Τον Σεπτέμβριο του 1792, οι Γάλλοι επαναστάτες όχι μόνο θα «σκότωναν» τη μοναρχία στη Γαλλία, αλλά μαζί και τις αντιλήψεις της, ακόμα και αυτές που κρύβονταν στα σεντόνια εκατομμυρίων Γάλλων. Κατά ειρωνεία, εκείνο το έτος θα ερχόταν στον κόσμο ο άνθρωπος που θα ήταν πιο ακραίος και από τους ακραίους Γάλλους σε ζητήματα… σεξουαλικής απελευθέρωσης.
Όταν οι Επαναστάτες αμφισβήτησαν την απόλυτη εξουσία του βασιλιά Λουδοβίκου XVI, ξύπνησαν τους ριζοσπάστες και τρόμαξαν τους συντηρητικούς, αμφισβητώντας όλες τις παραδοσιακές αξίες.
Ξαφνικά, η σεξουαλική ηθική άρχισε να συζητείται μαζί με τη μοναρχική κυβέρνηση και τη χριστιανική θρησκεία. Βέβαια, στην πράξη, όπως αναφέρει ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα (Καναδάς), Νιλ Μακάρθουρ, οι Επαναστάτες έκαναν μόνο μέτριες αλλαγές στους υπάρχοντες νόμους που διέπουν τη σεξουαλικότητα. Κάνονανε το διαζύγιο εύκολη υπόθεση και αθόρυβα αποποινικοποίησαν το ομοφυλοφιλικό σεξ.
Ωστόσο, πέρα από τα συγκεκριμένα της επιτεύγματα, η Γαλλική Επανάσταση είχε τρομερό αντίκτυπο στη ριζοσπαστική σκέψη σε όλο τον κόσμο κάνοντας τις κοινωνίες να επανεξετάσουν δικές τους αξίες, ακόμα και στη Μεγάλη Βρετανία, που πολιτικά απεχθανόταν τη Γαλλική Επανάσταση.
«Η αληθινή αγάπη μαραίνεται υπό περιορισμούς: η ίδια η ουσία της είναι η ελευθερία: δεν είναι συμβατή ούτε με την υπακοή, τη ζήλια ούτε τον φόβο»
Τα κλισέ περί γάμου και μονογαμίας δέχτηκαν τις πρώτες επιθέσεις από τρεις προσωπικότητες: του Βρετανούς συγγραφείς Μαίρη Γουόλστονκραφτ, Τόμας Χόλκροφτ και Γουίλιαμ Γκόντγουϊν.
Η αυτοδημιούργητη και εκπληκτική, για την εποχή της, Γουόλστονκραφτ θα ήταν πρωτοπόρα στην απελευθέρωση των γυναικών, προσπαθώντας να πείσει τον κόσμο ότι μόνο από τη στιγμή που οι γυναίκες είναι ίσες σύντροφοι με τους άνδρες μπορεί ο γάμος να γίνει μια γνήσια συντροφική σχέση και όχι μια μορφή δουλείας. Την εξόργιζε απεριόριστα, το γεγονός ότι οι άνδρες μπορούσαν να ζουν «ελεύθερα», ενώ οι γυναίκες «καταστρέφονταν» στη παραμικρή σεξουαλική παρασπονδία.
Έτσι πρότεινε μεγαλύτερη… αγνότητα τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες
Οι επικριτές της διέστρεψαν τον φεμινισμό του Γουόλστονκραφτ σε μια απόρριψη της μονογαμίας. «Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η θεωρία της Μαίρης, ότι είναι το δικαίωμα των γυναικών να απολαμβάνουν τις κλίσεις τους με κάθε άντρα που τους αρέσει, απέχει τόσο πολύ από το να είναι καινούργια, που είναι τόσο παλιά όσο η πορνεία», θα έλεγε ένας επικριτής της.
