Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων ανέρχεται στα 334 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=420). Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν χθες 12089, και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε σήμερα στο 2,8%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα των 40.000 την ημέρα, θα συντελέσει στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
Ο αριθμός θανάτων (24) είναι σταθερός σε σχέση με προχθές (24), ενώ είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι εδώ και πλέον των 4 εβδομάδων παρέμεινε σε πτωτική πορεία, αν και ακολουθεί με υστέρηση δύο εβδομάδων την καμπύλη αποκλιμάκωσης σε ό,τι αφορά στα επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), χθες ο αριθμός παρέμεινε σταθερός σε σχέση με προχθές (288), και παραμένει στα αναμενόμενα επίπεδα. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται διασωλήνωση φαίνεται να ακολουθεί αργά την πορεία που διαφαίνονταν και από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται ότι βρισκόμαστε περίπου γύρω στο 92% της αποκλιμάκωσης όπως είχαμε προβλέψει (βλέπε σχήματα 1 και 2). Επιπλέον, τόσο στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), όσο και στον αριθμό των θανάτων από COVID-19, θα υπάρξει μια μείωση στο ρυθμό αποκλιμάκωσης και με δεδομένη την άρση των μέτρων περιστολής που ισχύουν αυτή την εβδομάδα αναμένεται μια αργή αναστροφή της αποκλιμακωτικής πορείας από το τέλος της πρώτης εβδομάδας του Φεβρουαρίου και έπειτα.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3. Η ανάλυσή μας έχει επικαιροποιηθεί με βάση την απόφαση εφαρμογής αυστηρού lockdown από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Στις 11 Ιανουαρίου λάβαμε υπόψη το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων, λιανικού εμπορίου και των εμπορικών καταστημάτων από τη Δευτέρα 18/1.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Ιανουαρίου έχουμε μια αύξηση κρουσμάτων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου η οποία οφείλεται στη μείωση της περιστολής που σημειώθηκε στις γιορτές. Από τις 11 μέχρι τις 18 Ιανουαρίου προβλεπόταν μια μείωση κρουσμάτων λόγω της εφαρμογής του lockdown που είναι σε ισχύ και αυτήν την εβδομάδα και η οποία όντως παρατηρήθηκε. Από τις 23 Ιανουαρίου και έπειτα προβλέπεται να διαφανεί μια ελαφρά αύξηση στον κυλιόμενο μέσο όρο των κρουσμάτων που θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος του μήνα, η οποία επίσης έχει αρχίσει να διαφαίνεται, παρόλο που ο αριθμός των τεστ χθες (όπως και σήμερα) δεν είναι αντιπροσωπευτικός.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Το ίδιο σενάριο μέτρων, έχει ληφθεί υπόψιν στα αποτελέσματα του μοντέλου που παρουσιάζονται σε επιμέρους περιοχές της επικράτειας.
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, χθες παρατηρείται καθοδική πορεία (μη ξεχνώντας ότι πραγματοποιήθηκαν μόνο 12089 τεστ ανίχνευσης) στη Θεσσαλονίκη με 26 κρούσματα χθες (65 κρούσματα χθες) και στην Αττική με 162 κρούσματα (254 χθες). Με αυτό τον αριθμό (και με τις αβεβαιότητες που εισάγει ο κυμαινόμενος αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν στο σύνολο της επικράτειας καθημερινά, αλλά και η μη γνώση του αριθμού των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ανά περιοχή), η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 49% των κρουσμάτων, κι εμφανίζει λίγο περισσότερα από τα εξαπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Γι’αυτό εφιστούμε ξανά την προσοχή μας στην Αττική, για την οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από τις 29 Νοεμβρίου. Η συνολική αυτή πορεία υποδηλώνει την πλημμελή εφαρμογή του lockdown από μερίδα του πληθυσμού και σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, στον Κεντρικό Τομέα της Αθήνας. Παρά την ενθαρρυντική πορεία της προηγούμενης εβδομάδας όπου είχαμε πτώση για 3 συνεχόμενες ημέρες και που υπέδειξε ότι το αυστηρό lockdown που ξεκίνησε από τις 3 Ιανουαρίου απέδωσε και στην Αθήνα, η επιδημιολογική καμπύλη στην Αττική (Σχήμα 4), φαίνεται να έχει εισέλθει σε ελαφρά ανοδική τροχιά, από τις 19 Ιανουαρίου. Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ καλή μέχρι και τώρα, εντούτοις φαίνεται να πλησιάζει ένα ελάχιστο σημείο και αναμένεται να σημειωθεί ελαφρά αύξηση από τις 23-25 Ιανουαρίου (Σχήμα 5), η οποία θα αρχίσει να διαφαίνεται καλύτερα στις 26 Ιανουαρίου, όπου και ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης θα επανέλθει στα συνήθη επίπεδα μετά το μικρότερο αριθμό που αναμένεται το Σαββατοκύριακο και θα αποτυπωθεί στα επιβεβαιωμένα κρούσματα των επομένων ημερών. Η εντατικοποίηση των ελέγχων ανά δήμο προτείνεται να γίνει και στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, παρόλο που τις τελευταίες λίγες ημέρες η πορεία της πανδημίας έχει σταθεροποιηθεί σε σχετικά μέτρια επίπεδα συνολικά (κάτω από 100 κρούσματα ανά ημέρα με το συνήθη αριθμό τεστ), καθώς αναμένεται αύξηση κρουσμάτων ως συνέπεια του ανοίγματος των δημοτικών και νηπιαγωγείων στις 11 Ιανουαρίου και των οικονομικών δραστηριοτήτων που ξεκίνησαν να λειτουργούν από τις 18 Ιανουαρίου.
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Όσον αφορά στη Θεσσαλία, καθοδική σε σχέση με χθες (15 κρούσματα) είναι η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού στη Λάρισα με 11 κρούσματα (Σχήμα 6), στην Μαγνησία με 8 κρούσματα χθες (Σχήμα 7) και στην Καρδίτσα με 1 κρούσμα χθες (Σχήμα 8). Ανοδική τάση εμφανίζει η πορεία της πανδημίας στα Τρίκαλα με 1 κρούσμα χθες (Σχήμα 9). Λόγω της συνολικά καλής πορείας των πόλεων αυτών (με εξαίρεση τη Μαγνησία τις τελευταίες ημέρες, λόγω της συρροής σε οίκο ευγηρίας), η εφαρμογή του πιο αυστηρού lockdown, οδηγεί σε πτωτικές τάσεις μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, όπως είχε προβλεφθεί από την αρχή του έτους.
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα
Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται χθες καθοδική τάση με 4 κρούσματα (Σχήμα 10). Στην Αρκαδία χθες εντοπίσθηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 11). Η πρόγνωση μας για αυτές τις περιοχές είναι συνολικά θετική με δεδομένη την αντίστοιχη πρόγνωση για τον καιρό στις αρχές του έτους. Παρόλο που τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται ανοδική τάση, σε όλες αυτές τις πόλεις, η καλή εφαρμογή του αυστηρού lockdown των δύο τελευταίων εβδομάδων μέχρι και τις 17/1, επιτρέπει αισιόδοξες προβλέψεις για το τέλος Ιανουαρίου, οι οποίες και θα επαναξιολογηθούν με τα δεδομένα που θα προκύψουν στις επόμενες ημέρες λόγω του ανοίγματος της αγοράς. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, αύξηση σε σχέση με χθες εμφανίζει η κατάσταση στη Λακωνία με 7 κρούσματα χθες (Σχήμα 12) και μείωση στη Μεσσηνία με 2 κρούσματα χθες (Σχήμα 13). Στη Λακωνία, αναμένουμε τα αποτελέσματα των επομένων ημερών για να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα για το εάν θα παραμείνει σε πτωτική ή έστω σταθεροποιητική τροχιά. Στην Αρκαδία (Σχήμα 11), προβληματίζει η σταθερά ανοδική τάση που παρατηρείται εδώ και μια εβδομάδα.
