Η αποπληρωμή χρεών ύψους 800 εκατ. ευρώ στους προμηθευτές ενέργειας για τις επιδοτήσεις στο ρεύμα, ο βραχνάς της μετακίνησης πελατών που αφήνουν απλήρωτους λογαριασμούς και η ασυνέπεια όσων ζητούν καταφύγιο στην καθολική υπηρεσία για να ηλεκτροδοτούνται, αποτελούν τις μεγάλες πληγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που εμποδίζουν την εξυγίανση και την ανάπτυξη του κλάδου.
Σύμφωνα με ανώτατα στελέχη της NRG του ομίλου Motor Oil, η αγορά χρειάζεται να λειτουργήσει ξανά χωρίς τα εμπόδια και τις αγκυλώσεις που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση και η διαμόρφωση των νέων κανόνων, να γίνει με τους ίδιους όρους για όλους. Όπως είπαν, η πολιτεία οφείλει να κρατά ισορροπίες και να συμμετέχουν όλες οι εταιρείες στη διαμόρφωση των συνθηκών της επόμενης μέρας στην αγορά και όχι μόνο η ΔΕΗ που αποτελεί προνομιακό συνομιλητή της κυβέρνησης. Τα ίδια στελέχη τόνισαν επίσης την ανάγκη, να απελευθερωθούν τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας ώστε η κάθε εταιρεία να διαμορφώνει την δική της εμπορική πολιτική και ο ρυθμιστής να ασκεί τον έλεγχο αλλά όχι να τα διαμορφώνει.
Σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις στα δίκτυα, αναφέρθηκε ότι είναι ένα από τα μέτρα που επηρεάζουν κυρίως τους ιδιώτες προμηθευτές ενέργειας. Οι εκπρόσωποι της NRG ανέφεραν ότι η ΔΕΗ διατηρεί το μερίδιό της στην αγορά εν αντιθέσει με τους ιδιώτες παρόχους που βλέπουν τα μερίδιά τους να ανεβοκατεβαίνουν. Δεν είναι τυχαίο ότι το ποσοστό όσων αλλάζουν πάροχο έχει διπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο καθώς από 1%-2,5% έχει φτάσει το 3% έως 4%. Οι περισσότεροι φεύγουν και αφήνουν πίσω τους απλήρωτους λογαριασμούς από την στιγμή που το θεσμικό πλαίσιο τους προστατεύει.
Υπενθυμίζεται ότι από πέρσι το καλοκαίρι, το ΥΠΕΝ έδωσε την δυνατότητα αλλαγής παρόχου αζημίως προκειμένου οι καταναλωτές να επιλέγουν το ελκυστικότερο τιμολόγιο της αγοράς.
Το ΥΠΕΝ έχει προαναγγείλει ένα νέο πλαίσιο για τους κακοπληρωτές, τους οποίους ο υπουργός κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης προσδιορίζει περίπου σε 50.000. Όπως μάλιστα έχει δηλώσει, κλειδί σε όλες τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι να προσωποποιηθεί ο κάθε λογαριασμός, καθώς σήμερα υπάρχουν πάνω από 1 εκατ. λογαριασμοί χωρίς ΑΦΜ.
Μεγάλη εκκρεμότητα για την αγορά συνιστούν και οι οφειλές του κράτους στις εταιρείες προμήθειας που κατέβαλαν την επιδότηση σε επαγγελματίες με παροχές μέχρι 35 KVA (αγρότες, φούρνους κ.α), αλλά ουδέποτε εισέπραξαν.
Τα χρέη αυτά φτάνουν τα 800 εκατ. ευρώ και αφορούν επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν στην αγορά με παρέμβαση του ΥΠΕΝ χωρίς όμως προηγουμένως να έχουν εγκριθεί από την Κομισιόν. Αν και έχουν περάσει μήνες, το ζήτημα δεν έχει επιλυθεί, παρόλο που οι εταιρείες τα ποσά αυτά τα έχουν πληρώσει με ίδια κεφάλαια στους δικαιούχους.
Με βάση το πλαίσιο που έθεσε η ΕΕ, ο πάροχος ενέργειας θα αποζημιωθεί μόνον για όσους πελάτες προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις στον ΔΑΠΕΕΠ (διαχειριστή του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης) ότι δεν έχουν ξεπεράσει το όριο κρατικής ενίσχυσης και επομένως ορθώς έλαβαν την επιδότηση. Ωστόσο, η πλειοψηφία των πελατών δεν έχει ανταποκριθεί και δεν έχει συμπληρώσει τη δήλωση αυτή.
Με τη συνεργασία ΑΑΔΕ και ΥΠΕΝ, δρομολογείται λύση ώστε όσοι επιδοτήθηκαν να αποστείλουν ενημερωτικό email για να αρθούν τα εμπόδια, διαδικασία, η οποία όμως που επίσης εκκρεμεί. Κατά τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, οι οφειλές προς την ΔΕΗ αγγίζουν τα 500 έως 600 εκατ. ενώ αυξημένα είναι τα χρέη και προς τους ιδιώτες προμηθευτές. Για παράδειγμα της NRG ανέρχονται σε 37 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την καθολική υπηρεσία, τα στελέχη της NRG υποστήριξαν ότι μόλις το 10% όσων την αξιοποιούν πληρώνει με συνέπεια. Οι περισσότεροι ξεγλιστρούν και τα αιτήματα για αποκοπή της παροχής δεν προχωρούν με αποτέλεσμα την αύξηση των επισφαλειών. Σύμφωνα με την NRG μόνο η εταιρεία έχει υποβάλλει αιτήματα για 4.000 αποκοπές, τα οποία καθυστερούν να υλοποιηθούν για πάνω από 50 μέρες.
Το ΥΠΕΝ ετοιμάζει νομοθετική ρύθμιση που θα καθορίζει ορισμένο χρόνο παραμονής στην καθολική υπηρεσία, ενώ είναι κρίσιμο, για τους προμηθευτές, να πραγματοποιούνται οι αποκοπές από τον ΔΕΔΔΗΕ ώστε να μη γίνεται η καθολική υπηρεσία πόλος έλξης για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Μία από τις λύσεις που έχουν προταθεί είναι να μπει όριο στην παραμονή στην καθολική υπηρεσία που δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τους 3 έως 4 μήνες.
Με βάση πρόσφατα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, στην Καθολική Υπηρεσία που καταφεύγουν όσοι έχουν σταματήσει λόγω χρεών να εκπροσωπούνται από τους προμηθευτές τους, υπάγονται πάνω από 210.000 μετρητές στη χαμηλή τάση οι οποίοι εξυπηρετούνται από τους πέντε προμηθευτές της Καθολικής Υπηρεσίας (ΔΕΗ, Mytilineos, Elpedison, ΗΡΩΝ και NRG).
