Ραγδαία αύξηση των επενδυτικών απατών στο Διαδίκτυο παρατηρείται τον τελευταίο καιρό, με εταιρείες-«φαντάσματα» να υπόσχονται υψηλά κέρδη από επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα, συνάλλαγμα (Forex) και άλλες αγορές.
Αυτές οι εταιρείες συχνά ισχυρίζονται ότι χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και αυτοματοποιημένα συστήματα για να πραγματοποιούν «αποδοτικές συναλλαγές» και να εξασφαλίζουν κέρδη στις αγορές κρυπτονομισμάτων και Forex.
Πολλές φορές διαφημίζουν ότι η πλατφόρμα τους μπορεί να προβλέπει τις αγορές με ακρίβεια και να εκτελεί συναλλαγές που αποφέρουν υψηλά και σταθερά κέρδη. Οι υποσχέσεις αυτές είναι τόσο ελκυστικές που καταφέρνουν να πείσουν πολλούς επενδυτές να δεσμεύσουν μεγάλα ποσά χωρίς πρώτα να ελέγξουν την αξιοπιστία της εταιρείας.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι απατεώνες προσεγγίζουν άμεσα τα θύματά τους μέσω τηλεφώνου, email ή κοινωνικών δικτύων. Με επιθετικές πωλήσεις προσπαθούν να πείσουν τους υποψήφιους επενδυτές να καταθέσουν χρήματα άμεσα σε μη αδειοδοτημένες πλατφόρμες. Εκείνοι συχνά βλέπουν αρχικά κέρδη στους λογαριασμούς τους, αλλά αργότερα, όταν ζητούν ανάληψη, διαπιστώνουν ότι η πλατφόρμα είτε καθυστερεί είτε απενεργοποιεί εντελώς τον λογαριασμό τους.
Ενα πρόσφατο περιστατικό καταγράφηκε στην Ελλάδα, με χιλιάδες επενδυτές, κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, να επενδύουν σε πλατφόρμα κρυπτονομισμάτων που δήθεν είχε έδρα στη Νεβάδα των ΗΠΑ. Η πλατφόρμα λειτουργούσε ως πυραμίδα υποσχόμενη καθημερινά κέρδη και επιπλέον προμήθειες για κάθε νέο επενδυτή που θα προσέλκυαν οι χρήστες. Η απάτη αποκαλύφθηκε όταν η πλατφόρμα εξαφανίστηκε από το Διαδίκτυο.
Πώς λειτουργεί η απάτη; Μη αδειοδοτημένα άτομα χρησιμοποιούν μεθόδους επιθετικής διάθεσης χρηματοπιστωτικών μέσων μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ισχυριζόμενοι ότι προέρχονται από αξιόπιστες εταιρείες και υποσχόμενοι «ασφαλείς επενδύσεις». Διαφημίζουν συναλλαγές μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, κυρίως σε συνάλλαγμα (Forex), πολύτιμα μέταλλα, πετρέλαιο, συμβόλαια επί διαφορών (CFDs) και κρυπτονομίσματα. Συχνά κατευθύνουν τους ανυποψίαστους επενδυτές σε ιστότοπους ή παρουσιάζουν μαρτυρίες και υλικό που φαίνεται αληθινό, αλλά στην πραγματικότητα είναι κατασκευασμένα για να δημιουργούν ψευδαίσθηση αξιοπιστίας. Στοχεύουν ειδικά σε επενδυτές που αναζητούν ευκαιρίες μέσω Διαδικτύου, μηχανών αναζήτησης ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Χρησιμοποιούν εικόνες ειδών πολυτελείας ή διάσημα πρόσωπα για να πείσουν για τη φερεγγυότητα των επενδύσεων αυτών.
Για το θέμα αυτό η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς συστήνει στους επενδυτές:
■ Να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν βλέπουν διαφημίσεις στο Διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που υπόσχονται υψηλές αποδόσεις.
■ Να είναι πάντοτε προσεκτικοί εάν επικοινωνούν μαζί τους μέσω τηλεφωνικού αριθμού -είτε άγνωστου, είτε ακόμη και με πρόθεμα άλλης χώρας- και επιμένουν να πραγματοποιήσουν την προτεινόμενη επένδυση άμεσα. Για παράδειγμα, τον τελευταίο καιρό έχει διαπιστωθεί μία αύξηση τέτοιων τηλεφωνημάτων με πρόθεμα (+ 44…).
■ Να μην προβαίνουν άμεσα σε επένδυση πριν διενεργήσουν πρώτα έλεγχο των στοιχείων της εκάστοτε εταιρείας.
■ Να ρωτούν πάντα όποιον τους καλεί ή να αναζητούν στην ιστοσελίδα που τους έχουν παραπέμψει για επενδύσεις ή συναλλαγές τα ακόλουθα στοιχεία:
■ Ποια είναι η εταιρεία που τους καλεί ή διαφημίζεται. Ποια εταιρεία διαχειρίζεται την πλατφόρμα που τους συστήνουν.
■ Πού βρίσκεται η έδρα της εταιρείας.
■ Η εταιρεία είναι αδειοδοτημένη; Εάν τους απαντούν ότι είναι αδειοδοτημένη ή αναγράφεται στη διαφήμιση ή στην ιστοσελίδα της ότι είναι αδειοδοτημένη, να διαβάζουν προσεκτικά ποια εποπτική αρχή έχει χορηγήσει την άδεια.
■ Τέλος, να μην προκαταβάλλουν κανένα χρηματικό ποσό πριν βεβαιωθούν ότι έχουν προβεί στις ανωτέρω ενέργειες και ελέγχους.