Σε επιφυλακή βρίσκονται οι υγειονομικές Αρχές παγκοσμίως για τη νέα μετάλλαξη του κορονοϊού που εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Η ΧΒΒ.1.5, που ονομάστηκε «Κράκεν», είναι η πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή του SARS-Cov-2 που έχει εμφανιστεί μέχρι σήμερα, ενώ έχει μεγαλύτερη ικανότητα να προσβάλλει τα παιδιά μικρής ηλικίας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακολουθεί με ανησυχία την εξάπλωση της ΧΒΒ.1.5, που έχει ήδη ανιχνευθεί σε 29 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Βρετανοί επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι το νέο στέλεχος θα πυροδοτήσει ένα νέο κύμα COVID-19 στην Ευρώπη έως το τέλος Ιανουαρίου, καθώς έχει την ικανότητα να μολύνει γρήγορα και να πολλαπλασιάζεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ΗΠΑ η ΧΒΒ.1.5 ευθύνεται πλέον για το 40% των νέων λοιμώξεων από κορωνοϊό, έναντι μόλις 4% στις αρχές Δεκεμβρίου.
Ο καθηγητής Δημήτρης Θάνος, πρόεδρος του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, αποκαλύπτει ότι το συγκεκριμένο στέλεχος έχει εντοπιστεί και στη χώρα μας. Οπως εξηγεί, πρόκειται για ένα υβριδικό στέλεχος της Ομικρον 2, το οποίο αποτελεί ανασυνδυασμό της μετάλλαξης «Κένταυρος» και ενός ακόμα στελέχους. Σύμφωνα με τον καθηγητή, αναμένεται και στη χώρα μας η ταχεία εξάπλωση της νέας μετάλλαξης, η οποία πριν από τρεις εβδομάδες είχε εντοπιστεί στο 5% των δειγμάτων.
«Η ΧΒΒ.1.5 διαθέτει τη μετάλλαξη F486Ρ, που τη διευκολύνει να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα και να διαφεύγει από την ανοσία, άρα να εξαπλώνεται ταχύτερα. Αν και πιο μεταδοτική, είναι ασαφές κατά πόσο είναι και πιο επικίνδυνη. Ωστόσο, ο ΠΟΥ θεωρεί σημαντικό να παρακολουθεί την εξάπλωσή της, καθώς κατά τον τελευταίο μήνα καταγράφηκε αύξηση κατά 15% στους θανάτους από COVID-19 διεθνώς», τονίζει ο Δ. Θάνος.
Τα σχολεία
Το άνοιγμα των σχολείων εντείνει την ανησυχία των επιστημόνων για νέα έξαρση κρουσμάτων κορωνοϊού και άλλων λοιμώξεων στη χώρα μας.
Ο καθηγητής Γενετικής στο ΑΠΘ Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης επισημαίνει ότι το νέο στέλεχος της COVID-19 είναι περισσότερο μεταδοτικό και προσβάλλει πιο εύκολα τα παιδιά κάτω των έξι ετών, λόγω μεταλλάξεων που διαθέτει στην ακίδα που την διευκολύνουν να προσκολληθεί καλύτερα στα κύτταρα του παιδικού οργανισμού. «Η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή ανησυχεί αφενός γιατί έχει μεγάλη μεταδοτικότητα και μπορεί να διαφύγει της ανοσίας και αφετέρου διότι φαίνεται να εξαπλώνεται στην Κίνα, όπου υπάρχει τεράστια αύξηση των κρουσμάτων», υποστηρίζει ο Κ. Τριανταφυλλίδης, διευκρινίζοντας ότι τα συμπτώματα της ΧΒΒ.1.5 είναι παρόμοια με αυτά των υπολοίπων υποπαραλλαγών της Ομικρον. «Ομως, λόγω της υψηλότερης μεταδοτικότητας και του γεγονότος ότι έχει μεταλλάξεις που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στον ιό να αποφύγει τα ενισχυτικά εμβόλια, ενδέχεται να προκαλέσει περισσότερες επαναλοιμώξεις ή νέες μολύνσεις», επισημαίνει ο καθηγητής του ΑΠΘ.
Θέμα χρόνου είναι να επικρατήσει η νέα παραλλαγή και στη χώρα μας, σύμφωνα με τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ Δημοσθένη Σαρηγιάννη, που εκτιμά ότι ο καλός καιρός έχει προς το παρόν συγκρατήσει τη διασπορά του κορωνοϊού και την εξάπλωση των νέων παραλλαγών του.
