Το περασμένο καλοκαίρι, η ανακοίνωση της προέδρου του Ιδρύματος Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης, Αννας Ροκοφύλλου, πως σε πόλεις της περιφέρειας όπου λειτουργούν πανεπιστήμια τα οποία δεν διαθέτουν φοιτητικές εστίες, το Ιδρυμα θα εξασφαλίσει με δικούς του πόρους και έπειτα από διαγωνισμό, δωμάτια σε ξενοδοχεία για δωρεάν διαμονή των φοιτητών, δημιούργησε ελπίδες σε πολλές οικογένειες. Το στεγαστικό θέμα άλλωστε είναι μείζονος σημασίας για σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας.
Το πρόγραμμα για τα επόμενα δύο ακαδημαϊκά έτη 2024-2025 και 2025-2026, θα αφορούσε 650-700 φοιτητές που σπουδάζουν στα πανεπιστήμια Κρήτης (Ηράκλειο, Ρέθυμνο), Δυτικής Μακεδονίας (Δράμα, Φλώρινα, Καστοριά, Πτολεμαΐδα) και Δημοκρίτειο Θράκης (Διδυμότειχο, Ξάνθη).
Η «Κ» επιχειρώντας να κάνει μια αποτίμηση του προγράμματος, διαπίστωσε πως για μία σειρά παραμέτρων, έχουν ωφεληθεί μέχρι στιγμής 355 άτομα, ενώ αναμένεται να μπουν σε δωμάτια ξενοδοχείου μέχρι τον Οκτώβριο του 2025 άλλοι 75 φοιτητές.
Διαθέσιμες κλίνες μετ’ εμποδίων στη Βόρεια Ελλάδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, η διαδικασία εξασφάλισης κλινών σε ξενοδοχεία για τους φοιτητές εξελίχθηκε φέτος ως εξής:
Στη Φλώρινα δόθηκαν αρχικά 15 δίκλινα δωμάτια και λόγω της επιτυχίας του προγράμματος αλλά και της καλής συνεργασίας με τους ξενοδόχους, αυτά αυξήθηκαν σε 30 (εξυπηρετούνται δηλαδή 60 φοιτητές). Στην Καστοριά εξασφαλίστηκαν 30 δίκλινα (60 φοιτητές) και στο Διδυμότειχο ενώ η αρχική πρόβλεψη ήταν για 15 δίκλινα δωμάτια ενδιαφέρον για να μείνουν σε αυτά εκδήλωσαν μόνο πέντε φοιτητές. Τελικά, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ δέσμευσε πέντε δίκλινα.
Στην Πτολεμαΐδα υπήρχε πρόβλεψη για 30 δίκλινα, στην Ξάνθη για 50 και στη Δράμα για 15, αλλά οι ξενοδόχοι έδειξαν απροθυμία να συνεργαστούν και δεν διέθεσαν ούτε ένα δωμάτιο. Ειδικά στη Δράμα, η οποία διαθέτει ούτως ή άλλως λίγα ξενοδοχεία, γυρίζεται τον φετινό χειμώνα η νέα ταινία του Κώστα Γαβρά και πολλές κλίνες είχαν δεσμευτεί από την παραγωγή. Γι’ αυτόν τον λόγο, το Ιδρυμα έχει ξεκινήσει τη διαδικασία ώστε να διατεθούν 15 δίκλινα δωμάτια το ερχόμενο ακαδημαϊκό έτος, δηλαδή από την 1η Οκτωβρίου του 2025.
Στην Κρήτη η πρωτοβουλία, που άρχισε να «τρέχει» πριν από τρία χρόνια, με αφορμή τη μερική καταστροφή, λόγω πυρκαγιάς, της φοιτητικής εστίας στο Ηράκλειο, έχει αποφέρει περισσότερους καρπούς. Ειδικότερα, στο Ηράκλειο δόθηκαν 80 δίκλινα, από 40 σε δύο ξενοδοχεία της πόλης, και στο Ρέθυμνο 35 δίκλινα.
