Φόβους για νέο γύρο ακρίβειας προκαλούν στο οικονομικό επιτελείο και στην αγορά οι ανατιμήσεις του τελευταίου μήνα στα καύσιμα. Την ώρα που η κυβέρνηση προσπαθεί να ρίξει έως 15% τις τιμές σε χιλιάδες είδη, στο οικονομικό επιτελείο ανησυχούν μήπως επανέλθει δριμύτερο το «αφήγημα» του υψηλού μεταφορικού ή λειτουργικού κόστους για να συντηρήσουν την ακρίβεια, επειδή η βενζίνη και το ντίζελ κίνησης «κοιτάζουν» ξανά προς τα 2 ευρώ το λίτρο.
Η ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά κάποιες φορές ως φάρσα: Ιούνιο του 2022, που οι τιμές υγρών καυσίμων είχαν πετάξει πάνω από 2 ευρώ το λίτρο (στα 2,4 ευρώ το λίτρο η αμόλυβδη και 2,1 το πετρέλαιο κίνησης), υπήρξε κύμα αυξήσεων στα κόμιστρα αεροπλάνων, πλοίων, ταξί, λεωφορείων κ.λπ. Ακριβώς ένα χρόνο μετά, οι τιμές έπεσαν κατακόρυφα μισό ευρώ ή και παραπάνω ανά λίτρο (1,85 η βενζίνη και 1,58 το ντίζελ), αλλά οι αυξήσεις παρέμειναν.
Τα στοιχεία Τιμών Καταναλωτή και Τιμών Χονδρικής (παραγωγού) που ανακοινώνει η ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν πως, παρότι εξέλιπαν οι γενεσιουργές αιτίες της ακρίβειας και οι τιμές καυσίμων και ενέργειας έκαναν βουτιά μέσα στο 2023, επακολούθησε ένα σφοδρό κύμα δευτερογενών ανατιμήσεων στην αγορά, το οποίο σάρωσε τα πάντα.
Απέναντι σε αυτό, η κυβέρνηση έθεσε προ ημερών και νέα μέτρα για μείωση ή συγκράτηση των τιμών, ώστε να υποχωρήσουν και στα υπόλοιπα είδη, ακολουθώντας την πτώση που επήλθε στα καύσιμα.
Ωστόσο, τον τελευταίο ένα μήνα, οι τιμές υγρών καυσίμων δείχνουν επίμονα αυξητικές τάσεις και πάλι. Οι τιμές απλής αμόλυβδης έχουν αυξηθεί σχεδόν 9 λεπτά και παραμένουν κατά μέσο όρο πανελλαδικά πάνω από 1,9 ευρώ το λίτρο με αυξητικές τάσεις (έναντι 1,815 ευρώ τον Ιανουάριο) και φλερτάρουν επίμονα με τα 2 ευρώ, τα οποία και ξεπερνάνε σε πολλές περιοχές της χώρας. Μεγάλη ήταν η αύξηση επίσης και στο ντίζελ κίνησης που χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς σκοπούς και επηρεάζει τις τιμές αγαθών και υπηρεσιών, δεδομένου ότι ξεπέρασε μέσα σε ένα μόλις μήνα και τα 9,5 λεπτά πανελλαδικά: έφτασε έως 1,742 ευρώ ανά λίτρο (από 1,646 ευρώ τον Ιανουάριο) πριν «διορθώσει» τις τελευταίες μέρες του Φεβρουαρίου, υποχωρώντας ελαφρώς -προσώρας τουλάχιστον- στα 1,732 ευρώ.
Ολα αυτά, πάντως, την ώρα που οι διεθνείς τιμές ενέργειας και καυσίμων παραμένουν χαμηλότερα από τις διεθνείς προβλέψεις: ειδικά για το πετρέλαιο (brent) μιλούσαν για 84,5 δολάρια σε μέσα επίπεδα φέτος, αλλά έως τώρα κινούνται σταθερά πολύ χαμηλότερα, στα 73-83 δολάρια το βαρέλι.
Αυτό σημαίνει όμως ότι αν επιβεβαιωθούν οι επίσημες προβλέψεις των διεθνών οργανισμών και στο επόμενο διάστημα οι διεθνείς τιμές καυσίμων κινηθούν πάνω από το μέσο προβλεπόμενο επίπεδο (δηλαδή πάνω και από τα 85 ή 90 δολάρια το βαρέλι το brent) τότε, όπως η κοινή εμπειρία έχει δείξει, θα μετακυληθούν αυτόματα και αυτές στις ήδη υψηλές καυσίμων στις αντλίες των πρατηρίων, βάζοντας εκ νέου φωτιά στο μεταφορικό κόστος και τις τιμές στα ράφια των καταστημάτων.
Οχι τυχαία ίσως, παρά την πτώση των τιμών καυσίμων τον τελευταίο ένα χρόνο, η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει αυξήσεις 11,5% στα αεροπορικά εισιτήρια (Ιανουάριος 2024), ενώ από την περασμένη εβδομάδα και μαζί με τα άλλα θεσμικά και οικονομικά αιτήματα του κλάδου τους, οι επαγγελματίες αυτοκινητιστές ταξί διεκδικούν και αναπροσαρμογή κομίστρου για τη διαδρομή από Αεροδρόμιο προς Αθήνα κατά 10%, από 40 ευρώ σε 45 ευρώ.
Με τα σημερινά στοιχεία, πάντως, από ολόκληρη την Ευρώπη, μόνο σε Ελλάδα, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Δανία, Ισλανδία και Μονακό οι τιμές αμόλυβδης είναι πάνω από 1,9 ευρώ το λίτρο.
Αντιθέτως:
■ Γερμανία, Πορτογαλία, Φινλανδία έχουν τιμές κάτω από 1,8 ευρώ.
■ Ην. Βασίλειο, Βέλγιο, Σουηδία, Σλοβακία, Βαλτικές Χώρες έχουν τιμές κάτω από 1,7 ευρώ.
■ Ισπανία, Αυστρία, Τσεχία έχουν τιμές κάτω από 1,6 ευρώ.
■ Κύπρος, Βουλγαρία και Μάλτα έχουν τιμές κάτω από 1,4 ευρώ.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Οτι με μέσο μισθό στη χώρα μας 1.125 ευρώ καθαρά μηνιαίως (στοιχεία 2023, σε δωδεκάμηνη βάση) η «τσέπη» του μέσου μισθωτού αδειάζει στα 590 λίτρα, δηλαδή 12 γεμίσματα σε ρεζερβουάρ 50 λίτρων.
Με βάση την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εμπόρων Καυσίμων, η τάση για τις παραδόσεις των επόμενων ημερών στη χονδρική θα είναι πτωτική σε σχέση με τιμές χονδρικής.
Ωστόσο, με δεδομένη τη ζήτηση, ένεκα των συνεχών τριημέρων του Μαρτίου, είναι άγνωστο πώς θα διαμορφωθούν οι τελικές τιμές στην αντλία.
