Ο καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης και η ομάδα του αποκωδικοποιούν καθημερινά για το enikos.gr την ημερήσια επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ, παραθέτοντας τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού στη χώρα.
Ακολουθεί ολόκληρη η ανάλυση:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων της Τετάρτης ανέρχεται στα 4.801 νέα κρούσματα με τον αντίστοιχο κυλιόμενο μέσο όρο 7 ημερών να διαμορφώνεται στα 4.711. Οι προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (που λαμβάνουν υπόψη την διασπορά όλων των μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2) είναι 4.159 (ημερήσια νέα κρούσματα) και 4.833 (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) αντίστοιχα.
Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 323.461 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 1,5 %. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 150.000 την ημέρα, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπίζονται περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στην ανάσχεση πιθανής έξαρσης που θα μπορούσε να συμβεί λόγω της εμφάνισης ολοένα και ταχύτερα μεταδιδόμενων στελεχών, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα ανοίγματα. Σημαντικοί σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 αποτελούν εκτός από τα rapid test και τα self test, για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
Ο αριθμός ημερήσιων θανάτων (77) που καταγράφηκε είναι σημαντικά μειωμένος σε σχέση με προχθές (130). Όπως είχαμε προβλέψει ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που είναι 92,7 ακολουθεί πλέον την πορεία του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός είναι μειωμένος σε σχέση με προχθές (683 από 700). Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2 (όπου διαφαίνεται πλέον η αναμενόμενη μείωση στις νοσηλείες), ενώ η εκτίμησή μας για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός κρουσμάτων σε σοβαρή κατάσταση (νοσηλευόμενοι σε απλές κλίνες) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 3. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Αυτή η προβλεπόμενη πορεία, που αφορά τα κρούσματα, τους νοσηλευόμενους σε απλές κλίνες, όσο και σε ΜΕΘ, καθώς επίσης και τους θανάτους, βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές:
– 360.000 self-test πραγματοποιούνται ημερησίως κατά μέσο όρο πλέον και περίπου 320.000 rapid και PCR test, και οι φορείς που εντοπίζονται θετικοί και θα επιβεβαιώνονται και με τεστ του ΕΟΔΥ, θα εισέρχονται σε καραντίνα 14 ημερών και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών τους. Σε αυτή τη βάση πιστεύουμε να γίνεται κατανοητή η σημασία του μέτρου, αφού συντελεί αποφασιστικά στη διακοπή αλυσίδων μετάδοσης από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς που χωρίς να έχουν αντιληφθεί ότι είναι φορείς, θα μετέδιδαν τον ιό.
– Τα ισχύοντα ανοίγματα δραστηριοτήτων πραγματοποιούνται με τους προγραμματισμένους όρους προφύλαξης και ταυτόχρονα δε θα παρατηρηθούν εικόνες αδικαιολόγητης συρροής. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή, υπευθυνότητα και σύνεση ώστε να τηρηθούν οι παραπάνω όροι.
– Ο ρυθμός εμβολιασμών θα συνεχιστεί με το ρυθμό που πραγματοποιείται τώρα, δηλαδή περίπου 85.000 ημερησίως, και θα περιλαμβάνει τόσο νέους εμβολιασμούς, όσο και αναμνηστικές δόσεις. Αυτή τη στιγμή, η διατήρηση του τείχους ανοσίας που χτίζεται, είναι υψίστης σημασίας για την πορεία της πανδημίας τις επόμενες ημέρες. Εάν συνεχίσει ο εμβολιασμός με τον τωρινό ρυθμό, και δεν αρχίσει να χάνεται ανοσία από άτομα στους οποίους έχουν παρέλθει οι έξι μήνες από τη δεύτερη δόση, τότε αναμένουμε αποκλιμάκωση της πανδημίας από τις αρχές Δεκέμβρη.