«Ελλειψη ενδιαφέροντος από ξενοδόχους»
Σημειώνεται, ότι για την εξασφάλιση στέγης γιά δύο συναπτά ακαδημαϊκά έτη, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ δέσμευσε 5.750.000 ευρώ. «Εκτός από τη Δράμα, η οποία θα προστεθεί στο πρόγραμμα από 01/10/2025, τον Ιανουάριο του 2025 θα προστεθούν 10 δίκλινα δωμάτια στις Σέρρες και άλλα 10 δίκλινα στο Κιλκίς, με τους διαγωνισμούς να βρίσκονται σε εξέλιξη και με διάθεση συνεργασίας από τους ξενοδόχους των περιοχών», λέει στην «Κ» ο Αθανάσιος Τσιρώνης, προϊστάμενος τμήματος υποδομών και δομών στο ΙΝΕΔΙΒΙΜ.
Το ΙΝΕΔΙΒΙΜ βρίσκεται σε προπαρασκευαστικές συζητήσεις με ξενοδόχους ώστε να διατεθούν κλίνες και σε ξενοδοχεία στην Αθήνα
Τα δωμάτια των φοιτητών διαθέτουν ψυγείο, λόκερ, δύο μεγάλα γραφεία -ένα για κάθε φοιτητή- 24ωρο ίντερνετ, ζεστό νερό και θέρμανση.
Για κάθε δωμάτιο τριών αστέρων το Ιδρυμα αποδίδει στον ξενοδόχο 34 ευρώ συν ΦΠΑ, συν τέλος ανθεκτικότητας, πόσο δηλαδή που ξεπερνάει τα 45 ευρώ μεικτά.
Τα δωμάτια των φοιτητών διαθέτουν ψυγεία αντί για μίνι μπαρ, λόκερ, δύο μεγάλα γραφεία (ένα για κάθε φοιτητή), 24ωρο ίντερνετ, ζεστό νερό και θέρμανση. Τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο οι φοιτητές υποχρεούνται να αφήνουν το δωμάτιο, όπως συμβαίνει και με τις φοιτητικές εστίες.
«Μόνο σε Φλώρινα και Ηράκλειο Κρήτης είχαμε απόλυτη ανταπόκριση από τους ξενοδόχους. Σε άλλες περιοχές, όπως για παράδειγμα το Διδυμότειχο, έπρεπε να ανεβάσουμε το τίμημα για να καταφέρουμε να εξασφαλίσουμε δωμάτια. Μάλιστα στο Διδυμότειχο και στο Ρέθυμνο έγινε απευθείας ανάθεση λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από τους ξενοδόχους», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Τσιρώνης.
Να σημειωθεί πως η Καρδίτσα διαθέτει τουλάχιστον 20 ξενοδοχεία και μόνο ένα ανταποκρίθηκε στη διαδικασία. Στη συγκεκριμένη πόλη, όπως και στην Ξάνθη, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και τα τριήμερα ένα δωμάτιο φτάνει να κοστίζει 200 και 300 ευρώ.
Ωστόσο, υπήρξαν ξενοδόχοι που υποδέχθηκαν τα παιδιά, όπως ο Ιορδάνης Μιχαηλίδης, ιδιοκτήτης ξενοδοχείου στην Καστοριά, πρόεδρος Ξενοδόχων Δυτικής Μακεδονίας και μέλος Δ.Σ. στην Πανελλήνια Ενωση Ξενοδόχων που διέθεσε 30 δίκλινα δωμάτια.
«Μέχρι στιγμής έχουν μπει μέσα τα 20 από τα 60 παιδιά που δικαιούνται μία κλίνη, με τη διαδικασία να βρίσκεται σε εξέλιξη. Χθες, γνώρισα δύο γονείς πολύ ευχαριστημένους που το παιδί τους θα σπουδάσει, χωρίς αυτοί να χρειάζεται να ανησυχούν για το θέμα της στέγασης. Η Καρδίτσα δεν είχε φοιτητική εστία και οι φοιτητές που έρχονται εδώ έχουν μεγάλη ανάγκη. Πολλά σπίτια έχουν γίνει Αirbnb, η πόλη μας βρίσκεται σε μεγάλη τουριστική άνοδο».
Φθίνει η ζήτηση για τις εστίες
Ενδιαφέρον πάντως προκαλεί το γεγονός πως την ίδια στιγμή στις περιοχές όπου υπάρχουν φοιτητικές εστίες, αυτές δεν δέχονται πια τον όγκο αιτημάτων όπως παλαιότερα.