Οπως εξηγεί ο Δ. Σαρηγιάννης, αυτή την περίοδο ο μέσος όρος των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κορωνοϊού είναι περίπου 7.000, τα οποία όμως προβλέπεται να διπλασιαστούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, τα πραγματικά κρούσματα αγγίζουν ακόμα και τις 30.000. «Ο λόγος είναι ότι γίνεται υποκαταγραφή των κρουσμάτων και έτσι τα πραγματικά περιστατικά είναι τουλάχιστον τετραπλάσια», επισημαίνει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής και τονίζει την ανάγκη για ένα καλύτερο σύστημα παρακολούθησης, καθώς η επιτήρηση για τις παραλλαγές του κορωνοϊού έχει ατονήσει αδικαιολόγητα. «Ενόψει της αναμενόμενης εξάπλωσης της νέας παραλλαγής και στη χώρα μας, πρέπει ταχύτατα να ανασυνταχθεί το Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ΕΟΔΥ, ώστε να έχουμε λεπτομερή καταγραφή της πορείας των νέων στελεχών κορωνοϊού», καταλήγει ο Δ. Σαρηγιάννης.
Λοιμώξεις
Ενα εκρηκτικό «κοκτέιλ» γρίπης, συγκυτιακού ιού και άλλων ιών του αναπνευστικού έχει εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα. Καθημερινά, χιλιάδες άτομα διαγιγνώσκονται με κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις προκαλεί επιπλοκές που απαιτούν νοσηλεία.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης Νικόλαος Τζανάκης εξηγεί ότι ένα ποσοστό γύρω στο 40% των περιστατικών έχει γρίπη, ένα αντίστοιχο ποσοστό κορωνοϊό και το υπόλοιπό 20% έχει κολλήσει είτε συγκυτιακό ιό είτε κάποιον άλλο ιό του αναπνευστικού. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει λοίμωξη από περισσότερους από έναν ιούς.
Ο Ν. Τζανάκης εκτιμά ότι η κορύφωση του κύματος των γριπωδών περιστατικών αναμένεται το χρονικό διάστημα μεταξύ 25 Ιανουαρίου και 10 Φεβρουαρίου, κατά το οποίο τα εν λόγω περιστατικά θα ξεπεράσουν τα 120.000 ημερησίως.
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό αφενός να θωρακιστεί το σύστημα Υγείας για να αντέξει την πίεση και αφετέρου να τηρούνται τα μέτρα προστασίας ειδικά από τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού», επισημαίνει ο Ν. Τζανάκης και τονίζει ότι θα πρέπει να κάνουν έστω και τώρα το εμβόλιο της γρίπης όσοι το έχουν αμελήσει. «Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε τους χώρους με συνωστισμό, να φοράμε μάσκα και να είμαστε σχολαστικοί στην αντισηψία των χεριών, καθώς ειδικά ο συγκυτιακός ιός μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από τις μολυσμένες επιφάνειες απ’ ό,τι ο κορωνοϊός και η γρίπη», καταλήγει ο καθηγητής Πνευμονολογίας.
Η «Κράκεν» τρομάζει τον πλανήτη
Τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και μόλις λίγες ημέρες μετά την άρση της αμφιλεγόμενης πολιτικής των μηδενικών κρουσμάτων, η Κίνα βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο. Σε αντίθεση με τον υπόλοιπο πλανήτη, όπου επελαύνει η νέα υποπαραλλαγή της μετάλλαξης Ομικρον, η ΧΒΒ.1.5, τα κρούσματα στην Κίνα φαίνεται πως προέρχονται από την υποπαραλλαγή ΒΑ.5. Ωστόσο, λόγω της έλλειψης πληροφοριών, δεν υπάρχει απόλυτη επιστημονική βεβαιότητα για το τι ακριβώς συμβαίνει στην Κίνα.
Η μόνη βεβαιότητα που υπάρχει αφορά τις εικόνες συνωστισμού σε νοσοκομεία και κρεματόρια. Οι εικόνες αυτές κάνουν τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας δυσαρέσκεια στο Πεκίνο, το οποίο έχει εμπλακεί σε έναν πόλεμο δηλώσεων με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Αιτία είναι η τεράστια απόκλιση που παρατηρείται μεταξύ επίσημων και ανεπίσημων στοιχείων καταγραφής της πανδημίας στην πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου. Είναι ενδεικτικό πως εντός της εβδομάδας το Πεκίνο ανακοίνωσε μόλις έναν θάνατο από COVID-19 σε ένα 24ωρο, ενώ για το ίδιο 24ωρο η βρετανική εταιρεία συλλογής και ανάλυσης δεδομένων Airfinity ανακοίνωσε περισσότερους από 14.700 θανάτους και τουλάχιστον 2 εκατομμύρια κρούσματα.
