Σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για τη διαχείριση των δημόσιων φυσικών εκτάσεων, ο πρώην Πρωθυπουργός και Βουλευτής Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Γιώργος Α. Παπανδρέου, κατέθεσε Ερώτηση προς τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Περιβάλλοντος, αναδεικνύοντας σοβαρές καταγγελίες για πιέσεις που σχετίζονται με την ιδιωτικοποίηση περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, όπως αυτή της Καλογριάς. Ο κ. Παπανδρέου καταγγέλλει συστηματικές απόπειρες εκχώρησης δημόσιων εκτάσεων σε ιδιώτες, αγνοώντας τη νομική κατοχύρωση της δημόσιας ιδιοκτησίας και παρακάμπτοντας διεθνείς συνθήκες προστασίας, όπως η Σύμβαση Ramsar και το Δίκτυο NATURA 2000. Όπως αναφέρεται, υπάρχουν έγγραφα που τεκμηριώνουν παρεμβάσεις προς υπαλλήλους της Κτηματικής Υπηρεσίας Αχαΐας, γεγονός που προκαλεί θεσμικά ερωτήματα και σκιά διαπλοκής, όπως σημειώνει ο πρώην Πρωθυπουργός.
Κάλεσμα για διαφάνεια και προστασία της δημόσιας γης
Ο βουλευτής καλεί την Πολιτεία να ενεργήσει άμεσα και αποφασιστικά, ζητώντας:
- Τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του Εθνικού Πάρκου,
- Την προστασία της οικολογικής ακεραιότητας της περιοχής,
- Τη δημοσιοποίηση όλων των σχετικών εγγράφων και αποφάσεων,
Τη διερεύνηση τυχόν πιέσεων προς δημόσιους υπαλλήλους που εμπλέκονται στη διαχείριση των υποθέσεων.
Όπως χαρακτηριστικά τονίζει: «Η περιοχή της Καλογριάς δεν είναι ιδιοκτησία κανενός ιδιώτη. Είναι κοινό αγαθό, φυσική κληρονομιά. Αποτελεί επένδυση για το μέλλον και όχι εμπόρευμα προς εκποίηση».
Η Ερώτηση επαναφέρει στο προσκήνιο την ανάγκη για πολιτική βούληση στη θωράκιση του δημόσιου χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος, απέναντι σε πρακτικές που θέτουν σε κίνδυνο τόσο την οικολογική ισορροπία όσο και τη διαφάνεια στη δημόσια διοίκηση.
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της Ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον
Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και
Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: Προστασία της παραθαλάσσιας έκτασης στην ακτή της Καλογριάς, εντός του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς από παραχωρήσεις σε ιδιώτες και μέτρα προστασίας και ανάδειξης της περιοχής.
Η ανάπτυξη μιας περιοχής, μιας χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προστασία περιοχών ιδιαίτερης περιβαλλοντικής αξίας.
Η παραθαλάσσια έκταση στην ακτή της Καλογριάς, εντός του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς, ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί μια περιοχή που χρήζει προστασίας και ανάδειξης. Ένα μοναδικής αξίας οικοσύστημα.
Ένα παγκόσμιο περιβαλλοντικό κεφάλαιο.
Η περιοχή της Καλογριάς, ως τμήμα του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς, προστατεύεται από ένα πλέγμα ευρωπαϊκής, εθνικής και διεθνούς νομοθεσίας που διασφαλίζει τη διατήρηση των οικοτόπων, της χλωρίδας και της πανίδας της, όπως η συνθήκη Ramsar.
Για αυτό και έχει χαρακτηριστεί ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) για την προστασία φυσικών οικοτόπων και ειδών χλωρίδας και πανίδας κοινοτικού ενδιαφέροντος, στο πλαίσιο του Δικτύου NATURA 2000 και έχει αναγνωριστεί ως Υγρότοπος Διεθνούς Σημασίας από το 1974, καθώς προστατεύεται βάσει της διεθνούς αυτής σύμβασης.
Tο εθνικό νομοθετικό πλαίσιο εφαρμόζεται από τον Φορέα διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου σε συνεργασία με τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, όπως μεταξύ άλλων και η Δασική υπηρεσία, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η Κτηματική Υπηρεσία.
Διαχρονικά, αποφάσεις του Δήμου Δυτικής Αχαΐας, παρεμβάσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων, φορέων και παρατάξεων αλλά και δημοσιεύματα που έλαβαν χώρα, αναφέρονται σε σκανδαλώδεις προσπάθειες να εμφανιστούν δημόσιες εκτάσεις ως ιδιωτικές.
Γεγονός που προκαλούσε και προκαλεί εύλογη ανησυχία στην τοπική κοινωνία, αλλά και στους πολίτες της ευρύτερης περιοχής.
