Ο σεισμός 7,8 βαθμών που χτύπησε τις δυο χώρες τα ξημερώματα της Δευτέρας κατεδάφισε πολυκατοικίες ολόκληρες σαν πύργους από τραπουλόχαρτα, κατέστρεψε νοσοκομεία, τραυμάτισε κι άφησε άστεγους χιλιάδες.
Κάτω από μια άμορφη μάζα συντριμμιών στη νότια επαρχία Χατάι, η φωνή μιας γυναίκας που εκλιπαρεί να τη βοηθήσουν. Σε μικρή απόσταση, το άψυχο σώμα ενός μικρού παιδιού.
Κλαίγοντας καθώς πέφτει παγωμένη βροχή, ο Ντενίζ σφίγγει τα χέρια, ψάχνει λόγια για να εκφράσει την απόγνωσή του.
«Κάνουν θορύβους, φωνάζουν — δεν έρχεται κανένας. Χαθήκαμε. Καταστραφήκαμε. Θεέ μου… Φωνάζουν, λένε ‘σώστε μας’, αλλά δεν μπορούμε να τους σώσουμε. Πώς θα τους σώσουμε; Δεν έχει έρθει κανένας από το πρωί».
Οι θερμοκρασίες έπεσαν γύρω στο μηδέν τη νύχτα, χειροτερεύοντας τα πράγματα για τους παγιδευμένους και τους ανθρώπους που έχασαν τα σπίτια και τα υπάρχοντά τους.
Στην Καχρανμαρμαράς, βόρεια της Χατάι, οικογένειες αγκαλιάζονται γύρω από υπαίθριες φωτιές και τυλίγονται με κουβέρτες προσπαθώντας να ζεσταθούν κάπως.
«Μόλις που προλάβαμε να βγούμε από το σπίτι», αφηγείται ο Νεσέτ Γκιουλέρ, έχοντας γύρω του τα τέσσερα παιδιά του, κοντά σε μια από τις φωτιές. «Καταστραφήκαμε. Πεινάμε, διψάμε…».
Ο σεισμός των 7,8 βαθμών, που ακολουθήθηκε από σειρά ισχυρών μετασεισμικών δονήσεων, ήταν ο ισχυρότερος που έχει καταγράψει το αμερικανικό σεισμολογικό ινστιτούτο USGS από τον Αύγουστο του 2021 σε παγκόσμια κλίμακα.
Στην Τουρκία, ο προσωρινός απολογισμός των θυμάτων έχει φθάσει τουλάχιστον τους 2.921 νεκρούς και τους 15.834 τραυματίες, σύμφωνα με νεότερα δεδομένα που ανακοίνωσε σήμερα η AFAD, η υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών της χώρας.
Η νεότερη καταμέτρηση ανεβάζει σε τουλάχιστον 4.365 τον αριθμό των θανάτων στην Τουρκία και τη Συρία, που επλήγησαν από σειρά σεισμικών δονήσεων οι οποίες συγκαταλέγονται στις ισχυρότερες που έχουν καταγραφεί εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Πρόκειται για την πιο πολύνεκρη καταστροφή που ζει η χώρα μετά τον σεισμό του 1999, ο οποίος άφησε πίσω τουλάχιστον 17.000 νεκρούς.
Στη Συρία, τουλάχιστον 1.444 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 3.500 τραυματίστηκαν, με βάση τους αριθμούς που έχουν δημοσιοποιήσει οι αρχές στη Δαμασκό και οργανώσεις βοήθειας και περίθαλψης στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας, που ελέγχουν αντάρτες και τζιχαντιστές.
Η έλλειψη σύνδεσης στο διαδίκτυο και οι ζημιές στους δρόμους που συνδέουν μερικές από τις πόλεις που χτυπήθηκαν σκληρότερα στη νότια Τουρκία, με αθροιστικά εκατομμύρια κατοίκους, δυσχεραίνουν την προσπάθεια να αποτιμηθούν με ακρίβεια και να αντιμετωπιστούν οι ζημιές.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που έχει μπροστά του εκλογές τον Μάιο, έκανε λόγο για ιστορική καταστροφή και διαβεβαίωσε πως οι αρχές κάνουν ό,τι μπορούν, οι πάντες «βάζουν την καρδιά και την ψυχή τους», όπως είπε. Διευκρίνισε πως 45 χώρες προσφέρθηκαν να βοηθήσουν στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.
Στην Ισκέντερουν, μέλη σωστικών συνεργείων σκαρφαλώνουν προσεκτικά στον γιγαντιαίο σωρό ερειπίων που ως χθες τα ξημερώματα ήταν η μονάδα εντατικής θεραπείας δημόσιου νοσοκομείου. Ψάχνουν επιζώντες.
Όρθια μπροστά στο νοσοκομείο, η Τουλίν, τριαντάρα νοσηλεύτρια, σχεδόν μονολογεί: «κάναμε εισαγωγή ασθενούς σε χειρουργείο χθες… δεν ξέρουμε τι απέγινε». Σκουπίζει τα δάκρυά της.
Στη Συρία, ο σεισμός χτύπησε περιοχές ήδη αντιμέτωπες με πελώριες καταστροφές, έπειτα από σχεδόν 12 χρόνια πολέμου. Οι ελλείψεις καυσίμων κι ο σκληρός χειμώνας δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες αντίδρασης.
«Υποδομές έχουν υποστεί ζημιές, δρόμοι που χρησιμοποιούσαμε για να παραδίδουμε βοήθεια έχουν υποστεί ζημιές, πρέπει να φανούμε δημιουργικοί για να φθάσουμε στους πληγέντες (…) αλλά προσπαθούμε σκληρά», συνόψισε ο Ελ Μουστάφα Μπενλαμλί, συντονιστής του ΟΗΕ, μέσω βιντεοσύνδεσης από τη Δαμασκό.
