Με το «δεξί» μπαίνει το νέο έτος για τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος, με τις συνθήκες ωστόσο που διαμορφώνονται στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου να προδιαγράφουν την πλήρη ανατροπή αυτής της θετικής εικόνας το αμέσως επόμενο διάστημα.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, οι πάροχοι αναμένεται να ανακοινώσουν ανήμερα την Πρωτοχρονιά τις τιμές των πράσινων τιμολογίων για τον Ιανουάριο και η υποχώρηση της τιμής της μεγαβατώρας στη χονδρεμπορική αγορά τον Δεκέμβριο στα 129,81 ευρώ από τα 137,42 ευρώ του Νοεμβρίου δίνει τη δυνατότητα να διατηρήσουν αμετάβλητες ή ακόμη και να μειώσουν τις τιμές. Ηδη η Protergia, ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος της αγοράς, ανακοίνωσε από την παραμονή των Χριστουγέννων σταθερή τιμή στα 15,9 λεπτά/κιλοβατώρα για έβδομο συνεχόμενο μήνα, ενώ καθοριστική για την πλειονότητα των καταναλωτών θα είναι η στάση που θα κρατήσει η ΔΕΗ, η οποία πάντως τον Δεκέμβριο αύξησε την έκπτωση στο πράσινο τιμολόγιό της κατά 68%, προσφέροντας τιμή στα 15,5 λεπτά/κιλοβατώρα. Στον βαθμό που επιβεβαιωθεί η τάση σταθερότητας ή και μείωσης των τιμολογίων, οι ανάγκες για επιδότηση πιθανότατα να περιοριστούν και κάτω από τα επίπεδα του 1,5 λεπτού/κιλοβατώρα που διαμορφώθηκε τον Δεκέμβριο.
Και τον Ιανουάριο, πάντως, αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω η τάση μετακίνησης των καταναλωτών από τα πράσινα στα σταθερά μπλε τιμολόγια, οι τιμές των οποίων κυμαίνονται ακόμη και κάτω από τα 10 λεπτά/κιλοβατώρα.
Ο παράγοντας Ουκρανία
Η αποκλιμάκωση της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος τον Δεκέμβριο, ωστόσο, φαίνεται να αποτελεί μικρή παρένθεση κι αυτό γιατί στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου τα δεδομένα αλλάζουν σημαντικά για μια σειρά από λόγους. Απομένουν λίγες ώρες μέχρι τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, την 1η Ιανουαρίου. Εάν δεν υπάρξει κάποια εναλλακτική ρύθμιση της τελευταίας στιγμής, η λήξη της συμφωνίας θα αφήσει ένα κενό εισαγωγών ρωσικού αερίου περί τα 15 δισ. κ.μ., σε μια περίοδο που τα ευρωπαϊκά αποθέματα αερίου εξαντλούνται με μεγάλη ταχύτητα. Ηδη τα ποσοστά πληρότητας των αποθηκών έχουν μειωθεί στο 75%, επίπεδο που τον περυσινό χειμώνα είχαμε έναν μήνα αργότερα, εξέλιξη που αποτιμάται από τους αναλυτές ως αρνητική, όχι μόνο γιατί ο χειμώνας είναι ακόμη μπροστά και η περίοδος θέρμανσης δεν έχει τελειώσει, αλλά και για τις προσπάθειες δημιουργίας νέων αποθεμάτων για τον επερχόμενο χειμώνα.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από την απειλή της Σλοβακίας να διακόψει την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, στην περίπτωση που το Κίεβο σταματήσει τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου προς την Κεντρική Ευρώπη. «Εάν είναι απαραίτητο θα σταματήσουμε την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται επειγόντως η Ουκρανία κατά τη διάρκεια διακοπών του δικτύου», ανέφερε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο με ανάρτησή του στο Facebook την περασμένη Παρασκευή.
Η μάχη του LNG
Πρόσθετες πιέσεις στις προμήθειες και τις τιμές φυσικού αερίου αναμένονται από τον Μάρτιο με την απαγόρευση των ρωσικών πλοίων LNG να χρησιμοποιούν ευρωπαϊκά λιμάνια για να μεταφέρουν το φορτίο τους σε άλλα πλοία που ταξιδεύουν εκτός Ε.Ε. Η Ευρώπη θα υποχρεωθεί να ανταγωνίζεται όλο και περισσότερο την Ασία για φορτία LNG, συνθήκη που αναμένεται να ασκήσει νέες πιέσεις στις τιμές, ενώ αναμένεται να αυξήσει και τις εισαγωγές αμερικανικού LNG. Aλλωστε ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε προ ημερών την Ε.Ε. να αγοράσει περισσότερο αμερικανικό φυσικό αέριο, με την απειλή της επιβολής δασμών σε αντίθετη περίπτωση.
Οι συνθήκες που διαμορφώνονται είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές ως προς την πορεία των τιμών τόσο του φυσικού αερίου όσο και του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου είναι κατά περίπου 45% αυξημένες φέτος σε σχέση με το 2023, ενώ τα συμβόλαια για το επόμενο έτος είναι ήδη αυξημένα. Ορισμένοι traders εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος της διακοπής των ροών ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας θα είναι έως και 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα υψηλότερος από ό,τι αν συνεχιστούν οι ροές. Η τιμή του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF κυμάνθηκε μεταξύ 43,6 και 48,6 ευρώ/μεγαβατώρα. Οι τιμές στα ευρωπαϊκά συμβόλαια TTF κατέγραψαν συνεχή άνοδο την περασμένη εβδομάδα, προσεγγίζοντας τα 49 ευρώ/μεγαβατώρα, που αποτελούν υψηλό 14 μηνών.
Παραδοσιακά η τιμή του φυσικού αερίου κορυφώνεται κοντά στον Ιανουάριο και στη συνέχεια αρχίζει να υποχωρεί πολύ πριν ολοκληρωθεί ο χειμώνας. Εάν η τιμή δεν υποχωρήσει τον Φεβρουάριο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούμε να μιλάμε για το απαισιόδοξο σενάριο. Σε μια τέτοια περίπτωση η αγορά εκτιμά ότι θα χρειαστούν παραπάνω ποσότητες τους θερινούς μήνες προς αναπλήρωση των αποθηκών, άρα θα υπάρξουν αντίστοιχα υψηλές τιμές.
