Πριν από δύο εβδομάδες, ο εκπρόσωπος των IDF αποκάλυψε μία από τις μεγαλύτερες σήραγγες επίθεσης στη Λωρίδα της Γάζας – μήκους τεσσάρων χιλιομέτρων και αρκετού πλάτους από την οποία μπορούσαν να περάσουν ακόμα και αυτοκίνητα. Επρόκειτο για σήραγγα που εκτείνεται από την Τζαμπαλίγια και φτάνει 400 μέτρα από το συνοριακό πέρασμα Erez στο Ισραήλ.
Μπορεί η σήραγγα να μην διέσχιζε τα σύνορα αλλά πιθανότατα θα επέτρεπε στα μέλη της Χαμάς να κατευθυνθούν υπόγεια από την Τζαμπαλίγια μέχρι τα σύνορα χωρίς να εμποδιστούν από τις IDF και τους Ισραηλινούς στρατιώτες. Η συγκεκριμένη αποκάλυψη αναζοπύρωσε την συζήτηση για παρόμοιες σήραγγες κοντά στο σύνορα με τον Λίβανο αλλά και κάτω από αυτά.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το δίκτυο με τις σήραγγες του Λιβάνου ξεκίνησε πολύ πριν από αυτό της Γάζας. Μάλιστα υπάρχουν αναφορές που κάνουν λόγο για την ύπαρξη ενός τεράστιου δικτύου σηράγγων στο νότιο Λίβανο, το οποίο είναι βαθύ αλλά και πολύπλευρο.
Στο Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης Alma, το οποίο επικεντρώνεται στις προκλήσεις ασφαλείας στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, οι ερευνητές έχουν περάσει πολλά χρόνια ερευνώντας τον υπόκοσμο του Λιβάνου. Ο Tal Beeri, ο διευθυντής του Τμήματος Έρευνας της Alma, ο οποίος υπηρέτησε επί δεκαετίες σε μονάδες πληροφοριών των IDF, έχει αποκαλύψει αυτό το υπόγειο δίκτυο σε υλικό που βασίζεται σε σημαντικές πληροφορίες ανοιχτών πηγών.
Πριν από αρκετά χρόνια, ο Beeri κατάφερε να εντοπίσει στο διαδίκτυο έναν «χάρτη πολυγώνων», ο οποίος κάλυπτε αυτό που αποκαλούσε «Γη των σηράγγων» στο νότιο Λίβανο. «Ο χάρτης είναι σημειωμένος, από άγνωστο μέρος, με πολύγωνα (κύκλους) που υποδεικνύουν 36 γεωγραφικές περιοχές, πόλεις και χωριά», έγραφε στο έγγραφο 2021.
Οι εκτιμήσεις του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης αναφέρουν ότι αυτά τα πολύγωνα σηματοδοτούν τα κέντρα προετοιμασίας της Χεζμπολάχ ως μέρος του σχεδίου «άμυνας» κατά μίας ισραηλινής εισβολής στον Λίβανο. Κάθε τοπικό κέντρο συγκέντρωσης διαθέτει ένα δίκτυο τοπικών υπογείων σηράγγων. Ανάμεσα σε όλα αυτά κατασκευάστηκε μία υποδομή περιφερειακών σηράγγων που είναι διασυνδεδεμένες με αυτά. Ο Beeri εκτίμησε ότι το σωρευτικό μήκος του δικτύου σηράγγων της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιόμετρα.
Σε συνέντευξή του, ο Beeri υπενθυμίζει ότι η ερευνητική εργασία για τη «Γη των σηράγγων» της Χεζμπολάχ δημοσιεύθηκε αμέσως μετά την επιχείρηση «Φύλακας των Τειχών» του 2021 – όπου οι IDF είχαν εμπλακεί στην αντιμετώπιση του υπόγειου “μετρό” της Χαμάς στη Γάζα, μια επιχείρηση που εκ των υστέρων δεν πέτυχε τον στόχο της, δηλαδή την καταστροφή των σηράγγων στον θύλακα.
