Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι η παραλλαγή «Όμικρον» έχει έως και 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να προσβάλει νοσήσαντες και εμβολιασμένους με δύο δόσεις. «Είναι αναπόφευκτη μια απότομη αύξηση των νέων μολύνσεων μετά την εορταστική περίοδο, λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας της μετάλλαξης», λένε οι ειδικοί.
Η νέα μετάλλαξη έχει υψηλή μεταδοτικότητα και μεγαλύτερη ανοσοδιαφυγή, γεγονός που εγείρει φόβους για ένα νέο μεγάλο πανδημικό κύμα, που αναμένεται να θέσει σε νέα δοκιμασία τα συστήματα Υγείας όλων των χωρών.
Ο καθηγητής Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής εκτιμά ότι οι επόμενες τρεις εβδομάδες θα είναι καθοριστικές για την επικράτηση της «Ομικρον» και την εμφάνιση του πέμπτου επιδημικού κύματος στη χώρα μας.
«Αναμένεται μέσα στον Ιανουάριο η σταδιακή επικράτηση του νέου στελέχους, που θα οδηγήσει στο επόμενο πανδημικό κύμα», εξηγεί ο Δ. Παρασκευής και εκτιμά ότι καθοριστικός παράγοντας θα είναι το πόσο γρήγορα θα γίνει η αντικατάσταση του ενός στελέχους από το άλλο. «Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, φαίνεται ότι η ‘‘Ομικρον’’ έχει σημαντικό πλεονέκτημα έναντι της ‘‘Δέλτα’’, οπότε αναμένουμε γρήγορη επικράτησή της», εξηγεί και προσθέτει ότι πρόκειται για ένα στέλεχος με μεγάλη μολυσματικότητα και διείσδυση. Σύμφωνα με τον Δ. Παρασκευή, η δυναμική του πέμπτου επιδημικού κύματος θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο προσφέρουν προστασία τα εμβόλια.
«Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η τρίτη δόση φαίνεται ότι παρέχει σημαντική προστασία και έναντι του νέου στελέχους, γεγονός που μας κάνει να αισιοδοξούμε», καταλήγει. Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, η ενισχυτική δόση φαίνεται να ανεβάζει την προστασία από λοίμωξη με το στέλεχος «Ομικρον» κατά 75%, ενώ ακόμη μεγαλύτερη μπορεί να είναι η προστασία έναντι βαριάς νόσου και νοσηλείας. Ωστόσο, ο επιδημιολόγος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Ουίλιαμ Χάνιτζ τονίζει ότι το ερώτημα της σοβαρότητας της νόσησης είναι ακόμη αδύνατο να απαντηθεί με βεβαιότητα, καθώς η νέα παραλλαγή δεν έχει ακόμη μολύνει αρκετούς ανθρώπους για να εξαχθούν σίγουρα συμπεράσματα.
Ακόμα και αν επιβεβαιωθεί το αισιόδοξο σενάριο, που θέλει το νέο στέλεχος να προκαλεί πιο ήπια νόσηση, ο αναμενόμενος τεράστιος αριθμός των νέων μολύνσεων δημιουργεί μια δυσοίωνη προοπτική.
Το θετικό για τη χώρα μας είναι ότι διανύουμε περίοδο σταθεροποίησης των κρουσμάτων. Μάλιστα, ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ Νίκος Θωμαΐδης επισημαίνει ότι μέχρι την έναρξη του πέμπτου επιδημικού κύματος μεσολαβεί ένα κρίσιμο διάστημα, που πρέπει να αξιοποιηθεί για να προετοιμαστούμε κατάλληλα.
«Ο δείκτης θετικότητας αναμένεται να πέσει κάτω από 1,5 μέχρι τα Χριστούγεννα. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να εκμεταλλευτούμε αυτό το παράθυρο μέχρι την έλευση του νέου κύματος, για να θωρακίσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού με την αναμνηστική δόση, αλλά και να πάρουμε μέτρα που θα περιορίσουν τη διασπορά του νέου στελέχους», εξηγεί. Παράλληλα, ο Ν. Θωμαΐδης εκτιμά ότι έως τα τέλη Ιανουαρίου η «Ομικρον» θα έχει σημαντική δυναμική και θα οδηγεί πλέον στο πέμπτο επιδημικό κύμα.
«Ηδη έχει ξεκινήσει η διασπορά της σε κάποιες περιοχές της χώρας, όπως -για παράδειγμα- στην Κρήτη, όπου έχουν καταγραφεί τα περισσότερα κρούσματα της νέας μετάλλαξης, ενώ συγχρόνως φαίνεται μια αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα», καταλήγει ο καθηγητής.