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μεσσηνία
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Στην Αιτωλοακαρνανία (Σχήμα 15) με 10 κρούσματα χθες παρατηρείται μείωση σε σχέση με χθες (15 κρούσματα). Ενώ η διασπορά τις τελευταίες ημέρες είχε αρχίσει να κάμπτεται και η σχετική καμπύλη έτεινε να πλησιάσει την πορεία που προέβλεπε η υπολογιστική πλατφόρμα CORE για αυτήν την περίοδο, διαφαίνεται χαλάρωση την περίοδο των γιορτών που έχει ανασχέσει ξανά την πτωτική πορεία (Σχήμα 15). Στην Εύβοια, με 12 κρούσματα χθες, παρατηρείται μείωση σε σχέση με χθες (Σχήμα 16), αλλά συνεχίζει η έντονα ανοδική τάση των τελευταίων ημερών. Η σημερινή εικόνα της Εύβοιας όμως κρίνεται υπό αυστηρή παρακολούθηση και αξιολόγηση των δεδομένων τις επόμενες μέρες. Σταθερή πορεία παρουσιάζεται και στην Αργολίδα με 0 κρούσματα χθες (Σχήμα 14) και ανοδική στη Βοιωτία με 9 κρούσματα (Σχήμα 17) σήμερα, ενώ στη Φθιώτιδα με 0 κρούσματα χθες (Σχήμα 18) η κατάσταση χαρακτηρίζεται πτωτική.
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, σταθερή εμφανίζεται η κατάσταση στην Ημαθία με 2 κρούσματα χθες (Σχήμα 19) και στη Φλώρινα με 0 κρούσματα χθες (Σχήμα 22). Καθοδική είναι η πορεία της πανδημίας στην Πέλλα με 0 κρούσματα χθες (Σχήμα 20), στις Σέρρες με 3 κρούσματα (Σχήμα 28), στο Κιλκίς με 1 κρούσμα χθες (Σχήμα 24),στην Χαλκιδική με 8 κρούσματα (Σχήμα 30), στην Καβάλα με 1 κρούσμα χθες (Σχήμα 25) και στην Πιερία με 6 κρούσματα χθες (Σχήμα 21). Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα όλες αυτές οι πόλεις εμφανίζουν συνολικά πτωτική πορεία, αν και τις τελευταίες ημέρες διαγράφονται κάποιες ανοδικές τάσεις. Καθοδική σε σχέση με χτες (21 κρούσματα) είναι η πορεία της διασποράς στην Κοζάνη με 6 κρούσματα χθες (Σχήμα 21), οπότε για την αποφυγή πιθανής αναζωπύρωσης, απαιτείται αυξημένος αριθμός τεστ ελέγχου και εκτεταμένη ιχνηλάτηση για την αναχαίτιση της διαφαινόμενης αυξητικής πορείας της διασποράς, καθώς και έλεγχος της εφαρμογής των μέτρων. Τέλος, τα Γρεβενά με 1 κρούσμα χθες (Σχήμα 27), και η Καστοριά με 0 κρούσματα χθες (Σχήμα 29) παρουσιάζουν συνολικά πτωτική πορεία της διασποράς αλλά με μικρή κλίση. Συνολικά στη Μακεδονία, η εικόνα συνολικά είναι καλή για τις περισσότερες επιμέρους περιοχές, αλλά πρέπει να συνεχίσει η επιτήρηση της κατάστασης στη Κοζάνη, η οποία ελπίζουμε ότι δεν θα αντιστρέψει τη συνολική τροχιά αποκλιμάκωσης που συνάδει με το αυστηρό lockdown που έχει επιβληθεί, καθώς και στη Χαλκιδική που προβληματίζει ο μεγάλος αριθμός των κρουσμάτων χθες.
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική
Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη διαφαίνεται πτωτική τάση καθώς εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 31). Αντίθετα, στην Ξάνθη με 4 κρούσματα χθες (Σχήμα 33), ο αριθμός είναι σταθερός σε σχέση με τα χθεσινά δεδομένα (4 κρούσματα), στην οποία συνολικά τις τελευταίες ημέρες διαφαίνεται τροχιά αποκλιμάκωσης. Στη Ροδόπη φαίνεται να ελέγχεται η διασπορά με ελαφρώς κλιμακούμενη πορεία σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες. Στην Ξάνθη έχουμε μια συνολική σταθεροποίηση της διασποράς, ενώ και στον Έβρο με 9 κρούσματα χθες (Σχήμα 32), έχουμε μείωση, η οποία ελπίζουμε να συνεχιστεί ώστε να μην ανατρέψει την σταθεροποιητική πορεία των προηγουμένων ημερών. Με την εικόνα που παρουσιάζεται τώρα, συνολικά όλες οι επιμέρους αυτές περιοχές βρίσκονται σε πτωτική πορεία.
