Σπάνε τα ρεκόρ οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα, παρά τη βουτιά του πληθωρισμού στο 1,8% για τον μήνα Ιούνιο από 2,8% τον Μάιο. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ενώ η χώρα βρίσκεται στο top-5 των κρατών της ευρωζώνης με τη μεγαλύτερη μείωση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή, οι τιμές των προϊόντων σε ό,τι παράγεται από κτηνοτρόφους και γεωργούς «χτυπάνε κόκκινο».
Και αποκαλύπτουν ότι ακόμα και αν οι παραγωγοί δεν πιέζονται τόσο πια από τις τιμές των καυσίμων, «πνίγονται» από τις αυξήσεις στα μεροκάματα, αλλά και στους τόκους που πληρώνουν για τα αγροτικά δάνεια που πήραν για να στηρίξουν την παραγωγή τους.
Η εικόνα της πορείας των τιμών, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, είναι ότι τον Ιούνιο ο πληθωρισμός έπεσε ακόμα χαμηλότερα, στο 1,8%. Και αυτό επειδή, σε σχέση με πέρυσι, κατέρρευσαν οι τιμές που πληρώνουν τα νοικοκυριά για φυσικό αέριο (-54,7%), στο ηλεκτρικό ρεύμα (-21,7% ) και στα καύσιμα και τα λιπαντικά (-21,4%).
Παρότι οι δαπάνες αυτές καθορίζουν σημαντικά και τα κόστη παραγωγής στο χωράφι, ο καταναλωτής πλήρωσε ακριβότερα τα είδη διατροφής συνολικά, κατά 12,6% εν σχέσει με πέρυσι.
Ειδικά, μάλιστα, στα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί κτλ), οι τιμές αυξήθηκαν κατά 15,3%, σε ετήσια βάση! Το λάδι και τα βούτυρα 14,2%. Τα λαχανικά 14,7%. Τα λοιπά τρόφιμα 15,6%. Το εντυπωσιακότερο όλων όμως είναι οι τιμές στα φρούτα: Αύξηση 10,7% σε σχέση με πέρυσι. Αλλά… κατά 28,8% (!) μέσα σε μόλις έναν μήνα, δηλαδή τον Ιούνιο σε σχέση με τον Μάιο του 2023.
Οι αιτίες μπορούν να αναζητηθούν στα στοιχεία που ανακοίνωσε επίσης εχθές η ΕΛΣΤΑΤ και δείχνουν ότι το 2022 αυξήθηκαν κατά 14,4% οι αμοιβές (αλλά και τα κόστη) στη γεωργία και κτηνοτροφία, σε σύγκριση με το 2021 -αλλά και έναντι αύξησης 4,1% που σημειώθηκε το 2021 σε σύγκριση με το 2020.
Αυτό δείχνει ότι οι πιέσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων είναι φέτος μεγαλύτερες. Και αυτό, όχι μόνο λόγω της αύξησης του δείκτη αμοιβής εργασίας (αγροτικά ημερομίσθια) κατά 17,1%. Ούτε μόνο λόγω της αύξησης του δείκτη ενοικίων γης (ενοίκια αγροκτημάτων) κατά 5,7%.
Η μεγαλύτερη αύξηση κόστους για τους παραγωγούς ήταν στον δείκτη αμοιβής κεφαλαίου κατά 18,5%. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι παραγωγοί «πνίγονται» από το αυξημένο κόστος του χρήματος και των αγροτικών ταμείων. Και αυτό γιατί:
- Αύξηση 18,8% σημείωσε ο δείκτης «τόκων δανείων» που πληρώνουν οι αγρότες, προφανώς λόγω της αύξησης των τραπεζικών επιτοκίων διεθνώς
- Αύξηση 18,2% σημείωσε σε έναν χρόνο και ο δείκτης «ενοικίασης μηχανημάτων», δηλαδή το κόστος του αγρότη για ενοικίαση ή leasing μηχανημάτων και οχημάτων που έχει ανάγκη για το χωράφι ή την κτηνοτροφική μονάδα του
Και καθώς η αύξηση των επιτοκίων συνεχίζεται, μπορεί η τάση αυτή να αποτελέσει έναν νέο (ή και επιπλέον) παράγοντα πίεσης για να μην πέσουν οι τιμές καταναλωτή στα τρόφιμα τους επόμενους μήνες, μετά και πέραν από τις αυξήσεις στα κόστη για τα λιπάσματα ή τα καύσιμα παραγωγής κτλ.
