Σύμφωνα με το άρθρο 6 του σχεδίου νόμου για τον νέο δικαστικό χάρτη, η έδρα του πρωτοδικείου θα βρίσκεται στο Αγρίνιο – που μετονομάζεται σε «πρωτοδικείο Αιτωλοακαρνανίας»-. Το Μεσολόγγι, σε αντίθεση με όλες τις άλλες πρωτεύουσες των Περιφερειακών Ενοτήτων της Ελλάδας, προβλέπεται να διατηρηθεί ως «παράλληλη έδρα».
Έντονες είναι οι αντιδράσεις τόσο από τους δικηγόρους, που συμπληρώνουν έξι μήνες αποχής από τα καθήκοντά τους, από τον περασμένο Νοέμβριο, όσο και από τη δημοτική αρχή και τους φορείς, που προαναγγέλλουν νέο γύρο διαμαρτυριών καθώς μιλούν για υποβάθμιση της πόλης. Την ίδια ώρα, εκπρόσωποι των δικαστικών υπαλλήλων προειδοποιούν για τα σοβαρά προβλήματα που θα προκαλέσει η απόφαση. Αντίθετη με τις αλλαγές είναι και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, που με ψήφισμά της έχει ζητήσει να μην υπάρξει καμία αλλαγή στον νέο δικαστικό χάρτη.
«Χαριστική βολή»
Η απόφαση έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στην πόλη, με πολλούς να εκτιμούν ότι η υποβάθμιση του Πρωτοδικείου θα είναι η «χαριστική βολή», μετά από μια σειρά πληγμάτων που δέχθηκε το Μεσολόγγι, που μέσα σε λίγα χρόνια έχει χάσει το στρατόπεδο, που επαναλειτούργησε αλλά με πολύ μικρότερο δυναμικό, τα ΤΕΙ και αρκετές υπηρεσίες.
Αιχμές αφήνουν οι κάτοικοι και για τη στάση των κυβερνητικών βουλευτών του νομού, που όπως λένε, είναι εξαφανισμένοι και σε πλήρη αφωνία. Αντίθετα, τη διατήρηση και των δύο Πρωτοδικείων σε Μεσολόγγι και Αγρίνιο, ως έχουν ζητούν ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μίλτος Ζαμπάρας και η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Χριστίνα Σταρακά, με τον πρώτο να προειδοποιεί για «ερημοποίηση της πόλης του Μεσολογγίου» και τη δεύτερη να προειδοποιεί ότι μια τέτοια απόφαση θα οδηγήσει «σε ξαφνικό θάνατο το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου».
Ο δήμος όπως και οι τοπικοί φορείς, προαναγγέλλουν κλιμάκωση των κινητοποιήσεων. Την Παρασκευή (12.4.2024) στις 12:00 το μεσημέρι, έχει προγραμματιστεί νέα συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Πρωτοδικείο και συμβολική πορεία προς την Πύλη. Ο Εμποροβιομηχανικός Σύλλογος της πόλης κάλεσε τους εμπόρους να κλείσουν τα καταστήματά τους την ώρα της διαμαρτυρίας και να μετέχουν στις κινητοποιήσεις. Επίσης, προγραμματίζεται συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Αθήνα και κατάθεση νομοτεχνικής έκθεσης – τροπολογίας επί του σχεδίου νόμου.
«Πρωτοφανής και μόνη εξαίρεση πανελλαδικά»
«Είναι μια άδικη απόφαση. Η μοναδική εξαίρεση σε όλη την Ελλάδα αφορά την ιστορική πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας, κάτι που προκαλεί αναστάτωση και θυμηδία στους δημότες του Μεσολογγίου, αφού εισπράττουν για μία ακόμη φορά μία επιπλέον διοικητική υποβάθμιση» τονίζει με δήλωσή του στο protothema.gr ο δήμαρχος της Ι.Π. Μεσολογγίου Σπύρος Διαμαντόπουλος.
