Καθώς η Ευρώπη, εκούσα άκουσα, επιχειρεί τον αμυντικό απογαλακτισμό της από τις ΗΠΑ, μια σχετικά μικρή κοινότητα ελληνικών επιχειρήσεων κινητοποιείται για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που διανοίγονται τόσο για τις ίδιες όσο και για τη χώρα. Πρόκειται για περίπου 250 μικρές στην πλειοψηφία τους επιχειρήσεις, εκ των οποίων περίπου 50 είναι και μέλη του ΣΕΒ.
Μεταξύ αυτών, όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, και οι κρατικές αμυντικές βιομηχανίες Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, οι οποίες αδυνατούν να ξεπεράσουν τις χρόνιες παθογένειες ώστε να καταστούν αξιόπιστοι συνεργάτες μεγάλων ευρωπαϊκών ομίλων. Ξεχωριστή θέση κατέχει η ΜΕΤΚΑ, ο βιομηχανικός και κατασκευαστικός βραχίονας της Metlen που έχει καταστήσει το ιστορικό εργοστάσιο του Βόλου κομμάτι της παγκόσμιας παραγωγής αμυντικών συστημάτων. Τα πολλά τελευταία χρόνια σε συνεργασία με κορυφαίους διεθνείς προμηθευτές αμυντικού εξοπλισμού παράγει τμήματα αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot, αρμάτων μάχης Leopard 2-Hel και υποβρυχίων τελευταίας γενιάς. Στις αρχές του 2024 η Metlen ανακοίνωσε τη δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής προηγμένων μεταλλικών κατασκευών, η οποία αναμένεται να λειτουργήσει το 2026, ενώ δύο ακόμη εργοστάσια που εξαγόρασε στη ΒΙΠΕ Βόλου βρίσκονται στο στάδιο της μετατροπής τους για την αξιοποίηση όλων των πιθανών συνεργειών με την εν λειτουργία μονάδα. Στην αγορά, ακούγεται έντονα τελευταία ότι η Metlen στοχεύει να επεκτείνει το αμυντικό της αποτύπωμα και ότι αναμένεται να ανακοινώσει μέσα στις επόμενες ημέρες την εξαγορά και νέου εργοστασίου στον Βόλο. Στρατηγικός στόχος της εταιρείας φαίνεται να είναι η δημιουργία ενός defence hub στον Βόλο που θα παίξει κεντρικό ρόλο στο νέο επενδυτικό τοπίο που διαμορφώνει στον κλάδο η δρομολογούμενη ταχεία αμυντική απεξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ.
Η απόφαση της Ε.Ε. να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες κατά 800 δισ. ευρώ για να ενισχύσει την ασφάλειά της έχει κινητοποιήσει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, η οποία προσδοκά ένα μέρος αυτών να διοχετευθεί στην ελληνική αγορά. Πρωτοβουλία μάλιστα ανέλαβε ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος, καλώντας σε σύσκεψη τις προηγούμενες ημέρες τις περίπου 50 εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Παρόντες ήταν μεταξύ άλλων ο Ευάγγελος Μυτιληναίος (Metlen), o Αλέξανδρος Διακόπουλος (ΕΑΒ), ο Γιώργος Προκοπίου (Ναυπηγεία Σκαραμαγκά) και ο Πάνος Ξενοκώστας (Ναυπηγεία Ελευσίνας). Αποφασίστηκε να συγκροτηθεί μια ομάδα εργασίας που θα καταγράψει τις δυνατότητες κάθε εταιρείας, το ευρωπαϊκό περιβάλλον στον κλάδο των αμυντικών βιομηχανιών, τις δυνητικές συνεργασίες κ.λπ., ώστε να διαμορφωθούν συγκεκριμένες προτάσεις που θα υποβληθούν στη συνέχεια στην κυβέρνηση. Ηταν καθολικό, σύμφωνα με πληροφορίες, το αίτημα των επιχειρήσεων σε αυτή τη σύσκεψη, για την επαναφορά της υποχρεωτικής ελληνικής συμπαραγωγής σε ποσοστό 30% κατ’ ελάχιστον στους αμυντικούς εξοπλισμούς, που καταργήθηκε με τον νόμο Βενιζέλου το 2010.
Η Τουρκία
Η συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων στο αμυντικό πρόγραμμα της Ε.Ε. είναι κρίσιμη τόσο για τις ίδιες τις εταιρείες, όσο και για τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας υπό τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στο διεθνές περιβάλλον. Η Τουρκία, έχοντας αναπτύξει μια τεράστια αμυντική βιομηχανία, έχει τη δυνατότητα να δηλώσει όχι μόνο ότι είναι παρούσα αλλά και ότι η συμμετοχή της είναι αναγκαία στην υπό διαμόρφωση στρατηγική ασφαλείας της Ευρώπης. Κάτι με το οποίο πολλοί στην Ε.Ε. φαίνεται να συμφωνούν. Επιπλέον, τουρκικές εταιρείες συνάπτουν στρατηγικές συμφωνίες με ευρωπαϊκές. Προχθές η τουρκική Baykar Teknoloji και η ιταλική Leonardo υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας σχετικά με την ανάπτυξη μη επανδρωμένης τεχνολογίας. Η συμφωνία βασίζεται στη βιομηχανική συνέργεια των δύο εταιρειών και στις συμπληρωματικές πτυχές τους στον τομέα των μη επανδρωμένων οχημάτων. H ίδια εταιρεία είχε εξαγοράσει στα τέλη του 2024 την Piaggio Aviation.
Σε αντίθεση με την Τουρκία που έχει χτίσει μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία, στην Ελλάδα ενώ έχουμε δώσει πολλά δισ. ευρώ σε εξοπλιστικά προγράμματα δεν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε αμυντική βιομηχανία, απαραίτητη για την ασφάλεια εφοδιασμού. «Η ελληνική συμμετοχή σημαίνει συνεχή υποστήριξη του εξοπλισμού που αγοράζεις ως χώρα. Σημαίνει επίσης ασφάλεια. Εχουμε πάρει οπλικά συστήματα, που ακούγονται πολλά ως νούμερα, αλλά όταν δεν υποστηρίζονται, καταλήγεις να έχεις απλώς κέλυφος και όχι ένα σύστημα που μπορεί να λειτουργήσει χωρίς προβλήματα», λένε χαρακτηριστικά εκπρόσωποι του κλάδου. Ο κλάδος της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας ευελπιστεί ότι ο ΣΕΒ μέσω της πρωτοβουλίας που ανέλαβε θα ασκήσει την απαραίτητη πολιτική πίεση προς την κυβέρνηση για να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία που δίνει το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα.