Αυτές τις ημέρες, παρατηρείται μείωση του αριθμού των κρουσμάτων, όμως για να συνεχιστεί η πτωτική πορεία αυτής της εβδομάδας θα πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε ευλαβικά τα ισχύοντα μέτρα.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, παρατηρείται μείωση κρουσμάτων στη Θεσσαλονίκη με 817 κρούσματα (901 κρούσματα προχθές), όπως και στην Αττική, με 1486 κρούσματα (1786 κρούσματα προχθές). Η Αττική αντιπροσωπεύει περίπου το 31% των κρουσμάτων, και εμφανίζει σχεδόν 82% περισσότερα κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Η πορεία των κρουσμάτων στην Αττική, έχει επανέλθει στην αναμενόμενη ήπια πτωτική πορεία (Σχήμα 5), ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) παρουσιάζεται στο Σχήμα 6. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η διακύμανση που είχε παρατηρηθεί στις αρχές Δεκεμβρίου, δεν εξηγείται ικανοποιητικά με βάση την πορεία της πανδημίας και τη συνολική ανοσία (τεχνητή και φυσική) που αναμένεται να υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Αττική, οπότε υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται σε συρροές που δεν έγιναν αντιληπτές. Επιπλέον, με δεδομένη την παρουσία της μετάλλαξης Ο, εάν συνεχιστεί και τις επόμενες ημέρες αυτή η τάση, θα πρέπει να γίνουν εντατικές αλληλουχίσεις, έτσι ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν ανάμεσα στα κρούσματα των τελευταίων ημερών και φορείς του πιο πρόσφατου μεταλλαγμένου στελέχους, το οποίο εικάζεται ότι είναι ιδιαίτερα μεταδοτικό.
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 6. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στην Αττική
Στη Θεσσαλονίκη διαμορφώνεται ήπια πτωτική πορεία, η οποία όμως εμφανίζει επιβράδυνση (Σχήμα 7), ενώ η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζεται στο Σχήμα 8. Παρόλο που η Θεσσαλονίκη έχει αρκετά υψηλότερο αριθμό νέων κρουσμάτων (κυλιόμενο μέσο όρο 7 ημερών) ανά 100.000 πληθυσμού σε σχέση με την Αττική (70 έναντι 47), έχει περάσει την κορύφωση αυτού του κύματος ενώ διαπιστώνουμε την αρχή της αποκλιμάκωσης από την εβδομάδα που μόλις διανύσαμε.
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Σχήμα 8. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE στη Θεσσαλονίκη
Όσον αφορά στη Θεσσαλία, μειωμένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρατηρήθηκε στη Λάρισα με 115 κρούσματα, και η πορεία συνεχίζει να είναι πτωτική (Σχήμα 9), ενώ στη Μαγνησία, όπου εντοπίστηκαν 80 κρούσματα, παρατηρείται αύξηση στον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων, σε σχέση με προχθές και επιβράδυνση στην πτωτική πορεία (Σχήμα 10). Στην Καρδίτσα η τάση της διασποράς των κρουσμάτων, όπου εντοπίζονται 31 κρούσματα, συνεχίζει σε πτωτική (Σχήμα 11), όπως και στα Τρίκαλα, που εντοπίστηκαν 29 κρούσματα (Σχήμα 12), και συνεχίζει η ήπια αποκλιμάκωση.
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα
Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές με 124 κρούσματα (Σχήμα 13), και συνέχιση της πτωτικής πορείας παρά την πρόσκαιρη επιβράδυνση, ενώ στη Λακωνία, όπου εντοπίστηκαν 65 κρούσματα, συνεχίζει η ανοδική πορεία, οπότε και παραμένει πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας (Σχήμα 15). Μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές παρουσιάστηκε στην Αργολίδα όπου εντοπίστηκαν 32 κρούσματα (Σχήμα 16) και η πορεία είναι πτωτική με έντονες διακυμάνσεις, οπότε και η περιοχή εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το όριο του χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, ενώ στην Αρκαδία, όπου εντοπίσθηκαν 24 κρούσματα, συνεχίζει ανοδική τάση (Σχήμα 14). Στη Μεσσηνία στην οποία εντοπίστηκαν 64 κρούσματα, συνεχίζει η πτωτική πορεία με διακυμάνσεις (Σχήμα 17), όπως και στην Ηλεία, όπου εντοπίστηκαν 44 κρούσματα (Σχήμα 18). Η Κορινθία, όπου εντοπίστηκαν 50 κρούσματα, συνεχίζει την πορεία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 19).
