Με εξαφάνιση απειλείται η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου, που τα τελευταία χρόνια «δέχεται» το ισχυρό πλήγμα της κλιματικής κρίσης, με την κατάσταση να έχει επιδεινωθεί αρκετά.
Η διάβρωση που έχει υποστεί, έχει επιφέρει την μείωση της έκτασης της λιμνοθάλασσας από 12 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα σε μόλις 4 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα κάτι που δείχνει το μέγεθος της καταστροφής.
Όπως αναφέρει η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς & Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Πελοποννήσου, στην εφ. Πατρίς, χαρακτηριστική ήταν η περίοδος του περασμένου Δεκεμβρίου 2021 με τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν και την περιοχή του Εθνικού Πάρκου και ιδιαίτερα την περιοχή της λιμνοθάλασσας του Κοτυχίου.
«Η κλιματική κρίση όπως πολύ ορθά αποτυπώνεται από τους επιστήμονες συμβαίνει τώρα! H συνεχής διάβρωση της αμμολωρίδας που χωρίζει τη λιμνοθάλασσα Κοτύχι από τη θάλασσα, τις τελευταίες δεκαετίες σε συνδυασμό με τα έντονα καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ετών, έπληξαν τη λουρονησίδα που είχε ως αποτέλεσμα τη διάρρηξή της. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να κινδυνεύει η ίδια η ύπαρξή της», επισημαίνει η Μονάδα Διαχείρισης που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα του προστατευόμενου υγροτόπου.
Η λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου αποτελεί τυπική μεσογειακή λιμνοθάλασσα η οποία χωρίζεται από τη θάλασσα μέσω αμμολωρίδας και είναι η μεγαλύτερη στην Πελοπόννησο. H περιοχή Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς συγκαταλέγεται στον κατάλογο Montreux (μαύρη λίστα υγροτόπων Ramsar) από το 1990. Από το 1998 περίπου, η περιοχή του Κοτυχίου εντάσσεται στο δίκτυο «Φύση 2000» και περιλαμβάνεται στους Τόπους Κοινοτικής Σημασίας: α) Ζώνη Ειδικής Προστασίας για Πουλιά (Λ/θ Κοτύχι – Αλυκές Λεχαινών) και β) Ειδική Ζώνη Διατήρησης (Λ/θ Κοτύχι).
Από το 2009 η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου χαρακτηρίζεται ως περιοχή Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α) του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς σύμφωνα με την υπ. αριθ. ΚΥΑ 12365 (ΦΕΚ 159/Δ/2009).
Έχει μειωθεί κατά 8 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα
Σύμφωνα με τις έως τώρα μελέτες που έχουν γίνει, η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου, κινδυνεύει τα αμέσως επόμενα χρόνια να εξαφανιστεί καθώς όπως ανέφερε και ο δήμαρχος Ανδραβίδας – Κυλλήνης, Γιάννης Λέντζας, στην περιοχή εκβάλλουν τρεις χείμαρροι και κάποια άλλα ποτάμια που δημιουργούν φερτά υλικά. Αποτέλεσμα αυτού, είναι ο οικότοπος να έχει «χάσει» σε έκταση 8 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα καθώς από 12 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα που ήταν, σήμερα έχει μειωθεί σε 4 χιλ. τετραγωνικά χιλιόμετρα. «Αυτή τη στιγμή η λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου κινδυνεύει με εξαφάνιση. Αν συνεχίσει αυτή η κατάσταση, στο μέλλον, όπου υπάρχει διάβρωση, θα γίνει ένα και για αυτό το λόγο είναι αναγκαίο να πάρουμε άμεσα κάποιες αποφάσεις και να γίνουν αυτές οι μελέτες που πρέπει να γίνουν», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λέντζας που πρόσφατα είχε συνάντηση στην Αθήνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο και τους προϊσταμένους των τεχνικών υπηρεσιών του ΟΦΥΠΕΚΑ.
