Εξωτερικά, το ανασχεδιασμένο γήπεδο της «Βασίλισσας» μοιάζει με φουτουριστικό σκηνικό. Πρόκειται για ένα χαλύβδινο πλαίσιο βάρους 7.000 τόνων που περιβάλλει την κατασκευή, η οποία έχει ύψος πάνω από 57 μέτρα και ζυγίζει όσο ο Πύργος του Αϊφελ. Μάλιστα, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις μέχρι να ολοκληρωθεί, θα έχει κοστίσει πάνω από 1 δις ευρώ.
Από τις εξέδρες του, κοιτάζοντας ψηλά κάποιος, μπορεί να δει ένα στέγαστρο 8.000 τετραγωνικών μέτρων που αποτελείται από έξι κινητούς φράχτες που μπορούν να καλύψουν το γήπεδο σε 15 λεπτά.
Στο βάθος του, υπάρχει ένα νέο σύστημα σχεδιασμού – από τα δυσκολότερα κομμάτια του έργου της ανάπλασης- που επιτρέπει στο γήπεδο να διπλώνεται τακτοποιημένα κάτω από την επιφάνεια παιχνιδιού, με τον χλοοτάπητα να μαζεύεται σε ράφια.
Ο αρχιτέκτονας και πιστός φίλος της Ρεάλ, Κάρλος Λαμέλα εξηγεί πως «η έννοια του γηπέδου έχει αλλάξει ριζικά». Και προσθέτει: «Μέχρι τα 18 μου, πήγαινα με τον πατέρα και τη μητέρα μου και παρκάραμε στην είσοδο του γηπέδου. Από το αυτοκίνητο μέχρι τη θέση μου υπήρχαν 20 μέτρα και τώρα αυτό είναι αδιανόητο. Αυτό που θέλει τώρα ο σύλλογος είναι, αν δεν χρησιμοποιείται κάθε μέρα, τουλάχιστον να χρησιμοποιείται σχεδόν κάθε μέρα. Να είναι ένα κέντρο αναψυχής, όπου ο κόσμος θα πηγαίνει για να περνάει τη μέρα του. Αυτή ήταν η ιδέα πίσω από το νέο έργο».
Αυτό υπήρξε και το όραμα του Φλορεντίνο Πέρεθ, όταν έγινε πρόεδρος το 2000, αλλά άρχισε να παίρνει πραγματικά σάρκα και οστά μόνο κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του ως επικεφαλής από το 2009. Στη γενική συνέλευση του συλλόγου το 2011, δήλωσε ότι «το γήπεδο των ονείρων μας πρέπει να γίνει το καλύτερο γήπεδο στον κόσμο και να προσφέρει μια παγκόσμια εικόνα».
Οι μέτοχοι της Μαδρίτης ενέκριναν ένα πρώτο δάνειο ύψους 575 εκατ. ευρώ, με σταθερό επιτόκιο 2,5% για 30 χρόνια για τη χρηματοδότηση των σχεδίων ανάπλασης του Πέρεζ το 2018. Τα έργα ξεκίνησαν το 2019 και έναν χρόνο αργότερα η Ρεάλ πήρε ένα δεύτερο δάνειο ύψους 225 εκατ. ευρώ, με σταθερό επιτόκιο 1,53% για 27 χρόνια, για «έργα που δεν περιλαμβάνονταν αρχικά στην αναδιαμόρφωση» – αναφερόμενη στο αναδιπλούμενο γήπεδο, το οποίο δεν ήταν μέρος των σχεδίων του συλλόγου.
Οι δαπάνες ανακατασκευής του νέου Σαντιάγκο Μπερναμπέου θα ξεπεράσουν το 1 δις ευρώ. Το γήπεδο θα έχει εντελώς νέα πρόσοψη, αναδιπλούμενη οροφή, πίνακα αποτελεσμάτων με βίντεο 360 μοιρών, σήραγγα πρόσβασης, νέα κερκίδα και αναδιπλούμενο αγωνιστικό χώρο. Το έργο θα είχε ολοκληρωθεί στο τέλος του 2022, αλλά τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με τον Covid-19 το ανέβαλαν. Τα επίσημα εγκαίνια του νέου Σαντιάγκο Μπερναμπέου αναμένονται να γίνουν στις 23 Δεκεμβρίου 2023.
