Με νηφαλιότητα και ετοιμότητα παρακολουθεί η Αθήνα το ντελίριο δηλώσεων της Τουρκικής πολιτικής ηγεσίας, το οποίο πυροδότησε η επιτυχία της επίσκεψης του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στις ΗΠΑ. Μετά την «ανακήρυξη» του Έλληνα Πρωθυπουργού σε persona non grata από τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τη σκυτάλη του παροξυσμού έλαβε χθες ο κυβερνητικός εταίρος του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, παρότι το εθνικιστικό κόμμα του, το Κόμμα Εθνικής Δράσης, έχει λάβει την κατιούσα σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Μιλώντας χθες στην κοινοβουλευτική ομάδα του, ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικής Δράσης περιέγραψε ως «ιστορική ρήξη, άτιμη αδυναμία ότι αυτός ο πρωθυπουργός, που δειλά κατέφυγε κάτω από τα φτερά των ΗΠΑ και μιλά πέρα-δώθε, φιλοδοξεί να γίνει το πιόνι της Δύσης». «Ο Μητσοτάκης», συνέχισε ο κ. Μπαχτσελί, «που έφερε στην ατζέντα τον χάρτη της Γαλάζιας Πατρίδας στη συνάντησή του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και παραπονέθηκε για την Τουρκία, είναι τόσο ύπουλος και άνανδρος όσο οι παππούδες του» και συμπλήρωσε, λέγοντας πως «το τουρκικό έθνος θα αντισταθεί μέχρι τέλους στην πολιτική των παρενοχλήσεων και των προκλήσεων της Ελλάδας και θα σταθεί υπό οποιεσδήποτε συνθήκες απέναντι στους επιτιθέμενους στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο».
Φλύκταινες για το χειροκρότημα
Στις «παρατηρήσεις» του εθνικιστή συνεταίρου του Προέδρου Ερντογάν προστέθηκε και η εξωγλωσσική απήχηση της ομιλίας του Έλληνα Πρωθυπουργού στο Κογκρέσο, αφού παρατήρησε ως «αρκετά προβληματικό το γεγονός ότι η ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κογκρέσο καταχειροκροτήθηκε 37 φορές σε 42 λεπτά, οι δέκα εκ των οποίων όρθιες». «Δεν ξέρουμε τι βρήκαν οι βουλευτές στην ομιλία του Μητσοτάκη, αλλά αν κάτι γνωρίζουμε είναι ότι συναντήθηκαν σε κοινό έδαφος κατά της Τουρκίας» σχολίασε ο ίδιος, ενώ δεν παρέλειψε να τοποθετηθεί και για τις αναφορές του κ. Μητσοτάκη στο Κυπριακό.
Συγκεκριμένα, κατά τον Μπαχτσελί «ο Έλληνας πρωθυπουργός, που υποστήριξε ότι ο Ελληνισμός υπέφερε επί 48 χρόνια και απέκτησε μια ανίατη πληγή, αγνόησε τα γεγονότα και προσπάθησε να κρύψει τη βαρβαρότητα. Πρώτα απ’ όλα να γνωρίζουν όλοι ότι η Κύπρος είναι και θα παραμείνει τουρκική. Όσο κι αν αντιτίθεται ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης, δεν υπάρχει άλλη διέξοδος στην Κύπρο από τη λύση των δύο κρατών, η οποία θα βασίζεται στην κυριαρχία και την ισότητα», κατέληξε, σε απόλυτο συντονισμό με τις εμπρηστικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου.
Μπορεί το κυβερνητικό δίδυμο της γειτονικής χώρας να ασκείται στην εκτόξευση μύδρων κατά του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη τα τελευταία εικοσιτετράωρα, η Αθήνα, ωστόσο, δεν εμφανίζεται διατεθειμένη να ακολουθήσει την ακραία ρητορική της Άγκυρας, η οποία με τη σειρά της φαίνεται να βιώνει την ματαίωση των προσδοκιών της για ισχυρή στήριξη των ΗΠΑ και των υπόλοιπων Συμμάχων, στις μαξιμαλιστικές της επιδιώξεις.
