«Θερμό» αναμένεται να είναι το επόμενο διάστημα σε δικαστικό επίπεδο καθώς θα αναμένονται και οι πρώτες αποφάσεις από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) επί αιτήσεων αναστολών για το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού. Η μια από αυτές τις αιτήσεις έχει κατατεθεί στο ΣτΕ από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), η οποία αντιδρά στο μέτρο της αναστολής εργασίας που επιβλήθηκε σε εργαζόμενους στο χώρο της υγείας επειδή δεν έχουν εμβολιαστεί.
Ειδικότερα, με τις αιτήσεις της στο ΣτΕ (αίτηση αναστολής αλλά και αίτηση ακύρωσης) η ΠΟΕΔΗΝ ζητεί το «πάγωμα» αλλά και την ακύρωση της νομοθεσίας που επιβάλλει την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού και του μέτρου της υποχρεωτική άδειας άνευ αποδοχών για όσους εργαζόμενους στην Υγεία και στις Δομές Κοινωνικής Πρόνοιας δεν θα έχουν εμβολιαστεί μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 2021.
Επί των αιτήσεων αυτών, πρώτα αναμένεται να εκδοθεί από το ΣτΕ η απόφαση για το θέμα της αναστολής και εν συνεχεία στις 8 Οκτωβρίου έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί και η αίτηση για την ακύρωση της υποχρεωτικότητας, την οποίαν επίσης έχει καταθέσει η ΠΕΟΔΗΝ. Την ίδια ημέρα, μάλιστα, έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί στο ΣτΕ και η προσφυγή ανδρών της ΕΜΑΚ, οι οποίοι επίσης στρέφονται κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού τους.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως στα τέλη του περασμένου Ιουλίου το τμήμα Αναστολών της Ολομέλειας του ΣτΕ είχε απορρίψει την αίτηση των υπηρετούντων στην ΕΜΑΚ, οι οποίοι ζητούσαν και εκείνοι – όπως η ΠΟΕΔΗΝ τώρα – να «παγώσει» η απόφαση του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος για υποχρεωτικό εμβολιασμό τους. Οι ανώτατοι δικαστές έκριναν πως επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην ανάγκη διασφάλισης της αδιάλειπτης και ακώλυτης λειτουργίας των Ειδικών Μονάδων του Πυροσβεστικού Σώματος που είναι επιφορτισμένες με την αντιμετώπιση καταστροφών, επιβάλουν τον εμβολιασμό τους.
Τι υποστηρίζει η ΠΟΕΔΗΝ
Τώρα, στις αιτήσεις που έχει καταθέσει στο ΣτΕ η ΠΟΕΔΗΝ, δια της νομικής της συμβούλου Μαρίας – Μαγδαλινής Τσίπρα, αναφέρεται ότι η θέσπιση της υποχρέωσης εμβολιασμού και μάλιστα με την απειλή κυρώσεων εις βάρος των εργαζομένων, έρχεται σε ευθεία αντίθεση προς τις συνταγματικές διατάξεις, που προστατεύουν το θεμελιώδες δικαίωμα της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου και το δικαίωμα στην εργασία. Επιπροσθέτως, η ΠΟΕΔΗΝ υποστηρίζει, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωσή της, ότι παραβιάζονται διεθνείς συμβάσεις που αναγνωρίζουν και προστατεύουν το δικαίωμα του ατόμου να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να αποφασίζει χωρίς άμεσες ή έμμεσες πιέσεις για κάθε θέμα που άπτεται της υγείας του.
Επιπλέον στην αίτηση ακύρωσης η Ομοσπονδία υποστηρίζει ότι πριν την θέσπιση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού στον χώρο της Υγείας και των Δομών Κοινωνικής Πρόνοιας δεν υπήρξε επιστημονική και επιδημιολογική τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα λήψης ενός τέτοιου μέτρου, όπως εξάλλου θεωρεί επιβεβλημένο η Επιτροπή Βιοηθικής και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αλλά και η υφιστάμενη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ακόμη επισημαίνει πως, με το υπό κρίση μέτρο, παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας καθώς δεν εξετάστηκε καν η λήψη ηπιότερων μέτρων, όπως η υποχρεωτική προσκόμιση διαγνωστικού τεστ, για όσους δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.
Ακόμη, να σημειωθεί ότι ομαδική προσφυγή στο ΣτΕ με αίτηση αναστολής και αίτηση ακύρωσης κατά της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού έχουν καταθέσει και περίπου 200 υγειονομικοί που εργάζονται στα νοσοκομεία Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Νοσοκομείο Γιαννιτσών, σε διάφορα κέντρα υγείας της Βόρειας Ελλάδος αλλά και στο Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Οι προσφεύγοντες ζητούν το πάγωμα και την ακύρωση της διάταξης περί υποχρεωτικού εμβολιασμού του Ν. 4820/2021 (άρθ. 206) ως αντισυνταγματικής.
