«Θυμάμαι πως βγάλαμε πολλά εκατομμύρια ευρώ όταν μια startup στην οποία είχαμε επενδύσει εξαγοράστηκε ύστερα από 8 χρόνια έναντι σχεδόν 200 εκατ. Πήραμε πίσω περίπου 15 φορές τα λεφτά που τοποθετήσαμε». Αυτό αναφέρει στην Καθημερινή επενδυτής και πρώην στέλεχος μεγάλου venture capital του εξωτερικού, που χρηματοδοτεί εταιρείες τεχνολογίας, καθώς ανασύρει στη μνήμη του ιστορίες επιτυχίας των startups, αλλά και εκείνων που τις χρηματοδότησαν. Τόσο η αγορά όσο και η τεχνολογία της ομάδας στάθηκαν ικανά να πείσουν το εν λόγω επενδυτικό κεφάλαιο λίγα χρόνια πριν από το μεγάλο deal, να βάλει 13 εκατ. στην εταιρεία. Αν και μέχρι σήμερα καμία συμφωνία που έχει γίνει στην ελληνική αγορά δεν έχει αποφέρει τόσο υψηλή απόδοση, τα κριτήρια επιλογής μιας startup τόσο από Ελληνες όσο και από ξένους επενδυτές, δεν φαίνεται να εμφανίζουν ιδιαίτερες αποκλίσεις.
«Θα έλεγα πως δεν επενδύουμε σε συγκεκριμένους κλάδους, επενδύουμε όμως σε ανθρώπους που αλλάζουν τον κλάδο τους», απαντάει στην «Κ» ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος, εταίρος στο ελληνικό επενδυτικό κεφάλαιο Μarathon Venture Capital –γνωστό για επενδύσεις του σε επιτυχημένες ελληνικές startups (Augmenta, Hack the Box κ.ά.)– καθώς ερωτάται: τι ψάχνουν οι επενδυτές από τις ελληνικές startups; «Το ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων είναι πολύ μικρό για να βγουν τάσεις και παρατηρήσεις. Αυτό όμως που μπορώ να σας πω είναι πως σε παγκόσμιο επίπεδο βλέπουμε μια μεταστροφή από τους δημοφιλείς κλάδους της τελευταίας δεκαετίας, όπως τα marketplaces και τα software as a service, σε τομείς υψηλότερου ρίσκου, όπως η ρομποτική, εφοδιαστική αλυσίδα, ενέργεια, υγεία και άμυνα». Πριν από λίγες ημέρες το ελληνικό VC επένδυσε 1,3 εκατ. ευρώ στην ελληνική Polymodels Hub, εταιρεία τεχνολογίας που αναπτύσσει πλατφόρμα για την ψηφιοποίηση της διαδικασίας ανάπτυξης φαρμάκων.
Η ιδρυτική ομάδα, η τεχνολογία και η αγορά που απευθύνεται αποτελούν για τον Νίκο Καλλιαγκόπουλο, εταίρο στο επενδυτικό κεφάλαιο Big Pi Ventures, κριτήρια επένδυσης σε μια ελληνική startup. Η διαδικασία αναζήτησης όμως εκείνης της startup που θα κάνει τη διαφορά, δεν είναι διόλου εύκολη υπόθεση. Οπως παραδέχεται, «ψάχνουμε ψύλλους στ’ άχυρα». «Σε κάθε επένδυση αναζητούμε μία εξαιρετική ιδρυτική ομάδα, η οποία μέσα από μια μοναδική τεχνολογία προσπαθεί να κατακτήσει μια μεγάλη και ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά», λέει. «Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά στην πράξη είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς περιπτώσεις που να πληρούν ταυτόχρονα και τα τρία αυτά κριτήρια». Το επενδυτικό κεφάλαιο έχει επενδύσει σε εταιρείες όπως η Accusonus από την Πάτρα, που περιήλθε πρόσφατα στον έλεγχο της αμερικανικής Meta, με τον κ. Καλλιαγκόπουλο να αναγνωρίζει πως «σε σχέση με παλαιότερα είμαστε πιο αυστηροί και στα τρία κριτήρια». «Οι πιθανότητες επιτυχίας μιας startup είναι πολύ μικρές και στο Venture Capital καθημερινά ψάχνουμε “ψύλλους στ’ άχυρα”», σημειώνει χαρακτηριστικά. Ενδεικτικά, τονίζει πως στον πρώτο 1,5 χρόνο λειτουργίας του fund, το οποίο διαχειρίζεται περίπου 50 εκατ. ευρώ, «έχουμε αξιολογήσει κοντά στις 1.000 νέες προτάσεις και έχουμε μέχρι στιγμής επενδύσει σε τέσσερις, καταλήγοντας σε ένα ποσοστό της τάξης του 0,4%». Πάντως, πιστεύει πως οι ελληνικές startups, αν κι έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν, «βρίσκονται στην καλύτερη περίοδό τους».
Την ελληνική αγορά εξακολουθεί να διερευνά και το αμερικανικό επενδυτικό κεφάλαιο General Catalyst, που διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 28 δισ. δολ. και έχει επενδύσει σε εταιρείες όπως Airbnb, Snap, Stripe κ.λπ. «Υπάρχουν δυνατές ομάδες», απαντάει καταφατικά ο general manager Νίκος Μπονάτσος, ερωτώμενος εάν εντοπίζει εταιρείες τεχνολογίας με ελληνική παρουσία (είτε έδρα είτε υποκατάστημα) στις οποίες το VC θα μπορούσε να επενδύσει. «Θα εξετάσω αρκετές περιπτώσεις», υπογραμμίζει, υπενθυμίζοντας πως έχει ήδη χρηματοδοτήσει εγχειρήματα όπως η Seafair, που βοηθάει με το λογισμικό της στην εύρεση ναυτικών προκειμένου οι εταιρείες να στελεχώσουν τα πληρώματά τους. «Εμάς μας ενδιαφέρουν αποκλειστικά εταιρείες που από το ξεκίνημά τους απευθύνονται στην παγκόσμια αγορά. H ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή για να υποστηρίξει πολύ γρήγορη μεγέθυνση των εσόδων μιας startup». Ο ίδιος, εκτός από την εξωστρέφεια της startup δίνει μεγάλη έμφαση στην ιδρυτική της ομάδα. «Θέλουμε να επενδύουμε σε ιδρυτές εταιρειών που είναι πολύ φιλόδοξοι και εξωστρεφείς από το ξεκίνημά τους. Αρκετές από τις πιο δυνατές startups έχουν συνήθως το κομμάτι της έρευνας και ανάπτυξης του προϊόντος τους στην Ελλάδα. Γι’ αυτόν τον σκοπό έχουμε καλά ταλέντα», υποστηρίζει. «Εκεί που χρειάζονται σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης είναι στο business κομμάτι. Δεν υπάρχει σημαντικός αριθμός που να ξέρει πώς να κάνει μάρκετινγκ και πωλήσεις προϊόντων τεχνολογίας από την Ελλάδα σε αγορές του εξωτερικού», υποστηρίζει, καταλήγοντας πως «οι “μικτές” ομάδες από Ελληνες και ξένους συνιδρυτές έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας».