Στο επίκεντρο μιας νέας περιόδου αυξημένης κινητικότητας και αναδιάταξης δυνάμεων βρίσκεται η εγχώρια αγορά ενέργειας και υποδομών με όπλο νέες επιχειρηματικές κινήσεις και συμμαχίες. Μεγάλοι παίκτες της αγοράς, όπως η ΔΕΗ και η Metlen, διαμορφώνουν έναν νέο επενδυτικό χάρτη με έμφαση στην ανάπτυξη data center, στην αμυντική βιομηχανία και τις κρίσιμες πρώτες ύλες, ενώ ραγδαίες ανακατατάξεις καταγράφονται στον κλάδο των παραχωρήσεων και των ακινήτων με πρωταγωνιστές εταιρείες όπως η Aktor και η Dimand. Οι εξελίξεις δημιουργούν νέα δεδομένα και στον τομέα των μεγάλων ηλεκτρικών διασυνδέσεων, όπου τα νήματα κινεί ο ΑΔΜΗΕ με τα μεγάλα εγχώρια και διεθνή πρότζεκτ, ενώ μεγάλη κινητικότητα καταγράφεται και στον τομέα υδρογονανθράκων τόσο στις νέες όσο και στις παλιές παραχωρήσεις.
Επενδύσεις στις παραχωρήσεις
Ο τομέας των υποδομών συνεχίζει να παράγει ειδήσεις βάζοντας στο κάδρο τους τέσσερις μεγάλους ομίλους της χώρας (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Αktor, Avax, Metlen), που χαράσσουν μια εντυπωσιακή πορεία (αν και με μεγάλες προκλήσεις) χάρη στο ιστορικό ανεκτέλεστο των περίπου 17 δισ. ευρώ. Η εξαγορά της Ακτωρ Παραχωρήσεις από την Aktor σηματοδοτεί οριστικά την αποεπένδυση της Ελλάκτωρ από τις υποδομές, προσφέροντας μεγάλες υπεραξίες στην ολλανδική Reggeborgh Invest τέσσερα χρόνια μετά την επιθετική εξαγορά του κατασκευαστικού ομίλου.
Ο επικεφαλής της Aktor Αλέξανδρος Εξάρχου έχει ήδη προαναγγείλει έναν νέο κύκλο εξαγορών, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική στόχευση του ομίλου για ανάπτυξη στον τομέα των παραχωρήσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και στην αγορά της Ρουμανίας. Μια νέα συμμετοχή θα πρέπει να θεωρείται η απόκτηση μειοψηφικού αλλά στρατηγικού ποσοστού στον Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) τόσο στην κατασκευή όσο και στην παραχώρηση, ενώ, όπως έχει δηλώσει, μέχρι τα τέλη του μήνα προβλέπεται να έχει ανοίξει τα χαρτιά του και για νέες κινήσεις.
Μυτιληναίος: Διεθνής στρατηγική και είσοδος στο LSE
Ενα ακόμη ορόσημο για τον μεγάλο βιομηχανικό και ενεργειακό όμιλο αποτελεί η επικείμενη είσοδος της Metlen στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, η οποία προσδιορίζεται για το γ’ τρίμηνο του έτους. Με τη διπλή εισαγωγή σε Αθήνα και Λονδίνο, ο όμιλος φιλοδοξεί να διευρύνει την παρουσία των θεσμικών επενδυτών στη μετοχική του βάση, στηρίζοντας το πλάνο εξωστρέφειας και διαφοροποίησης δραστηριοτήτων. Η στρατηγική αυτή συνδέεται με νέες επενδύσεις στον τομέα των κρίσιμων πρώτων υλών με στόχο την προμήθεια της ευρωπαϊκής αγοράς, την ανάκτηση μετάλλων με δύο νέα εργοστάσια σε Σίνδο και Ρουμανία, αλλά και την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας μέσα από τις εγκαταστάσεις του αμυντικού hub στον Βόλο που στο επόμενο διάστημα θα αριθμεί πέντε εργοστασιακές μονάδες.
Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος ετοιμάζεται για τη γ’ φάση στρατηγικού μετασχηματισμού που θα ανακοινωθεί στις 3 Ιουνίου και έχει εξάψει τη φαντασία αναλυτών και επενδυτών με όσα ανακοίνωσε στο Investor Day στο Λονδίνο, φωτογραφίζοντας έναν νέο κύκλο ανάπτυξης μέσω νέων κινήσεων και οργανικής επέκτασης με σκοπό την εδραίωση της εταιρείας ως κορυφαίου ευρωπαϊκού βιομηχανικού ομίλου.
ΔΕΗ: Στρατηγικές συνεργασίες για data centers και νέες μονάδες αερίου
Τη δυναμική πορεία μετασχηματισμού της, συνδυάζοντας την παραγωγή καθαρής ενέργειας με την τεχνολογία αιχμής που της δίνουν τα χαρακτηριστικά μιας powertech εταιρείας, ακολουθεί η ΔΕΗ. Η Eπιχείρηση συνεχίζει τη γιγάντωσή της στα projects των ΑΠΕ με στόχο τα 12 GW (από 6,2 GW σήμερα) έως το 2027, βάζοντας στον κορμό της επενδυτικής πολιτικής της και τα data centers, στα οποία σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 2,3 δισ. για ένα giga κέντρο δεδομένων 300 MW στη Δυτική Μακεδονία. Οι νέες δραστηριότητες προβλέπουν συμμαχίες με διεθνείς τεχνολογικούς ομίλους με τους οποίους έχουν ξεκινήσει συζητήσεις, οι οποίες δεν αναμένεται να οριστικοποιηθούν πριν από τον επόμενο χρόνο. Στους μεγάλους αυτούς τεχνολογικούς κολοσσούς που λειτουργούν παγκόσμια δίκτυα κέντρων δεδομένων και παρέχουν υπηρεσίες cloud μεγάλης κλίμακας συγκαταλέγονται κορυφαίοι hyperscalers όπως οι Amazon, Google, Meta, Oracle, Open AI. Συγχρόνως η ΔΕΗ σχεδιάζει να ενισχύσει και τον τομέα των συμβατικών καυσίμων, θεωρώντας ότι η ευέλικτη παραγωγή ενέργειας είναι απαραίτητη για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος που δοκιμάζεται από τη μεταβλητότητα των ΑΠΕ.
Στον τομέα αυτό η εταιρεία κατασκευάζει τη νέα μονάδα φυσικού αερίου στην Κομοτηνή, σχεδιάζει τη μετατροπή της Πτολεμαΐδας σε μονάδα φυσικού αερίου, αλλά και νέες μονάδες φυσικού αερίου σε Ρουμανία και Βουλγαρία, που είναι το επόμενο βήμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το σχέδιο επέκτασης στην Ουκρανία για την ενεργειακή ανασυγκρότηση της χώρας, το οποίο εφόσον προχωρήσει θα αποτελέσει ένα επιπλέον βήμα εξωστρέφειας για την Επιχείρηση, η οποία σήμερα έχει ισχυρή παρουσία στη Ρουμανία, αλλά και ένα διευρυμένο χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ιταλία και η Κροατία.
Dimand: Πωλητήριο έργων και νέες συμμαχίες
Κυρίαρχο ρόλο στην αγορά ακινήτων με χαρτοφυλάκιο που η αξία επένδυσης υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ έχει η Dimand, που συνεχίζει να επενδύει σε πρότζεκτ μεγάλης κλίμακας και να αποτελεί σημείο αναφοράς για τον κλάδο του real estate. Παρά τη φημολογία ότι η εταιρεία βρίσκεται στα πρόθυρα μετοχικών ανακατατάξεων, αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι η Dimand συνεχίζει ακάθεκτη τον αναπτυξιακό σχεδιασμό που επισφαγίστηκε και με την πρόσφατη συμφωνία με τη REDS για το ακίνητο στις Γούρνες Ηρακλείου, αλλά και την απόκτηση του κτήματος Καμπά στην Κάτζα. Πρόκειται για δύο από τα μεγαλύτερα πρότζεκτ στον τομέα των ακινήτων, εκτιμώμενης αξίας επένδυσης 700 εκατ., τα οποία η εταιρεία θεωρείται βέβαιο ότι θα επιδιώξει να αναπτύξει συνεπενδύοντας με θεσμικούς επενδυτές και φορείς της αγοράς. Η εταιρεία βρίσκεται σε διαδικασία πώλησης περιουσιακών assets αξίας 220 εκατ. ευρώ, με το «Μινιόν», τον Πύργο Πειραιά και το πράσινο ακίνητο των ΕΛ.ΤΑ. στα Κάτω Πατήσια να φιγουράρουν στη λίστα.
Προς αναζήτηση συμμαχιών στους υδρογονάνθρακες
Η αυξημένη κινητικότητα στον τομέα του upstream βρίσκει σε αναδιάταξη δυνάμεων και το ελληνικό upstream. Οι δύο εκπρόσωποι της εγχώριας αγοράς υδρογονανθράκων, που είναι η Energean και η ΗELLENiQ ENERGY (ΗΕ), κινούνται μεθοδικά στην κατεύθυνση δημιουργίας στρατηγικών συνεργασιών με στόχο την ενίσχυση της δραστηριότητάς τους στον τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων, κυρίως στο Ιόνιο, καθώς στην Κρήτη η HE έχει ισχυρό σύμμαχο την ExxonMobil στα μπλοκ δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στα ραντάρ του επενδυτικού ενδιαφέροντος βρίσκεται το τελευταίο διάστημα το Οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας, στο οποίο οι δύο εταιρείες (Energean – HELLENiQ ENERGY) συμπράττουν με αναλογία 75%-25%. Οι προοπτικές που ανοίγονται στην Ελλάδα από τα πιθανά κοιτάσματα προσελκύουν το ενδιαφέρον διεθνών πετρελαϊκών ομίλων σε μια περίοδο όπου η νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ υπό τον κ. Σταύρο Παπασταύρου επιδιώκει να επιταχύνει τους ρυθμούς για τα επόμενα στάδια των ερευνών στα οικόπεδα σε Κρήτη και Πελοπόννησο.
ΑΔΜΗΕ: Σενάρια για διεύρυνση της μετοχικής βάσης
Τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω της ραγδαίας διείσδυσης των ΑΠΕ καλείται να διαχειριστεί η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ. Στον απόηχο μάλιστα του πρόσφατου blackout στην Ισπανία, ο Διαχειριστής εκτιμά ότι θα πρέπει να ληφθούν και πρόσθετα μέτρα για να θωρακιστεί το ηλεκτρικό σύστημα μέχρι το προσεχές φθινόπωρο.
Επενδυτικά, το βάρος πέφτει στην ψηφιοποίηση του δικτύου, αλλά και στις μεγάλες ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νοτιοδυτικών Κυκλάδων, οι οποίες ολοκληρώνονται το επόμενο διάστημα, αλλά και των Δωδεκανήσων και του ΒΑ Αιγαίου που οδεύουν προς υλοποίηση, καθώς επίσης και των διεθνών διασυνδέσεων που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης και σχεδιασμού. Ο ΑΔΜΗΕ παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο, αφού με ένα δαιδαλώδες μετοχικό καθεστώς ελέγχει το 51% της εταιρείας το Ελληνικό Δημόσιο, με το 24% να ανήκει στα συμφέροντα της κινεζικής State Grid. Παρότι στην πρώτη θητεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης είχε βάλει στο πλάνο την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, το σχέδιο δεν υλοποιήθηκε ποτέ, κάτι όμως που δεν μπορεί να αποκλειστεί στο μέλλον, με κάποια σενάρια να επαναφέρουν το θέμα στο τραπέζι, αλλά με άγνωστο τον βαθμό ωριμότητας και την τύχη τους.
