Τον δρόμο προς τη συνταξιοδότηση σε χιλιάδες ασφαλισμένους θα ανοίξει το νομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Εργασίας που αναμένεται να κατατεθεί τον Σεπτέμβριο στη Βουλή, με παρεμβάσεις που αφορούν παραγραφές χρεών ιδιωτών προς τον ΕΦΚΑ αλλά και αύξηση από 12 σε 24 των δόσεων της πάγιας ρύθμισης οφειλών προς τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι παρεμβάσεις θα μπορούσαν να δώσουν ανάσα σε πάνω από 200.000 οφειλέτες του ΕΦΚΑ με παλαιά χρέη, κάποια από τα οποία ενδέχεται να παραγραφούν, αλλά και νέα, που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τα οποία πλέον θα μπορούν να ρυθμιστούν σε 24 δόσεις.
Να σημειωθεί ότι η διάταξη της 10ετούς παραγραφής των οφειλών, όπως εκτιμούν στο υπουργείο Εργασίας, αφορά οφειλές ύψους 250 εκατ. ευρώ. Είναι χρέη για τα οποία δεν έχουν ασκηθεί εγκαίρως διακοπτικά της παραγραφής μέτρα, όπως είναι τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πλειστηριασμοί κ.λπ.) είτε από τον ΕΦΚΑ είτε από το ΚΕΑΟ.
Αντίστοιχα, ανάσα σε περισσότερους από 150.000 ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ με χρέη προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια και κυρίως εντός της πανδημίας του κορωνοϊού, εκτιμάται ότι θα δώσει η διάταξη που θα αυξάνει σε 24 τις δόσεις για την πάγια ρύθμιση οφειλών. Η διάταξη που προωθείται αναμένεται να εισαγάγει ενιαίους κανόνες ως προς τη δυνατότητα πάγιας ρύθμισης οφειλών στο Δημόσιο, μεταξύ ΕΦΚΑ και ΑΑΔΕ. Συγκεκριμένα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι 96.837 οφειλέτες που βρίσκονταν στο τέλος Ιουνίου, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΚΕΑΟ, στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων (για συνολικό ρυθμιζόμενο χρέος 497,7 εκατ. ευρώ) αυτόματα θα ενταχθούν στη ρύθμιση των 24 δόσεων με αποτέλεσμα να μειωθεί στο μισό το ποσό της μηνιαίας δόσης. Υπάρχουν βέβαια και οι πάνω από 90.000 ασφαλισμένοι που βγήκαν εκτός της ρύθμισης, και οι ειδικοί εκτιμούν ότι κάποιοι από αυτούς, εφόσον οι δόσεις αυξηθούν, θα μπορέσουν να ενταχθούν εκ νέου. Σε κάθε περίπτωση, όπως ισχύει και σήμερα, στην πάγια ρύθμιση οφειλών μπορούν να ενταχθούν και όλοι οι υπόλοιποι «αρρύθμιστοι» οφειλέτες.
Οπως επισημαίνει ο γνωστός δικηγόρος Δημήτρης Μπούρλος, για τις εισφορές των μισθωτών το θέμα κατά κύριο λόγο αφορά τους εργοδότες. Αλλωστε, όπως έχει αποκαλύψει η «Κ», στο υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου θα υπάρχει ειδική μέριμνα για τον ασφαλισμένο, στις περιπτώσεις που δεν έχει δηλωθεί η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ από τον εργοδότη.
Οι παρεμβάσεις θα δώσουν ανάσα σε πάνω από 200.000 οφειλέτες του ΕΦΚΑ με παλαιά χρέη.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες (μη μισθωτούς) όμως, υπογραμμίζει ο κ. Μπούρλος στην «Κ», το θέμα έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού, σε αρκετές περιπτώσεις, η αξιοποίηση της δεκαετούς παραγραφής θα περιορίσει την οφειλή τους και παράλληλα βέβαια θα μειώσει και τον χρόνο ασφάλισής τους. Ετσι, για παράδειγμα, όσοι επιθυμούσαν να συνταξιοδοτηθούν με 40 έτη ασφάλισης, μετά την 10ετή παραγραφή θα είναι δύσκολο να συγκεντρώσουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης. Οσοι όμως θέλουν να συνταξιοδοτηθούν έχοντας συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους, με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης (που είναι και ο απαιτούμενος ελάχιστος χρόνος ασφάλισης) θα μπορέσουν σε σημαντικό βαθμό να αξιοποιήσουν τη νέα νομοθετική ρύθμιση.
Να σημειωθεί ότι μη μισθωτοί που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, παρότι υπάρχουν οφειλές που υπερβαίνουν τις 20.000 ευρώ, λαμβάνουν έγγραφα από τον ΕΦΚΑ, με τα οποία τους τίθεται αποκλειστική προθεσμία δύο μηνών να εξοφλήσουν το ποσό που υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ, προκειμένου να προχωρήσει διαδικασία της συνταξιοδότησής τους.
Βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις τα πέραν των 20.000 ευρώ ζητούμενα ποσά εισφορών έχουν υποπέσει σε παραγραφή (σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, μετά τη νομοθέτηση θα πρέπει, σύμφωνα με τον κ. Μπούρλο, να τεθεί νέα δίμηνη προθεσμία, προκειμένου να μην αδικηθεί κανείς.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ποσά οφειλών μέχρι 20.000 ευρώ μπορούν να παρακρατούνται από την απονεμόμενη σύνταξη (για τον ΟΓΑ το όριο είναι 6.000 ευρώ), αν όμως το ποσό οφειλής υπερβαίνει τα όρια αυτά, τότε το υπερβάλλον πρέπει να καταβληθεί εντός διμήνου από την κοινοποίηση του εγγράφου γνωστοποίησης της οφειλής. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε η σύνταξη καταβάλλεται από την πρώτη του επόμενου μήνα της εξόφλησης.Το όριο των 6.000 ευρώ στον ΟΓΑ αφορά μόνο οφειλές από υπαγωγή στην ασφάλιση. Αν λοιπόν ο συνταξιούχος οφείλει και από αναγνώριση πλασματικών χρόνων, το όριο οφειλών που μπορεί να παρακρατηθεί από τη σύνταξη είναι αυτό των 20.000 ευρώ.
Τέλος, τα ποσά οφειλής (20.000 ή 6.000 ευρώ) συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60 για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή θανάτου, όπως ορίζουν οι σχετικές διατάξεις.