«Η Ελλάδα δεν θα πέσει στην παγίδα της όξυνσης που προσπαθεί να επιβάλλει η Τουρκία, εμείς αποφασίζουμε αν πρέπει να οξύνουμε την κατάσταση», δήλωσε χθες ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας μιλώντας στο ρ/σ ΣΚΑΪ 100,3, εξηγώντας πως «δεν υπάρχει λόγος να απαντήσουμε με τον ίδιο τρόπο ή να μπούμε στην διαδικασία απαντήσεων». Ο κ. Δένδιας επισήμανε ακόμη πως η Τουρκία μερικές φορές διαπραγματεύεται με ιδιόρρυθμο τρόπο, εκτός της συνήθους διπλωματικής πρακτικής, αλλά «δεν θα εξηγήσουμε την τοποθέτηση του Τούρκου Προέδρου. Εμείς αναφερόμαστε με σεβασμό στον κ. Ερντογάν, όπως αρμόζει σε όλους τους ηγέτες», σημείωσε ο ίδιος.
Διάλογος με ύβρεις, γιοκ
Ο Υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε όμως πως η τουρκική προκλητικότητα αποτελεί απόλυτη τεκμηρίωση των ελληνικών επιχειρημάτων, «επιβεβαιώνει αυτά που λέμε», όπως είπε, ξεκαθαρίζοντας την ίδια ώρα ότι «διάλογος με καθεστώς ύβρεων, έχει μια δυσχέρεια για να το πω κομψά», καθώς δεν μπορεί να γίνει διάλογος, όταν έχουμε υπερπτήσεις, πρόσθεσε. Ως προς τα επόμενα βήματα της Αθήνας απέναντι στην «κρίση πανικού» της Τουρκίας, ο κ. Δένδιας γνωστοποίησε ότι «εμείς δεν θα ανεχθούμε την παραβατικότητα, θα υπερασπιζόμαστε το Διεθνές Δίκαιο και θα προβάλουμε την τουρκική παραβατικότητα για να δείξουμε στους εταίρους μας ότι η Ελλάδα απειλείται».
Μηνύματα στήριξης
Η διεθνοποίηση της «ενεργής απειλής» της Τουρκίας απέναντι στα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί σταθερή επιλογή, άλλωστε, της ελληνικής κυβέρνησης, μετά και την ενημέρωση τόσο του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, όσο και της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσυ Πελόζι από τον κ. Μητσοτάκη αναφορικά με τις αναθεωρητικές βλέψεις της γειτονικής χώρας.
Η σπασμωδική κίνηση, ωστόσο, του Τούρκου Προέδρου να διαρρήξει τις σχέσεις του με την Αθήνα με την επιστροφή της ελληνικής αποστολής από τις ΗΠΑ, προκάλεσε την άμεση αντίδραση τόσο της Ουάσιγκτον, όσο και των Βρυξελλών, στέλνοντας πολλαπλά μηνύματα προς την Άγκυρα.
Κληθείς να τοποθετηθεί επί της τουρκικής ρητορικής χθες, ο Εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ ανέφερε ότι «συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ περιλαμβανομένων Ελλάδας και Τουρκίας να εργάζονται από κοινού για την διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, να επιλύουν τις διάφορες τους με διπλωματικό τρόπο και να αποφεύγουν την ρητορική που αυξάνει περαιτέρω την ένταση». Ο ίδιος τόνισε πως «η Ελλάδα είναι ένας αναντικατάστατος εταίρος και ένας βασικός νατοϊκός σύμμαχος, και η Τουρκία είναι ένας σημαντικός εταίρος», με αφορμή το πρόσφατο ταξίδι του ΄Έλληνα Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, ενώ δεν παρέλειψε να σχολιάσει την επικείμενη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία, αποθαρρύνοντας τα μεγαλεπήβολα σχέδια της Άγκυρας.
