Ευκαιρία για την εμπέδωση των κανόνων καλής γειτονίας, τη διαμόρφωση συνθηκών ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή –όπως πάγια επιθυμεί η Ελλάδα– αλλά πάντα με σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και χωρίς την οποιαδήποτε υπόνοια έκπτωσης από τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, χαρακτήρισε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος το εξαιρετικά θετικό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μιλώντας σε τοπικά ΜΜΕ της Καβάλας.
Αυτές οι επισημάνσεις του κ. Παναγιωτόπουλου έγιναν στον απόηχο της επίσκεψης που πραγματοποίησε την Τρίτη στην Τουρκία, όπου με τον ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ μετέβησαν στις σεισμόπληκτες περιοχές στο Χατάι. Στο πλαίσιο αυτής της επαφής, μάλιστα, ο κ. Ακάρ επανέλαβε τα ειλικρινή συλλυπητήρια της τουρκικής πλευράς για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Επί τέσσερις ημέρες, τόσο ο ελληνικός όσο και ο τουρκικός Τύπος φιλοξενούν ρεπορτάζ για αυτή τη συνάντηση των υπουργών Άμυνας που είχε να πραγματοποιηθεί επί τουρκικού εδάφους από το 2002. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα», επισήμανε ότι εξετάσθηκαν η πιθανότητα περιορισμού των στρατιωτικών γυμνασίων από τις δύο χώρες και επέκτασης του μορατόριουμ Παπούλια – Γιλμάζ προκειμένου να διατηρηθούν χαμηλοί τόνοι. Ταυτοχρόνως ο Τούρκος υπουργός έδωσε συνέντευξη στο πρακτορείο «Αναντολού» επιβεβαιώνοντας ότι συζητήθηκε η διεύρυνση του χρόνου αποχής από στρατιωτικές ασκήσεις κατά ένα μήνα, στο διάστημα από 15 Ιουλίου έως 15 Σεπτεμβρίου, επαναλαμβάνοντας τη διατήρηση των ανοικτών διαύλων επικοινωνίας και τη διατήρηση της θετικής ατμόσφαιρας μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών.
Τα βήματα της επαναπροσέγγισης
Μετά την επιδείνωση που είχε παρατηρηθεί στις σχέσεις Αθηνών-Άγκυρας το προηγούμενο διάστημα, ο ισχυρός σεισμός που έπληξε την Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου αποτέλεσε το γεγονός που αποκατέστησε την επικοινωνία των δύο πλευρών και επιβεβαίωσε τα αισθήματα αλληλεγγύης ανάμεσα στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό.
Άμεση ήταν η αντίδραση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που ζήτησε την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και κλιμακίου της ΕΜΑΚ στην περιοχή του Χατάι με μεταγωγικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Επίσης στάλθηκαν φορτία με είδη πρώτης ανάγκης που συγκεντρώθηκαν από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την Εκκλησία και άλλες οργανώσεις.
Εκφράστηκαν συλλυπητήρια προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν τόσο από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, όσο και από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκαναν κοινή δήλωση στην οποία τόνιζαν ότι δεν χρειάζεται να περιμένουν οι δύο πλευρές έναν σεισμό ή μία καταστροφή για να βελτιώσουν τις σχέσεις τους.
Το τρίτο βήμα της επαναπροσέγγισης έγινε μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Εκτός από τα συλλυπητήρια που αντηλλάγησαν, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας ενέκρινε τη μεταφορά συγγενούς θύματος, ο οποίος εκρατείτο στις φυλακές Τακιρντάγκ, για να παραστεί στην νεκρώσιμο ακολουθία του παιδιού του. Η απόφαση αυτή ελήφθη κατ’ εφαρμογή διμερούς συμφωνίας περί της μεταφοράς καταδίκων από την Τουρκία στην Ελλάδα κι αντιστρόφως, αναλόγως με την υπόθεση.
Ακολούθησε η απόφαση να υποστηριχθούν αμοιβαίως, αφενός από την Τουρκία η υποψηφιότητα της χώρας μας για τη θέση του Προσωρινού Μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών την περίοδο 2025-2026 και αφετέρου από την ελληνική πλευρά η υποψηφιότητα της Τουρκίας για τη θέση του γενικού γραμματέα στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό IMO.
Παράλληλα οι επαφές που είχε ο υφυπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Φραγκογιάννης με τον ομόλογό του πρέσβη Μπουράκ Ακτσαπάρ στην Άγκυρα, στο πλαίσιο της «Θετικής Ατζέντας» δημιούργησαν ένα πεδίο προόδου της ελληνοτουρκικής προσέγγισης σε 25 τομείς «χαμηλής πολιτικής» (επιχειρηματικότητας, ενέργειας, ναυτιλίας, τουρισμού, μεταφορών και τηλεπικοινωνιών, πληροφορικής και επικοινωνιών, εκπαίδευσης και πολιτισμού, κοινωνικής ασφάλισης, υγείας, περιβάλλοντος και αρχαιολογίας).
Κατόπιν αυτών των βημάτων προετοιμάσθηκε και πραγματοποιήθηκε η συνάντηση των υπουργών Άμυνας κ.κ. Παναγιωτόπουλου και Ακάρ, οι οποίοι διατήρησαν ανοικτό τον μεταξύ τους δίαυλο επικοινωνίας ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της τελευταίας τετραετίας.
Κυβερνητική πηγή σημείωνε σχετικά ότι «η επικοινωνία είναι το πρώτο αλλά καθοριστικό βήμα μιας φιλίας, η οποία επιβεβαιώνεται στη διάρκειά της με τον αμοιβαίο σεβασμό σε κανόνες, δηλαδή στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά και σε αντικειμενικές αξίες, όπως είναι οι κανόνες καλής γειτονίας. Χωρίς να ξεχνάμε τις θέσεις μας και το καθήκον μας». Δεν είναι τυχαίο ότι άλλωστε και ο κ. Παναγιωτόπουλος μιλώντας στα «Νέα» έκανε λόγο για άψογη φιλοξενία, οικείο κλίμα και μία αίσθηση ειλικρινούς θετικής διάθεσης και ευχήθηκε ότι, παρά τις επιφυλάξεις, δεν πρέπει να μένουν ανεκμετάλλευτες οι ευκαιρίες διαλόγου και διατήρησης του καλού κλίματος.
