Ακόμα κι αν δεν μπορείτε να κρατήσετε τα παιδιά σας μακριά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορείτε να μειώσετε το χρόνο που αυτά περνάνε στο διαδίκτυο λέει μία ψυχολόγος.
Τον Μάιο, ο Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ Vivek Murthy απηύθυνε μια αυστηρή προειδοποίηση σχετικά με τον αντίκτυπο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία των παιδιών. «Προς το παρόν, δεν έχουμε ακόμη αρκετά στοιχεία για να καθορίσουμε αν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι επαρκώς ασφαλή για τα παιδιά και τους εφήβους», αναφέρει ο Murthy.
Στην ηλικία των 13 ετών τα παιδιά είναι πολύ μικρά για να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε νωρίτερα φέτος. Το να περιμένουν τα παιδιά μέχρι να γίνουν τουλάχιστον 16 ετών θα ήταν μία πολύ καλύτερη επιλογή, δήλωσε ο Murthy στο CNN.
Και μπορεί να φαίνεται ότι η απλή λύση είναι να κρατάμε τα μικρά παιδιά εντελώς μακριά από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αλλά αυτό δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε εφικτό για τους περισσότερους.
Το ελάχιστο όριο ηλικίας για τη δημιουργία λογαριασμών σε μεγάλες πλατφόρμες όπως το Instagram, το TikTok και το Snapchat είναι τα 13 έτη, αλλά πολλά παιδιά μπορούν να βρουν τρόπους να χρησιμοποιούν τις εφαρμογές αυτές για να παραμένουν συνδεδεμένα με φίλους και συμμαθητές, χωρίς να το γνωρίζουν οι γονείς τους.
Εάν το παιδί σας ασχολείται ενεργά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι τα χρησιμοποιεί κατάλληλα, λέει η Dr. Stacy Doumas, επικεφαλής του Τμήματος Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Hackensack Meridian’s Jersey Shore.
«Το θέμα είναι πραγματικά να κάνουμε συζητήσεις σχετικά με το τι υπάρχει εκεί έξω», λέει η Doumas. «Και να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να ακολουθούν υγιεινές συμπεριφορές, κατάλληλες για την ηλικία τους, οι οποίες θα περιστρέφονται γύρω από τις φιλίες και τις διάφορες δραστηριότητες που μπορεί να είναι πιο παραγωγικές από το να περνάμε χρόνο στο διαδίκτυο».
Είτε τα παιδιά σας είναι 10, 14 ή 16 ετών, η Doumas συνιστά να κάνετε τα εξής τέσσερα βήματα για να καθοδηγήσετε καλύτερα τη διαδικτυακή δραστηριότητά τους.
1. Μάθετε για ποιο λόγο χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πώς τα επηρεάζουν
Μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμο να ρωτήσετε απλώς τα παιδιά σας ποιες εφαρμογές χρησιμοποιούν και με ποια πράγματα αλληλεπιδρούν, λέει ηο Doumas.
Όταν θέλετε να μάθετε για τις δραστηριότητές τους στο διαδίκτυο, δεν πρέπει να ρωτάτε μόνο για το αν είναι ή όχι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα είδη του περιεχομένου που παρακολουθούν, λέει η Doumas.
Για να ξεκινήσετε, κάντε αυτές τις βασικές ερωτήσεις σχετικά με το περιεχόμενο με το οποίο ασχολούνται τα παιδιά σας:
- Είναι οι αναρτήσεις με τις οποίες αλληλεπιδρούν βίαιες ή σεξουαλικής φύσης;
- Αφορούν διαδικτυακό εκφοβισμό ή παρενόχληση;
Παρά τους μεγαλύτερους φόβους σας, δεν είναι όλα όσα έχει πρόσβαση το παιδί σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αρνητικά. Και πολλά παιδιά βλέπουν αυτούς τους ιστότοπους και τις εφαρμογές ως έναν διασκεδαστικό και εύκολο τρόπο να συνδεθούν με φίλους.
Ακόμα και τότε, η Doumas προτείνει στους γονείς να γνωρίζουν πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τη συνολική συμπεριφορά του παιδιού: Διαταράσσουν τον ύπνο; Διαταράσσουν την προσωπική κοινωνικοποίηση ή τον οικογενειακό σας χρόνο; Επειδή αυτό κάνει πραγματικά τη διαφορά. Αν χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με έναν υγιή, θετικό τρόπο ή αν μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στο παιδί.
