ρότενμπεργκ ανήκει επίσης η εταιρεία Stroygazmontazh, η οποία ανέλαβε την εκτέλεση παραγγελίας της ρωσικής κυβέρνησης για την κατασκευή γέφυρας ανάμεσα στη Ρωσία και την παρανόμως προσαρτηθείσα Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας. Επιπλέον, όμως, ο Ρότενμπεργκ τυγχάνει πρόεδρος του εκδοτικού οίκου Prosvescheniye, έργο του οποίου είναι το πρόγραμμα «Για τα παιδιά της Ρωσίας, Διεύθυνση: Κριμαία», δηλαδή μια εκστρατεία προπαγάνδας και κατήχησης, με στόχο να πείσει τα παιδιά της Κριμαίας ότι τώρα πια είναι Ρώσοι πολίτες, ζουν στη Ρωσία κ.λπ.
Στα ίχνη του χρήματος
Η κοινή εκπεφρασμένη πρόθεση Ενωμένης Ευρώπης, Βρετανίας και ΗΠΑ είναι να δώσουν συντονισμένα τη μητέρα όλων των μαχών για το ξήλωμα της ρωσικής ολιγαρχίας. Παρ’ όλα αυτά, σχεδόν καθημερινά κάθε μία από τους τις τρεις συμμμάχους ανακοινώνει διαφορετική προσθήκη σε διαφορετική μαύρη λίστα ολιγαρχών. Δισεκατομμυριούχοι όπως ο Κιρίλ Σαμάλοφ, πρώην σύζυγος της μικρότερης κόρης του προέδρου, Γεκατερίνα Πούτινα, ο οποίος στα 40 του χρόνια θεωρείται ολιγάρχης. Ο Αλεξέι Μορντάσοφ, ο Γενάντι Τιμτσένκο, ο Νικολάι Τοκάρεφ, η Γκαλίνα Ουλιούτινα και δεκάδες άλλοι από κάθε τομέα της επιχειρηματικής και οικονομικής ζωής της Ρωσίας φέρονται ως διαπλεκόμενοι, υποστηρικτές της εισβολής στην Ουκρανία, κατά το πλείστον σαν ενεργούμενα – ή ακόμη και «μπροστινοί» για τις υποτιθέμενες σκοτεινές προσωπικές business του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Δυτική συμμαχία κατά των ολιγαρχών δεσμεύτηκε ότι θα συστήσει ειδικό σώμα, το οποίο θα καταδιώξει απηνώς, θα ξεσκεπάσει και θα κατάσχει το μαύρο χρήμα της ρωσικής αριστοκρατίας, όπου κι αν κρύβεται. Παρ’ όλα αυτά, αναλυτές οι οποίοι παρακολουθούν επί χρόνια την εξέλιξη της ρωσικής οικονομίας δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Στελέχη του αμερικανικού think tank Atlantic Council θεωρούν ότι η παραοικονομία της Ρωσίας είναι μεγέθους 1 τρισ. δολαρίων, ενώ το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών των ΗΠΑ, βάσει στοιχείων ως το 2017, εκτιμά ότι το 60% του ρωσικού πλούτου βρίσκεται καμουφλαρισμένο εκτός της χώρας.
Συνεπώς, παρά τις εξαγγελίες για άμεση δράση, ο πόλεμος κατά των ολιγαρχών δεν προβλέπεται να είναι σύντομος, καθώς θα ήταν τουλάχιστον αφελές να πιστεύει κανείς ότι οι Ρώσοι μεγιστάνες δεν είχαν προνοήσει να σβήσουν τα ίχνη που οδηγούν στους προσωπικούς τραπεζικούς λογαριασμούς τους, να κρύψουν ικανό μέρος της περιουσίας τους σε υπεράκτιες εταιρείες κ.λπ. Παρ’ όλα αυτά, ο Μπιλ Μπράουντερ, ένας Αμερικανοβρετανός επιχειρηματίας ο οποίος παλαιότερα είχε φτάσει να θεωρείται ο Νο 1 διαχειριστής επενδυτικών κεφαλαίων στη Ρωσία, επισημαίνει πως «το γεγονός ότι απειλεί τη Δύση με πυρηνικό πόλεμο επειδή επιβλήθηκαν κυρώσεις στους ολιγάρχες, σημαίνει ότι έχουμε βρει την αχίλλειο πτέρνα του Πούτιν».
