Η Ρωσία και η πιστή σύμμαχός της Λευκορωσία άρχισαν σήμερα μεγάλα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια, ανακοίνωσαν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, μερικές ημέρες μετά τη χωρίς προηγούμενο είσοδο στον εθνικό εναέριο χώρο της Πολωνίας μη επανδρωμένων αεροπλάνων, που πιστεύεται πως ήταν ρωσικά.
«Τα στρατηγικά κοινά στρατιωτικά γυμνάσια των ρωσικών και των λευκορωσικών ενόπλων δυνάμεων (…) άρχισαν», ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Οι ασκήσεις αυτές διεξάγονται ενώ ο ρωσικός στρατός προωθείται στο ουκρανικό μέτωπο, προκαλώντας μεγάλη ανησυχία στις χώρες του ΝΑΤΟ. Τα γυμνάσια με την ονομασία Zapad-2025, μια επίδειξη ισχύος από τη Ρωσία και τη στενή σύμμαχό της, περιλαμβάνουν ασκήσεις στο έδαφος των δύο χωρών, καθώς και στη Βαλτική Θάλασσα και τη Θάλασσα του Μπάρεντς.
Τα γυμνάσια είχαν προγραμματισθεί πολύ πριν συμβεί το επεισόδιο με την κατάρριψη ύποπτων ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Πολωνία μέσα στον πολωνικό εναέριο χώρο. «Οι στόχοι των ασκήσεων είναι να βελτιωθούν οι δεξιότητες διοικητών και προσωπικού, το επίπεδο συνεργασίας και η εκπαίδευση στο πεδίο περιφερειακών και συμμαχικών σχηματισμών στρατευμάτων», ανέφερε μέσω του Telegram το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Ο Ντόναλντ Τουσκ χαρακτήρισε τις επικείμενες ασκήσεις ως «πολύ επιθετικές» και έκλεισε τα σύνορα της Πολωνίας με τη Λευκορωσία σε αναμονή τους.
Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, καταδίκασε απερίφραστα την πρόσφατη εισβολή ρωσικών drones στον πολωνικό εναέριο χώρο, κάνοντας λόγο για μια ενέργεια που χαρακτηρίζεται ως «απαράδεκτη». Ο Ορμπάν, μιλώντας στον κρατικό ραδιοσταθμό της Ουγγαρίας, εξέφρασε την αλληλεγγύη της χώρας του προς την Πολωνία, την οποία περιέγραψε ως «ιστορικό σύμμαχο». Επισημαίνοντας τις περιστασιακές διαφωνίες μεταξύ των δύο χωρών, πρόσθεσε: «Παρά τις τρέχουσες πολιτικές αψιμαχίες, οι Πολωνοί είναι φίλοι μας» και επανέλαβε τη σαφή θέση κατά των παραβιάσεων της πολωνικής κυριαρχίας.
«Η Πολωνία προετοιμάζεται για τις ασκήσεις Zapad-2025 εδώ και πολλούς μήνες», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας της Πολωνίας, Cezary Tomczyk, στο τηλεοπτικό κανάλι Polsat News αργά το βράδυ της Τετάρτης.
«Οι πολωνοί και οι στρατιώτες του ΝΑΤΟ είναι απαραίτητοι για να ανταποκριθούν επαρκώς στις ασκήσεις Zapad-2025», είπε, προσθέτοντας: «Εδώ ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ως εκ τούτου, ο πολωνικός στρατός προετοιμάζεται για αυτό. Τις επόμενες ημέρες, θα έχουμε περίπου 40.000 στρατιώτες στα σύνορα».
Το Κρεμλίνο θα πραγματοποιήσει τις πολεμικές ασκήσεις Zapad 2025 με τη Λευκορωσία κοντά στην Πολωνία και τη Λιθουανία από την Παρασκευή έως την επόμενη Τρίτη, 16 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily Mail, oι ασκήσεις πραγματοποιούνται περίπου κάθε τέσσερα χρόνια. Οι τελευταίες, το 2021, οδήγησαν σε μαζική συγκέντρωση δυνάμεων στη Λευκορωσία, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για να επιτεθούν στην Ουκρανία αρκετούς μήνες αργότερα».