Στην ερευνητική εργασάι παρουσιαζόταν και ένας χάρτης ο οποίος αξιολογούσε την πιθανή διαδρομή 45 χιλιομέτρων μιας «σήραγγας επίθεσης» στον νότιο Λίβανο.
«Πολλοί άνθρωποι ήταν περίεργοι επειδή βασιστήκαμε σε ανοιχτές πηγές», έλεγε ο Beeri. «Αλλά συγκεντρώσαμε και συλλέξαμε πληροφορίες από μια σειρά πηγών και βίντεο σχετικά με τις εργασίες στις σήραγγες, συμπεριλαμβανομένου ενός βίντεο του 2007 στο οποίο ο Imad Mughniyeh, ο νούμερο δύο της Χεζμπολάχ που δολοφονήθηκε τον Φεβρουάριο του 2008, φαίνεται μέσα στη σήραγγα επίθεσης. Επισυνάψαμε έναν αρχικό χάρτη που βρήκαμε στο διαδίκτυο, στον οποίο κάποιος είχε σημειώσει τη διαδρομή, και κάναμε “αντίστροφη μηχανική”. Έτσι συνθέσαμε αυτό που φαινόταν να είναι η διαδρομή της σήραγγας των 45 χιλιομέτρων» συμπλήρωνε.
«Βρήκαμε επιπλέον υλικό, όπως πλάνα από φορτηγά μέσα σε μια σήραγγα με διάφορες συνδετικές διακλαδώσεις. Το συγκεκριμένο βίντεο αποφασίσαμε να μην το δημοσιεύσουμε αρχικά, επειδή δεν είχαμε οριστικές αποδείξεις ότι είχε γυριστεί σε σήραγγα στον Λίβανο. Σκεφτήκαμε ότι ήταν πιθανό κάποιος να προσπαθούσε σκόπιμα να μας παραπλανήσει. Παρ’ όλα αυτά, μετά από διάφορους ελέγχους που κάναμε, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης της βλάστησης, του είδους των οχημάτων και της διαδρομής, πιστεύουμε ότι είναι εξαιρετικά πιθανό να βρίσκεται εντός του Λιβάνου» ανέφερε ακόμη.
Κληθείς να απαντήσει στο εάν η αποκάλυψη της σήραγγας μεταξύ Τζαμπαλίγια – Ερέζ έπαιξε ρόλο στη δημοσιοποίηση της έρευνας ο Beeri απάντησε πως «βλέπουμε το έργο που έχει κάνει η Χαμάς. Και αν αυτό συμβαίνει με το σκάψιμο και την κατασκευή των σηράγγων στη Γάζα, στον Λίβανο είναι πιο εξελιγμένο.
Έχουμε εντοπίσει διάφορα είδη σηράγγων στο Λίβανο: Πρώτον, αυτό που όλοι αποκαλούν σήραγγες επίθεσης, ιδιαίτερα μεγάλες και μεγάλες σήραγγες που οδηγούν από περιοχή σε περιοχή. Μπορεί κανείς να εισέλθει σε αυτές με οχήματα, ακόμη και με μεσαίου μεγέθους φορτηγά.
Μαζί με αυτά, υπάρχουν και τακτικές σήραγγες, τις οποίες οι IDF αποκάλυψαν και κατέστρεψαν στην επιχείρηση “Βόρεια Ασπίδα” τον Ιανουάριο του 2019. Προορίζονται μόνο για ανθρώπους που μετακινούνται μέσα σε αυτές, και σε ακραίες περιπτώσεις, ίσως και μια μοτοσικλέτα. Οι τακτικές σήραγγες βρίσκονται κοντά σε χωριά και επιτρέπουν στους τρομοκράτες να πολεμούν από το υπέδαφος – να πυροβολούν από τα φρεάτια των σηράγγων και να σκύβουν πίσω, να οπλίζονται από τις αποθήκες όπλων στο εσωτερικό τους, να ξεκουράζονται και να αναδύονται ξανά.