Θέλοντας να αποκλείσουν το ενδεχόμενο ενός νέου παγκόσμιου ντόμινο μολύνσεων και lokcdowns, οι υπόλοιπες χώρες, η μία μετά την άλλη, λαμβάνουν μέτρα για τους ταξιδιώτες από την Κίνα. Οι πολιτικές ηγεσίες και οι επιστημονικοί επικεφαλής των περισσότερων χωρών του πλανήτη έχουν θορυβηθεί από τη νέα υποπαραλλαγή και σπεύδουν να λάβουν μέτρα. Oπως υπογραμμίζεται σε ανάλυση του Euronews, δεν θεωρείται τυχαίο πως η υποπαραλλαγή ΧΧΒ.1.5. έχει μετονομαστεί σε «Κράκεν» από τους επιστήμονες, παίρνοντας το όνομά της από το θαλάσσιο τέρας της σκανδιναβικής μυθολογίας. Oπως εξήγησε η επιδημιολόγος του ΠΟΥ δρ. Μαρία βαν Κερκχόβε, «η ανησυχία σχετίζεται με το πόσο μεταδοτική είναι η COVID-19. Οσο περισσότερο κυκλοφορεί, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει για να μεταλλαχθεί».
Εκτός Ε.Ε., ανάμεσα στις χώρες που βρίσκονται σε επιφυλακή και έχουν ήδη λάβει αυστηρά μέτρα για τους ταξιδιώτες από την Κίνα είναι οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Ταϊβάν, η Αυστραλία και ο Καναδάς. Πιο σκληρή στάση έχει υιοθετήσει το Μαρόκο, που έχει θέσει σε εφαρμογή από τις 3 Ιανουαρίου απαγόρευση αφίξεων από την Κίνα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα των ταξιδιωτών. Βλέποντας ξανά τη διεθνή κοινότητα να βάζει την Κίνα σε… καραντίνα, ο Πρόεδρος της χώρας Σι Τζινπίνγκ χαρακτήρισε «παράλογη» τη στάση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και απείλησε με αντίμετρα.
Συναγερμός για τη μετάλλαξη της Κίνας!
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η ηγεσία της Ε.Ε., με το φάντασμα της COVID-19 να πλανάται και πάλι πάνω από την Ευρώπη, καθώς όλα δείχνουν ότι τα κρούσματα της πανδημίας αυξάνονται ραγδαία στην Κίνα, αναγκάζοντας τα κράτη-μέλη να λάβουν νέα μέτρα για όλους τους ταξιδιώτες που προέρχονται από την Κίνα.
Μετά από μια αναπάντεχα μαραθώνια συνεδρίαση την περασμένη Τετάρτη, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Αντιμετώπισης Κρίσεων (IPCR) κατέληξε σε μια σειρά από συστάσεις προς τις χώρες-μέλη, με βασικότερη το αρνητικό τεστ COVID για όλους τους ταξιδιώτες που έρχονται στην Ε.Ε. από την Κίνα.
Μαζί με το μέτρο αυτό, ο IPCR «ενθαρρύνει σθεναρά» τις χώρες-μέλη να επιβάλουν τη χρήση μάσκα στους επιβάτες των πτήσεων από την Κίνα, να πραγματοποιούν τυχαία τεστ στους επιβάτες πτήσεων που έρχονται από την ασιατική χώρα και να διενεργούν ελέγχους στα λύματα των αεροδρομίων.
Η απόφαση δεν είναι νομικά δεσμευτική, αλλά ήδη ορισμένες χώρες-μέλη έχουν αρχίσει μονομερώς να λαμβάνουν μέτρα.
Η συνεδρίαση του IPCR είχε, άλλωστε, σαφώς συντονιστικό χαρακτήρα, καθώς οι Βρυξέλλες θέλουν να αποφύγουν φυγόκεντρες δυνάμεις, με τις χώρες να λαμβάνουν μονομερώς μέτρα για την πανδημία. Ο εφιάλτης του πρώτου κύματος του κορωνοϊού, όταν οι χώρες της Ε.Ε. ελάμβαναν μέτρα χωρίς κανέναν συντονισμό με τις Βρυξέλλες, είναι ακόμα νωπός στην μνήμη των ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι επιδιώκουν διακαώς σήμερα να δείξουν μια άλλη εικόνα.
