Διαδικασίες έντονων πολιτικών ζυμώσεων ενεργοποιεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την διευκόλυνση της ψήφου των απόδημων. Η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει την δύσκολη συνταγματική εξίσωση και να πιάσει πλειοψηφία τουλάχιστον 200 βουλευτών για την έγκριση των προωθούμενων ρυθμίσεων. Με βάση τις αφετηριακές θέσεις των κομμάτων οι προωθούμενες διατάξεις συγκεντρώνουν 190 θετικές ψήφους από τις ΚΟ ΝΔ, Κινήματος Αλλαγής και Ελληνικής Λύσης. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται η θετική ψήφος του ΣΥΡΙΖΑ ή του ΚΚΕ – μιας και οι 9 βουλευτές του ΜεΡΑ25 δεν αρκούν για την υπερπήδηση του συνταγματικού πήχη.
Για την ώρα η απόσταση που χωρίζει την κυβερνητική πρόταση με αυτές του ΚΚΕ και του ΜεΡΑ25 είναι διακριτή αλλά όχι ανυπέρβλητη. Από την άλλη πλευρά η πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης κινείται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.
Πάντως, η κοινοβουλευτική συζήτηση για την διευκόλυνση των ομογενών να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο κατοικίας τους είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσει ασφυκτικές πολιτικές πιέσεις προς εκείνα τα κόμματα που αρνούνται να στηρίξουν τις διατάξεις.
Πέραν αυτού τα κόμματα θα κληθούν να λάβουν τις τελικές τους αποφάσεις και με ένα επιπρόσθετο κρίσιμο κριτήριο. Τον βαθμό επιρροής που έχουν στους έλληνες ομογενείς. Η ΝΔ, το Κίνημα Αλλαγής, το ΚΚΕ και το ΜεΡΑ25 φαίνεται πως διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με τους απόδημους μέσω δραστήριων οργανώσεων. Επαφές έχει και το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου μιας και η ενασχόληση με ζητήματα εξωτερικής πολιτικής ευαισθητοποιεί τους ομογενείς. Από την άλλη πλευρά οι οργανωτικές αρρυθμίες του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ως αποτέλεσμα και την καχεκτική δικτύωση στο εξωτερικό. Ίσως αυτό να εξηγεί και το γεγονός ότι η αξιωματική αντιπολίτευση είναι το μόνο κοινοβουλευτικό κόμμα που δεν επιθυμεί να προσμετράται στο τελικό αποτέλεσμα της επικράτειας η ψήφος των απόδημων ελλήνων.
Η πρόταση της Κουμουνδούρου προβλέπει την διεξαγωγή παράλληλων εκλογικών αναμετρήσεων ελλήνων του εσωτερικού και εξωτερικού με την εξαγωγή δύο χωριστών εκλογικών αποτελεσμάτων αντίστοιχα.
Το ΚΚΕ βρίσκεται πιο κοντά στην κυβερνητική πρόταση εμμένοντας όμως στην διατήρηση «εκλογικού κόφτη». Κριτηρίων δηλαδή και προϋποθέσεων που διασφαλίζουν – όπως υποστηρίζει ο Περισσός – πως δεν θα μετέχουν όλοι οι εγγραμμένοι στους καταλόγους απόδημοι στις εκλογές αλλά μόνο εκείνοι που διατηρούν κοινωνικούς και οικονομικούς δεσμούς με την πατρίδα (φορολογικά κ.α. σχέσεις).
Εφικτή θεωρείται και η κάλυψη της απόστασης που χωρίζει το νομοσχέδιο με την πρόταση του ΜεΡΑ25 το οποίο με ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι εμμένει στην πρόταση νόμου που ήδη έχει καταθέσει από τον Οκτώβριο του 2019, προσθέτει όμως ότι θα καταψηφίσει «ο,τιδήποτε θα φέρνει η κυβέρνηση που:
(α) δημιουργεί διπλούς εκλογικούς καταλόγους
(β) δεν αποδίδει ίσα δικαιώματα στο εκλέγειν και στο εκλέγεσθαι σε κάθε Έλληνα πολίτη με δικαίωμα ψήφου, ανεξάρτητα από το που ζει».
Το κυβερνητικό νομοσχέδιο φαίνεται πως ικανοποιεί αυτές τις δύο γενικές προϋποθέσεις καθώς καταργεί τον ειδικό εκλογικό κατάλογο απόδημων που προέβλεπε ο νόμος του 2019 και αποκαθιστά την ισότητα του δικαιώματος αποσύροντας όλους τους περιορισμούς για την συμμετοχή των απόδημων στις εκλογές από τον τόπο κατοικίας τους.
Ύπο αυτά τα δεδομένα διαφαίνεται ότι το ΜεΡΑ25 δεν προσέρχεται με αρνητική διάθεση στην κοινοβουλευτική συζήτηση αν και σύμφωνα με πληροφορίες οι βουλευτές του Γιάννη Βαρουφάκη θα ζητήσουν ορισμένες αλλαγές προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των προϋποθέσεων εκλογής βουλευτών από την ομογένεια ενδεχομένως με την δημιουργία εκλογικών περιφερειών Ευρώπης, Αμερικής κ.ο.κ.
Πάντως, ακόμα και αν γεφυρωθεί το μικρό χάσμα – όπως φαίνεται σε πρώτη ανάγνωση –μεταξύ του νομοσχεδίου και των προτάσεων του ΜεΡΑ25, το άθροισμα των ψήφων δεν αρκεί για να εγκριθούν οι προωθούμενες διατάξεις. Σε αυτό το σενάριο η πλειοψηφία θα διαμορφωνόταν σε 199 βουλευτές, μόλις μια ψήφος πίσω από τον Συνταγματικό όριο των 200.