Φρένο για τη Συρία
«Αναμένουμε από την Τουρκία να τηρήσει την Κοινή Δήλωση του 2019 που περιλαμβάνει τη διακοπή των επιθετικών επιχειρήσεων στη βορειοανατολική Συρία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, «κονταίνοντας» τη διακαή επιθυμία της Τουρκίας για διεθνή σιωπηρή ανοχή ως προς το σχεδιασμό της για τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας 30 χιλιομέτρων στην βορειοανατολική Συρία. Στον αντίποδα, «οι ΗΠΑ αναγνώρισαν τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια κατά μήκος των νότιων συνόρων της» τόνισε ο κ. Πράις και πρόσθεσε πως «οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια θα υπονόμευε την περιφερειακή σταθερότητα και θα έθετε σε κίνδυνο τις αμερικανικές δυνάμεις στον αγώνα που δίνουν κατά του ISIS».
Αντίδραση απέναντι στις τουρκικές αιτιάσεις καταγράφηκε χθες και από πλευράς της Κομισιόν, με την Αναπληρώτρια επικεφαλής εκπρόσωπο, Ντάνα Σπινάντ να θέτει μάλιστα σε ευρωτουρκική βάση την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας κατά της Ελλάδας. «Ο σεβασμός προς τους γείτονες και η ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας αποτελούν τη βάση για εποικοδομητική συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση» ανέφερε η κ. Σπινάντ, καθιστώντας το ζήτημα ευρωπαϊκό και περιφερειακό από διμερές, ενώ εκδηλώνοντας ακόμη περισσότερο τη στήριξή της προς την Αθήνα, σχολίασε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης «είναι ο ηγέτης μίας κυβέρνησης κράτους-μέλους της ΕΕ, τον οποίο αναγνωρίζει όλος ο κόσμος». Οριοθετώντας, επιπλέον, τη στάση των Βρυξελλών απέναντι στη στρατηγική της όξυνσης της Άγκυρας, η ίδια υπενθύμισε ότι η Τουρκία αναμένεται να δεσμευτεί εποικοδομητικά με την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της και να λάβει μέτρα για την αποκλιμάκωση.
Συνέχεια στις προκλήσεις
Παρά τα διαδοχικά μηνύματα της διεθνούς κοινότητας προς την Άγκυρα για αποκλιμάκωση, ο υδρογραφικός σταθμός της Τουρκίας εξέδωσε παράνομη Navtex, με την οποία στέλνει το ερευνητικό σκάφος Γιουνούζ σε μία περιοχή ανάμεσα στον Αη Στράτη, τη Λήμνο, τη Λέσβο και τη Χίο, συνεχίζοντας στην οδό των προκλήσεων.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ένα ζεύγος τουρκικών F-16 πραγματοποίησε στις 20.43 χθες το βράδυ υπέρπτηση άνωθεν της νήσου Παναγιάς και των Οινουσσών στα 27.000 πόδια, ενώ στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας η τουρκική πολεμική αεροπορία πραγματοποίησε ακόμα 29 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, στο Βορειοανατολικό, το Κεντρικό και το Νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Σήμα αποτροπής η «Καταιγίδα»
Η έντονη νευρικότητα της γειτονικής χώρας, η οποία εκβάλλει στις αλλεπάλληλες προκλητικές ενέργειες δια θαλάσσης και αέρος οφείλεται εν μέρει και στην «Καταιγίδα», δηλαδή στην μεγάλη, ετήσια αεροναυτική άσκηση που πραγματοποιείται από το Πολεμικό Ναυτικό μέχρι τις 26 Μαΐου στο Αιγαίο, στο σενάριο της οποίας περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ανακατάληψη βραχονησίδων και ναυτικός αποκλεισμός, ενώ ενέχει έντονα στοιχεία διακλαδικότητας.