2. Δημιουργήστε ένα πρόγραμμα για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Πάρτε μια απόφαση, ως οικογένεια, σχετικά με αυτούς τους βασικούς παράγοντες:
- Σε ποια ηλικία μπορούν τα παιδιά σας να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
- Σε ποιες ώρες της ημέρας θα μπορούν να τα χρησιμοποιούν;
- Ποια είναι τα όρια για τη χρήση τους;
Ο καθορισμός αυτών των κανόνων μαζί με τα παιδιά σας προάγει την ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ γονέα και παιδιού σχετικά με το τι είναι αποδεκτό και τι όχι.
Αυτό το επίπεδο επικοινωνίας μπορεί να θέσει ισχυρά θεμέλια ώστε οι γονείς να γνωρίζουν τι κάνουν τα παιδιά τους, λέει η Doumas.
Η τήρηση των δικών σας ορίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα αποτελέσει καλό παράδειγμα για τα παιδιά σας, προσθέτει: «Θέλετε επίσης να βεβαιωθείτε ότι εσείς οι ίδιοι αποτελείτε ένα καλό παράδειγμα χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που είναι υγιές και κατάλληλο».
3. Ενημερώστε τα παιδιά σας για το τι μπορεί να δουν, αλλά σεβαστείτε την ιδιωτικότητά τους
Μιλήστε στα παιδιά σας για το τι μπορεί να συναντήσουν στις εφαρμογές που χρησιμοποιούν, λέει η Doumas. Εξηγώντας τους γιατί ορισμένα πράγματα είναι ακατάλληλα ή επικίνδυνα, θα είναι πιο πιθανό να τα επισημαίνουν και να τα αποφύγουν.
«Μπορείτε να τους δώσετε τη δυνατότητα να κάνουν τις σωστές επιλογές, αλλά και να αναφέρουν αν δουν να συμβαίνει κάτι που δεν είναι εντάξει. Αν π.χ. δουν ένα παιδί που έχει ανάγκη ή κάποιον που εκφοβίζεται ή παρενοχλείται», λέει.
Να ξέρετε ότι είναι απολύτως εντάξει να παρακολουθείτε τους λογαριασμούς του παιδιού σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λέει η Doumas, «αρκεί να το ενημερώνετε ότι το κάνετε» για να μην αισθάνεται ότι παραβιάζετε την ιδιωτικότητά του.
«Καθώς οι έφηβοι μεγαλώνουν, θέλουν να τους εμπιστεύεστε. Θέλουν να τους δώσετε την ανεξαρτησία τους», λέει. Βεβαιωθείτε όμως ότι κάνετε συζητήσεις μαζί τους για το ευαίσθητο περιεχόμενο που μπορεί να δουν, ώστε να νιώθουν άνετα να μιλήσουν μαζί σας γι’ αυτό.
4. Ενθαρρύνετε υγιείς κοινωνικές δραστηριότητες εκτός διαδικτύου
Σκεφτείτε, τέλος, το ενδεχόμενο το παιδί σας να στρέφεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μεγάλα χρονικά διαστήματα επειδή νιώθει μοναξιά. Το 2020, η μοναξιά βρισκόταν σε άνοδο και οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ιδίως οι Gen Zers, την ένιωθαν περισσότερο, σύμφωνα με μελέτη της Cigna.
Για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να αποφύγουν την εξάρτηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για κοινωνική σύνδεση, καθοδηγήστε τα σε άλλες δραστηριότητες που συμβάλουν στην κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, λέει η Doumas.
Μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε και τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή για τους εφήβους είναι να:
- προτείνετε να κάνουν σχέδια με τους φίλους τους
- μιλήσετε μαζί τους για το ποια αθλήματα μπορεί να τους ενδιαφέρουν
- βοηθήσετε τα παιδιά σας να βρουν μια δουλειά μετά το σχολείο
Όλα αυτά δεν σημαίνουν απόλυτη απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά ότι θα τα ενθαρρύνετε να κάνουν παρέα με τους φίλους τους μετά το σχολείο ακολουθώντας διάφορες δραστηριότητες, όπως π.χ. το ποδόσφαιρο», λέει η Doumas.
«Ενθαρρύνετε πραγματικά όλες αυτές τις υγιείς συμπεριφορές της εφηβείας, ώστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αποτελέσουν σταδιακά ένα μικρότερο μέρος της ζωής τους» καταλήγει η Doumas.