Ενδείξεις για νέο γύρο ανατιμήσεων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού εκπέμπουν κορυφαία στελέχη της Κομισιόν και παράγοντες του ενεργειακού κλάδου, οι οποίοι θεωρούν πιθανό να επαναληφθούν οι συνθήκες που είχαν εκτοξεύσει πέρυσι τις τιμές ρεύματος.
Το θερινό κύμα ανόδου προεξοφλούν οι προμηθευτές ενέργειας και στα τιμολόγια Μαΐου και Ιουνίου αφού παρά την σοβαρή υποχώρηση της τιμής της χονδρεμπορικής οι τιμές στο πράσινο τιμολόγιο έχουν αυξηθεί αθροιστικά στο δίμηνο άνω από 60% με την χρέωση της κιλοβατώρας να προσεγγίζει στους ιδιώτες μη καθετοποιημένους προμηθευτές έως και τα 19 λεπτά τον Ιούνιο.
Στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι η στάση αυτή αποδίδεται ως ένα βαθμό στις νέες πιέσεις που εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσει η αγορά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω και της αυξημένης ζήτησης που θα φέρουν τα κλιματιστικά ενώ κατά άλλους οι εταιρείες ανεβάζουν τις τιμές ως αντιστάθμισμα στο ψαλίδισμα των περιθωρίων κέρδους την περίοδο των υψηλών πτήσεων της χονδρεμπορικής.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο σχολιασμό των νέων τιμολογίων Ιουνίου, η Επιχείρηση προειδοποίησε για αύξηση της χονδρεμπορικής τιμής κάτι που όπως ανέφερε αποτυπώνεται και στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε ολόκληρη τη ΝΑ Ευρώπη.
Σήμα και από Κομισιόν
Τον κίνδυνο ανέδειξε από την πλευρά της και η ίδια η Γενική Διευθύντρια της DG Energy, Ditte Jorgensen.
Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο συνέδριο της Eurelectric, «Power Summit 2025», δεν απέκλεισε να επαναληφθεί ο συνδυασμός των παραγόντων που οδήγησε στον περσινό ράλι των τιμών σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία που δεν ήταν άλλοι από τον παρατεταμένο καύσωνα, τις χαμηλές διασυνοριακές ροές ενέργειας, τις αστοχίες μονάδων και την ξηρασία.
Στην κατεύθυνση αυτή έχει συσταθεί στην Κομισιόν task force, επιφορτισμένη με την ανάλυση των δεδομένων για τις αιτίες που προκάλεσαν τις διαφορετικές ταχύτητες στις τιμές μεταξύ της ευρωπαϊκής αγοράς και συγκεκριμένα μεταξύ της Δυτικής και Κεντρικής και της ΝΑ Ευρώπης με αποτέλεσμα οι τιμές στην περιοχή να κάνουν ράλι.
Ο αλγόριθμος
Πολλοί εκτιμούν ότι πίσω από την περσινή αναταραχή βρίσκεται ένας αλγόριθμος που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις ροές ηλεκτρισμού από τη Γερμανία προς την Αυστρία και από εκεί προς την Ουγγαρία – τη χώρα-πύλη του νοτιοανατολικού διαδρόμου, μέσω του οποίου η άνοδος των τιμών μεταφέρθηκε πέρυσι και στις χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία.
Το ζήτημα έχει πλέον αναχθεί σε άμεσης προτεραιότητας θέμα και δεν είναι τυχαίο πως συζητήθηκε εκτενώς στις Βρυξέλλες στο συνέδριο της Eurelectric.
Χαρακτηριστική ήταν η ομιλία του Ρουμάνου υπουργού Ενέργειας, Σεμπάστιαν Μπουρντούτσα. Καυτηριάζοντας τις διαρθρωτικές αδυναμίες του ευρωπαϊκού ενεργειακού πλαισίου, ο υπουργός σημείωσε ότι στην πράξη η αγορά λειτουργεί περισσότερο ως σύνολο εθνικών συστημάτων παρά ως πραγματικά ενοποιημένη. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε τη σημαντική απόκλιση τιμών μεταξύ Δυτικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
«Την ώρα που η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία πληρώνουν σχεδόν 90 ευρώ ανά μεγαβατώρα για το ρεύμα, στη Γαλλία η τιμή κινείται σταθερά στα 17 ευρώ», σημείωσε με νόημα ο υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου ενόψει καλοκαιριού.
Όπως τόνισε, οι τρεις χώρες ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει άμεσες και ουσιαστικές πρωτοβουλίες για την αποτροπή ενός νέου κύματος αυξήσεων, καθώς πλησιάζει η περίοδος υψηλής ζήτησης.
Και το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις τιμές. «Κανένας από τους παράγοντες που συνέβαλαν στην περσινή κρίση δεν έχει βελτιωθεί – αντίθετα, ορισμένοι έχουν επιδεινωθεί», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις απαρχαιωμένες ενεργειακές υποδομές και τη χαμηλή διασυνδεσιμότητα των δικτύων στην περιοχή.