Η συγγραφέας Μαίρη Γουόλστονκραφτ (πηγή: Wikipedia)
Ο Γκόντγουϊν, που ήταν ο δεύτερος σύζυγος της Γουόλστονκραφτ, συμφωνούσε σε πολλά σημεία με τη γυναίκα του. Είχε καταλήξει ότι γάμος πρέπει να καταργηθεί και η μονογαμία μαζί με αυτόν. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι ελεύθεροι να έχουν όσες σχέσεις θέλουν, καθιστώντας σαφές, ωστόσο, ότι το σεξ είναι κάτι που δεν του αρέσει προσωπικά και δεν πιστεύει ότι θα έπρεπε να το κάνουν και άλλοι άνθρωποι. Για τον ίδιο, σε μια κοινωνία όπου η κυβέρνηση και η ιδιοκτησία απουσιάζουν, οι άνθρωποι θα εξελίσσονταν σε πιο εκλεπτυσμένα όντα που δεν είχαν ανάγκη για «αισθησιακή επαφή».
«Αν ο Γκόλντγουιν ήταν ο πρώτος άνθρωπος που υπερασπίστηκε ανοιχτά την πολυσυντροφικότητα, κατάφερε επίσης να αφαιρέσει όλη τη διασκέδαση, δηλαδή το σεξ, από αυτή» γράφει στο Aeon, ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα (Καναδάς), Νιλ Μακάρθουρ.
Με το μπεστ σέλερ του 1793, ο Γκόντγουϊν επιτέθηκε στον γάμο και έτσι άνοιξε τον δρόμο για μυθιστορήματα που σαγηνευτικοί, αδίστακτοι άντρες χρησιμοποιούσαν τα επιχειρήματά του για να πείσουν τις ενάρετες κυρίες στο κρεβάτι.
Έρχεται ο πιο ακραίος
Ωστόσο, ενώ οι παραπάνω επιχείρησαν να βάλουν μπουρλότο σε νόρμες και ανισότητες, την ίδια χρονιά που θα καταργούνταν η μοναρχία στη Γαλλία, θα ερχόταν στον κόσμο, συγκεκριμένα στη Μεγάλη Βρετανία, ο άνθρωπος που θα μιλούσε για ξεκάθαρη σεξουαλική απελευθέρωση.
Ο Πέρσι Σέλλεϋ ήταν στα τέλη της εφηβείας του όταν συνάντησε για πρώτη φορά τα έργα των Γουόλστονκραφτ και Γκόντγουϊν, έχοντας ο ίδιος θαμάσιο ταλέντο στη ποίηση και μεγάλη δίψα για… σεξ. Η ανάγνωση των έργων τους, τον έπεισε, ότι η μονογαμία δεν ήταν για αυτόν. Το 1812, δήλωσε ότι «δεν διατηρούσε αμφιβολίες για τα κακά του γάμου, η κυρία Γουόλστοουνκραφτ το εξηγεί πολύ καλά».
Κάπου, εκεί, ο Σέλλεϋ, πληροφορήθηκε ότι ο Γκόντγουϊν ήταν εν ζωή και ήθελε οπωσδήποτε να τον γνωρίσει. Πράγματι τον γνώρισε και ερωτεύτηκε παράφορα την κόρη του ίδιου και της Γουόλστονκραφτ, η οποία είχε πεθάνει νέα πολλά χρόνια πριν από ιατρικό λάθος.
Ο Σέλλεϋ μάλιστα, ερωτεύτηκε τόσο άγρια την κόρη των ινδαλμάτων του, Μαίρη, που έκανε σεξ μαζί της πάνω στον… τάφο της Γουόλστονκραφτ. Σημειωτέον ότι η Μαίρη θα εξελισσόταν στη διάσημη λογοτέχνιδα, Μαίρη Σέλλεϋ.
«Το σεξ, πίστευε, ήταν ένα φυσικό και αναπόσπαστο μέρος αυτής της μυστικιστικής ένωσης. Όταν είμαστε ερωτευμένοι, το σωματικό πάθος ακολουθεί ακαταμάχητα. Καταδίκασε την αγνότητα ως «μοναχική και ευαγγελική δεισιδαιμονία»» λέει ο Μακάρθουρ. Για τον Σέλλεϋ, ενώ η αγάπη στη συνήθη σημασία της περιλαμβάνει εγωιστικό μονοπώλιο, η αληθινή αγάπη «μαραίνεται υπό περιορισμούς: η ίδια η ουσία της είναι η ελευθερία: δεν είναι συμβατή ούτε με την υπακοή, τη ζήλια ούτε τον φόβο». Ο αληθινός λάτρης της ομορφιάς πρέπει να είναι και σεξουαλικά πολυεπίπεδος».
