Οσο κι αν φαίνεται ότι έχει κοπάσει η ένταση των αντιπαραθέσεων, οι υποψήφιοι δρουν με ταχύτητα και «διαγκωνισμούς» για τη συγκρότηση συμμαχιών που αντέχουν στον χρόνο και στις πιέσεις, ενώ ταυτόχρονα «ζεσταίνουν» τα δίκτυα επαφών ανά την Ελλάδα, με στόχο τη συλλογή υπογραφών για την κατάθεση των υποψηφιοτήτων τους.
Την ίδια ώρα βουλευτές και στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής «σκανάρουν» τις υποψηφιότητες και παίρνουν θέση υπέρ του ενός ή του άλλου «στρατοπέδου». Ειδικά οι βουλευτές κάνουν ό,τι έκαναν συνήθως σε προηγούμενες εσωκομματικές αναμετρήσεις οι συνάδελφοί τους: τεστάρουν διπλά και τριπλά την κάθε υποψηφιότητα σε σχέση με την προσωπική τους προοπτική, συνυπολογίζοντας και τις τάσεις που διαμορφώνονται στις εκλογικές τους περιφέρειες. Κανείς βουλευτής δεν θέλει να πάει κόντρα στις «υποδείξεις» των ψηφοφόρων του, διαψεύδοντας τις προσδοκίες τους και ρισκάροντας τη στήριξή τους στις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
Με δεδομένο δε ότι ο κατάλογος των υποψηφίων δεν έχει ακόμη κλείσει -τυπικά άλλωστε θα γίνει με την κατάθεση των υπογραφών- κοινοβουλευτικοί και κομματικοί παράγοντες αγοράζουν χρόνο και αναβάλουν να αποκαλύψουν το «στίγμα» τους.
Στο πλαίσιο αυτό, ένα βήμα πιο κοντά στο να ανακοινώσει την υποψηφιότητά της για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι η πρώην υπουργός, Άννα Διαμαντοπούλου, συνεργάτες της οποίας έχουν αναλάβει να διερευνήσουν τα υπέρ και τα κατά για το ενδεχόμενο «επιστροφής» της στην κεντρική πολιτική σκηνή. Η πρώην υπουργός και επίτροπος στην Ε.Ε. αποχώρησε από την ενεργό κομματική δράση το 2012, όταν απέτυχε να εκλεγεί στην Α’ Αθήνας.
Ως επικεφαλής του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση κράτησε για αρκετά χρόνια αποστάσεις από τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ, ωστόσο τονίζει ότι η εσωκομματική διαδικασία γίνεται στην πιο κρίσιμη στιγμή για την προοπτική της χώρας. Δηλώνει ότι θα είναι «παρούσα» και σκοπεύει σε άμεσο χρόνο να ανακοινώσει τις προσωπικές της αποφάσεις. Κάνει λόγο για τάσεις ρευστοποίησης του πολιτικού σκηνικού, αναλύει τις εξελίξεις στην Ευρώπη, μετά και τις βρετανικές και γαλλικές εκλογές, διαπιστώνει ότι «φαίνεται ότι κλείνει για τη Νέα Δημοκρατία ο πενταετής κύκλος σταθεροποίησης της χώρας, που είχε σε σημαντικό βαθμό και επικοινωνιακά χαρακτηριστικά».
«Ο αρχηγός που θα εκλεγεί θα έχει τον χρόνο να κάνει πράγματα και να αντιστρέψει πλήρως τα πράγματα στο πολιτικό σκηνικό», εκτιμά η κυρία Διαμαντοπούλου, ασκώντας αυστηρή κριτική στο Νίκο Ανδρουλάκη για τη λειτουργία του κόμματος όσον αφορά στην παραγωγή αποφάσεων. Τάχθηκε υπέρ της συλλογικής λειτουργίας και σημείωσε: «Ο κ. Ανδρουλάκης είχε ένα μικρό κόμμα με δύο απόψεις, προς τη ΝΔ και προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο αρχηγός πρέπει να πείθει πιο είναι το σωστό κάθε φορά, όχι να βγάζει το μέσο όρο, να συνθέτει και όχι απλώς να ανακοινώνει αποφάσεις», συνέχισε φέρνοντας το παράδειγμα της ψήφισης των νομοσχεδίων για τα μη κρατικά ΑΕΙ και την επιστολική ψήφο, όπου το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να ξεθολώσει το μήνυμά του.