Zapad-2017/Belarussian Defence Ministry/Handout via REUTERS
Κατά το δημοσίευμα του βρετανικού μέσου, το Zapad – που σημαίνει «Δύση» – είναι επίσημα μια άσκηση άμυνας. Σύμφωνα με επίσημες αναφορές, οι στρατιώτες αναμένεται να προετοιμαστούν για την απόκρουση μιας επίθεσης, συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών επιδρομών και σαμποτάζ.
«Ωστόσο, η Ρωσία αναμένεται να φέρει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες για να προπονηθούν, μεταξύ άλλων, στη χρήση του νέου πυραύλου με πυρηνική ικανότητα στα σύνορα της Ευρώπης. Μερικές από τις ασκήσεις θα πραγματοποιηθούν μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα του ΝΑΤΟ» επισημαίνεται στο άρθρο.
«Οι διοργανωτές των ασκήσεων Zapad δηλώνουν ότι οι ασκήσεις τους δεν θα ξεπεράσουν τα 13.000 άτομα, ενώ η Λευκορωσία έχει ανακοινώσει ότι θα προσκαλέσει παρατηρητές από χώρες του ΝΑΤΟ φέτος. Ο πραγματικός αριθμός των στρατιωτών είναι πιθανό να είναι πολύ υψηλότερος από 13.000, όπως έχουν ήδη προειδοποιήσει αναλυτές. Οι ασκήσεις Zapad-2021, προοίμιο του πολέμου στην Ουκρανία, αναμενόταν να φιλοξενήσουν 12.800 στρατιώτες, αλλά τελικά έφτασαν τους 200.000, σύμφωνα με τις ρωσικές αρχές» αναφέρει ακόμα η Daily Mail.
Την ίδια ώρα πρώην αξιωματούχος του ΝΑΤΟ προειδοποίησε ότι οι φετινές ασκήσεις «θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως κάλυψη» για στρατιωτική ενίσχυση, με την αναμενόμενη συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών.
Politico: Το ΝΑΤΟ δεν είναι προετοιμασμένο για τα φθηνά drones της Ρωσίας
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, φθηνά ρωσικά drones κατασκευασμένα από ξύλο και αφρό εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας αυτή την εβδομάδα και καταρρίφθηκαν με οπλικά συστήματα αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων — υπογραμμίζοντας την έλλειψη κατάλληλης προετοιμασίας του ΝΑΤΟ για τέτοιου είδους απειλές.
Όπως αναφέρεται τουλάχιστον 19 drones πέταξαν στην Πολωνία την Τετάρτη, σηματοδοτώντας μια «πολιτική και στρατιωτική δοκιμασία από τη Ρωσία». Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η Πολωνία εντόπισε και κατέρριψε τα drones», δήλωσε η Ulrike Franke, ανώτερη ερευνήτρια πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Ωστόσο, η δράση του ΝΑΤΟ ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματική από την τυπική αντίδραση της Ουκρανίας. Η συμμαχία κατέρριψε περίπου τρία drones, ενώ το Κίεβο συνήθως ισχυρίζεται ότι έχει ποσοστό αναχαίτισης 80% έως 90% — παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζει πολύ μεγαλύτερες επιθέσεις.
Η Franke πρόσθεσε ότι υπάρχει μια ασυμφωνία μεταξύ του χαμηλού κόστους εξοπλισμού της Ρωσίας και της δαπανηρής στρατιωτικής αντίδρασης του ΝΑΤΟ: «Τι θα κάνουμε, θα στέλνουμε F-16 και F-35 κάθε φορά; Αυτό δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει να εξοπλιστούμε καλύτερα με συστήματα κατά των drones».
Η απειλή που έθεταν τα drones ήταν πολύ πραγματική.