Σύμφωνα με τις αναφορές αυτές, σε συνέχεια προηγούμενων προσπαθειών και κατ’ επίκληση του Ν.5092/2024 (Φ.Ε.Κ. Α’ 33), άρ. 5 παρ. 12, γίνεται εκ νέου προσπάθεια ιδιώτη να εμφανιστούν δημόσιες εκτάσεις ως μέρος ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Επισημαίνουμε ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει κατοχυρώσει κυριότητα επί της έκτασης με επίβλεψη και προστασία των αρμοδίων οργάνων του και καταγράφοντας την έκταση στο Βιβλίο Δημόσιων Κτημάτων, ως όφειλε. (ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΤΗΜΑ ΑΒΚ 32). Πρόκειται, δηλαδή, για δημόσιο κτήμα παλαιού αιγιαλού, σε μια καθαρά αμμοθινική έκταση που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για το οικοσύστημα της περιοχής.
Επιπλέον, το ακίνητο βρίσκεται εντός των ορίων του παλαιού αιγιαλού, όπως έχει προσδιοριστεί με την υπ. αριθμ. 763/23-4-1993 απόφαση του Νομάρχη Αχαΐας.
Υπενθυμίζουμε ότι, όταν το 2011 έγιναν προσπάθειες από τον ιδιώτη για περίφραξη του χώρου, η κτηματική υπηρεσία αντέδρασε άμεσα με αποτέλεσμα ο ιδιώτης να καθαιρέσει την περίφραξη.
Μέχρι σήμερα, αδιάλειπτα, σταθερά και με ακριβείς διαδοχικές πράξεις επίβλεψης, προστασίας και καταγραφής της έκτασης μέσω των αρμοδίων οργάνων τους, οι δημόσιοι λειτουργοί έχουν συμβάλει ουσιαστικά στη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, επιτελώντας με συνέπεια την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και κατοχυρώνοντας θεσμικά τον δημόσιο χαρακτήρα της περιοχής, όπως φαίνεται και από τα συνημμένα έγγραφα [1,3].
Ακόμα και στην περίπτωση που υπάρχουν πιέσεις από κυβερνητικούς παράγοντες, σύμφωνα με αναφορές σε δημοσιεύματα το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Αλλά και από έγγραφα που σας επισυνάπτουμε, είναι ξεκάθαρο, ότι υπάρχουν σαφείς και πιεστικές παρεμβάσεις από τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας ΥΠΕΘΟΟ προς τους υπηρεσιακούς παράγοντες της Κτηματικής Υπηρεσίας Αχαΐας [2,4,5]. Όπως επίσης και ερμηνείες εκ μέρους του, σχετικά με τον όρο «κτήση εμπράγματου δικαιώματος», οι οποίες εγείρουν αφενός μεν σοβαρά ερωτήματα για το κατά πόσο είναι αυθαίρετες και εάν υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, αφετέρου έντονο προβληματισμό για το εάν προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα υπέρ ιδιώτη, ακόμα και πριν την εκδίκαση της εν θέματι υπόθεσης του, σε αγωγή αναγνώρισης κυριότητας που έχει ασκηθεί κατά το Ελληνικού Δημοσίου, ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πάτρας.
Επισημαίνουμε προς κάθε κατεύθυνση, ότι οι παρεμβάσεις που γίνονται και οι πιέσεις που ασκούνται από κυβερνητικούς παράγοντες, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής που θέλει τα πάντα να παραδίδονται βορά σε συμφέροντα, δεν μπορούν να έχουν μέλλον.
Πρώτον, γιατί έρχονται σε ευθεία αντίθεση με το θεσμικό πλαίσιο και τις Συνθήκες περί προστασίας ευαίσθητων περιβαλλοντικά περιοχών.
Δεύτερον, γιατί υπονομεύουν τη βιώσιμη προοπτική της περιοχής.
Τρίτον, γιατί είναι ενάντια στο δημόσιο συμφέρον και βρίσκουν αντίθετους τους πολίτες της Αχαΐας, οι οποίοι κατανοούν και την ιστορική, πολιτιστική ή και οικολογική αξία διατήρησης του μοναδικού αυτού τόπου, ενώ δεν κατανοούν την επιθετική πολιτική της κυβέρνησης, προκειμένου να ικανοποιηθούν ιδιωτικά συμφέροντα.