Οι άσπονδοι φίλοι της στο ΠΑΣΟΚ την κατηγορούν ότι έκοψε για ένα μεγάλο διάστημα επαφές με τη Χαριλάου Τρικούπη, αν και διατήρησε κάποιες αλλά μόνο με το εκσυγχρονιστικό μπλοκ.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας στην πρεμιέρα συναντήσεών του με μέλη και φίλους του ΠΑΣΟΚ βρέθηκε την Παρασκευή στη Θεσσαλονίκη. Οι διοργανωτές της συνάντησης σε κεντρικό καφέ μπαρ είχαν κινηθεί αθόρυβα υπέρ της επιτυχίας της εκδήλωσης και χωριστά. Οι περισσότεροι εκ των διοργανωτών άλλωστε κάθονταν για πρώτη φορά στο ίδιο τραπέζι. Το 2021 άλλοι είχαν στηρίξει Παπανδρέου και άλλοι Ανδρουλάκη για την ηγεσία. «Στο πρόσωπο του Χάρη Δούκα αποδείχτηκε ότι ενώνονται διάφορες τάσεις», έλεγε το βράδυ της Πέμπτης στέλεχος της Θεσσαλονίκης, διαπιστώνοντας ότι η επιτυχημένη συνάντηση είχε την «υπογραφή» της ομάδας του Μανώλη Χριστοδουλάκη, της έμπειρης από εσωκομματικές μάχες Τόνιας Αντωνίου, του πρώην στενού πολιτικού φίλου του Ανδρουλάκη Αντώνη Σαουλίδη και διάφορων «πράσινων» αυτοδιοικητικών και συνδικαλιστικών παραγόντων της Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Μακεδονίας.
Ο Δούκας τώρα αρχίζει καιγνωρίζει την «ανθρωπογεωγραφία» του ΠΑΣΟΚ αλλά, όπως παρατήρησαν όσοι τον συνάντησαν, «είναι ένας από εμάς» και, το κυριότερο, έχει την αυτοπεποίθηση της νίκης από την Αθήνα στον λόγο του για την επόμενη μέρα στο ΠΑΣΟΚ.
Οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι τον κατηγορούν βέβαια ότι μοιάζει περισσότερο με εραστή της γρήγορης ανέλιξης και ότι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι μια πολύ σοβαρή ευθύνη που δεν επιδέχεται καθεστώς μερικής απασχόλησης. Ο ίδιος απαντά ότι δεν είναι αντιπαραθετικοί οι ρόλοι και σπεύδει να εξηγήσει ότι σκοπεύει να «κυβερνήσει» αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της συλλογικής ηγεσίας και λειτουργίας. Ετσι κι αλλιώς, ως εξοκοινοβουλευτικός, αν εκλεγεί, θα πρέπει να προτείνει -όπως έκανε ο Ανδρουλάκης ορίζοντας τον Κατρίνη- βουλευτή για τη θέση του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Εχει κάνει ήδη συμφωνία με τον Μανώλη Χριστοδουλάκη, ο οποίος δεν άργησε να δηλώσει δημοσίως τη στήριξή του στον δήμαρχο; Η απάντηση από τον ίδιο είναι ένα κατηγορηματικό «όχι».