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μεσσηνία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ηλεία
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κορινθία
Στην Αιτωλοακαρνανία όπου εντοπίσθηκαν 62 κρούσματα παρατηρείται μικρότερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές, και πλέον έχει περιέλθει σε πτωτική τροχιά, παρά τις διακυμάνσεις που παρατηρούνται από μέρα σε μέρα (Σχήμα 20). Στην Εύβοια, με 89 κρούσματα παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές (Σχήμα 21), και η ανοδική πορεία έχει επιβραδυνθεί πολύ και οδεύει σε σταθεροποίηση. Μικρότερο αριθμό κρουσμάτων είχαμε στη Βοιωτία όπου εντοπίστηκαν 56 κρούσματα (Σχήμα 22), η πορεία της παρά τις έντονες διακυμάνσεις της τελευταίας εβδομάδας, περιέρχεται σε πτώση, αν και εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, άνω του οποίου οριακά είναι πλέον η Φωκίδα, όπου εντοπίστηκαν 4 νέα κρούσματα, και που παρουσιάζει διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα (Σχήμα 23). Μεγαλύτερος σε σχέση με προχθές ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στη Φθιώτιδα όπου εντοπίσθηκαν 61 κρούσματα, όπου η πορεία αποκλιμάκωσης συνεχίζει, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας (Σχήμα 24), όπως και η Ευρυτανία, όπου εντοπίστηκαν 11 νέα κρούσματα (Σχήμα 25).
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φωκίδα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ευρυτανία
Αναφορικά με τις περιοχές της Ηπείρου, μικρότερος σε σχέση με προχθές ήταν ο αριθμός των κρουσμάτων στα Ιωάννινα με 89 κρούσματα (Σχήμα 26), όπου η πτωτική πορεία δείχνει να αναστρέφεται προσωρινά. Στη Θεσπρωτία (Σχήμα 27) εντοπίστηκαν 13 κρούσματα, η ανοδική πορεία δείχνει να κάμπτεται, οπότε και εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας, ενώ στην Άρτα όπου εντοπίστηκαν 26 νέα κρούσματα, διαμορφώνεται ξανά πτωτική τάση (Σχήμα 28). Η Πρέβεζα, στην οποία εντοπίστηκαν 30 νέα κρούσματα, επανήλθε σε πτωτική πορεία, παρά τις διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα (Σχήμα 29).
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Ιωάννινα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσπρωτία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Άρτα
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πρέβεζα
Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση στον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων παρατηρήθηκε στα Γρεβενά με 12 κρούσματα (Σχήμα 38). Αντίθετα, μείωση στον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων παρατηρήθηκε στην Πιερία με 58 κρούσματα (Σχήμα 37), στην Κοζάνη με 123 κρούσματα (Σχήμα 32), στην Ημαθία με 55 κρούσματα (Σχήμα 30), στο Κιλκίς με 43 κρούσματα (Σχήμα 35), στη Δράμα με 27 κρούσματα (Σχήμα 34), στην Καστοριά με 20 κρούσματα (Σχήμα 40), στην Πέλλα με 59 κρούσματα (Σχήμα 31), στη Φλώρινα με 36 κρούσματα (Σχήμα 33), στη Χαλκιδική με 33 κρούσματα (Σχήμα 41), στις Σέρρες με 106 κρούσματα (Σχήμα 39) και στην Καβάλα με 39 κρούσματα (Σχήμα 36). Συνεχίζουν να προβληματίζουν οι περιοχές με αναστροφή της πτωτικής πορείας, όπως η Κοζάνη, ή επιβράδυνση αυτής, όπως το Κιλκίς και η Φλώρινα.