«Ξεκινήσαμε τα έργα και, μόλις ξεκινήσαμε, ήρθε η πανδημία», δήλωσε ο Πέρεζ στην ισπανική αθλητική εκπομπή El Chiringuito πέρυσι. «Και μετά ο πόλεμος στην Ουκρανία και αυτό, όπως όλοι γνωρίζουμε, προκάλεσε δύο πράγματα: την έλλειψη υλικών και την αύξηση των τιμών. Αλλά λύνουμε όλα τα προβλήματα και είμαστε ευτυχείς που ξεκινήσαμε, έστω και αν αυτό έγινε πριν από την πανδημία».
Η Ρεάλ Μαδρίτης ήθελε να διασφαλίσει ότι το στάδιο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για όσο το δυνατόν περισσότερες εκδηλώσεις. Σε αυτό το σημείο προέκυψε η ιδέα ενός αναδιπλούμενου γηπέδου – ένα σύστημα έξι πλατφορμών που θα ενώνονται για να αποτελέσουν το γήπεδο χόρτου του Μπερναμπέου και το οποίο μπορεί να αποθηκευτεί υπόγεια. Το γρασίδι θα βρίσκεται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια όταν η Ρεάλ δεν παίζει, σε έναν χώρο μήκους 132 μέτρων, πλάτους 20 μέτρων και βάθους σχεδόν 30 μέτρων.
Η ανακαίνιση θα αυξήσει τη χωρητικότητα του σταδίου από περίπου 81.000 θέσεις σε 85.000.
«Είναι ένα θερμοκήπιο», λέει ο Τριστάν Λόπεζ-Τσιντσέρι, ο διευθύνων σύμβουλος της κατασκευάστριας εταιρείας L35. «Ο θάλαμος κάτω από το γήπεδο έχει όλες τις προϋποθέσεις για να φροντίζεται το γρασίδι, να επεξεργάζεται και να διατηρείται σε άριστη κατάσταση».
Ο αγωνιστικός χώρος δεν είναι το μόνο νέο στοιχείο – για πρώτη φορά, το Μπερναμπέου θα καλύπτεται πλήρως κατά περιόδους, χάρη στην αναδιπλούμενη οροφή. Αποτελείται από δύο γιγαντιαία πάνελ, καθένα από τα οποία ζυγίζει 800 τόνους και έχει μήκος 144 μέτρα. Μια σήραγγα εξυπηρέτησης θα διατρέχει το μήκος του σταδίου κάτω από την οροφή. Η πρόσοψη του σταδίου είναι εντυπωσιακή, με μια κυματιστή δομή που οι σχεδιαστές της λένε ότι θα είναι ακόμη πιο χαρακτηριστική από ό,τι πριν την ανακατασκευή.
Υπάρχουν και αντιδράσεις
Βέβαια, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με την ανάπλαση του Σαντιάγκο Μπερναμπέου. Μια μερίδα κόσμου που εκπροσωπεί 25.000 κατοίκους που ζουν στην περιοχή γύρω από το γήπεδο έχει διαδηλώσει τακτικά κατά της υπόγειας σήραγγας που ο σύλλογος ελπίζει να δημιουργήσει για να επιτρέψει μεγαλύτερη πρόσβαση στο γήπεδο. Ο σύλλογος έχει καταθέσει προσφυγή στο δημοτικό συμβούλιο κατά της εν λόγω σήραγγας, της κατασκευής δύο χώρων στάθμευσης 1.300-2.000 θέσεων και της κοπής 90 δέντρων από τη Ρεάλ, για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του χώρου στο κέντρο της πόλης – με το τελευταίο να έχει ήδη ξεκινήσει. «Ολα αυτά γίνονται χωρίς περιβαλλοντικό σχέδιο και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η κυκλοφορία και η κινητικότητα», υποστηρίζει η Ιμακουλάντα Ράμος, δικηγόρος και γραμματέας της ένωσης που εκπροσωπεί τους 25.000 κατοίκους της περιοχής.