Οσοι τον γνωρίζουν υποστηρίζουν ότι ακόμη κι αν ήθελε θα ήταν ανόητη κίνηση να κλείσει συμφωνία, διότι έτσι θα έκοβε εκ των προτέρων τις γέφυρες της συνεννόησης με άλλους βουλευτές. «Αν κοιτούσα την προσωπική μου φιλοδοξία, θα μπορούσα να κατέβω υποψήφιος και να κεφαλαιοποιήσω ή να διαπραγματευτώ το αποτέλεσμά μου», λέει και ο κ. Χριστοδουλάκης, που η αλήθεια είναι ότι δεν βιάζεται να αλλάξει πίστα. Το 2021, για παράδειγμα, όταν εκτός από τους Παπανδρέου, Ανδρουλάκη και Λοβέρδο έπαιρναν θέση στην κούρσα διαδοχής της Φώφης Γεννηματά και οι Γερουλάνος, Χρηστίδης και Καστανίδης, ο ίσως πιο στενός της συνεργάτης και γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, ο νεαρός Χριστοδουλάκης, προτίμησε παρά και τις τότε πιέσεις να μείνει στα μετόπισθεν. Κάπως έτσι, λειτούργησε, έπειτα από πολλή σκέψη και αναλυτική κουβέντα με την ομάδα του, και στην περίπτωση Δούκα. Του είπε «Χάρη, πάμε» και του πρόσφερε μια ισχυρή συμμαχία από την αρχή της μάχης.
Ο Δούκας έχει ήδη κάνει το επόμενο βήμα προσπαθώντας να διευρύνει τις συμμαχίες του στον κομματικό χάρτη. Πολλά κοινοβουλευτικά και κομματικά στελέχη περνούν σχεδόν καθημερινά για μια «καλημέρα» από το επιτελείο του. Εκτός από τον Χριστοδουλάκη, τον δρόμο των επαφών για τον Δούκα άνοιξαν ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο Θόδωρος Μαργαρίτης, η Τόνια Αντωνίου, που μέχρι τις ευρωεκλογές είχε ρόλο-κλειδί στο επιτελείο του υποψήφιου ευρωβουλευτή Νίκου Παπανδρέου, άλλα στελέχη του Πολιτικού Συμβουλίου και συνάδελφοί του στην Αυτοδιοίκηση. Η πρεμιέρα των συναντήσεών του από τη Θεσσαλονίκη είχε έντονη δόση Αυτοδιοίκησης, αφού προσήλθαν αρκετοί πρώην και νυν δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι της γύρω περιοχής. Μάλιστα, ο κ. Δούκας δεν αναχώρησε για τον επόμενο σταθμό του, στη Λάρισα, χωρίς να έχει διαδοχικά τετ α τετ με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Στέλιο Αγγελούδη και τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Λάζαρο Κυρίζογλου (με τον οποίον ο Δούκας κοντραρίστηκε στις πρόσφατες εκλογές για την ηγεσία στην Ενωση).
Ιδιαίτερη απήχηση στα αστικά κέντρα, αντιθέτως, οικοδομεί «διαχρονικά» ο Παύλος Γερουλάνος, αν και από το 2021, όταν διεκδίκησε για πρώτη φορά την ηγεσία άρχισε να γράφει πολλά χιλιόμετρα στην περιφέρεια. Εχει ισχυρούς κομματικούς δεσμούς στη Θεσσαλονίκη. Πήγε εκεί ταξίδι-αστραπή μία ημέρα προτού ανέβει ο Χάρης Δούκας. Οι καλά γνωρίζοντες επισημαίνουν ότι τον Παύλο Γερουλάνο στηρίζουν ετερόκλητες δυνάμεις, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Κρήτη και από την Αθήνα μέχρι την Αλεξανδρούπολη. Για τη συνθήκη αυτή έδωσε αγώνα: με συνεχείς περιοδείες τα τελευταία χρόνια και με ανταλλαγή απόψεων για την Αναγέννηση, όπως τιτλοφορεί το προγραμματικό του σχέδιο για το ΠΑΣΟΚ.
Ο Γερουλάνος πιστεύει ότι θα ξεπεράσει κατά πολύ τις 5.000 υπογραφές που χρειάζονται για την κατάθεση της υποψηφιότητάς του. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα δουλεύει πράγματι στο φουλ. Κεντρικό ρόλο στο επιτελείο του που καθοδηγεί την εκστρατεία έχουν, μεταξύ άλλων, ο Δημήτρης Μπυρίτης, ο πρώην γραμματέας της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ Κώστας Πανταζής, ο αυτοδιοικητικός Γιώργος Δαουλάρης, ο γνωστός δικηγόρος από τη Θεσσαλονίκη Αργύρης Αργυριάδης, ο πρώην γενικός γραμματέας Επικοινωνίας της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ το 2009 Γιώργος Πετρουλάκης, ο Γιώργος Κουτσαυτάκης και η Μαρία Γρυλλάκη, με ισχυρές επαφές σε όλη την Ελλάδα, καθώς και στελέχη από τη νεολαία.