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική
Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκαν 33 κρούσματα (Σχήμα 42), παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές, βρίσκεται εδώ και μέρες πάνω από το όριο ανησυχίας και η ανοδική πορεία συνεχίζει σε πτώση, όπως και στην Ξάνθη, όπου εντοπίστηκαν 52 κρούσματα (Σχήμα 33). Στον Έβρο, όπου εντοπίσθηκαν 78 κρούσματα, συνεχίζει η πορεία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 44).
Σχήμα 42. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 43. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 44. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο
Στο Ηράκλειο, όπου εντοπίστηκαν 121 κρούσματα, παρατηρείται μικρότερος αριθμός σε σχέση με προχθές, βρίσκεται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχής ανησυχίας (Σχήμα 45), και η ανοδική τάση δείχνει ξανά επιβράδυνση. Αντίθετα, στα Χανιά με 91 κρούσματα (Σχήμα 46), παρατηρείται αναστροφή της ήπιας πτωτικής πορείας σε ανοδική. Μικρότερος αριθμός κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 44 κρούσματα, και συνεχίζει η πτωτική πορεία με επιβράδυνση, και εξακολουθεί να παραμένει πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχής ανησυχίας (Σχήμα 47). Στο Λασίθι παρατηρείται μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με προχθές, καθώς εντοπίστηκαν 26 κρούσματα (Σχήμα 48), παρατηρείται επιβράδυνση της ανοδικής πορείας, και εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας.
Σχήμα 45. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 46. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 47. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 48. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Λασίθι
Στη Λέσβο εντοπίστηκαν 68 νέα κρούσματα (Σχήμα 49), βρίσκεται πάνω από το όριο της περιοχής ανησυχίας, και η πιο πρόσφατη ανοδική τάση συνεχίζει, ενώ η Κέρκυρα, όπου εντοπίστηκαν 59 κρούσματα συνεχίζει πτωτικά (Σχήμα 50). Στη Χίο όπου εντοπίστηκαν 3 νέα κρούσματα παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις στην πτωτική πορεία, και συνεχίζει να βρίσκεται υπό του ορίου της περιοχής ανησυχίας (Σχήμα 51). Στη Θάσο, όπου δεν εντοπίστηκαν νέα κρούσματα, η πορεία είναι για την ώρα πτωτική με διακυμάνσεις, και παραμένει μόλις πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας (Σχήμα 52). Στη Ζάκυνθο, όπου εντοπίστηκαν 5 κρούσματα, συνεχίζει η πτωτική πορεία (Σχήμα 53). Στην Πάρο εντοπίστηκαν 2 νέα κρούσματα (Σχήμα 54) και η συνολική πορεία βρίσκεται ξανά σε πτώση, οπότε και παραμένει μόλις πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχή ανησυχίας, ενώ στη Μύκονο, όπου εντοπίστηκαν 6 νέα κρούσματα, παρουσιάζεται σταθεροποίηση (Σχήμα 55). Στη Σαντορίνη που εντοπίστηκαν 2 νέα κρούσματα, η πορεία είναι πάλι πτωτική, αλλά με διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα (Σχήμα 56), ενώ στη Ρόδο όπου εντοπίστηκαν 45 κρούσματα (Σχήμα 57), συνεχίζει η καθοδική πορεία.