Οι αιτήσεις ακύρωσης που θα κρίνουν οριστικά το ζήτημα
Το ζήτημα, πάντως, της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού θα κριθεί οριστικά από το ΣτΕ μετά τη συζήτηση των αιτήσεων ακύρωσης που έχουν κατατεθεί, ήτοι μετά τις 8 Οκτωβρίου, ημερομηνία συζήτησης των πρώτων προσφυγών. Μετά τη συζήτηση των υποθέσεων αυτών οι δικαστές θα πραγματοποιήσουν διάσκεψη και με αποφάσεις που θα εκδώσουν θα αποφαίνονται επί των αιτήσεων ακύρωσης.
Πάντως, με απόφασή του το ΣτΕ (2387/2020) για τον εμβολιασμό βρεφών και νηπίων ως προϋπόθεση για την εγγραφή τους στο σχολείο, είχε κρίνει πως «η θέσπιση του επίμαχου μέτρου δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας, δεδομένου ότι σε εμβολιασμό υπόκεινται όλα ανεξαιρέτως τα νήπια και παιδιά, πλην εκείνων που τελούν ατομικώς σε ειδικές διαφορετικές συνθήκες, δεν επιτρέπεται δηλαδή για λόγους υγείας να εμβολιαστούν». Αντιθέτως, σύμφωνα με την ίδια απόφαση του ΣτΕ «θα ήταν αντίθετη στην αρχή της ισότητας η αξίωση προσώπου να μην εμβολιαστεί, επικαλούμενο ότι δεν διατρέχει ατομικό κίνδυνο, εφόσον διαβιώνει σε ασφαλές περιβάλλον οφειλόμενο στο γεγονός ότι τα άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντός του έχουν εμβολιαστεί».
Υπενθυμίζεται ότι ήδη από Μονομελή Πρωτοδικεία, όπως του Βόλου και του Κιλκίς έχουν απορριφθεί αιτήσεις για έκδοση προσωρινής διαταγής που έχουν καταθέσει εργαζόμενοι σε δομές υγείας. Οι εργαζόμενοι, στρέφονταν κατά της νομοθεσίας που τους θέτει σε αναστολή από την εργασία τους, άνευ αποδοχών, επειδή δεν έχουν εμβολιαστεί.
Η απόφαση του ΣτΕ για αποζημίωση
Θα πρέπει, τέλος, να σημειωθεί τον περασμένο Μάιο είδε το φως της δημοσιότητας απόφαση του ΣτΕ (622/2021), σύμφωνα με την οποία το ελληνικό δημόσιο είναι υποχρεωμένο να αποζημιώνει τους πολίτες για τυχόν προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν στην υγεία τους μετά από εμβολιασμό.
Η απόφαση μάλιστα αυτή του ΣτΕ, όπως είχε επισημάνει το «L&O» μπορεί να μην αφορά το ζήτημα της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, αλλά αναμένεται να αποτελέσει «πιλότο» και για όλες τις παρεμφερείς υποθέσεις που ενδέχεται να απασχολήσουν στο εξής τα δικαστήρια όπως και τυχόν υποθέσεις που θα αφορούν τα εμβόλια για τον κορωνοϊό.
Συγκεκριμένα, το ΣτΕ είχε αναιρέσει απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και είχε δικαιώσει μητέρα που έχασε την κόρη της, η οποία σε ηλικία 7 ετών εμβολιάστηκε κατά της ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς (τριδύναμο εμβόλιο MMR ΙΙ). Το παιδί μετά και την δεύτερη δόση του εμβολίου, παρουσίασε σοβαρά προβλήματα υγείας, επί εννέα έτη ήταν σε κωματώδη σχεδόν κατάσταση και στη συνέχεια από πέθανε από πανεγκεφαλίτιδα.
Μεταξύ άλλων, στην απόφαση αυτή που εξέδωσε το ΣτΕ αναφέρονται ενδεικτικά τα εξής: «Σε περίπτωση, που επέλθει ευθέως βλάβη της υγείας προσώπου συνεπεία της συνταγματικώς θεμιτής και νομίμου πραγματοποιήσεως εμβολιασμού (δηλαδή εμβολιασμού διενεργούμενου με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας συλλογικώς και ατομικώς και προβλεπόμενου από ειδική νομοθεσία, υιοθετούσα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά, ιατρικά και επιδημιολογικά πορίσματα στον αντίστοιχο τομέα, με δυνατότητα εξαιρέσεως από αυτόν σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται), ήτοι βλάβη, μη οφειλομένη σε παρεμβαλλομένη παράνομη πράξη ή παράλειψη (όπως π.χ χορήγηση ελαττωματικού ή ακαταλλήλου σκευάσματος ή πλημμέλειες κατά την διενέργεια του εμβολιασμού), ανακύπτει ευθέως εκ του άρθρου 4 παρ. 5 σε συνδυασμό και με το άρθρο 25 παρ 4 του Συντάγματος ευθύνη του κράτους προς εύλογη αποκατάσταση της ζημίας του παθόντος, υπό την έννοια της αποκαταστάσεως τόσο της τυχόν υλικής όσον και, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 932 ΑΚ, της ηθικής βλάβης του».
