Η εποχή που εκατομμύρια Έλληνες καταναλωτές παραγγέλνουν ανεμπόδιστα φθηνά «γκατζετάκια» από κινεζικές πλατφόρμες φτάνει στο τέλος της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει αντεπίθεση στην κινεζική εμπορική κυριαρχία, αλλάζοντας ριζικά τους κανόνες του παιχνιδιού, για αγορές από πλατφόρμες «τύπου» Temu ή Shein κλπ., από τις οποίες εκατομμύρια Έλληνες καταναλωτές συνηθίζουν να παραγγέλνουν φθηνά προϊόντα μαζικά.
Η μάχη για να μη κλείσουν μαγαζιά και εργοστάσια στην Ευρώπη ξεκίνησε. Και εκτός από το σχέδιο για επιβολή 2 ευρώ ανά δέμα και στην Ελλάδα, το οποίο επιβεβαίωσε επισήμως χθες ο Κυριάκος Πιερρακάκης, η ΕΕ επιστρατεύει ως όπλο και μια ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία θα ελέγχει κάθε δέμα από το Πεκίνο μέχρι πριν φτάσει στην Αθήνα.
«Τέλος»… στην φορολογική ασυλία
Η νέα οδηγία της ΕΕ έρχεται να καταργήσει την απαλλαγή για αγορές αξίας έως 150 ευρώ και να επιβάλλει φορολόγηση από το πρώτο ευρώ, σε κάθε δέμα που παραλαμβάνει ο καταναλωτής απευθείας σπίτι του, από τρίτες χώρες.
Κάθε ένα από τα 4,5 δισεκατομμύρια μικρά πακέτα που κατακλύζουν την ήπειρό μας θα επιβαρύνεται με οριζόντιο τέλος διεκπεραίωσης 2 ευρώ. Αυτή η κίνηση αναμένεται να αποφέρει σημαντικά νέα έσοδα στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ενώ ταυτόχρονα θα αποκαταστήσει την ισορροπία στον ανταγωνισμό.
Παράλληλα, όπως αποκάλυψε το ΘΕΜΑ της Κυριακής, προβλέπεται η δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής τελωνειακής αρχής, αλλά και ενός ψηφιακού τελωνειακού κόμβου. Η νέα ευρωπλατφόρμα θα αποτελεί ένα «one stop shop» για τους κινέζους πωλητές, δηλαδή ως ψηφιακός εισπράκτορας για τον υπολογισμό και είσπραξη του τέλους σε κάθε πώληση πριν εισαχθεί στην ΕΕ.
Κυρίως, όμως, θα λειτουργεί σαν «κόφτης» ακατάλληλων προϊόντων και «φρουρός» για την προστασία του καταναλωτή -αλλά και της ευρωπαϊκής παραγωγής και επιχειρηματικότητας- απαιτώντας από κάθε κινεζική επιχείρηση/πωλητή να δηλώνει με λεπτομέρεια τι πουλάει, από ποια υλικά κατασκευάζεται και αν τηρεί τις προδιαγραφές ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος που ισχύουν στην ΕΕ.
Όσες πλατφόρμες δεν συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά πρότυπα θα αποκλείονται από την αγορά ή θα επιβαρύνονται με επιπλέον τέλη. Το σύστημα θα μπορεί να εντοπίζει επικίνδυνα προϊόντα και απομιμήσεις, πριν καν φτάσουν στα ευρωπαϊκά σύνορα.
Η στρατηγική πίσω από τη μεταρρύθμιση
Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το τέλος διακίνησης θα ξεκινάει από 0,50 ευρώ ανά μικρό δέμα αν και εφόσον φτάνει στην Ελλάδα μέσω αποθήκης που έχουν εγκαταστήσει οι πλατφόρμες πώλησης, ή στα 2 ευρώ αν εισάγεται κατευθείαν από την Ασία στη χώρα μας. Η κίνηση αυτή δεν αποτελεί απλώς εισπρακτικό μέτρο. Στόχος είναι η διάσωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών και ευρωπαϊκών προϊόντων, καθώς και η προστασία των καταναλωτών από προϊόντα αμφίβολης ποιότητας. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις βλέπουν τον κύκλο εργασιών τους να συρρικνώνεται, καθώς αδυνατούν να ανταγωνιστούν τις εξαιρετικά χαμηλές τιμές των κινεζικών προϊόντων.