Σχήμα 49. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 50. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 51. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 52. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο
Σχήμα 53. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ζάκυνθο
Σχήμα 54. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πάρο
Σχήμα 55. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μύκονο
Σχήμα 56. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Σαντορίνη
Σχήμα 57. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ρόδο
Συμπεράσματα: Με βάση τα αποτελέσματα, σε σχέση με προχθές, έχουμε μικρότερο αριθμό ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), και σημαντική αύξηση του αριθμού των θανάτων από COVID-19. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 1,7% (η ημερήσια τιμή είναι 1,5%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) μειώθηκε ελαφρά στο 0,86 (Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνει μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα).
O πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιφερειακή ενότητα της χώρας παρουσιάζεται στο Σχήμα 58.
Σχήμα 58. Πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt
Η πτωτική τάση που έχει διαμορφωθεί εδώ και δύο εβδομάδες συνεχίζει, παρά την επιβράδυνση που παρουσιάστηκε την προηγούμενη εβδομάδα, και αντικατοπτρίζεται στον ημερήσιο αριθμό των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών), ο οποίος πλησίασε τα 4700 (4711).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πτωτική τάση αυτή, οφείλεται στο συνδυασμό των επιπέδων ανοσίας του πληθυσμού (επίκτητη και φυσική), αλλά και στον πολύ μεγάλο αριθμό των τεστ συνολικά (μοριακά και rapid), αλλά και των self- test που πραγματοποιούνται καθημερινά, των οποίων ο αριθμός έχει φθάσει σε ημερήσια βάση τις 700.000. Αυτό είναι πρακτικά ισοδύναμο με το στόχο που είχαμε όταν ζητούσαμε την αύξηση των self-test στις 600.000 (συν επιπλέον τα τεστ του ΕΟΔΥ σε ημερήσια βάση), και που θα συντελέσει σε διαχειρίσιμη επιδημιολογικά εικόνα στους επόμενους μήνες. Όσον αφορά τη διαμόρφωση της ανοσίας, αξίζει να επισημανθεί ότι η επιτάχυνση των νέων εμβολιασμών είναι θετική εξέλιξη, και εάν τηρηθούν τα υπάρχοντα μέτρα, διαμορφώνονται θετικές προοπτικές καθώς οδεύουμε προς το τέλος του έτους. Αντίστοιχα όμως, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η διατήρηση της ανοσίας στους ήδη εμβολιασμένους που έχουν παρέλθει το εξάμηνο εμβολιασμού και της δεύτερης δόσης με τη χορήγηση της τρίτης δόσης, έτσι ώστε να μην αντισταθμιστούν οι νέοι εμβολιασμοί, από άτομα στα οποία θα έχει παρέλθει η ανοσία.
Εν όψει των γιορτών, καλό θα ήταν να υπάρξει προληπτικός έλεγχος στις διαπεριφερειακές μετακινήσεις, με έλεγχο είτε του πιστοποιητικού εμβολιασμού ή δηλωμένου rapid-test ή πιστοποιητικού νόσησης τους τελευταίους 6 μήνες, στα διόδια και στις εξόδους των πόλεων, έτσι ώστε να μειώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο οι πιθανότητες μετάδοσης του ιού μεταξύ των όμορων περιφερειών. Επίσης σε περιοχές που εμφανίζουν συνεχή και ταχεία αύξηση της διασποράς του SARS-CoV-2 στην κοινότητα θα ήταν καλό να επιβληθεί αυστηρότερη τήρηση των μέτρων προστασίας με υποχρεωτική τήρηση της απόστασης των 2 μέτρων και χρήση της μάσκας (ΚΝ94, ΚΝ95 ή διπλή μάσκα) παντού.
Σχήμα 59. Συγκριτικά αποτελέσματα της επιδημιολογικής εικόνας της σημερινής Τετάρτης (15/12/2021) σε σχέση με την προηγούμενη (07/12/2021)
Η επιδημιολογική εικόνα σε σχέση με την προηγούμενη Τετάρτη, παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα που δίνονται στο Σχήμα 59.