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο
Συμπεράσματα:
Η συνολική πορεία των κρουσμάτων, αλλά και η αποκλιμάκωση που παρατηρείται στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), μετά τα χθεσινά αποτελέσματα, συνάδει με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας αυξήθηκε στο 2,2% (η ημερήσια τιμή χθες είναι 2,8%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0,92 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Οι τιμές αυτές δείχνουν ότι καλώς εφαρμόσθηκε το γενικευμένο lockdown στις 3 Ιανουαρίου, έτσι ώστε να αποσβεσθούν όποιες αποκλίσεις στην εφαρμογή των μέτρων υπήρξαν κατά την περίοδο των εορτών, δημιουργώντας θετικές προοπτικές στο σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας που ξεκινά από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου.
Όμως, παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο από τη στιγμή που συνολικά στη χώρα φαίνεται να έχουμε ξεπεράσει την κορύφωση του συγκεκριμένου επιδημικού κύματος του Νοεμβρίου. Παρόλα αυτά, συνιστάται προσεκτική μελέτη των αποτελεσμάτων των επόμενων ημερών, λόγω του ανοίγματος των δημοτικών σχολείων και από αυτή την εβδομάδα και του λιανικού εμπορίου. Στην Αττική ο αριθμός των κρουσμάτων συνεχίζει να προβληματίζει και δεδομένης της σύγκλισης των μετρούμενων κρουσμάτων με τις προσομοιώσεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE, αναμένεται ελαφρά άνοδος τις επόμενες ημέρες. Για να αποφευχθεί επιδείνωση της κατάστασης, πρέπει οπωσδήποτε να ενταθούν οι έλεγχοι της εφαρμογής των μέτρων, αλλά και ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν κάποιες έντονες αυξητικές τάσεις σε επιμέρους περιοχές τις τελευταίες ημέρες, με κυριότερες τη Μαγνησία (η οποία όμως οφείλεται σε εντοπισμένη συρροή ρε οίκο ευγηρίας) και την Εύβοια, στις οποίες προτείνεται να εντατικοποιηθούν τα τεστ ανίχνευσης και η ιχνηλάτηση. Σε μικρότερο βαθμό από αυτές τις δύο περιοχές προβληματίζουν η Αχαΐα, η Αρκαδία, η Λακωνία και η Αιτωλοακαρνανία. Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να διπλασιαστούν τουλάχιστον και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα. Με δεδομένο το άνοιγμα της αγοράς από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου χωρίς επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας από το τέλος Ιανουαρίου, καλό θα ήταν να αυξήσουμε σημαντικά (κατά 2 και 3 φορές σε σχέση με χθες) τα τεστ ανίχνευσης του SARS–CoV-2 στην κοινότητα, στοχεύοντας στις περιοχές υψηλού κινδύνου για να λάβουμε προληπτικά μέτρα.
Επιπλέον λόγους ανησυχίας, εγείρει και η παρουσία στην κοινότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά του, προτείνουμε τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
– αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τόσο για το διδακτικό προσωπικό όσο και για τους μαθητές (ειδικά αυτά του λυκείου)
– αύξηση του αριθμού της γενετικής αλληλούχισης στα δείγματα που λαμβάνονται από τα ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε την πραγματική εξάπλωση του Β.1.1.7 στην κοινότητα. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει να ζητηθεί από όλα τα επιστημονικά ιδρύματα που διαθέτουν μια διάταξη αλληλούχισης (κατά προτίμηση next generation sequencing (NGS) ή ακόμα και παλαιότερης γενιάς) να συμβάλουν στην εθνική προσπάθεια περιορισμού της διάδοσης του Β.1.1.7. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τα επίσημα κέντρα μοριακής ανάλυσης αλλά και όλα τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα που διαθέτουν όργανα γενετικής αλληλούχισης. Το έργο πρέπει να συντονιστεί από το εθνικό κέντρο αναφοράς στην Αθήνα, αλλά θα πρέπει να μοιραστεί σε ένα αναλυτικό δίκτυο για να επιτρέψει βελτιωμένη αλληλουχία σε όσο το δυνατόν περισσότερα δείγματα.
– Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
– Να γίνει χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε πολυσύχναστες σχολικές αίθουσες, μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια και δημόσιους χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (υποθέτοντας ότι η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει το 25-30% του συνόλου).
Όπως ήδη αναφέρθηκε και παραπάνω, το επιτυχές άνοιγμα της οικονομίας χωρίς αναστροφές στην πορεία της πανδημίας απαιτεί τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω.