Όπως ανέφεραν ευρωπαϊκές πηγές που μίλησαν στο newmoney.gr «η τελωνειακή ένωση της ΕΕ παραμένει υπερβολικά κατακερματισμένη, οδηγώντας σε υψηλά κόστη και ανεπάρκειες. Ο εκσυγχρονισμός θα δημιουργήσει ένα απλούστερο, αποτελεσματικότερο και πιο ψηφιοποιημένο σύστημα».
Πριν από 2 χρόνια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια καινοτόμο δέσμη μέτρων για τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ, σε ένα πλαίσιο ταχέων οικονομικών αλλαγών και γεωπολιτικών προκλήσεων. Ωστόσο το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει επεκταθεί εκθετικά τα τελευταία χρόνια —πέρυσι εισήχθησαν στην ΕΕ 4,6 δισεκατομμύρια δέματα και πρόσφατα στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτή την ανοδική τάση. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο εκσυγχρονισμός του τελωνειακού πλαισίου της ΕΕ θα ωφελήσει τους καταναλωτές, την ασφάλεια και την εθνική οικονομία, δημιουργώντας ένα απλούστερο, αποτελεσματικότερο και πιο ψηφιοποιημένο σύστημα.
Η ελληνική στάση
Η Ελλάδα στηρίζει ενεργά αυτή την πρωτοβουλία, με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κυριάκο Πιερρακάκη να διεξάγει εντατικές διπλωματικές επαφές στις Βρυξέλλες. Οι συναντήσεις με τον Πολωνό Επίτροπο Προϋπολογισμού Piotr Serafin, τον Ιταλό ομόλογό του Giancarlo Giorgetti και την Ισπανίδα Επίτροπο Maria Luís Albuquerque αποτυπώνουν την έκταση της ευρωπαϊκής συναίνεσης.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επίσκεψη του Ολλανδού Επιτρόπου Wopke Hoekstra χτες στην Αθήνα, ο οποίος έχει στο χαρτοφυλάκιό του την εποπτεία των φορολογικών ζητημάτων. Η συνάντηση επικεντρώθηκε στη γεφύρωση του φορολογικού χάσματος και την εφαρμογή των Πυλώνων 1 και 2 του ΟΟΣΑ για τη δίκαιη φορολόγηση των πολυεθνικών.
Το μεγάλο στοίχημα
Η μεταρρύθμιση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική ευρωπαϊκής αυτονομίας απέναντι στους γεωπολιτικούς ανταγωνιστές. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε ότι η Ελλάδα έχει ταχθεί κατά των δασμών και υπέρ του ελεύθερου εμπορίου, αλλά υπό προϋποθέσεις δίκαιου ανταγωνισμού.
Η επιτυχία της μεταρρύθμισης θα κριθεί από την ικανότητά της να εξισορροπήσει τρεις κρίσιμους παράγοντες: προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, διατήρηση προσιτών τιμών για τους καταναλωτές και δημιουργία νέων εσόδων για τη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης.
Μοιραία όμως, τις αποφάσεις σκιάζει το τελεσίγραφο Τραμπ για δασμούς στην Ευρώπη, καθώς οι ΗΠΑ κινούνται ταχύτατα υπογράφοντας προεδρικά διατάγματα, ενώ η ΕΕ επιζητεί ομοφωνία 27 κρατών-μελών.
Το τελικό αποτέλεσμα θα κρίνει αν αυτή η δοκιμασία επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να προστατεύσει τα συμφέροντά της, χωρίς να εγκαταλείψει τις αρχές του ελεύθερου εμπορίου που τη χαρακτηρίζουν, εφαρμόζοντας μόνο κάποιες μικρές φορολογικές επιβαρύνσεις ή νέα «έξυπνα» ψηφιακά εργαλεία, στο όνομα της ασφάλειας και ποιότητας των εισαγόμενων προϊόντων.