Όσον αφορά επιμέρους περιοχές, όλες (εκτός της Χίου που βρίσκεται κάτω από το όριο και της Πάρου που βρίσκεται στο όριο) βρίσκονται ακόμα πάνω από το όριο χαρακτηρισμού ως περιοχές ανησυχίας. Η συγκεντρωτική εικόνα των επιμέρους περιοχών παρουσιάζεται στο Σχήμα 60.
Σχήμα 60. Συγκεντρωτική εικόνα των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών
Η αποτύπωση των τάσεων στις επιμέρους περιοχές, παρουσιάζεται στο Σχήμα 61, όπου παρουσιάζεται ο ρυθμός μεταβολής των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών. Θετικές τιμές του ρυθμού μεταβολής υποδηλώνουν άνοδο, ενώ αρνητικές τιμές υποδηλώνουν πτωτική πορεία. Το σχήμα αυτό είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικό, γιατί οι τιμές που παρουσιάζονται είναι κανονικοποιημένες ως προς τον πληθυσμό, και η σύγκριση των τάσεων ανάμεσα στις επιμέρους περιοχές είναι άμεση.
Σχήμα 61. Συγκεντρωτική εικόνα του ρυθμού μεταβολής των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών
Με βάση το Σχήμα 61, αλλά και τη συνολικότερη πορεία των τελευταίων ημερών όπως αυτή αποτυπώνεται στο Σχήμα 58 (πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιοχή), ενώ γενικά οι περισσότερες περιοχές είναι σε πτώση, έντονα ανοδική τάση έχει η Λακωνία, ενώ ακολουθούν, τα Χανιά, η Λέσβος, και η Αρκαδία, και σε μικρότερο βαθμό το Λασίθι, η Θεσπρωτία, και η Εύβοια. Όσον αφορά τη Μακεδονία, προβληματίζουν οι περιοχές με αναστροφή της πτωτικής πορείας, όπως η Κοζάνη, ή επιβράδυνση αυτής, όπως το Κιλκίς, η και η Φλώρινα. Σε αυτές τις περιοχές (και ιδιαίτερα σε αυτές που εμφανίζουν έντονη ανοδική πορεία) συνιστούμε κινητοποίηση κλιμακίων του ΕΟΔΥ για αυξημένους ελέγχους με rapid test και καλή ιχνηλάτηση επαφών των θετικών περιπτώσεων, εντατικοποίηση των ελέγχων σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων που ισχύουν σήμερα και λήψη ή επιμήκυνση της ισχύος περιοριστικών της διασποράς μέτρων, ενώ συνιστάται εντατικοποίηση των αλληλουχίσεων των δειγμάτων που λαμβάνονται από τις περιοχές αυτές για ταχεία ανίχνευση πιθανής διασποράς της μεταλλαγής Ο. Προσοχή χρειάζεται ξανά στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη, όπου συνεχίζει να υπάρχει σημαντική διασπορά και βέβαια δημιουργεί έντονη ανησυχία ιδιαίτερα σε σχέση με την έντονη πίεση που ασκείται στο ΕΣΥ σχετικά με τη διαθεσιμότητα κλινών ΜΕΘ για ασθενείς με COVID-19. Η εντατικοποίηση των ελέγχων σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα τη Β. Ελλάδα φέρνει ήδη πολύ σημαντικά θετικά αποτελέσματα καθώς στη Θεσσαλονίκη έχουμε ήπια αποκλιμάκωση της διασποράς και στην Αθήνα διαμόρφωση ήπιας πτωτικής πορείας του αριθμού των κρουσμάτων.