Αυτό ήταν. Ο Σέλλεϋ, προχώρησε πολύ περισσότερο από τους Γκόντγουϊν στις ιδέες, προσπαθώντας να τις εφαρμόσει, επιχειρώντας να αρκετές φορές να δημιουργήσει μια κοινότητα ομοϊδεατών που ασκούν κάποια μορφή ανοιχτής σεξουαλικότητας.
«Το πιο διάσημο πείραμά του αυτού του είδους» λέει ο Μακάρθουρ, «περιελάμβανε τον Λόρδο Βύρωνα, τη Μαίρη Σέλλεϋ και την ετεροθαλή αδερφή της Μαίρης, Κλερ Κλερμόντ, που πέρασαν όλοι μαζί ένα καλοκαίρι στην Ελβετία το 1816.
Πέρσι Σέλλεϋ (Πηγή: Wikipedia)
Μπορεί εκείνο το καλοκαίρι, πέρα από τα όργια η Μαίρη να έγραψε το αριστούργημα Φράνκεσταϊν, αλλά αυτό δεν πήγε και τόσο καλά. Η Κλερμόντ έμεινε έγκυος στην κόρη του Μπάιρον, την οποία εγκατέλειψε, όπως επίσης και την κόρη τους σε ένα μοναστήρι, στο οποίο πέθανε στα 5 του χρόνια.
Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Μακάρθουρ, η εμπειρία ήταν τραγική. Η Κλερμόντ θα έγραφε πολλά χρόνια μετά: «Υπό την επίδραση του δόγματος και της πίστης του ελεύθερου έρωτα, είδα τους δύο πρώτους ποιητές της Αγγλίας… να γίνονται τέρατα του ψέματος, της κακίας, της σκληρότητας και της προδοσίας».
Το τέλος και η… αρχή των ιδεάων Σέλλεϋ
Ο Πέρσι Σέλλεϋ πέθανε το 1822 και μαζί του και οι ιδέες του καθώς επικράτησε ο άκρατος συντηρητισμός της καταπιεστικής βικτωριανής εποχής. Στην πραγματικότητα, οι ιδέες του Σέλλεϋ, δεν θα είχαν και τόση σχέση σήμερα με το κίνημα Free Love που ξεκίνησε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1850. Οι Freelovers, έχοντας στόχο την ευκολόκτερη πρόσβαση των γυναικών στο διαζύγιο και στην αντισύλληψη θύμιζαν περισσότερο την πεθερά του Σέλλεϋ, Γουόλστονκραφτ.
«Οι πιο ριζοσπαστικές ιδέες της Σέλλεϋ θα έπρεπε να περιμένουν έναν ακόμη αιώνα για να βρουν ένα mainstream κοινό» λέει ο Μακάρθουρ, συγκινόντας περισσότερο τους Weathermen, ένα κίνημα στα τέλη της δεκαετίας του 1960 που το είχε… παρακάνει. Στις συλλογικότητές τους θεωρούσαν τη στοργή απαράδεκτα κτητική και έτσι επιδίδονταν σε αναγκαστική εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, οργανώνοντας και σεξουαλικά όργια.
Μπορεί η σεξουαλική πολιτική των Weathermen να επέτρεψε στις γυναίκες να διεκδικήσουν την επιθυμία και να εξερευνήσουν σχέσεις μεταξύ τους, αλλά έγιναν ευάλωτες στη… σεξουαλική εκμετάλλευση.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, ο Σέλλεϋ, σίγουρα θα ένιωθε κάπως δικαιωμένος από την όλη σεξουαλική “ρευστότητα”, αλλά ο Νιλ Μακάρθουρ αναρωτιέται τι θα έλεγε για όλα αυτά η πεθερά του Γουόλστονκραφτ. Αν και είναι δύσκολο να μαντέψουμε, για τον Μακάρθουρ, ίσως, η ίδια θα το έβλεπε με την ίδια ψυχραιμία που επιστράτευσε αντιμετωπίζοντας την καταναγκαστική φιλαυτία του μεγάλου ερωτά της ζωής της πριν παντρευτεί τον Γκόντγουϊν που την «μύησε» στο σεξ. Συνειδητοποιώντας ότι δεν επρόκειτο να αλλάξει ποτέ ο ίδιος, του είπε απλά όταν χώρισαν: «Να είσαι ευτυχισμένος!»
