Είναι 22 Ιουλίου και ο καιρός στην πόλη Φράιμπουργκ του γερμανικού κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης θυμίζει άνοιξη. Ιδιαίτερα ευνοϊκός για τους 13 καθηγητές και τη μία καθηγήτρια του πανεπιστημίου της πόλης, που πήραν τα φτυάρια. Ήταν μία συμβολική κίνηση κατά την τελετή έναρξης κατασκευής του Κέντρου Μηχανικής για την Αειφορία (Ingenieurzentrum Nachhaltigkeit – IZN) στην πανεπιστημιούπολη του αεροδρομίου του Φράιμπουργκ. 90 καλεσμένοι από την κυβέρνηση, τον ακαδημαϊκό χώρο και τη βιομηχανία παραβρέθηκαν στην τελετή.
Η πόλη Φράιμπουργκ μπορεί να μην είναι ευρέως γνωστή εκτός Γερμανίας, ωστόσο έχει πετύχει κάτι μοναδικό: φιλοξενεί το μεγαλύτερο κομμάτι του γερμανικού δικτύου καινοτομίας Φραουνχόφερ (Fraunhofer), που είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη και -σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου Fraser of Allander- προσθέτει 21 ευρώ στη γερμανική οικονομία για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται στα ερευνητικά του κέντρα.
Στα πέντε κέντρα έρευνας και καινοτομίας του Φράιμπουργκ απασχολούνται 2.700 εργαζόμενοι και παράγονται συνολικά έσοδα περίπου 300 εκατομμυρίων ευρώ μέσω της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών (πηγή: Fraunhofer Institute for Physical Measurement Techniques IPM)
Όταν ο όμιλος ION ανακοίνωσε τα σχέδιά του για την κατασκευή ενός Διεθνούς Κέντρου Έρευνας & Καινοτομίας (International Research & Innovation Center, IRIC) στο Ελληνικό, που θα φέρει στην ελληνική πρωτεύουσα περίπου 2.000 ερευνητές από 44 διαφορετικές χώρες, έβαλε την Ελλάδα στον χάρτη των κέντρων έρευνας και καινοτομίας με παγκόσμια εμβέλεια.
Η εμπειρία από ανάλογα κέντρα δείχνει ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες ανάπτυξης, να προσελκύσουν διεθνή ταλέντα, να αναπτύξουν διευρυμένα οικοσυστήματα καινοτομίας και να καταστήσουν τις χώρες κομμάτι των διεθνών αλυσίδων αξίας υψηλής τεχνολογίας.
Πολλαπλασιαστές θέσεων εργασίας
Ένα Διεθνές Κέντρο Έρευνας & Καινοτομίας (IRIC) συγκεντρώνει κορυφαία ταλέντα, εφαρμοσμένη έρευνα και ιδιωτικά κεφάλαια. Με τη συνύπαρξη ερευνητών, επιχειρήσεων, νεοφυών εταιρειών και πανεπιστημίων, οι κόμβοι αυτοί επιταχύνουν τη μεταφορά μίας ιδέας σε προϊόντα και υπηρεσίες που μπαίνουν στην αγορά και στην πραγματική οικονομία.
Πέρα από τις ίδιες τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν, συμβάλλουν στη δημιουργία “εξωτερικών” θέσεων υψηλών αποδοχών, προσελκύουν επενδύσεις και αναβαθμίζουν τις τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες. Έρευνες δείχνουν ότι κάθε θέση εργασίας υψηλής τεχνολογίας δημιουργεί συνήθως 4–6 επιπλέον τοπικές θέσεις, από υπηρεσίες έως το λιανικό εμπόριο.
Τα Ινστιτούτα Φραουνχόφερ (Fraunhofer) στη Γερμανία αποτελούν το κορυφαίο παράδειγμα του πώς η εφαρμοσμένη έρευνα και καινοτομία διαχέεται στην εθνική οικονομία. Συνεργάζονται στενά με εταιρείες, 60% των οποίων είναι μικρομεσαίες. Παράγουν πάνω από 30 spin-offs ετησίως (έχουν δημιουργήσει συνολικά πάνω από 500 από το 2000), με 80% ποσοστό επιβίωσης μετά από 10 χρόνια.
Δεν είναι, όμως, τα μόνο εντυπωσιακά παραδείγματα στην Ευρώπη.
Στην Φινλανδία, το Κέντρο Τεχνικών Ερευνών VTT μετρά 296 εκατομμύρια ευρώ σε λειτουργικά έσοδα, 457 οικογένειες ευρεσιτεχνιών, 1.105 πελάτες και 49% καθαρό κύκλο εργασιών από το εξωτερικό.
Στην Ολλανδία, το εξειδικευμένο στην μικροηλεκτρονική Κέντρο Holst του Αϊντχόφεν απασχολεί 180 ερευνητές από 28 χώρες και έχει στο πελατολόγιό του πάνω από 50 βιομηχανικούς συνεργάτες και περισσότερα από 40 μακροπρόθεσμα χρηματοδοτούμενα έργα.
Στην Ιρλανδία, το Εθνικό Ινστιτούτο Τίνταλ του Κορκ, που εξειδικεύεται στη βαθιά τεχνολογία, παράγει ετήσια έσοδα άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ, με 85% να προέρχεται από ανταγωνιστικά συμβόλαια.
Για την Ελλάδα, το έργο της ION στο Ελληνικό μπορεί να προσφέρει πολύ περισσότερα από γραφεία και κατοικίες:
-Να δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις υψηλής αξίας
-Να προσελκύσει ταλέντα από όλο τον κόσμο
-Να ενισχύσει τις ιδιωτικές επενδύσεις σε R&D
-Να αναβαθμίσει τις ελληνικές ΜμΕ, συνδέοντάς τες με παγκόσμιες αλυσίδες αξίας μέσω συνεργασιών και πιλοτικών έργων.
Οικονομική και αισθητική ανάπτυξη
Ο μαθηματικός και πρώην trader ομολόγων Αντρέα Πινιατάρο, ιδρυτής της ION, μετέτρεψε την εταιρεία σε παγκόσμιο fintech ηγέτη μέσω συνεχών εξαγορών και μιας επιμονής στην αυτοματοποίηση κρίσιμων χρηματοοικονομικών διαδικασιών. Το ιστορικό του δείχνει προτίμηση σε μακροπρόθεσμα στοιχήματα για υποδομές που στηρίζουν ολόκληρα οικοσυστήματα.
Η αρχιτεκτονική αποτελεί σήμα κατατεθέν του οράματός του. Στην προηγούμενη πρότασή του για τεχνολογικό campus αξίας 2 δισ. ευρώ στην Ανάβυσσο, η ION συνεργάστηκε με τον διάσημο αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, αποδεικνύοντας τη φιλοδοξία να δημιουργήσει όχι απλώς χώρους εργασίας αλλά προορισμούς.
Άλλωστε ο παγκοσμίου φήμης Ιταλός αρχιτέκτονας είναι αυτός που σχεδίασε και το Parco dei Gasometri, όπου θα στεγαστεί το Ίδρυμα Τεχνολογίας Ευρώπης (Tech Europe Foundation) του Μιλάνου, έργο στο οποίο επίσης έχει επενδύσει ο Πινιατάρο.
Κεντρική φωτό: Οι 14 καθηγητές στα εγκαίνια έναρξης κατασκευής του Κέντρου Μηχανικής για την Αειφορία στην πανεπιστημιούπολη του Φράιμπουργκ, 22 Ιουλίου 2025, πηγή: www.ipm.fraunhofer.de