Με βάση τα παραπάνω
Ερωτώνται οι κ. Υπουργοί
- Αληθεύουν οι πληροφορίες για προσπάθεια ιδιώτη να αναγνωρίσει δικαίωμα ιδιοκτησίας στην ευαίσθητη αυτή περιοχή, παρά το γεγονός ότι η έκταση έχει καταγραφεί στο Βιβλίο Δημοσίων Κτημάτων;
- Έχει υπάρξει και πότε, ενημέρωση, συνεργασία και διαβούλευση για την προστασία του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τοπικούς φορείς, όπως επίσης και για την συγκεκριμένη υπόθεση και τις προσπάθειες αναγνώρισης δικαιώματος ιδιοκτησίας από ιδιώτη;
- Ποια μέτρα, νομοθετικά ή άλλα, έχουν ληφθεί για την προστασία και ανάδειξη της παραθαλάσσιας έκτασης στην ακτή της Καλογριάς, εντός του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς και ποιες συγκεκριμένες ενέργειες έχετε αναλάβει για την αποκατάσταση της νομιμότητας και την διατήρηση της ακεραιότητας του Εθνικού Πάρκου;
- Έχει εκπονηθεί ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για την προστασία και αναβάθμιση της περιοχής, σε διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς; Πότε θα προβείτε στις εκκρεμείς ενέργειες που απαιτούνται για την έγκριση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης και του Σχεδίου Διαχείρισης της περιοχής, καθώς και για την έκδοση του προβλεπόμενου Προεδρικού Διατάγματος που θα καθορίσει το οριστικό διαχειριστικό καθεστώς για το σύνολο του Εθνικού Πάρκου;
- Ποιοι πόροι έχουν διατεθεί ή προτίθεται να διατεθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας για την αναβάθμιση περιοχών ενταγμένων στο δίκτυο Natura2000 και ειδικότερα για την περιοχή (εντάξεις, φυσικό και οικονομικό αντικείμενο, στάδιο υλοποίησης, χρονοδιάγραμμα, πληρωμές μέχρι στιγμής) ;
- Έχετε διαπιστώσει προβλήματα στην προσπάθεια διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος και στις δράσεις προστασίας και ανάδειξης περιοχών ιδιαίτερης περιβαλλοντικής αξίας από την εφαρμογή του Νόμου Ν.5092/2024 (Φ.Ε.Κ. Α’ 33) και στην περίπτωση αυτή ποιες πρωτοβουλίες έχουν προγραμματιστεί ;
- Έχετε λάβει γνώση για τις προαναφερθείσες πρωτοφανείς απειλές, αναφορικά με την άσκηση διαδικασιών πειθαρχικού ελέγχου εις βάρος των υπαλλήλων της Κτηματικής Υπηρεσίας Αχαΐας, επειδή εκτελούν τον καθήκον τους για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, όπως εκ της υπαλληλικής τους ιδιότητας οφείλουν;
- Λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερα ανησυχητική αναφορά του Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας κ. Αθανάσιου Τσιούρα στην από 8.5.2025 επιστολή του, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι « … ακόμα και αν θεωρείτε την εντολή μου προδήλως παράνομη και αντισυνταγματική, καλείσθε να την εκτελέσετε άμεσα …». [σχ. 5], ερωτάστε αν αποδέχεστε αντίστοιχες λογικές και αν έχουν εφαρμοστεί και σε άλλες προστατευόμενες περιοχές ιδιαίτερης περιβαλλοντικής αξίας;
- Προτίθεστε να αναρτήσετε άμεσα σε ιστοσελίδα της Κυβέρνησης όλα τα έγγραφα και τις αποφάσεις σχετικά με το Εθνικό Πάρκο, ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια, λογοδοσία και προστασία της περιοχής;
και παρακαλούνται οι κ.κ. Υπουργοί όπως καταθέσουν:
το σύνολο της σχετικής αλληλογραφίας, έγγραφης και ηλεκτρονικής, μεταξύ των υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αλλά και των αρμόδιων γενικών γραμματέων και ιδιαίτερα του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας ΥΠΕΘΟΟ, μετά του συνόλου των υπηρεσιακών παραγόντων και ιδιαίτερα με αυτούς που ανήκουν στην Κτηματική Υπηρεσία Αχαΐας, ώστε να διερευνηθούν περαιτέρω αναφορές και δημοσιεύματα περί αίσθησης ενδεχόμενων πιέσεων προς υπαλλήλους που χειρίζονται τις συγκεκριμένες υποθέσεις. Γιαυτό και ζητούμε να αναρτηθούν στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα της Κυβέρνησης όλα τα έγγραφα και οι αποφάσεις σχετικά με το Εθνικό Πάρκο, ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια, λογοδοσία και προστασία της περιοχής.
Συνημμένα:
1.Το υπ’αριθμ. πρωτ. 27722/7.4.2025 έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Αχαΐας.
2.Το υπ’αριθμ. πρωτ. 68759/17.4.2025 έγγραφο του Γ.Γ. Δημόσιας περιουσίας.
3.Το υπ’αριθμ. πρωτ. 50926/22.4.2025 έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Αχαΐας.
4.Το υπ’αριθμ. πρωτ. 69538/23.4.2025 έγγραφο του Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας.
5.Το υπ’αριθμ. πρωτ. 78798/8.5.2025 έγγραφο του Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας.
Οι ερωτώντες βουλευτές
Γεώργιος Παπανδρέου
Πάρις Κουκουλόπουλος
Παύλος Γερουλάνος
Μανώλης Χριστοδουλάκης