Με δεδομένα τα υπάρχοντα ανοίγματα οικονομικών δραστηριοτήτων, την παρουσία των μεταλλάξεων και τις μετακινήσεις πληθυσμού είναι ακόμα πιο σημαντική η τήρηση των μέτρων, με κυριότερη την ορθή και μαζική εφαρμογή των self-test, με ταυτόχρονη αύξηση της ιχνηλασίας των επαφών των ανιχνευθέντων ως θετικοί και καραντίνα 14 ημερών για τους συμπολίτες μας που θα επιβεβαιωθεί ότι είναι θετικοί στην μόλυνση με SARS-CoV-2 ακόμη και αν είναι ασυμπτωματικοί. Η σημασία και η αποτελεσματικότητα του αυξημένου αριθμού test και του εμβολιασμού έχει ήδη φανεί από τον Απρίλιο και έπειτα. Με δεδομένη την επικράτηση πλέον της μετάλλαξης Β.1.617 (Δ) αλλά και την εμφάνιση της B.1.1.529 (Ο), ο πλήρης εμβολιασμός (με δύο ή και τρεις δόσεις για διατήρηση της ανοσίας) του συνολικού πληθυσμού είναι σε συνδυασμό με τη μαζική και συχνή χρήση self-test από όλους (εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους) οι δύο πιο αποτελεσματικές γραμμές άμυνας που έχουμε για να αντιμετωπίσουμε ΑΜΕΣΑ αυτό το πολύ πιο μεταδοτικό στέλεχος του SARS-CoV-2.
Με στόχο την αντιμετώπιση του 4ου κύματος της πανδημίας στο οποίο βρισκόμαστε από τις 28 Ιουνίου πέρα από την επιτάχυνση του εμβολιασμού προτείνουμε την συνέχιση με μαζική συμμετοχή των πολιτών και τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα των rapid test για όλους τους ανεμβολίαστους συμπολίτες μας, εργαζόμενους και μη. Στην περίπτωση των ανεμβολίαστων εργαζομένων τα 2 rapid test την εβδομάδα θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά. Επίσης, κινητά κλιμάκια του ΕΟΔΥ να πηγαίνουν και να κάνουν αυξημένο αριθμό rapid test στις περιοχές όπου παρατηρείται έντονα αυξητική τάση πριν ακόμη αυξηθούν πολύ τα κρούσματα συνδυάζοντας τα δεδομένα του ΕΟΔΥ με τις προσομοιώσεις της δυναμικής της πανδημίας από μοντέλα όπως το CORE της ερευνητικής ομάδας HERACLES για την Υγεία και το Εκθεσίωμα του ΑΠΘ. Έτσι θα μπορέσουμε να βάλουμε σε καραντίνα τους θετικούς στον SARS-CoV-2 και με καλή ιχνηλάτηση επαφών να σταματήσουμε πολλαπλές αλυσίδες μετάδοσης της νόσου, μειώνοντας ή εξαλείφοντας την ανάγκη για περιοριστικά μέτρα και τοπικά lockdown.
Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής (με τη χρήση συσκευών απολύμανσης και καθαρισμού του αέρα εσωτερικών χώρων) ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ένα καλό παράδειγμα τέτοιας προετοιμασίας αποτελεί το ΑΠΘ, το οποίο έχει εξοπλιστεί με συσκευές απολύμανσης του αέρα με φίλτρα HEPA για εργαστήρια, κλινικές, και αμφιθέατρα/αίθουσες διδασκαλίας με ανεπαρκή αερισμό μετά από σχετική πρόταση της Υγειονομικής Επιτροπής του Συλλόγου μελών ΔΕΠ (ΕΣΔΕΠ) του ΑΠΘ και γίνεται προσπάθεια να γίνει προμήθεια περισσότερων τέτοιων συσκευών και για άλλους χώρους εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου. Είναι ένα παράδειγμα που συστήνουμε σε όλες τις εκπαιδευτικές μονάδες και όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των σχολείων. Η χρήση συσκευών απολύμανσης του αέρα σε εσωτερικούς χώρους εκπαιδευτικών μονάδων και μέσων μαζικής μεταφοράς γίνεται ακόμη πιο αναγκαία για να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε τη διασπορά της μεταλλαγής Ο στην Ελλάδα στη διάρκεια του χειμώνα.