Ο Γερουλάνος ήταν από τους πρώτους που μίλησε για κακό εκλογικό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, επιρρίπτοντας ευθύνες στη σημερινή ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, πάντως, δείχνει ότι… επιλέγει για βασικό αντίπαλό του τον Χάρη Δούκα και όχι τον Παύλο Γερουλάνο. Μπορεί τα επιτελεία Ανδρουλάκη και Γερουλάνου να μην έχουν ακόμη δώσει την αίσθηση ότι ετοιμάζονται για άγρια σύγκρουση, ωστόσο η «χημεία» μεταξύ του νυν αρχηγού του ΠΑΣΟΚ και του βουλευτή της Α’ Αθήνας ήταν και είναι… ανύπαρκτη. Ετσι τουλάχιστον πιστεύουν όσοι έχουν ακούσει κατά καιρούς σχόλια από τη μία και την άλλη πλευρά. Η αστική ευγένεια του κ. Γερουλάνου δεν είναι το μόνο διακριτό στοιχείο της προσωπικότητάς του, αφού πολιτικοί του φίλοι επιμένουν ότι συγκρούεται σκληρά όταν το αποφασίσει.
«Δεξαμενές»
Το σίγουρο είναι ότι ο Γερουλάνος στοχεύει και στη «δεξαμενή» των ανδρουλακικών, ενώ θα ήθελε να επιβεβαιωθεί σύντομα το σενάριο της ανακοίνωσης στήριξης από τον Νίκο Παπανδρέου. Ο Γιώργος Παπανδρέου προτιμά, ως φαίνεται, τις διερευνητικές συζητήσεις με τους υποψηφίους, χωρίς να ανοίγει τα χαρτιά του. Ξέρει έτσι κι αλλιώς ότι οι παπανδρεϊκοί στο ΠΑΣΟΚ κατευθύνονται ήδη παντού, εκτός από την υποψηφιότητα του Νίκου Ανδρουλάκη. Στη Χαριλάου Τρικούπη το σχέδιο προβλέπει μίνι αλλά πολλές περιοδείες στην Αττική, όπου ο Νίκος Ανδρουλάκης κατέγραψε το 2021 τις χειρότερες επιδόσεις, παρότι κέρδισε τη μάχη της ηγεσίας. Συνεργάτες του θεωρούν ότι η Κρήτη θα κινηθεί εκ νέου υπέρ της σθεναρής στήριξης του Ανδρουλάκη, ενώ προγραμματίζουν πολλές πρωτοβουλίες στη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα για να διατηρήσουν τον βασικό κορμό του κομματικού μηχανισμού.
Επιτελεία
Στο «τραπέζι» του στη Χαριλάου Τρικούπη κρίσιμες θέσεις και ευθύνες αναλαμβάνουν ο δικηγόρος και προσωπικός του φίλος Μιχάλης Καλαντζόπουλος, η διευθύντρια του γραφείου του Ελένη Αναστασίου, ο εκπρόσωπος Τύπου Θανάσης Γλαβίνας, η Στεφανία Μουρελάτου (υπεύθυνη Επικοινωνίας από το 2022), ο Νίκος Μήλης (έμπιστος διαχρονικός συνεργάτης του από την «παρέα της Ξάνθης»), ο Ανδρέας Σπυρόπουλος, ο Κώστας Παπαδημητρίου, ο Βαγγέλης Τσόγκας (μέλος της Κ.Ε.), οι βουλευτές Επικρατείας Δημήτρης Μάντζος και Παναγιώτης Δουδωνής, ο Χάρης Δημακαρέας (ανέλαβε πρόσφατα καθήκοντα προϊσταμένου στην Κοινοβουλευτική Ομάδα), ο Πάνος Βλάχος κ.ά. Στους συμμάχους του κ. Ανδρουλάκη ξεχωρίζουν, σύμφωνα με στελέχη της αντίπερας εσωκομματικής όχθης, ο Παύλος Χρηστίδης, πρώην παπανδρεϊκοί από την Κρήτη, υποψήφιοι ευρωβουλευτές, δημοτικοί σύμβουλοι της Αθήνας, που κρατούν αποστάσεις από την υποψηφιότητα Δούκα και Γερουλάνου.
