Μπορεί να φαίνεται αθώο να πετάμε σκουπίδια στην τουαλέτα και να τα «ξεχνάμε», αλλά εκτός από το ότι μπορεί να φράξουν τις σωληνώσεις, η απόρριψη οτιδήποτε άλλου στη λεκάνη -εκτός από ούρα, κόπρανα και χαρτί υγείας- μπορεί να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στη φύση.
Επιστήμονες στη Νορβηγία διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι εξακολουθούν να πετούν στην τουαλέτα διάφορα αντικείμενα που θα έπρεπε να πετάγονται στα σκουπίδια κανονικά. Στο πλαίσιο ενός προγράμματος δειγματοληψίας λυμάτων, εντόπισαν πέντε αντικείμενα που απορρίπτονται περισσότερο από άλλα.
Τα 5 αντικείμενα που δεν πρέπει να πετάτε στην τουαλέτα είναι:
- μπατονέτες
- φακοί επαφής
- προφυλακτικά
- ταμπόν (ή σερβιέτες)
- υγρά μαντηλάκια
Όλα αυτά τα προϊόντα πρέπει να πετάγονται στον κανονικό κάδο απορριμμάτων. Συχνά, οι συσκευασίες αυτών των προϊόντων, ειδικά για υγρά μαντηλάκια, υπονοούν ότι μπορούν να απορριφθούν στην τουαλέτα, καθώς χρησιμοποιούνται λέξεις όπως «φυσικά» και «βιοδιασπώμενα».
Αλλά η απόρριψή τους μπορεί να φράξει τους σωλήνες, οδηγώντας σε απίστευτη ποσότητα βρωμιάς που μπορεί να χρειαστούν μήνες για να αφαιρεθούν μετά.
«Ακόμη κι αν ένα προϊόν φέρει την ετικέτα “φυσικό”, αυτό δεν σημαίνει ότι διαλύεται εύκολα όταν εισέλθει στο φυσικό περιβάλλον», λέει η Ida Beathe Øverjordet, ανώτερη ερευνήτρια στο SINTEF.
Τα υγρά μαντηλάκια, για παράδειγμα, μπορεί να έχουν στη συσκευασία τους τη λέξη «flushable» (δηλαδή «για πέταμα στην τουαλέτα»), αλλά αυτό δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα, κανένα υγρό μαντηλάκι δεν προορίζεται να έχει τέτοια κατάληξη.
Σύμφωνα με την Øverjordet, ο χρόνος αποσύνθεσης για τα υγρά μαντηλάκια που χαρακτηρίζονται ως «φυσικά» μπορεί να φτάσει μέχρι και 200 χρόνια και είναι ακόμη μεγαλύτερος για αυτά που περιέχουν πλαστικό (το οποίο πρόκειται να απαγορευτεί σύντομα στο Ηνωμένο Βασίλειο).
Η διαδρομή των απορριμμάτων μας
Όταν κάτι πετιέται στην τουαλέτα, κατεβαίνει μέσα από σωλήνες προς έναν μεγάλο αγωγό αποχέτευσης που περιέχει απόβλητα από πολλά νοικοκυριά.
Τελικά, τα λύματα καταλήγουν σε έναν σταθμό επεξεργασίας λυμάτων, που λειτουργούν εταιρείες όπως η Thames Water και η Southern Water. Αυτές οι εταιρείες είναι υπεύθυνες να καθαρίσουν τα λύματα, ώστε να μπορούν να απελευθερωθούν με ασφάλεια στα ποτάμια.
Αν και συνήθως θεωρείται ότι οι σταθμοί επεξεργασίας λυμάτων συγκρατούν όλα όσα πετάμε στην τουαλέτα, αυτό δεν ισχύει, σύμφωνα με την Øverjordet.
Ένα μεγάλο ποσοστό των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων – συμπεριλαμβανομένων αυτών στη Νορβηγία και ιδιαίτερα κατά μήκος της ακτογραμμής – είναι «πρωτόγονες εγκαταστάσεις» που συγκρατούν ένα μικρό ποσοστό των αποβλήτων.
Αν αυτά τα αντικείμενα δεν έχουν ήδη φράξει τους σωλήνες αποχέτευσης, μπορούν να καταλήξουν από τους ποταμούς στους ωκεανούς, όπου ρυπαίνουν τα ύδατα και σκοτώνουν τη θαλάσσια ζωή.
Στη Νορβηγία, το 10% των συστημάτων αποχέτευσης λειτουργεί χωρίς καμία μορφή επεξεργασίας των υδάτων.
Μέτρηση των αποβλήτων που πετάμε στην τουαλέτα
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να μετρηθεί πόσα απορρίμματα πετιούνται στην τουαλέτα, καθώς αυτό γίνεται ιδιωτικά, μέσα στα σπίτια. Ωστόσο, στο Longyearbyen στο Svalbard, με 2.500 κατοίκους, οι τοπικές αρχές μετρούν την ποσότητα των απορριμμάτων που συλλέγονται, χρησιμοποιώντας σχάρες στις εξόδους των αποχετεύσεων.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι περίπου 80 κιλά απορριμμάτων περνούν μέσα από το σύστημα λυμάτων της πόλης κάθε εβδομάδα και οι ερευνητές «μπορούν μόνο να φανταστούν πώς αυτό το νούμερο μεταφράζεται στις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου».
Τελικά, οι ερευνητές συμβουλεύουν το κοινό να έχει πάντα έναν κάδο απορριμμάτων στο μπάνιο για να αποφύγει την συνήθεια να πετάει σκουπίδια στην τουαλέτα.
Επιπλέον, οι ερευνητές λένε ότι τα χημικά κατάλοιπα από φάρμακα που λαμβάνουμε, όπως η παρακεταμόλη, καταλήγουν στα ούρα μας και δεν μπορούν να φιλτραριστούν από τους σταθμούς επεξεργασίας λυμάτων – αν και σε αυτό δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.
«Αυτές οι ουσίες έχουν τις ίδιες επιπτώσεις στο περιβάλλον με αυτές που έχουν και στους ανθρώπους», λέει η Øverjordet.
«Φάρμακα όπως η παρακεταμόλη μπορεί να επηρεάσουν τις ανδρικές ορμόνες σε πολλούς οργανισμούς και να παρεμβαίνουν στην αναπαραγωγική ικανότητα και την μελλοντική επιβίωση μιας ποικιλίας ζώων».
Ωστόσο, όπως υποστηρίζει, «πρέπει να παίρνουμε τα φάρμακά μας και πρέπει να χρησιμοποιούμε την τουαλέτα».
