Το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ) της ΓΣΕΕ εξέδωσε πλήρη οδηγό για όσους ενδιαφέρονται να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης.
Ο οδηγός περιλαμβάνει όλα τα βασικά δεδομένα για την ηλικία συνταξιοδότησης, τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης, τις διαφορές πλήρους και μειωμένης σύνταξης, καθώς και τις κρίσιμες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται.
Πλήρης σύνταξη: βασικές προϋποθέσεις
Για την πλήρη σύνταξη γήρατος, ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει:
-
Συμπληρώσει συγκεκριμένο όριο ηλικίας
-
Πραγματοποιήσει επαρκή αριθμό ημερών ασφάλισης
Οι επιλογές για πλήρη σύνταξη είναι οι εξής:
-
Στα 67 έτη με τουλάχιστον 4.500 ή 6.000 ημέρες ασφάλισης
-
Στα 62 έτη με 12.000 ημέρες ασφάλισης
-
Στα 62 έτη με 4.500 ημέρες, εκ των οποίων 3.600 βαρέα ένσημα
Πριν την υποβολή αίτησης, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να ενημερώνονται για τα ισχύοντα όρια ηλικίας μέσω του ασφαλιστικού τους φορέα ή του ΚΕΠΕΑ.
Μειωμένη σύνταξη: απαιτήσεις
Για μειωμένη σύνταξη ισχύουν:
-
Ηλικία 62 ετών και
-
4.500 ημέρες ασφάλισης, με προϋπόθεση 100 ημέρες κατ’ έτος την τελευταία πενταετία
Για όσους πρωτοασφαλίστηκαν μετά την 1/1/1993, ισχύει η ειδική διάταξη των 750 ημερών την τελευταία πενταετία.
Πώς διαμορφώνεται το ποσό σύνταξης
Η εθνική σύνταξη ανέρχεται σε:
-
384 ευρώ για 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα
-
345,60 ευρώ για 15 έτη ασφάλισης
Η ανταποδοτική σύνταξη υπολογίζεται βάσει:
-
Συνολικού χρόνου ασφάλισης
-
Μέσου μισθού από το 2002 έως τη συνταξιοδότηση
-
Επιπλέον προσαυξήσεων για υψηλότερες εισφορές (π.χ. βαρέα, ΔΕΚΟ, παράλληλη ασφάλιση)
Καταγραφή και επιβεβαίωση ημερών ασφάλισης
Το πρώτο βήμα για τον υποψήφιο συνταξιούχο είναι η καταγραφή του συνολικού χρόνου ασφάλισης. Από το 2002 και μετά, αυτό γίνεται ηλεκτρονικά. Πριν το 2002, απαιτείται χειρόγραφη επιβεβαίωση.
Ο ασφαλισμένος πρέπει να ζητήσει επίσημη καταμέτρηση από τον φορέα του, ώστε να χαράξει την πιο συμφέρουσα διαδρομή προς τη σύνταξη.
Διασφάλιση μειωμένης σύνταξης
Για μειωμένη σύνταξη στα 62 με 4.500 ημέρες, απαιτείται ασφαλιστικός δεσμός: 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος μεταξύ 57ου και 61ου έτους.
Αυτός ο χρόνος δεν εξαγοράζεται· καλύπτεται μόνο από ταμείο ανεργίας ή αυτασφάλιση, η οποία προϋποθέτει 3.000 ημέρες και αίτηση εντός ενός έτους από τη διακοπή εργασίας.
Η μείωση είναι 0,5% για κάθε μήνα νωρίτερα από τα 67, δηλαδή 30% για πέντε έτη.
Συμπλήρωση των 4.500 και 6.000 ημερών
Η συμπλήρωση των 4.500 ημερών (15 έτη) αποτελεί κατώτατο όριο συνταξιοδότησης. Για χρήση πλασματικών ετών, απαιτούνται τουλάχιστον 3.600 ημέρες πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης.
Εάν οι πραγματικές ημέρες είναι κάτω από 3.600, απαιτείται αυτασφάλιση, με αίτηση επίσης εντός έτους από τη διακοπή εργασίας.
Οι άνδρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν πλασματικά μόνο τη στρατιωτική θητεία, ασθένεια και ανεργία.
Η συμπλήρωση των 6.000 ημερών (20 έτη) είναι κρίσιμη, καθώς εξασφαλίζει ολόκληρη την εθνική σύνταξη (384 ευρώ), ενώ στα 15 έτη είναι μειωμένη κατά 2% ανά έτος.
Διάταξη βαρέων – πλήρης σύνταξη στα 62
Για πλήρη σύνταξη στα 62 έτη με 4.500 ημέρες και 3.600 βαρέα ένσημα, απαιτούνται 1.000 βαρέα ένσημα την τελευταία 17ετία. Χωρίς αυτά, το δικαίωμα χάνεται και η σύνταξη μετατίθεται στα 67.
Βαρέα επαγγέλματα: εναλλακτική επιλογή
Οι ασφαλισμένοι στα βαρέα επαγγέλματα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τις γενικές διατάξεις, λαμβάνοντας προσαύξηση 0,27% για κάθε έτος βαρέας απασχόλησης, λόγω αυξημένων εισφορών.
Απασχόληση συνταξιούχων: υποχρεώσεις και επιπτώσεις
Όσοι εργάζονται ή αυτοαπασχολούνται ως συνταξιούχοι, πρέπει να το δηλώνουν στον ΕΦΚΑ. Σε διαφορετική περίπτωση, επιβάλλεται καταλογισμός ποσών με επιτόκιο 4,56%. Εάν δηλωθεί κανονικά, η σύνταξη μειώνεται κατά 60% για όσο διαρκεί η απασχόληση.
Προσοχή στην ημερομηνία υποβολής αίτησης
Το δικαίωμα σύνταξης ξεκινά την πρώτη του επόμενου μήνα από την υποβολή της αίτησης.
Η αίτηση για επικουρική σύνταξη πρέπει να υποβάλλεται ταυτόχρονα με την κύρια, αλλιώς υπάρχει απώλεια αναδρομικών ποσών.