Σύμφωνα με τη WELT, μια αδελφή έκδοση του POLITICO στον όμιλο Axel Springer, πέντε drones βρισκόταν σε άμεση πορεία πτήσης προς μια βάση του ΝΑΤΟ πριν να αναχαιτιστούν από ολλανδικά μαχητικά αεροσκάφη Lockheed Martin F-35. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην επιχείρηση συμμετείχαν επίσης ένα αεροσκάφος ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ, ένα ιταλικό αεροσκάφος επιτήρησης και ένα γερμανικό σύστημα αεροπορικής άμυνας Patriot.
Πρόκειται για εξοπλισμό αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αντιμετώπιση των φθηνών ρωσικών drone Gerbera — απομιμήσεις του ιρανικού Shahed, η παραγωγή των οποίων κοστίζει περίπου 10.000 δολάρια το καθένα.
Στο δημοσίευμα αναφέρεται ακόμα μεταξύ άλλων ότι η αεροπορική άμυνα έχει από καιρό αναγνωριστεί ως ένα από τα κύρια κενά στις δυνατότητες των χωρών του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ ενθαρρύνει επίσης τις χώρες να δαπανήσουν μέρος των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια SAFE για την αεροπορική άμυνα.
Ωστόσο, μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων προορίζεται για πολύ ακριβά όπλα.
Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ότι τα αμερικανικής κατασκευής συστήματα αεροπορικής άμυνας MIM-104 Patriot και γαλλο-ιταλικά SAMP/T, το καθένα από τα οποία κοστίζει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, δεν αποτελούν λογική επιλογή για χρήση κατά των φθηνών καμικάζι drone της Ρωσίας.
Η Ουκρανία δεν χρησιμοποιεί τέτοιο εξοπλισμό για να αντιμετωπίσει τα κύματα των ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, τα οποία μπορεί να φτάνουν τα εκατοντάδες κάθε βράδυ. Αντ’ αυτού, έχει αναπτύξει τα δικά της πολύ φθηνά αντιαεροπορικά drones για να καταρρίψει τις ρωσικές απειλές.
Το ζήτημα τέθηκε την Πέμπτη κατά τη διάρκεια ενημέρωσης μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και των πρεσβευτών της ΕΕ στις Βρυξέλλες — η πρώτη φορά που ένας επικεφαλής της συμμαχίας συμμετείχε σε μια τέτοια συνάντηση.
Πολλοί ανησύχησαν ότι η αντίδραση της Τετάρτης τόνιζε την έλλειψη ετοιμότητας της Δύσης. Οι στρατοί του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να χρησιμοποιούν τακτικά F-35 για να αναχαιτίζουν τέτοιους εισβολείς.
«Ο ίδιος ο Ρούτε κατέληξε σε αυτό και κανείς δεν διαφώνησε», είπε ένας από τους διπλωμάτες.
Σύμφωνα με την Charly Salonius-Pasternak, Διευθύνουσα Σύμβουλο του think tank Nordic West Office με έδρα το Ελσίνκι, το ΝΑΤΟ έχει καθυστερήσει πολύ στο να προσαρμοστεί στον μαζικής παραγωγής, χαμηλού κόστους εξοπλισμό της Ρωσίας.
«Υπάρχουν μαθήματα σχετικά με το πώς να εντοπίζουμε και να καταρρίπτουμε πολλά φθηνά drones που δεν περιλαμβάνουν πύραυλο πολλών εκατομμυρίων ευρώ; Φυσικά, αλλά αυτό δεν είναι ένα νέο μάθημα», είπε. «Τι έχει κάνει το ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο γι’ αυτό;» αναρωτιέται.
«Ορισμένες χώρες προσαρμόζουν τα οπλοστάσιά τους — αυτές που αισθάνονται τις απειλές πιο έντονα — αλλά χρειάζεται λίγος χρόνος για να εφαρμοστούν οι δημοσιονομικές αποφάσεις», πρόσθεσε.
