Ετοιμες να ανακοινώσουν τα αποτελέσματά τους για το 2024 εμφανίζονται οι τράπεζες, κάτι που θα γίνει στο τέλος του Φεβρουαρίου, ενώ ήδη έχουν προϊδεάσει τους αναλυτές για τα δυνατά και αδύνατα σημεία τους.
Συγχρόνως αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον η θετική αναθεώρηση των επιχειρησιακών σχεδίων των τραπεζών, αφού ούτε η πτώση των επιτοκίων ούτε η μείωση των προμηθειών φαίνεται να πιέζουν την κερδοφορία τους.
Οι τράπεζες ανακοινώνουν τα οικονομικά τους ημερολόγια και φέρνουν νωρίτερα τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων τους. Κάποιες από αυτές φέρνουν νωρίτερα και τις γενικές τους συνελεύσεις, με στόχο να έρθουν σε πρωθύστερο χρόνο οι διανομές μερισμάτων, όπως άλλωστε κάνουν και άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Εξάλλου τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα ανταγωνίζονται μετοχικά τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές τράπεζες. Το στοιχείο αυτό κάνει τις μετοχές των πιστωτικών ιδρυμάτων πιο ελκυστικές στους διεθνείς επενδυτές.
Η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank ανακοίνωσαν ότι θα πραγματοποιήσουν τη γενική τους συνέλευση τον Απρίλιο για να διανείμουν και νωρίτερα το μέρισμα στους μετόχους τους.
Ισχυρή πιστωτική επέκταση
Οι τράπεζες πέτυχαν πιστωτική εκτίναξη σε ό,τι αφορά τα δάνεια που χορήγησαν το 2024. Τα δάνεια αυτά δεν αφορούν τη λιανική, αλλά κυρίως την επιχειρηματική πίστη και είναι εκείνα που θα διασφαλίσουν την κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων και την επόμενη χρονιά.
Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι οι τράπεζες θα πετύχουν πιστωτική ανάπτυξη που θα ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ. Μέσα σε αυτήν υπολογίζεται και το μεγαλύτερο κοινοπρακτικό δάνειο του 2024 για την Αττική Οδό. Καθώς όμως δεν αναμένεται για το 2025 κάτι παρόμοιο με αυτό το δάνειο, η εκτίμηση είναι ότι η πιστωτική επέκταση για την επόμενη χρονιά θα διαμορφωθεί σε περισσότερα από 8 δισ. ευρώ. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η τρέχουσα χρονιά ξεκινάει πολύ δυνατά και για τη λιανική με το «Σπίτι μου II» και τη συμμετοχή των τραπεζών στο πρόγραμμα, οι οποίες θα διανείμουν 2 δισ. ευρώ στεγαστικά δάνεια επιδοτούμενα.
Και όλα αυτά συμβαίνουν στις ελληνικές τράπεζες, όταν στις υπόλοιπες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες οι ρυθμοί ανάπτυξης των χορηγήσεων είναι περίπου μηδενικοί.
Σύμφωνα με διάγραμμα που εμφανίζει σε πρόσφατη ανάλυσή της η Autonomous μετά από συζήτηση με τις ελληνικές και τις κυπριακές τράπεζες, ισχυρή ανάπτυξη δανείων παρατηρείται επίσης στη Βουλγαρία ενώ πιο αργές δυναμικές στην Κύπρο. Κατά τις εκτιμήσεις των κεντρικών τραπεζών των χωρών, η πιστωτική επέκταση με στοιχεία Νοεμβρίου καταγράφει ετήσια άνοδο για τη Βουλγαρία 15%, για την Κροατία 9%, για την Ελλάδα 8%, με τον μέσο όρο της Ε.Ε. να κινείται στο 0%. Το γεγονός αυτό κάνει τις ελληνικές τράπεζες εξαιρετικά ελκυστικές στα μάτια των επενδυτών.
Οι κλάδοι που άντλησαν τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση το 2024 ήταν η ναυτιλία, η οποία ξεπέρασε τα 2,5 δισ. ευρώ σε καθαρή πιστωτική επέκταση, ενώ ο μεγάλος όγκος αφορά τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η ζήτηση για δάνεια προέρχεται από διάφορους τομείς όπως η ενέργεια, οι υποδομές, η εφοδιαστική αλυσίδα, η φιλοξενία και οι φαρμακευτικές εταιρείες. Επιπλέον, οι αποπληρωμές εταιρικών δανείων έχουν χαλαρώσει από το περασμένο καλοκαίρι.