Ο κ. Διαμαντόπουλος εξηγεί ότι η διατήρηση του Πρωτοδικείου στο Μεσολόγγι ως κεντρικό είναι αναγκαία πρωτίστως για αντικειμενικούς λόγους και δευτερευόντως για ιστορικούς. «Μιλάμε για τον μεγαλύτερο νομό της χώρας, με ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά. Άλλωστε το Μεσολόγγι είναι η πόλη που έχει απευθείας πρόσβαση στην Ιόνια οδό και βρίσκεται στο κέντρο της Περιφερειακής Ενότητας», προσθέτει.
Πηγές του δήμου επισημαίνουν ότι «ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, σε άρθρο του για τον νέο δικαστικό χάρτη, έγραψε ότι δημιουργείται ένα κεντρικό Πρωτοδικείο στην πρωτεύουσα κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Μόνο στην Αιτωλοακαρνανία δεν ισχύει ο συγκεκριμένος κανόνας».
Για πρωτοφανή αδικία έκανε λόγο και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Μεσολογγίου Χρήστος Παΐσιος. «Το Μεσολόγγι είναι η μοναδική πρωτεύουσα Περιφερειακής Ενότητας της χώρας που προτείνεται να στερηθεί το κεντρικό της Πρωτοδικείο. Θα αγωνιστούμε και θα ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση», ανέφερε.
Ο αντιπεριφερειάρχης Αιτωλοακαρνανίας Θανάσης Μαυρομμάτης, σε δήλωσή του έχει τονίσει ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει «καμία αλλαγή στον δικαστικό «χάρτη» της Αιτωλοακαρνανίας», ζητώντας τη διατήρηση και των δύο πρωτοδικείων ως κεντρικών. «Δεν δύναται την παρούσα στιγμή να γίνεται λόγος για αλλαγές και καταργήσεις δικαστικών λειτουργικών σχηματισμών στην μεγαλύτερη σε έκταση περιφερειακή ενότητα της Ελλάδας η οποία διαθέτει ένα ιδιαίτερο γεωμορφολογικό «ανάγλυφο», καθιστώντας την πρόσβαση και την εξυπηρέτηση δύσκολη και προβληματική για τον κάθε πολίτη», έχει επισημάνει, προσθέτοντας ότι τυχόν αλλαγές θα οδηγούσαν σε καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, χωρίς όφελος για τον κρατικό προϋπολογισμό.
«Δύο μέτρα και δύο σταθμά»
Το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου, επισημαίνει η πρόεδρος του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Άννυ Σταματοπούλου, εξυπηρετεί σχεδόν τον μισό πληθυσμό της Αιτωλοακαρνανίας. Μόνο το 2023, εισήλθαν 3.500 μηνύσεις και 1.250 προκαταρκτικές δικογραφίες. Ως εκ τούτου, λέει, η υποβάθμισή του είναι αδιανόητη.
«Δεν είναι δυνατόν η κυβέρνηση να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά, διατηρώντας το κεντρικό της Βοιωτίας στην πρωτεύουσά της στην Λειβαδιά» κα όχι τονίζει σε επιστολή της στο protothema.gr.