Η εορταστική περίοδος δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση της Όμικρον
Για τον λόγο αυτόν, οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν ήδη λάβει μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση των εμβολιασμών. Ο καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης εκτιμά ότι προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί και η χώρα μας:
«Η μετάλλαξη ‘‘Ομικρον’’ αναπτύσσεται ιλιγγιωδώς και ακόμα δεν ξέρουμε το πλήρες προφίλ του νέου στελέχους, δηλαδή σε τι βαθμό προκαλεί βαριά νόσο και σε ποιους ασθενείς», λέει και προσθέτει ότι είναι ανησυχητικό πως το νέο κύμα θα ξεκινήσει πριν να κοπάσει το προηγούμενο. «Γι’ αυτούς τους λόγους καθίσταται επιτακτική η λήψη μέτρων, όπως είναι η παράταση των σχολικών διακοπών, το αυξημένο τέστινγκ και η μη πρόσβαση όσων δεν έχουν κάνει την τρίτη δόση στους χώρους ψυχαγωγίας», καταλήγει ο Ν. Τζανάκης.
Απότομη αύξηση των νέων μολύνσεων μετά την εορταστική περίοδο
Εξαιρετικα μεταδοτική, 4-5 φορές περισσότερο από τη «Δέλτα», γεγονός που μπορεί να προκαλέσει έκρηξη στον αριθμό των νοσηλειών αλλά και των θανάτων στη χώρα μας, είναι η μετάλλαξη «Ομικρον», σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία από τη Νότια Αφρική, αλλά και από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δανία, που επεξεργάστηκε το Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Γιώργο Ατσαλάκη.
Στην έκθεση που παρουσιάζει η Realnews, η επιστημονική ομάδα, προκειμένου να εκτιμήσει την επικινδυνότητα της μετάλλαξης «Ομικρον», ανέλυσε δεδομένα για τη μεταδοτικότητα, τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα.
Τα αποτελέσματα χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερα ανησυχητικά, καθώς κάνουν λόγο για τετραπλασιασμό των νοσηλειών στη χώρα μας σε περίπτωση που επικρατήσει η νέα μετάλλαξη, ενώ ήδη στη Νότια Αφρική, μέσα σε δύο εβδομάδες, καταγράφεται διπλασιασμός των θανάτων. Παράλληλα, παρουσιάζεται και η εκτίμηση για ραγδαία αύξηση των επιδημικών δεικτών μετά την εορταστική περίοδο.
«Ενα απότομο χειμερινό κύμα φαίνεται αναπόφευκτο», σημειώνεται στην έκθεση του Πολυτεχνείου Κρήτης. Εξαιρετικά ανησυχητική είναι η διαπίστωση ότι ακόμα και ο εμβολιασμός του 90% του ελληνικού πληθυσμού δεν θα είναι αρκετός για να αναχαιτιστεί η «Ομικρον», ωστόσο η τρίτη δόση φαίνεται ότι προστατεύει κατά 90% από τον κίνδυνο θανάτου άτομα άνω των 50 ετών. Αυτό φαίνεται να οφείλεται στο ότι η νέα παραλλαγή δείχνει να έχει από 3 έως και 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να προσβάλει άτομα που έχουν νοσήσει ή που έχουν εμβολιαστεί με δύο δόσεις.
Τα στοιχεία
«Στην Αγγλία το 20% των περιπτώσεων κορωνοϊού προέρχεται από την ‘‘Ομικρον’’, όπου σε μερικές ημέρες αναμένεται να κυριαρχήσει, ενώ στη Δανία η ‘‘Ομικρον’’ ανευρίσκεται στο 10% των περιπτώσεων», αναφέρει η έκθεση του Γ. Ατσαλάκη. Την ίδια στιγμή, όσον αφορά τη νοσηρότητα, στην επαρχία Γκαουτένγκ της Νότιας Αφρικής οι εισαγωγές στα νοσοκομεία αυξήθηκαν κατά 75% σε 4 ημέρες, καθώς πλησιάζουν προς το καλοκαίρι.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο περίπου 10 περιπτώσεις «Ομικρον» έχουν εισαχθεί στα νοσοκομεία και στη Δανία το 1%. «Επειδή πρόσφατα διαγνώστηκε η ‘‘Ομικρον’’, δεν έχει παρέλθει αρκετός χρόνος για να φανούν οι πραγματικές εισαγωγές για νοσηλεία», σχολιάζει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Από την έρευνα προκύπτει ότι στις παραπάνω χώρες, όπου η «Ομικρον» εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς, έχουν προσβληθεί κυρίως οι ηλικίες 20-29 ετών. Κατ’ επέκταση, αναμένεται πολύ μεγαλύτερη αύξηση των νοσηλευόμενων σε περίπτωση προσβολής ατόμων ηλικίας άνω των 50 ετών, κυρίως σε χώρες με μεγάλο αριθμό ανεμβολίαστων και καθώς εισερχόμαστε στην «καρδιά» του χειμώνα.