Η Ρεάλ Μαδρίτης έπαιξε τον πρώτο της αγώνα στο ανακαινισμένο Santiago Bernabéu, στις 2 Σεπτεμβρίου 2023.
Οταν ρωτήθηκε η υπηρεσία πολεοδομίας του δημοτικού συμβουλίου της Μαδρίτης δήλωσε ότι δεν απαιτείται περιβαλλοντικό σχέδιο για το έργο, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς κανονισμούς. Επισήμαναν ακόμη ότι είχαν εφαρμόσει σχέδια κυκλοφορίας και κινητικότητας και διαπίστωσαν ότι θα υπάρξει μείωση των αυτοκινήτων και άλλων οχημάτων, πράγμα που σημαίνει ότι η σήραγγα είναι «ένα περιβαλλοντικά θετικό μέτρο».
Τα έργα έχουν δημοπρατηθεί και πρόκειται να ξεκινήσουν, εκτός εάν η δικαιοσύνη κάνει δεκτή την προσφυγή της ένωσης γειτονιάς. Η έλλειψη χώρου γύρω από το Μπερναμπέου ανάγκασε τους Μαδριλένους να χτίσουν προς τα πάνω με την πάροδο των ετών, καθιστώντας το γήπεδο ένα από τα υψηλότερα στην Ευρώπη με ύψος 57 μέτρα!
«Είναι τρομερά απότομο», υποστηρίζουν και προσθέτουν: «Βλέπεις έναν τοίχο από ανθρώπους. Εκφοβίζει πολύ κόσμο και είναι μια από τις μεγάλες επιτυχίες του Σαντιάγκο Μπερναμπέου». Μάλιστα, όπως λέει ο Τριστάν Λόπεζ-Τσιντσέρι, ο διευθύνων σύμβουλος της κατασκευάστριας εταιρείας L35: «Οι παίκτες λένε ότι μπαίνουν στο γήπεδο και αισθάνονται ότι όλοι είναι από πάνω τους. Σήμερα, δεν θα ήταν δυνατόν να χτιστεί ξανά ένα τέτοιο γήπεδο, επειδή οι κανόνες δεν επιτρέπουν πλέον τέτοιες κλίσεις».
Οι κερκίδες του Μπερναμπέου θα παραμείνουν ανεπηρέαστες, εκτός από τους χώρους VIP, τα νέα καθίσματα που θα τοποθετηθούν σε όλο το γήπεδο και μια νέα άνω κερκίδα στην ανατολική πλευρά, ακριβώς πάνω από την περιοχή των δημοσιογράφων. Οι τέσσερις πύργοι σε κάθε γωνία θα παραμείνουν επίσης, αν και οι δύο χρειάστηκε να ανακατασκευαστούν και να μετακινηθούν για να αφήσουν περισσότερο χώρο για το πεζοδρόμιο.
Η Μαδρίτη ελπίζει να λάβει άμεση οικονομική ώθηση μόλις ολοκληρωθούν τα έργα ανακατασκευής. Κατά τη σεζόν 2018-19 (την τελευταία πριν από την πανδημία) απέφεραν 170 εκατ. ευρώ σε έσοδα από τα μέλη και το γήπεδο, αλλά αναμένουν ότι αυτά θα αυξηθούν σε περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ και ότι θα έχουν καλύψει πλήρως την επένδυση σε τέσσερα έως πέντε χρόνια μέσω των συναυλιών και των συνεδρίων που πραγματοποιούνται εκεί, καθώς και των εστιατορίων και άλλων καταστημάτων στο γήπεδο. Η Ρεάλ Μαδρίτης έχει συμφωνήσει με τον επενδυτικό όμιλο Sixth Street και τον όμιλο ψυχαγωγίας Legends Hospitality, να λάβει 360 εκατ. ευρώ σε αντάλλαγμα για το 30% των εσόδων από συναυλίες και εκδηλώσεις που θα πραγματοποιούνται στο γήπεδο για τα επόμενα 20 χρόνια.