Σύμφωνα με την εκτίμησή μας, θα μπορούσαν να υπάρχουν και «κοντινές σήραγγες». Αυτές είναι παρόμοιες με τις σήραγγες επίθεσης που απέτρεψαν οι IDF το 2019, αλλά δεν διασχίζουν τα σύνορα. Επιτρέπουν την πρόσβαση σχεδόν στα σύνορα και από εκεί δίνουν τη δυνατότητα στην ανάδυση και την επίθεση. Μιλάμε για δραστηριότητες όπως αυτές της δύναμης Radwan που σχεδίαζε να εισβάλει στη Γαλιλαία.
Ένα επιπλέον είδος σήραγγας είναι οι σήραγγες με εκρηκτικά. Αυτές σκάβονται με μοναδικό σκοπό την τοποθέτηση εκρηκτικών στο εσωτερικό τους, με τους μηχανισμούς να πυροδοτούνται όταν οι IDF κάνουν ελιγμούς στο έδαφος εντός του Λιβάνου.
Ακολούθως κληθείς να απαντήσει στο ότι μέχρι το 2014 ερευνήθηκε ο ρόλος της Βόρειας Κορέας στο σχέδιο των σηράγγων της Χεζμπολάχ τόνισε ότι «η διάνοιξη σηράγγων στο Λίβανο έγινε από την αρχή με τη βοήθεια της Βόρειας Κορέας – ήδη από τη δεκαετία του 1980 και ιδιαίτερα προς το τέλος της δεκαετίας του ’90. Υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό. Η Βόρεια Κορέα έχει ιστορική εμπειρία στο σκάψιμο σηράγγων σε ορεινές και βραχώδεις περιοχές. Μετά τον δεύτερο πόλεμο του Λιβάνου το 2006, η σύνδεση με τη Βόρεια Κορέα διατηρήθηκε, ενώ βοήθεια ελήφθη και από το Ιράν.
Τελικά, η Χεζμπολάχ πήρε ό,τι χρειαζόταν από τους Κορεάτες. Μέχρι το 2014, είχαν 25 χρόνια αλληλεπίδρασης, κατά τη διάρκεια των οποίων η Χεζμπολάχ έλαβε γνώσεις και τεχνολογία σε σημείο που ήταν σε θέση να σκάψει και να κατασκευάσει μόνη της τις σήραγγες.
Στη συνέχεια, δημιούργησε πολιτικές εταιρείες, σιιτικής ιδιοκτησίας, οι οποίες εργάζονταν δήθεν σε πολιτικές υποδομές στην περιοχή του Μπααλμπέκ. Τα έργα αυτά επιβλέπονταν από μια εταιρεία που ονομαζόταν Jihad Construction, η οποία εμφανιζόταν ως δήθεν υπεύθυνη για την εκτέλεση γεωργικών έργων και την ανοικοδόμηση κτιρίων προς όφελος της σιιτικής κοινότητας, αλλά στην πραγματικότητα ανέλαβε την κατασκευή των σηράγγων».
Κατά τη διάρκεια των εργασιών, δημιουργήθηκαν επιπλέον «πολιτικές» εταιρείες. Μία από αυτές, η Mustafa Commercial and Contracting Company, συνεργάστηκε ακόμη και με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, ως εργολάβος πολιτικών κατασκευών.
Τέλος το τρίτο ερώτημα που τίθεται στον ερευνητή είναι για τον ρόλο που έχουν οι κατευθυνόμενοι πύραυλοι ακριβείας της Χεζμπολάχ με τον Beeri να απαντά πως «οι πύραυλοι Fateh 110 μεταφέρονται με φορτηγά. Η υπόγεια υποδομή επιτρέπει τη διέλευση ενός φορτηγού στο σημείο όπου πρόκειται να εκτοξευθεί ο πύραυλος. Θεωρητικά, στο σημείο εκτόξευσης, μπορεί να κατασκευαστεί μια πλατφόρμα ή μια πλαγιά που οδηγεί προς τα πάνω από τη σήραγγα. Το φορτηγό βγαίνει από τη σήραγγα, πυροδοτεί και κατεβαίνει ξανά. Όταν κάποιος πετάει πάνω από την περιοχή, το μόνο που μπορεί να δει είναι το βουνό. Είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς το σημείο εκτόξευσης. Είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν μια γρήγορη, κινητή εκτόξευση πυραύλων».