Είναι μικροσκοπικό, θυμίζει κοινό ποντίκι, αλλά είναι μαρσιποφόρο και ανήκει στην οικογένεια του διαβόλου της Τασμάνιας. Ο αντεχίνος της Αυστραλίας προτίθεται να θυσιάσει ώρες ύπνους, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, για να ζευγαρώσει.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο La Trobe στη Μελβούρνη το μικρό αυτό ζώο δίνει μεγαλύτερη σημασία στο σεξ παρά στον ύπνο, αφού προτιμά να στερηθεί 3 ώρες ύπνου καθημερινά για τρεις εβδομάδες προκειμένου να ζευγαρώσει.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Current Biology είναι η πρώτη που αποτυπώνει την τάση αυτή σε θηλαστικό, με τους επικεφαλής επιστήμονες Έρικα Ζάιντ και Τζον Λέσκου να έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα αυτό εφαρμόζοντας συνδυασμό τεχνικών -επιταχυνσιομετρία, ηλεκτροφυσιολογία και μεταβολική- για την ανάλυση της συμπεριφοράς του.
«Τα ζώα πρέπει να αναπαράγονται για να περάσουν τα γονίδιά τους στις επόμενες γενιές, αλλά πρέπει και να κοιμούνται για να επιβιώσουν», δήλωσε στο CNN η ερευνήτρια συμπεριφοράς ζώων Ζάιντ, η οποία εξήγησε πως οι άνθρωποι και οι ελέφαντες δε νιώθουν αυτή την πίεση του χρόνου, επομένως έχουν την πολυτέλεια να κοιμούνται όσο χρόνο θέλουν και χρειάζονται.
«Φαίνονται λίγες, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολλές για αυτά τα μικρά θηλαστικά που έχουν το μέγεθος ποντικού και μπορούν να κοιμηθούν περίπου 15 ώρες κατά μέσο όρο. Αυτές οι τρεις ώρες συνήθως “θυσιάζονται” για αναπαραγωγικούς σκοπούς», είπε η Ζάιντ στην ιταλική εφημερίδα La Stampa.
«Άρχισα να σκέφτομαι ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν και θηλαστικά που ακολουθούν αυτή τη στρατηγική», είπε η Ζάιντ.
Η αναπαραγωγική περίοδος για τον αντεχίνο ξεκινά στους 11 μήνες ζωής, κατά την οποία το αρσενικό ανταγωνίζεται άλλα αρσενικά στην προσπάθειά του να ζευγαρώσει με όσο το δυνατόν περισσότερα θηλυκά πριν πεθάνει.
Δεν είναι τυχαίο ότι το προσδόκιμο ζωής των αρσενικών υπολογίζεται στο ένα έτος, ενώ για τα θηλυκά αυξάνεται στα δύο χρόνια, με τους ειδικούς να εικάζουν ότι η στέρηση ύπνου μπορεί να αποτελεί μία από τις αιτίες της σύντομης ζωής τους.
«Στα θηλαστικά, η αναπαραγωγή και ο θάνατος είναι μια ασυνήθιστη στρατηγική, συνήθως την παρατηρούμε στα αλογάκια της Παναγίας, ορισμένες αράχνες και έντομα ή σολομούς. Στα θηλαστικά, υπάρχουν πολύ λίγες περιπτώσεις, εκτός από την οικογένεια των δασυουρόμορφων στην οποία ανήκει ο αντεχίνος. Ακόμα και αν αυτό το χαρακτηριστικό ήταν γνωστό, λιγότερο γνωστό είναι το πώς διαχειρίζονται τον ύπνο τους κατά την περίοδο του ζευγαρώματος», πρόσθεσε η ερευνήτρια.
Δεδομένης της σύντομης διάρκειας ζωής τους, την επιστημονική ομάδα εξέπληξε ότι δε θυσιάζουν περισσότερες ώρες ύπνου για να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες ζευγαρώματος. Αφού οι ανταγωνιστές τους μένουν ξύπνιοι, πρέπει να μείνουν και εκείνοι για να έχουν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας.
«Το γεγονός ότι συνεχίζουν να κοιμούνται για αρκετές ώρες αναδεικνύει τη σημασία του ύπνου και των αναρίθμητων βιολογικών λειτουργιών του», ενώ επόμενος στόχος των ειδικών είναι να αναλύσουν πώς τα μαρσιποφόρα διαχειρίζονται την έλλειψη ύπνου.
«Συγκριτικά, ένας άνθρωπος με παρόμοια στέρηση ύπνου θα είχε πολύ σοβαρές συνέπειες. Δεν ξέρουμε αν ο αντιχίνος είναι ανθεκτικός στη στέρηση ύπνου, αλλά θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα», συμπλήρωσε η Ζάιντ.
Βέβαια, όπως επεσήμανε η ειδικός: «Αφού η ομάδα παγίδευσε 10 άτομα, τα μετέφερε σε κλουβί. Από αυτά τα πρώτα οκτώ αρσενικά δε ζευγάρωσαν και επέζησαν, αν και έγιναν στείρα. Τα δύο τελευταία που αιχμαλωτίστηκαν στην αρχή της αναπαραγωγικής περιόδου πέθαναν. Ωστόσο, δεν είχαν εξαντληθεί ούτε από το σεξ, ούτε από την έλλειψη ύπνου. Αυτό μας οδηγεί στην υπόθεση ότι, κοντά στην περίοδο αναπαραγωγής, ενεργοποιείται ένα είδος προγραμματισμένου θανάτου, τα αίτια του οποίου πρέπει να αναζητηθούν στη φύση και να διερευνηθούν».
Η μελέτη του ύπνου στα ζώα μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη για την αρχιτεκτονική και τη λειτουργία του ύπνου ακόμα και για τον άνθρωπο, ενώ είναι σημαντικό «να μελετήσουμε τη σχέση σεξ -με στόχο την αναπαραγωγή- και ύπνου, από την εξελικτική πλευρά».