Ο μεγάλος όγκος των δανείων αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης, και ακριβώς αυτό είναι που θα στηρίξει την πιστωτική επέκταση και την ερχόμενη χρονιά. Ας σημειωθεί ότι για το 2024 το 95% των δανείων που χορηγήθηκαν ήταν επιχειρηματικά. Για φέτος ωστόσο οι ιδιώτες θα κινηθούν δυναμικότερα, με δεδομένο κιόλας ότι σταματούν οι μεγάλες αποπληρωμές που προηγήθηκαν κατά την περίοδο όπου οι χορηγήσεις στη στεγαστική πίστη ήταν πολύ λιγότερες.
Τα τελευταία δεδομένα από την ΤτΕ για τον Νοέμβριο σχετικά με τον όγκο των δανείων ενισχύουν την πίστη των τραπεζών στην προοπτική ενισχυμένων χορηγήσεων. Η ανάπτυξη των εταιρικών δανείων επιταχύνθηκε στο 17% τον Νοέμβριο σε ετήσια βάση, ενώ η συνολική ανάπτυξη των δανείων παρουσίασε αύξηση 8% παρά τις αρνητικές δυναμικές στον τομέα λιανικής.
Ισχυρά τα έσοδα από τόκους, προς το παρόν
Τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα εκτιμούν ότι το Euribor θα υποχωρήσει γύρω στο 2% μέχρι το τέλος του έτους. Ακόμη κι έτσι η πτώση των επιτοκίων θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο στα περιθώρια κέρδους των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι οι περισσότερες καταθέσεις ακόμη και τώρα που τα επιτόκια είναι υψηλά αφορούν το ταμιευτήριο και οι τόκοι τους δεν θα επιβαρύνουν ιδιαίτερα τα πιστωτικά ιδρύματα. Συγχρόνως οι τράπεζες έχουν λάβει μέριμνες πραγματοποιώντας hedging ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η Eurobank, τα έσοδα τόκων από το εξωτερικό θα ενισχύσουν την εικόνα.
Εξαιρετικά περιορισμένες εκτιμούν οι τράπεζες πως θα είναι και οι συνέπειες σε ό,τι αφορά την επίπτωση στα αποτελέσματά τους από τα πρόσφατα κυβερνητικά μέτρα στις προμήθειες. Παρ’ όλα αυτά, η μείωση των εσόδων από τόκους μπορεί να εμφανίζεται αντιμετωπίσιμη κατά το τρέχον έτος, αλλά εφόσον η πτωτική πορεία των επιτοκίων συνεχιστεί, δύσκολα μπορεί κάποιος να προβλέψει τη μελλοντική επίδραση και σε ποιον βαθμό αυτή θα είναι δυνατόν να αντισταθμιστεί.
DΤC και μερίσματα
Τα μερίσματα αποτελούν το δεύτερο δυνατό σημείο το οποίο έχουν να επιδείξουν από φέτος οι τράπεζες στους αναλυτές. Από τα ισχυρά κέρδη τους το 2024 θα διανεμηθούν στους μετόχους περίπου 2 δισ. ευρώ συνδυαστικά με buyback και μέρισμα, με τα ποσοστά τους να κινούνται από 35% (Πειραιώς, Alpha) έως 50% (Εθνική, Εurobank).
Κάποιες από τις τράπεζες θα προχωρήσουν σε μεικτή διανομή (buyback και μέρισμα, π.χ. Alpha Bank), ενώ κάποιες άλλες βλέπουν το ενδεχόμενο να προχωρήσουν μόνο σε διανομή μερίσματος (π.χ. Τράπεζα Πειραιώς). Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται ότι τα μετρητά θα υπερισχύσουν του buyback, αν και το τελευταίο βοηθάει τη μετοχική πορεία.
H μείωση του αναβαλλόμενου φόρου (DΤC) διαμορφώνει χώρο για τις τράπεζες να διανείμουν ακόμη περισσότερα κέρδη στους μετόχους τους ενώ ο ισολογισμός τους θα είναι υγιέστερος, δηλαδή με καλύτερη ποιότητα κεφαλαίων. Κάποιες από αυτές εκτιμούν ότι από την επόμενη χρονιά λόγω της ισχυρής κεφαλαιοποίησής τους θα μπορούν να προχωρήσουν σε διανομή μερισμάτων ακόμη και 60%.
Νέοι κίνδυνοι
Το βασικότερο θέμα που φαίνεται να έχουν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες είναι ο τρόπος με τον οποίο θα καταφέρουν να αναπροσαρμόσουν τα μοντέλα των κινδύνων τους. Οι νέοι κίνδυνοι είναι πολλών ειδών και δεν έχουν αφήσει ακόμη το αποτύπωμά τους στις τράπεζες για να καθορίσουν επακριβώς τις προβλέψεις τους. Ως τέτοιοι λογίζονται οι γεωπολιτικοί και οι κλιματικοί κίνδυνοι, που στη χώρα μας αναμένεται να επηρεάσουν κυρίως τους τραπεζικούς ισολογισμούς.