Σύμφωνα με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, 6.500 φοιτητές καλύπτονται στεγαστικά σε φοιτητικές εστίες. Το νούμερο αυτό δεν περιλαμβάνει τις εστίες των οποίων η διαχείριση δεν ανήκει στο ΙΝΕΔΙΒΙΜ, αλλά στα ίδια τα πανεπιστήμια, όπως για παράδειγμα το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
«Μέχρι πριν από μερικά χρόνια δεχόμασταν 70 αιτήσεις και έμπαιναν στην εστία 13 με 15 φοιτητές, μιας και υπήρχαν και οι πιο μεγάλοι σε ηλικία φοιτητές που έμεναν στα δωμάτια. Φέτος αιτήθηκαν μόλις 8 άτομα».
Οπως ανέφεραν εκπρόσωποι σχολών και πανεπιστημίων με τους οποίους συνομίλησε η «Κ», τα τελευταία χρόνια, όσοι φοιτητές πληρούν τις προδιαγραφές για μία κλίνη σε φοιτητική εστία, δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την αποδοχή του αιτήματός τους. Υπάρχουν μάλιστα πανεπιστήμια όπου κάποιες κλίνες παραμένουν αδιάθετες.
Οπως σημείωσαν από την ΑΣΠΑΙΤΕ, «πια εξυπηρετούνται όλοι. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια δεχόμασταν 70 αιτήσεις και έμπαιναν στην εστία 13 με 15 φοιτητές, μιας και υπήρχαν και οι πιο μεγάλοι σε ηλικία φοιτητές που έμεναν στα δωμάτια. Φέτος αιτήθηκαν μόλις 8 άτομα».
Στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου στο παράρτημα της Πάτρας, η φοιτητική εστία διαθέτει 109 θέσεις και φέτος έχουν μείνει εννέα κρεβάτια κενά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα και η φοιτητική εστία Λάρισας, η οποία ανήκει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με 502 κλίνες. Οι φοιτητές που υπέβαλαν φέτος αίτηση πληρώντας όλες τις προϋποθέσεις έφτασαν τους 361. Στη φοιτητική εστία Καρδίτσας –ανήκει στο ίδιο πανεπιστήμιο– η οποία διαθέτει 104 κλίνες, δέχθηκε 93 αιτήσεις από φοιτητές που πληρούν τις προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με τους υπαλλήλους στα γραφεία φοιτητικής μέριμνας πανεπιστημίων, το ενδιαφέρον των φοιτητών για τις φοιτητικές εστίες έχει αρχίσει να μειώνεται λόγω της κακής κατάστασης «γερασμένων» κτιρίων.
Επίσης, από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και έπειτα, πολλοί φοιτητές δηλώνουν σχολές που βρίσκονται στον τόπο διαμονής τους ή έστω κοντά, ώστε να μη χρειάζεται ενοικίαση νέας κατοικίας. Οπως σημείωσε ο κ. Τσιρώνης, «αυτός είναι και ένας βασικός λόγος που δώσαμε με το πρόγραμμα βαρύτητα στη Βόρεια Ελλάδα, γιατί πολλοί φοιτητές έμπαιναν καθημερινά στα ΚΤΕΛ για πολλές ώρες προκειμένου να μεταβούν από την πόλη τους σε ένα γειτονικό πανεπιστήμιο».
Τέλος, η θέσπιση του φοιτητικού επιδόματος στέγασης δίνει τη δυνατότητα σε πολλούς φοιτητές να λαμβάνουν ετησίως από 1.500 έως 2.500 ευρώ. Στην Πάτρα, όπου όπως μας εξήγησαν τα μισθώματα είναι ακόμα προσιτά πολλοί προτιμούν αξιοποιώντας το επίδομα να ενοικιάσουν σπίτι από τα να μείνουν σε ένα από τα παλιά, ταλαιπωρημένα δωμάτια της φοιτητικής εστίας στην περιοχή Κουκούλι. Σημειώνεται ότι στο παράρτημα της Πάτρας, το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου έδωσε επίδομα της τάξης των 2.000 ευρώ σε 350 φοιτητές και 2.500 ευρώ σε άλλους 50.