«Ένα είναι το δίκαιο και το νόμιμο: Κεντρικό Πρωτοδικείο της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας στην Πρωτεύουσα αυτής, στο Μεσολόγγι, όπως ακριβώς συνέβη σε όλη την Ελλάδα. Άλλως η κυβέρνηση δύναται ευχερώς να διατηρήσει τα δύο υπάρχοντα πρωτοδικεία ως κεντρικά και να μην δημιουργήσει αντιπαλότητες τεχνητές», επισημαίνει η κυρία Σταμοπούλου, ζητώντας να υπάρξει «δικαιοσύνη στη δικαστική μεταρρύθμιση και να αποκατασταθεί η αδικαία»
Ερωτήματα για το περιφερειακό Πρωτοδικείο Ναυπάκτου
Ερωτήματα και απορίες έχει προκαλέσει η πρόβλεψη στον νέο δικαστικό χάρτη για την ίδρυση Περιφερειακού Πρωτοδικείου Ναυπάκτου. Η απόφαση «ξεκάθαρα δεν πληροί κανένα απολύτως από τα κριτήρια που έχει θέσει η Παγκόσμια Τράπεζα για την αναβάθμισή του από Ειρηνοδικείο σε περιφερειακό Πρωτοδικείο», λέει η κυρία Σταματοπούλου, εξηγώντας ότι το Ειρηνοδικείο Ναυπάκτου δεν διαθέτει κτίριο, έχει ελάχιστο όγκο υποθέσεων, βρίσκεται σε κοντινή απόσταση με το Μεσολόγγι μέσω της Ιόνιας οδού και διαθέτει μία και μόνη Ειρηνοδίκη.
Όπως αναφέρει μάλιστα πηγή από τον Δικηγορικό Σύλλογο Μεσολογγίου, το νυν Ειρηνοδικείο στεγάζεται σε νοικιασμένο χώρο, που δεν είναι καθόλου κατάλληλος, αφού οι τζαμαρίες βλέπουν στον κεντρικό δρόμο της πόλης, με αποτέλεσμα «οι υπάλληλοι να έχουν βάλει χαρτιά στα τζάμια για να μην φαίνονται.
Αντίστοιχες αιχμές διατυπώνει και πηγή του δήμου Μεσολογγίου, που αναφέρει στο protothema.gr ότι την ώρα που το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου υποβαθμίζεται, «δημιουργείται χωρίς κανέναν προφανή λόγο, ένα τρίτο πρωτοδικείο στη Ναύπακτο, που απέχει από το Μεσολόγγι μόλις 20 λεπτά».
«Δημιουργείται μία υπηρεσία χωρίς να καλύπτονται οι ανάγκες της»
Προβληματισμό για τις επιπτώσεις της υποβάθμισης του Πρωτοδικείου Μεσολογγίου διατυπώνει και ο δικαστικός υπάλληλος και μέλος της Ομοσπονδίας Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδας Κώστας Παλασκώνης.
Όπως εξηγεί, με βάση το άρθρο 6 της διαβούλευσης, το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου ούτε συγχωνεύεται, ούτε καταργείται, παρά μόνον προβλέπεται ως «παράλληλη έδρα». Ωστόσο, οι οργανικές θέσεις δικαστών και υπαλλήλων αφαιρούνται και μεταφέρονται στο Αγρίνιο. «Δηλαδή δημιουργείται μία υπηρεσία χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για το πώς θα καλυφθούν οι ανάγκες της», λέει, θέτοντας ως ζητούμενο να καθοριστεί με σαφήνεια ο τρόπος κατανομής των υπαλλήλων. Σήμερα στο Πρωτοδικείο Μεσολογγίου υπηρετούν 43 υπάλληλοι, 13 δικαστές, 2 εισαγγελείς και υπάρχουν 11 οργανικές θέσεις εισαγγελικών υπαλλήλων.
Προβλήματα διαβλέπει ότι θα υπάρξουν και στη λειτουργία των Πολυμελών Πρωτοδικείων και των Μικτών Ορκωτών Δικαστηρίων (ΜΟΔ), αφού «οι ίδιοι δικαστές θα στελεχώνουν δύο διαφορετικά κατά τόπον και καθ’ ύλη δικαστήρια», κάτι που θα προκαλέσει, όπως εκτιμά, σοβαρά δικονομικά ζητήματα.
«Καζάνι που βράζει» η πόλη
Η υποβάθμιση του Πρωτοδικείου έχει προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση του συνόλου της τοπικής κοινωνίας. Χαρακτηριστική είναι η επιστολή διαμαρτυρίας στον πρωθυπουργό και το Υπουργείο Δικαιοσύνης που συνυπογράφουν οι επιστημονικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς της περιοχής.
