Του Πέτρου Ψωμά
Η περίπτωση των αδελφοποιημένων πόλεων
Την πρόσφατη συνάντησή μου με το Δήμαρχο Καλαμάτας διέκοψε για λίγο ένα τηλεφώνημα που δέχτηκε και σχετιζόταν με την προώθηση της προοπτικής της αδελφοποίησης της πόλης του με το Λόουελ των ΗΠΑ. Το περιστατικό μού υπενθύμισε την έννοια των αδελφοποιημένων πόλεων, μιας συμβολικής διαδικασίας που σχετίζεται με διπλωματία, εξωστρέφεια και συνεργασίες και η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε ουσιαστικό μοχλό ανάπτυξης, αν οι δύο πλευρές αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που δημιουργεί.
Αναζήτησα τελευταίες εξελίξεις στο επίπεδο των αδελφοποιήσεων στη χώρα και με ικανοποίηση διαπίστωσα πως ούτε η πανδημία δεν ανέκοψε τη φόρα κάποιων δήμων να δημιουργούν (ή συντηρούν) επαφές με άλλες πόλεις του πλανήτη. Ενδεικτικά: η Θεσσαλονίκη γιόρτασε πρόσφατα την 20ετή σχέση αδελφοποίησης με την Αγία Πετρούπολη, ο Πειραιάς αδελφοποιήθηκε με την πόλη του Παναμά, η Αθήνα ξεκίνησε τις διαδικασίες αδελφοποίησης με τη Βοστώνη, τα γειτονικά Καλάβρυτα υπέγραψαν το σχετικό πρωτόκολλο με την Νέμετσκα της Σλοβακίας. Υπάρχουν και δίδυμα ελληνικών πόλεων που αδελφοποιούνται μεταξύ τους, με προοπτικές: Η Λάρισα με την Κω, ο Πύργος με την Ιθάκη και άλλες. Ακόμα και τριγωνική σχέση δημιουργήθηκε τελευταία: Σπάρτη – Λαμία – Δήμος Αλιάρτου-Θεσπιέων. Παράλληλα, σε πολλούς δήμους της χώρας οι ήδη υπάρχουσες σχέσεις με αδελφοποιημένες πόλεις εξελίσσονται, ανθίζουν, λειτουργούν, ενίοτε προβάλλονται με περηφάνια (βλ. φωτογραφία από σχετικό σήμα στο Ρέθυμνο).
Μάταιος κόπος να αναζητήσουμε την Πάτρα στο χάρτη αυτών των πρωτοβουλιών. Ηχηρά απούσα η πόλη μας από τη σύναψη συνεργασιών τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της ιδεοληπτικής αντίθεσής προς καθετί το συνεργατικό από την πλευρά της δημοτικής αρχής. Οι αρνητικές συνέπειες για την πόλη είναι ακόμα μεγαλύτερες από την αδρανοποίηση των σχέσεων με τις ήδη αδελφοποιημένες με την Πάτρα πόλεις του εξωτερικού. Δεν είναι και λίγες: Σαιντ-Ετιέν (Γαλλία), Λεμεσός και Αμμόχωστος (Κύπρος), Μπίντγκοστς (Πολωνία), Μπάνια Λούκα (Βοσνία-Ερζεγοβίνη), Κάλλιγκραντ (Ρωσία), Νρτέμπρετσεν (Ουγγαρία), Γουσί (Κίνα). Έχουν επίσης συναφθεί συνεργασίες και με άλλες πόλεις, που ούτε καν στην επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Πατρέων δεν αναφέρονται: Αλέξινατς, Ανκόνα, Ρήγιο, Μπάρι Βύβλος, Καντέρμπερι, Κισινάου, Κραϊόβα, Φωξάνη, Αργυρόκαστρο, Χάρκοβο , Οχρίδα, Σαβάννα, Σπλιτ και Βίλνιους.
Ένα ακόμα σύγχρονο αναπτυξιακό εργαλείο στα χέρια του απερχόμενου δημάρχου παραμένει αχρησιμοποίητο. Λόγω εμμονής και αδιαφορίας, χάνονται ταυτόχρονα τρεις σπουδαίες δυνατότητες:
α) η αξιοποίηση όλων αυτών των σχέσεων, που με κόπο χτίστηκαν στο παρελθόν
β) η εύρεση νέων συνεργατών της Πάτρας στον παγκόσμιο χάρτη (πόλεις με λιμάνι, πόλεις με Πανεπιστήμιο, πόλεις με ιστορία, πόλεις με Καρναβάλι και η λίστα δεν έχει τέλος).
γ) η διάθεση πόλεων του πλανήτη να μας αναζητήσουν εκείνες για αδελφοποίηση (αν ήταν η Πάτρα έξυπνη πόλη, αν ήταν πράσινη πόλη, αν είχαμε ανάπτυξη, αν δείχναμε εξωστρέφεια, αν υπήρχε προθυμία για διεθνείς επαφές και τα «αν» δεν έχουν τελειωμό).
Το παράδειγμα των αδελφοποιήσεων αποδεικνύει ανάγλυφα πως εδώ και δύο δημοτικές θητείες η Πάτρα και η εξωστρέφεια είναι έννοιες… ασύμβατες.
Το σπιράλ προτείνει επαν-ενεργοποίηση των σχέσεων με τις ήδη αδελφοποιημένες με την Πάτρα πόλεις, στοχευμένη αναζήτηση νέων συνεργασιών, αξιοποίησή τους στο έπακρο και επιστροφή της πόλης στη χωρία των εξωστρεφών πόλεων. Σχετικές πρωτοβουλίες μπορούν να ληφθούν μόνο από τον Δήμο Πατρέων. Σε μια τοπική διακυβέρνηση με φιλοσοφία σπιράλ, το ζήτημα θα έχει ύψιστη προτεραιότητα, με αποτέλεσμα τη δημιουργία τεράστιων αναπτυξιακών προοπτικών για την Πάτρα.
Πέτρος Ψωμάς,
Επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «σπιράλ»
