Μεγάλο «αγκάθι» και για τη δεύτερη μετα-προγραμματική αξιολόγηση με τους δανειστές (που ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα) αποτελούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου σε ιδιώτες και επιχειρήσεις.
Παρά τις επίμονες επισημάνσεις των Θεσμών, τα χρέη του δημοσίου εξακολουθούν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα στερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τις κυβερνητικές δράσεις και τα μέτρα για την αποπληρωμή τους το «στοκ» με τα κρατικά «φέσια» έφτασε και πάλι τα 2 δισ. ευρώ σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την αγορά και την πραγματική οικονομία.
Σημειώνεται ότι η αρχική συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι τα φέσια του Δημοσίου δεν θα πρέπει να ξεπερνούν σε ετήσια βάση το 0,2% του ΑΕΠ ή σε απόλυτα ποσά τα 350 εκατ. ευρώ, αλλά λόγω της υγειονομικής κρίσης έχει δοθεί πίστωση χρόνου για την επίτευξη του στόχου.
Παρά τη δέσμευση της χώρας μας, στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας, για πλήρη εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί!
Αντιθέτως, το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου – εξαιρουμένων των εκκρεμών επιστροφών φόρων ανήλθε στο τέλος Ιανουάριου 2023 σε 2 δισ. ευρώ, σημειώνοντας σημαντική αύξηση απο τα 1,3 – 1,7 δισ ευρώ που κυμαίνονταν το 2022.
Η αύξηση προήλθε από τη συσσώρευση επιπλέον ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων σε όλους τους υποτομείς της Γενικής Κυβέρνησης, με το μεγαλύτερο μέρος αυτής να παρατηρείται στις οφειλές των νοσοκομείων.
Ειδικότερα:
- Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους ανήλθαν στο τέλος Ιανουαρίου 2023 στα 1,075 δισ. ευρώ, από 431 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2022.
- Οι ληξιπρόθεσμές οφειλές των ΟΤΑ ανήλθαν στο τέλος Ιανουαρίου 2023 στα 97 εκατ. ευρώ, από 93 εκατ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2022.
- Οι ληξιπρόθεσμές οφειλές των υπουργείων ανήλθαν στα 55 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου 2023, από 59 εκατ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2022.
- Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων ανήλθαν στα 681 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου 2023, από 505 εκατ. ευρώ στις αρχές του έτους.
- Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των λοιπών νομικών προσώπων ανήλθαν στα 141 εκατ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου 2023, από 142 εκατ. ευρώ στις αρχές του έτους.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπής έχει αποστείλει τελεσίγραφο στην Ελλάδα για την άμεση πληρωμή των χρεών που οφείλει το δημόσιο σε επιχειρήσεις και ιδιώτες.
Η Επιτροπή ζητά επιτάχυνση της εξόφλησης το αργότερο εντός 60 ημερών αλλά και κατάργηση των αστερίσκων για τα νοσοκομεία που αποπληρώνονται μέχρι κεραίας μόνο όταν οι ιδιώτες προμηθευτές τους παραιτούνται από τα δικαιώματά τους σε τόκους, αποζημιώσεις και ένδικα μέσα.
Η αιτιολογημένη γνώμη που παρέλαβαν οι ελληνικές αρχές κάνει λόγο για πλημμελή εφαρμογή των κανόνων που προβλέπονται στην οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι οι καθυστερήσεις πληρωμών επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις, καθώς μειώνουν τη ρευστότητά τους, εμποδίζουν την ανάπτυξή τους και περιορίζουν τόσο την ανθεκτικότητά τους, ιδίως στο τρέχον οικονομικό πλαίσιο, όσο και την ικανότητά τους να γίνουν πιο πράσινες και ψηφιακές.