«Σαν δήμος, σαν δημοσυνεταιριστική επιχείρηση, έχουμε εκπονήσει και έχουμε καταθέσει στο υπουργείο τη μελέτη της επίπτωσης των περιβαλλοντολογικών όρων ενώ έχουμε κάνει και τη μελέτη βιωσιμότητας της λιμνοθάλασσας Κοτυχίου. Από εκεί και πέρα όμως πρέπει σε συνεργασία με τον ΟΦΥΠΕΚΑ να γίνει μια προγραμματική σύμβαση με τον δήμο έτσι ώστε να ξεκινήσουν κάποιες μελέτες να φτιάξουμε ένα μάστερ πλαν σχετικά με το Κοτύχι το οποίο θα περιλαμβάνει ένα κράμα μελετών. Αυτές τις μελέτες θα τις επωμιστεί ο κάθε ένας ο οποίος είναι υπεύθυνος, δηλαδή ο δήμος, ο ΟΦΥΠΕΚΑ και με αυτές τις συνθήκες Natura – Ramsar θα καταλήξουμε στο τι θα κάνει ο καθένας έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε ένα πλάνο πενταετίας, δεκαετίας με τις απαιτούμενες ενέργειες για να μπορέσει να γίνει το Κοτύχι και αποδοτικότερο αλλά και κατάλληλο σαν τουριστικό αξιοθέατο», επεσήμανε από την πλευρά του ο κ. Λέντζας.
Η αξιολόγηση της λιμνοθάλασσας
Σύμφωνα με την Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς & Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Πελοποννήσου, η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου αποτελεί Οικότοπο Προτεραιότητας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο με κωδικό: 1150 «Παράκτιες λιμνοθάλασσες» και περιβάλλεται από άλλους σημαντικούς οικότοπους και συγκεκριμένα από τους οικότοπους με κωδικούς: 2110 «Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες», 2120 «Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες»)», 1420 «Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες, 6290 «Μεσογειακοί υπονιτρόφιλοι λειμώνες», και 72Α0 «Καλαμώνες», όπως αυτοί περιγράφονται στην Οδηγία 92/42/ΕΟΚ για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του προγράμματος εποπτείας και αξιολόγησης της Κατάστασης Διατήρησης των τύπων οικοτόπων και του φυτικού είδους Centaurea niederi, ο βαθμός διατήρησης του τύπου οικοτόπου 2110 «Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες» και 2120 «Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria («λευκές θίνες»)», είναι C.
Πάνω από 250 είδη πτηνών
Το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς είναι διεθνώς σημαντικό για την ορνιθοπανίδα. Τα πουλιά είναι από τα πολυτιμότερα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος και αποτελούν δείκτες της υγείας των οικοσυστημάτων αλλά και της κατάστασης διατήρησης των τύπων οικοτόπων όπου ενδιαιτούν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Μονάδας Διαχείρισης, από τα περίπου 440 είδη πτηνών που υπάρχουν στην Ελλάδα τα 261 έχουν παρατηρηθεί στην Προστατευόμενη περιοχή Κοτυχίου-Στροφυλιάς (ποσοστό περίπου 59%). Από αυτά, τα 79 αποτελούν είδη προτεραιότητας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ 40 είδη εντάσσονται σε μια από τις κατηγορίες κινδύνου του Κόκκινου Βιβλίου των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων για την Ελλάδα.
Μεταξύ των ειδών που διαχειμάζουν στην περιοχή συγκαταλέγονται η βαρβάρα, η ψαλίδα, η χουλιαρόπαπια, το σφυριχτάρι, το κιρκίρι, το γκισάρι, το ευρωπαϊκό βροχοπούλι, η καλημάνα κ.α. Επίσης, κατά την εποχή διαχείμασης αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των ειδών που διαβιούν όλο το χρόνο στην περιοχή όπως είναι το νανοβουτηχτάρι, ο αργυροτσικινιάς, ο σταχτοτσικνιάς, η πρασινοκέφαλη πάπια, η βαλτόπαπια, ο καλαμόκιρκος, η νερόκοτα, η φαλαρίδα κ.α.
Επιπλέον, από το 2011, σημαντικός αριθμός Αργυροπελεκάνων, οι οποίοι αποτελούν μόνιμους κατοίκους της γειτονικής Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, επισκέπτονται την περιοχή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου αναζητώντας τροφή.
(Το φωτογραφικό υλικό και τα στοιχεία που παραθέτονται στο ρεπορτάζ παραχωρήθηκαν από την Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου Στροφυλιάς & Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Πελοποννήσου)