Η Νάντια Γιαννακοπούλου έκανε μόλις προχθές δυναμική εμφάνιση στο κάδρο των υποψηφίων. Επέλεξε να ανακοινώσει μετά τη Μιλένα Αποστολάκη και τον Μιχάλη Κατρίνη την υποψηφιότητά της – όχι γιατί δεν την είχε «έτοιμη» από την Κεντρική Επιτροπή, αλλά γιατί επεδίωξε να αφιερώσει κάποια 24ωρα παραπάνω στην προετοιμασία της «πρώτης εικόνας». Γύρισε το βίντεο στην καρδιά της εκλογικής της περιφέρειας, στο Περιστέρι, και ζήτησε τη συνδρομή δύο 25χρονων φίλων της από τους Αγίους Αναργύρους (επίσης από τη Δυτική Αθήνα). Ομως η Νάντια, όπως προαναγγέλλουν οι φίλοι της, σκοπεύει να οργώσει και την επαρχία και δη μέσα στο καλοκαίρι. Εχει καθαρό πολιτικό στίγμα, το οποίο άρχισε να περιγράφει πιο έντονα με τη διαφοροποίησή της από τον Ανδρουλάκη για τα μη κρατικά ΑΕΙ, αλλά και για το γεγονός ότι άλλοι βουλευτές απέφυγαν, επειδή δεν τέθηκε θέμα κομματικής πειθαρχίας, να μείνουν στην Ολομέλεια και να ψηφίσουν τον γάμο για τα ομόφυλα.
Η Μιλένα Αποστολάκη από την έδρα της στα βόρεια της Αθήνας ξεκινά εκστρατεία ανά την Ελλάδα και πολλές τηλεοπτικές δημόσιες παρεμβάσεις. Είχε επισημάνει την ανάγκη το ΠΑΣΟΚ να διαπιστώσει με ειλικρίνεια τα αίτια της αποτυχίας να εξασφαλίσει τη δεύτερη θέση και είχε κατά τη θυελλώδη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας καταθέσει δέσμη προτάσεων για τη λειτουργία του κόμματος.
Ο Μιχάλης Κατρίνης ήταν από την αρχή της θητείας Ανδρουλάκη στενός του συνεργάτης, ανέλαβε άλλωστε τον ρόλο του επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας για το διάστημα που ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ήταν ευρωβουλευτής. Γι’ αυτό ίσως ξένισε κάποιους στο κόμμα όταν τον άκουσαν να ανακοινώνει την υποψηφιότητά του και να επιτίθεται στον Νίκο Ανδρουλάκη για τα περί «πασαρέλας» εν όψει των εσωκομματικών εκλογών. «Αυτό που φοβάμαι είναι μη συνηθίσουμε στο ΠΑΣΟΚ στην ιδέα ενός κόμματος που παλεύει για τη δεύτερη ή τρίτη θέση με ποσοστά του 13% και 15%. Το ΠΑΣΟΚ, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου μάς το κληροδότησε, είναι ένα κόμμα εξουσίας που θέτει υψηλούς στόχους», υπογραμμίζει στους συνομιλητές του ο κ. Κατρίνης, η υποψηφιότητα του οποίου συγκεντρώνει τη στήριξη πολλών παπανδρεϊκών στην Ηλεία, όπου εκλέγεται, στην Αχαΐα αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας. Ο κ. Κατρίνης κάνει συχνά λόγο για τη συνεργασία των κεντροαριστερών δυνάμεων – προσθέτει όμως, όπως και όλοι οι άλλοι υποψήφιοι, ότι δεν πιστεύει στις συγκολλήσεις κορυφής ή στις συμπράξεις κομμάτων.
Στην κούρσα για την προεδρία βρίσκεται και ο δημοσιογράφος, Γιάννης Κανελλάκης ο οποίος επικαλείται συχνά τον ιδρυτή του Κινήματος, Ανδρέα Παπανδρέου.
