Μέχρι την Τετάρτη, η Silicon Valley Bank (SVB) -μία περιφερειακή τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία δραστηριοποιούταν στην χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων- χαρακτηριζόταν ως ένα επαρκώς κεφαλαιοποιημένο ίδρυμα, το οποίο απλώς αναζητά ορισμένα πρόσθετα κεφάλαια.
Μέσα σε μόλις 48 ώρες, ο πανικός που προκλήθηκε από την ίδια την κοινότητα των venture capital (VC), δηλαδή των ίδιων των πελατών της, έβαλε την οριστική «ταφόπλακα» στην 40ετή πορεία της.
Οι αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές προχώρησαν το βράδυ της Παρασκευής στο κλείσιμο της SVB, ενώ κατέσχεσαν όλες τις καταθέσεις της, στη μεγαλύτερη τραπεζική χρεοκοπία των ΗΠΑ από την οικονομική κρίση του 2008 και τη δεύτερη μεγαλύτερη στην ιστορία της χώρας.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Η κατρακύλα της εταιρείας ξεκίνησε αργά το βράδυ της Τετάρτης, όταν η διοίκηση αιφνιδιαστικά ανακοίνωσε την ανάγκη άντλησης 2,25 δισ. δολαρίων, με στόχο την στήριξη του ισολογισμού της.
Ακόμη και τώρα, που η σκόνη αρχίζει να κατακάθεται, μέλη της κοινότητας VC δηλώνουν απογοητευμένα για τον ρόλο που διαδραμάτισαν συνάδελφοί τους στην κατάρρευση της SVB.
«Ήταν ένα bank-run, το οποίο προκλήθηκε εξαιτίας της υστερίας των VCs» δήλωσε στο CNBC ο Ράιαν Φάβλεϊ, επενδυτής fintech στη Restive Ventures. «Αυτό θα καταγραφεί ως μία από τις σπάνιες περιπτώσεις ενός κλάδου, ο οποίος κόβει τη μύτη του για να γλιτώσει το πρόσωπό του».
Μάλιστα, η κατάσταση δύναται να καταστεί ακόμη χειρότερη, καθώς αρκετοί ανησυχούν ότι οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι πιθανό μην έχουν την ικανότητα πληρώσουν τους υπαλλήλους τους, οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων να δυσκολεύονται να αντλήσουν κεφάλαια και ένας ήδη ταλαιπωρημένος τομέας να αντιμετωπίσει μια βαθύτερη κρίση.
Οι παραπάνω εξελίξεις, αναμφίβολα, αποτελούν ακόμη ένα δείγμα των επιπτώσεων της νομισματικής πολιτικής της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ, η οποία αποσκοπεί στην ανάσχεση του πληθωρισμού.
Οι ρίζες της κατάρρευσης της SVB, συγκεκριμένα, πηγάζουν στις διαταραχές που έχουν προκαλέσει τα υψηλά επιτόκια της Federal Reserve. Καθώς οι startup απέσυραν τις καταθέσεις τους για να διατηρήσουν εν ζωή τις εταιρείες τους, εν μέσω μιας «παγωμένης» αγοράς δημόσιων εγγραφών, η SVB έχασε πολλά από τα κεφάλαιά της. Έτσι, αναγκάστηκε να πουλήσει όλα τα διαθέσιμα προς πώληση ομόλογα, καταγράφοντας ζημία 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η ξαφνική ανάγκη για «φρέσκα» κεφάλαια, η οποία σχετίζεται και με την κατάρρευση της crypto τράπεζας Silvergate, προκάλεσε την Πέμπτη ακόμη ένα κύμα εκροών καταθέσεων, καθώς οι VCs έδωσαν εντολή στις εταιρείες χαρτοφυλακίου να μετακινήσουν κεφάλαια.
Κι αυτό, διότι ένα bank-run στη SVB θα μπορούσε να αποτελέσει υπαρξιακή απειλή για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, δεδομένου ότι δεν θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τις καταθέσεις τους.
Οι πελάτες της SVB δήλωσαν ότι ο διευθύνων σύμβουλος, Γκρεγκ Μπέκερ, δεν ενέπνευσε εμπιστοσύνη όταν τους προέτρεψε να «παραμείνουν ήρεμοι». Έτσι, η κατάρρευση της μετοχής συνεχίστηκε με αμείωτους ρυθμούς, φτάνοντας στο -60% μέχρι το τέλος της διαπραγμάτευσης.
Το θανατηφόρο χτύπημα
Συνολικά, οι πελάτες της SVB απέσυραν το ιλιγγιώδες ποσό των 42 δισ. δολαρίων μέχρι το τέλος της Πέμπτης. Εκείνη την ημέρα, η τράπεζα είχε αρνητικό ταμειακό υπόλοιπο, ύψους 958 εκατ. δολαρίων.
Ο Φάλβεϊ, πρώην υπάλληλος της SVB, ο οποίος ξεκίνησε το δικό του ταμείο το 2018, υπογράμμισε την ιδιαίτερα διασυνδεδεμένη φύση της κοινότητας VC ως βασικό λόγο για την ξαφνική κατάρρευση της τράπεζας.
Σημαντικά VC, συμπεριλαμβανομένων των Union Square Ventures και Coatue Management, έστειλαν τις τελευταίες ημέρες μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε όλες τις start-up, δίνοντας την οδηγία να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους από την SVB λόγω ανησυχιών για ένα bank run. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενέτειναν τον πανικό, όπως πρόσθεσε.
«Όταν λες “βγάλτε τις καταθέσεις, αυτό το πράγμα θα αποτύχει”, είναι σαν να φωνάζεις “φωτιά σε ένα γεμάτο θέατρο”», δήλωσε ο Φάλβεϊ. «Είναι μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία».
Οι ψεύτικες διαβεβαιώσεις
Το βράδυ της Πέμπτης, ορισμένοι πελάτες της SVB έλαβαν μηνύματα, τα οποία τους διαβεβαίωναν ότι η τράπεζα λειτουργεί κανονικά.
«Είμαι βέβαιος ότι ακούσατε κάποιο θόρυβο για την SVB και ήθελα να επικοινωνήσω μαζί σας για να σας δώσω ένα πλαίσιο» έγραψε τραπεζίτης της SVB, απευθυνόμενος προς έναν πελάτη. «Η SVB λειτουργεί ως συνήθως» πρόσθεσε. «Είναι κατανοητό ότι μπορεί να υπάρχουν ερωτήσεις και είμαι διαθέσιμος για οποιαδήποτε απορία».
Μέχρι την Παρασκευή, καθώς οι μετοχές της SVB συνέχισαν να βυθίζονται, η τράπεζα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις προσπάθειες πώλησης μετοχών. Αντ’ αυτού, στράφηκε στη λύση του αγοραστή. Όμως η εκροή των καταθέσεων κατέστησε πιο δύσκολη τη διαδικασία πώλησης και η προσπάθεια απέτυχε.
