Στα χρόνια της κρίσης η Ελλάδα δεν συγκαταλεγόταν στις χώρες που παρέχουν ένα φιλικό περιβάλλον για να ιδρύσει ένας επιχειρηματίας μία startup. Η τεράστια γραφειοκρατία –ζήτημα διαχρονικό–, το σχεδόν ανύπαρκτο οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, η υψηλή φορολογία αλλά και οι χαμηλές πτήσεις της χώρας στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, δεν δημιουργούσαν το κατάλληλο περιβάλλον για την ίδρυση μιας startup, εγχείρημα που σε γενικές γραμμές ενέχει και μεγαλύτερο ρίσκο. Σήμερα, η εικόνα δείχνει κάπως διαφορετική, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι τα προβλήματα έχουν αμβλυνθεί.
Σύμφωνα με την κατάταξη του StartupBlink («Τοp 100 countries for startup-business friendliness 2023»), οργανισμός που αξιολογεί και χαρτογραφεί τα startups οικοσυστήματα 1.000 πόλεων σε 100 χώρες παγκοσμίως, η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 100 χώρες με το πιο φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον για τις νεοφυείς επιχειρήσεις καταλαμβάνοντας την 37η θέση και ανεβαίνοντας 6 θέσεις σε σύγκριση με προηγούμενη μέτρηση. Εάν και η εξέλιξη αυτή είναι θετική, η χώρα παραμένει πίσω τόσο από τη Βουλγαρία (34η) όσο και από τη Ρουμανία (36η).
Μάλιστα, αν κοιτάξει κανείς τη σύγκριση με δυτικές ευρωπαϊκές χώρες, εκεί όπου χτυπάει δηλαδή η «καρδιά» της καινοτομίας, η Ελλάδα μεταξύ 22 χωρών καταλαμβάνει τη 18η θέση, ακολουθούμενη από την Κύπρο (19η), τη Μάλτα (20ή), το Λιχτενστάιν (21η) αλλά και την Ανδόρα (22η). Στη 17η θέση κατατάσσεται η Ιταλία, στη 16η το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο βρίσκεται στη 15η θέση. Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο και έπονται η Νορβηγία, η Σουηδία, η Γερμανία, η Δανία αλλά και η Ελβετία.
Στο σύνολο της Ε.Ε., η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι χαμηλά, καταλαμβάνοντας την 26η θέση. Αυτό συμβαίνει γιατί, παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει, η χώρα ακόμη υστερεί σε βασικά κριτήρια που συνθέτουν τον δείκτη για την αξιολόγηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (Startup Business Environment Score). Τα κριτήρια που λαμβάνει γενικώς υπόψη η έρευνα, είναι το κόστος του Ιντερνετ, η ταχύτητά του, το φιλικό νομικό πλαίσιο για τη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων σε νεοφυείς εταιρείες, ο δείκτης παγκόσμιας καινοτομίας, ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής, η κατάταξη των εγχώριων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, επενδύσεις σε Ερευνα & Ανάπτυξη, νομικό πλαίσιο για την έκδοση θεώρησης ψηφιακών νομάδων, δείκτης διαφθοράς, ευκολία έναρξης επιχείρησης κ.λπ.
Συνήθως η χώρα μας, όπως κατέδειξε πρόσφατα και ο δείκτης του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), διαθέτει μεν υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινο δυναμικό, ωστόσο παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες ως προς τη θέσπιση επαρκούς ρυθμιστικού πλαισίου.
Παράλληλα, η αδυναμία σύνδεσης των πανεπιστημίων και των επιχειρήσεων δεν συμβάλλει στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής κουλτούρας. Στην παγκόσμια κατάταξη με τις 100 πιο φιλικές χώρες για τις startups το 2023, την πρώτη θέση καταλαμβάνουν οι ΗΠΑ, ακολουθούν η Αυστραλία, η Βρετανία, η Σιγκαπούρη, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Νέα Ζηλανδία, η Γερμανία, η Δανία, ενώ τη χρυσή δεκάδα κλείνει η Ελβετία. Στον αντίποδα, στις τελευταίες θέσεις είναι η Ουγκάντα (98η), η Ανγκόλα (99η) και η Σομαλία (100ή).