Με τον ελληνικό στόλο σχεδόν στο σύνολό του να πλέει για τις ανάγκες της άσκησης έχοντας δεσμεύσει τρεις περιοχές (σε Σάμο, Ρόδο και Τήλο με την ΝΟΤΑΜ Α1537/22), η πλήρης ανάπτυξή του τις τελευταίες ώρες στα νερά του Αιγαίου φέρεται να προβληματίζει τους επιτελείς της γειτονικής χώρας, καθώς η εμπειρία του καλοκαιριού του 2020 έχει αποτιμηθεί και αξιολογηθεί επιχειρησιακά από τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
«Φουντώνει» το προσφυγικό
Την ίδια ώρα, τον συνολικό προβληματισμό απέναντι στην συμπεριφορά της Τουρκίας εντείνει και η συνεχιζόμενη αύξηση των προσφυγικών -μεταναστευτικών ροών, οι οποίες «εγκαινίασαν» την τουρκική εκδοχή του υβριδικού πολέμου, το 2020 στον Έβρο. Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, ο Υπουργός Ναυτιλίας και πολιτικός προϊστάμενος του Λιμενικού, Γιάννης Πλακιωτάκης δήλωσε χθες πως «οι δηλώσεις και οι κινήσεις της τουρκικής πλευράς, έχουν πλέον ξεφύγει. Όχι από κάθε έννοια διεθνούς δικαίου αλλά και από κάθε έννοια λογικής». «Δεν θα ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο. Η Ελλάδα με όπλο το διεθνές δίκαιο προασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα και προστατεύει αποτελεσματικά τα σύνορά της», κατέληξε ο κ. Πλακιωτάκης, με το Λιμενικό να βρίσκεται σε ετοιμότητα, για τυχόν ενδεχόμενο εκ νέου εργαλειοποίησης των προσφυγικών – μεταναστευτικών ροών.
Ο εκνευρισμός για τα F-16
Στον γενικότερο εκνευρισμό της Άγκυρας αναφορικά με τα θετικά αποτελέσματα του ταξιδιού του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ προστίθενται οι εξελίξεις γύρω από τα μαχητικά αεροσκάφη, ανατρέποντας τα σενάρια που είχε επεξεργαστεί έως τώρα η Τουρκική πολιτική ηγεσία.
Δεν είναι μόνο η χθεσινή συνάντηση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου με αμερικανικό τεχνικό κλιμάκιο, το οποίο βρίσκεται στην Αθήνα για τη δρομολόγηση της κατασκευής των F-35, αλλά και ο αμερικανικός «πάγος» για τα F-16, που «καίει» την Άγκυρα. Αναφερόμενος στα τελευταία, «η διαδικασία για τα F-16 συνεχίζει να εξελίσσεται κανονικά και το Κογκρέσο έστειλε θετικά μηνύματα. Έχουμε ζητήσει την άρση των αμυντικών περιορισμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες και θα συνεχίσουμε να το απαιτούμε» δήλωσε χθες ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αποτυπώνοντας την εναγώνια προσπάθεια της χώρας του για την αγορά και αναβάθμιση του συγκεκριμένου τύπου μαχητικών.
Οι διπλωματικές απόπειρες της Άγκυρας, ώστε να υπερβεί τον σκόπελο του Κογκρέσου, συνδέονται άρρηκτα με την εξέλιξη της τουρκικής αεροπορικής βιομηχανίας (ΤΑΙ),η οποία παράγει τμήματα των F-16, έχοντας αναπτύξει εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Σε συνεργασία με τη Lockheed Martin, η Turkish Aircraft Industries (TAI) κατασκευάζει έως το 75% της δικής της κάθε φορά παραγγελίας. Επιπλέον, η τουρκική αεροπορική βιομηχανία έχει παράξει F-16 για λογαριασμό της Αιγύπτου, ενώ έχει προσφέρει υπηρεσίες αναβάθμισης στο Πακιστάν και την Ιορδανία, αναπτύσσοντας έναν αξιοσημείωτο κύκλο εργασιών, σε μια περίοδο που η οικονομία της γειτονικής χώρας παραπαίει και με την προεκλογική κούρσα να ανεβάζει κατακόρυφα το θερμόμετρο στην εσωτερική σκηνή της χώρας.