Μετά την Ιταλία, Γαλλία και Βρετανία ανακοίνωσαν ότι θα απαιτούν από τους ταξιδιώτες που προέρχονται από την Κίνα να επιδεικνύουν πριν από την αναχώρησή τουςαρνητικό τεστ 48 ωρών. Η Ισπανία ζητά αρνητικό τεστ ή πιστοποιητικό πλήρους εμβολιασμού από τους ταξιδιώτες που φτάνουν στη χώρα από την Κίνα. Η Γερμανία εισηγήθηκε να δημιουργηθεί ένα «παρατηρητήριο» παραλλαγών της COVID-19 στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, χωρίς να επιβάλει τεστ στους ταξιδιώτες από την Κίνα. Η Ελβετία επεσήμανε ότι δεν προβλέπει να ενισχύσει τον έλεγχο των επιβατών από την ασιατική χώρα.
Την ίδια ώρα, η ανησυχία κυριαρχεί για τον πρόσθετο λόγο ότι η εμπιστοσύνη στα επίσημα στοιχεία του Πεκίνου είναι ιδιαίτερα χαμηλή, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να ζητά από τις κινεζικές Αρχές να δίνουν στοιχεία σε πραγματικό χρόνο και όχι ετεροχρονισμένα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η Κίνα κατέγραψε 242 θανάτους από κορωνοϊό την εβδομάδα της 26ης Δεκεμβρίου.
Ωστόσο, τον περασμένο μήνα, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων στον τομέα της Υγείας με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε ότι περίπου 9.000 άνθρωποι μπορεί να πεθαίνουν από την ασθένεια κάθε ημέρα.
Πριν από την απόφαση της Ε.Ε. την περασμένη Τετάρτη, το Πεκίνο χαρακτήρισε τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς «απαράδεκτους» και «μεροληπτικούς». «Είμαστε σθεναρά αντίθετοι στις προσπάθειες χειραγώγησης των μέτρων COVID-19 για πολιτικούς σκοπούς και θα λάβουμε αντίμετρα με βάση την αρχή της αμοιβαιότητας», δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Μάο Νινγκ.
Εν τω μεταξύ, η Ε.Ε. προσέφερε στην Κίνα δωρεάν εμβόλια για να τη βοηθήσει να θέσει υπό έλεγχο το τρέχον ξέσπασμα της πανδημίας, όπως ανέφερε δημοσίευμα της εφημερίδας «Financial Times».
«Η επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου ήρθε σε επαφή με Kινέζους αξιωματούχους για να προσφέρει αλληλεγγύη, υποστήριξη, εμπειρογνωμοσύνη και δωρεές εμβολίων ειδικά προσαρμοσμένων για την αντιμετώπιση παραλλαγών του ιού», τόνισε Ευρωπαίος αξιωματούχος στους «Financial Times».
Πάντως, παρά την προσπάθεια της Ε.Ε. να μην τα «σπάσει» με την Κίνα για το θέμα της πανδημίας, η επίτροπος δεν έκρυψε την ενόχλησή της για τον χειρισμό του θέματος σε επιδημιολογικό και επικοινωνιακό επίπεδο από την υπερδύναμη της Ανατολής. Σε γραπτή της δήλωση, μάλιστα, αναφέρει ότι «είναι σημαντικό οι κινεζικές Αρχές να μοιράζονται τακτικά με τους παγκόσμιους εταίρους αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την εξέλιξη των δεικτών COVID και την αλληλουχία. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να υπάρχει προετοιμασία για οποιαδήποτε κατάσταση και να εντοπίζονται πιθανές νέες και επικίνδυνες παραλλαγές».
Την ίδια στιγμή, η Αθήνα παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις. Μάλιστα, το μεσημέρι της Πέμπτης έγινε εκτάκτως σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό για το θέμα αυτό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ηγεσία του υπουργείου Υγείας συζήτησαν για το ζήτημα της έκρηξης της πανδημίας στην Κίνα, αλλά και για τις συστάσεις της Ε.Ε. σε σχέση με μέτρα που αφορούν τις αφίξεις ταξιδιωτών από τη χώρα της Ασίας και αποφασίστηκε οι συστάσεις αυτές να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, θα εφαρμοστούν στη χώρα μας οι συστάσεις της Ε.Ε., δηλαδή θα ζητηθούν τεστ 48 ωρών πριν από την αναχώρηση και χρήση μάσκας υψηλής προστασίας για τους ταξιδιώτες από την Κίνα. Επίσης, θα εντατικοποιηθεί και η ανάλυση λυμάτων από τις πτήσεις που φτάνουν από την ασιατική χώρα.
