Σήμερα, η ανθρωπότητα αναμένεται να βιώσει μία από τις πιο σύντομες ημερολογιακές ημέρες που έχουν καταγραφεί ποτέ, καθώς η Γη θα ολοκληρώσει την πλήρη περιστροφή της ελαφρώς ταχύτερα από το καθιερωμένο 24ωρο.
Η διαφορά σε σχέση με μια κανονική ημέρα θα είναι της τάξης των 1,34 χιλιοστών του δευτερολέπτου – ένα χρονικό διάστημα που δεν γίνεται αντιληπτό στην καθημερινότητα, ωστόσο αποτελεί ένδειξη μιας ασυνήθιστης και ανεξήγητης μεταβολής στον ρυθμό περιστροφής του πλανήτη μας.
Αν η τάση αυτή επιμείνει, δεν αποκλείεται να χρειαστεί να εφαρμοστεί, για πρώτη φορά στην ιστορία, η αφαίρεση ενός δευτερολέπτου από τον παγκόσμιο χρόνο – γνωστή και ως «αρνητικό εμβόλιμο δευτερόλεπτο» – γύρω στο 2029.
Η Γη δεν περιστρέφεται πάντοτε με τον ίδιο ρυθμό. Σε πολύ παλιότερες γεωλογικές περιόδους, η διάρκεια της ημέρας ήταν αισθητά μικρότερη από τις 24 ώρες (ή τα 86.400 δευτερόλεπτα) που γνωρίζουμε σήμερα. Σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση του 2023, οι ημερήσιες κύκλοι κάποτε διαρκούσαν περίπου 19 ώρες, εξαιτίας της ισορροπίας ανάμεσα στις ηλιακές παλίρροιες της ατμόσφαιρας και τις παλιρροϊκές επιρροές του φεγγαριού στους ωκεανούς.
Καθώς περνούσαν τα εκατομμύρια χρόνια, η διάρκεια της ημέρας επιμηκυνόταν σταδιακά. Κύρια αιτία είναι η παλιρροϊκή τριβή που προκαλεί η Σελήνη – δηλαδή η αντίσταση που δημιουργείται από τις κινήσεις των υδάτων εξαιτίας της βαρυτικής της επίδρασης. Αυτό έχει οδηγήσει σε μικρή επιβράδυνση της γήινης περιστροφής, ενώ ταυτόχρονα η Σελήνη απομακρύνεται σταδιακά από τον πλανήτη μας.
Από το 1973 – χρονιά που ξεκίνησαν οι ακριβείς μετρήσεις με ατομικά ρολόγια – έως και το 2020, η μικρότερη διάρκεια ημέρας που είχε καταγραφεί ήταν κατά 1,05 χιλιοστά του δευτερολέπτου συντομότερη από τις 24 ώρες, σύμφωνα με το Timeanddate.com. Όμως από το 2020 και μετά, η Γη έχει σπάσει επανειλημμένα το ρεκόρ ταχύτερης περιστροφής. Η ταχύτερη ημέρα καταγράφηκε στις 5 Ιουλίου 2024, όταν η γήινη περιστροφή ολοκληρώθηκε 1,66 χιλιοστά του δευτερολέπτου νωρίτερα από το κανονικό.
Για το 2025, οι επιστήμονες ανέμεναν ότι η 9η και η 22η Ιουλίου, μαζί με την 5η Αυγούστου, θα συγκαταλέγονταν στις πιο σύντομες ημέρες του έτους. Ωστόσο, νέα δεδομένα δείχνουν ότι η 10η Ιουλίου είναι έως τώρα η ημέρα με τη συντομότερη διάρκεια για το 2025, καθώς η περιστροφή ολοκληρώθηκε 1,36 χιλιοστά του δευτερολέπτου ταχύτερα.
Σήμερα, 22 Ιουλίου, προβλέπεται ότι η ημέρα θα είναι κατά 1,34 χιλιοστά του δευτερολέπτου μικρότερη από το καθιερωμένο 24ωρο. Αν οι υπολογισμοί επιβεβαιωθούν, η 5η Αυγούστου θα καταλάβει την τρίτη θέση στη σχετική λίστα, με μια απόκλιση της τάξης των 1,25 χιλιοστών του δευτερολέπτου.
Επιπτώσεις στην τεχνολογία
Σύμφωνα με ειδικούς, αυτές οι μικρές αλλά υπολογίσιμες αποκλίσεις μπορούν, σε βάθος χρόνου, να δημιουργήσουν τεχνικά προβλήματα σε υπολογιστικά συστήματα, τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και δορυφορικές υπηρεσίες. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι επιστήμονες παρακολουθούν κάθε απόκλιση μέσω των εξαιρετικά ακριβών ατομικών ρολογιών.
Κάποιοι, μάλιστα, αναφέρουν πιθανά σενάρια απορρύθμισης των συστημάτων, συγκρίσιμα με το φαινόμενο του γνωστού Y2K (το λεγόμενο “Millennium Bug”), το οποίο είχε προκαλέσει έντονη ανησυχία στα τέλη της δεκαετίας του ’90, καθώς υπήρχε ο φόβος ότι πολλοί υπολογιστές δεν θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν το έτος 2000.
