Το διήμερο του Νίκου Ανδρουλάκη στη ΔΕΘ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως σημείο καμπής για τη Χαρ. Τρικούπη. Oχι μόνο γιατί συνιστά το πρώτο άτυπο ντιμπέιτ του προέδρου του ΠΑΣΟΚ με τους κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα, αλλά κυρίως γιατί ήταν το έδαφος στο οποίο αποτυπώθηκε μια αρκετά καθαρή απάντηση στο ερώτημα «πώς θα πορευτεί το ΠΑΣΟΚ έως τις εκλογές».
Το κυριότερο συμπέρασμα που προέκυψε από τα όσα είπε ο Ν. Ανδρουλάκης στη Θεσσαλονίκη είναι ότι δεν προτίθεται να ανοίξει τα χαρτιά του για τις μετεκλογικές συνεργασίες, πριν κλείσουν οι κάλπες της απλής αναλογικής. Η στρατηγική της «πρώτης κάλπης», την οποία σταθερά χτίζει από την ημέρα της εκλογής του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, είναι κατά πολλούς μια εύλογη επιλογή, καθώς στο πράσινο στρατόπεδο εκτιμούν ότι μόνο με ένα ισχυρό ποσοστό στον πρώτο γύρο η παράταξη θα βρει αντισώματα στις πιέσεις ενός δεύτερου. Και στα κομματικά πηγαδάκια της ΔΕΘ η εκτίμηση ήταν ότι το ποσοστό αυτό (το οποίο ο ίδιος ο κ. Ανδρουλάκης δεν προσδιόρισε, ερωτηθείς σχετικά) θα επιτευχθεί. «Κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή», συνεπώς, είναι ένα μότο που κινείται και σε αυτή την κατεύθυνση.
Το επόμενο βήμα σε αυτό το αφήγημα, δηλαδή το προφανές ερώτημα «κυβέρνηση με ποιους;», τέθηκε επίμονα στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο ο ίδιος απέφυγε έστω και να σκιαγραφήσει κάποια «χαραμάδα» προθέσεων. Καθίσταται λοιπόν σαφές πλέον ότι προσανατολίζεται σε αυτή την τακτική, στον προεκλογικό μαραθώνιο του χειμώνα. Βέβαια, όσο πλησιάζει η ώρα της κάλπης, είναι δεδομένο ότι το ερώτημα θα τίθεται όλο και πιο επιτακτικά, όχι μόνο εκτός αλλά και εντός των τειχών. Aλλωστε, οι ενδείξεις σε εσωκομματικό επίπεδο μαρτυρούν ότι η υπόθεση των υποκλοπών δεν αποκλιμάκωσε τις πιέσεις της εσωτερικής πτέρυγας, που ζητεί απαντήσεις μόλις προκηρυχθούν επισήμως οι εκλογές.
Επιπλέον, στα ίδια εδάφη καταγράφονται και κάποιοι προβληματισμοί για το αφήγημα του «τρίτου προσώπου στην πρωθυπουργία», το οποίο εξυπηρετεί μεν την απαραίτητη κατεύθυνση της αυτονομίας, αλλά εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί τελικά να εγκλωβίσει τον Ν. Ανδρουλάκη, αποσυνδέοντάς τον, παράλληλα, από την «γκρίζα» δεξαμενή των ψηφοφόρων που προτάσσει την πολιτική σταθερότητα. Συνεπώς, οι –σταθερές έως τώρα– αντοχές του προέδρου του ΠΑΣΟΚ σε όλες τις παραπάνω εξωτερικές και ενδογενείς πιέσεις αποτελούν το πρώτο μεγάλο στοίχημα των επόμενων μηνών.
Στόχος, το πρόγραμμα του κόμματος «να πάει σε όλη την Ελλάδα» το προσεχές διάστημα, με ειδικές εκδηλώσεις για θέματα με σαφές κοινωνικό πρόσημο.
Η ατζέντα
Το δεύτερο στοίχημα για το πράσινο στρατόπεδο δεν είναι άλλο από τη διεύρυνση της πολιτικής του ατζέντας. Οι παρακολουθήσεις έστρεψαν τους προβολείς στη Χαρ. Τρικούπη και ασφαλώς δεν πρόκειται να «χαμηλώσουν» ως προτεραιότητα. Είναι άλλωστε και το όχημα που έχτισε το εκλογικό αντιδίλημμά της: «Απέναντι στο κυβερνητικό “Μητσοτάκης ή χάος”, απαντάμε με το “δημοκρατική ανατροπή ή καθεστωτισμός”», όπως λένε, εντάσσοντας και τους συριζαϊκούς «αρμούς της εξουσίας» στη δεύτερη όχθη.
Παρ’ όλα αυτά, στο ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζουν ότι το δίλημμα που θέτουν θα πρέπει να εμπλουτιστεί, ενώ όσοι παρακολουθούν στενά τη Χαρ. Τρικούπη, μπορούν να διακρίνουν ότι ο κίνδυνος ενός «μονοθεματικού κόμματος» απασχολεί τον ηγετικό πυρήνα. Ο Ν. Ανδρουλάκης στη ΔΕΘ απευθύνθηκε με αμεσότητα, ιστορικές αναφορές και συναισθηματική φόρτιση στη βάση του ΠΑΣΟΚ, καθώς το ζητούμενο της συσπείρωσης στο πολωτικό σκηνικό που διαμορφώνεται δεν είναι αμελητέο. Ωστόσο, η πολυπόθητη ανατροπή των συσχετισμών θα απαιτήσει απήχηση και εκτός της ήδη πράσινης δεξαμενής.
Το «κλειδί» προς αυτή την κατεύθυνση, όπως λένε από τη Χαρ. Τρικούπη, είναι το προγραμματικό πεδίο. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει πλέον στα χέρια του ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο, μια κοινωνική ατζέντα, όπως χαρακτηρίζεται, βασικές πτυχές της οποίας παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη. Στόχος είναι το πρόγραμμα αυτό «να πάει σε όλη την Ελλάδα» το προσεχές διάστημα, με ειδικές εκδηλώσεις για θέματα με σαφές κοινωνικό πρόσημο, που αποτυπώνουν και τα ακροατήρια στα οποία θέλει να απευθυνθεί η παράταξη: πλειστηριασμοί, κοινωνική κατοικία, θεσμοί, εργασία, ενέργεια βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας.
Ιδιαίτερη σημασία έχει, παράλληλα, στο προγραμματικό πεδίο και μια αποστροφή του Ν. Ανδρουλάκη από την ομιλία της Τετάρτης. «Δεν θα γίνουμε διαχειριστές της οργής», είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, θέλοντας να χαράξει καθαρές διαχωριστικές γραμμές από τις κυβερνητικές αιχμές που θέλουν τη Χαρ. Τρικούπη να αναπτύσσει μια ρητορική «κόμματος διαμαρτυρίας», θέτοντάς την στο ίδιο πλαίσιο με την Κουμουνδούρου. «Δεν μας αφορά να μας ψηφίσουν γιατί διαμαρτύρονται, θέλουμε να είμαστε μια θετική επιλογή», ξεκαθάριζαν από τον ηγετικό πυρήνα, στο ίδιο πνεύμα. Το «χαρτί» του προγράμματος αναδείκνυαν, άλλωστε, ως κύριο όπλο και έμπειρα πράσινα στελέχη, θέτοντας και ακόμη δύο ζητούμενα στην εξίσωση: τα ισχυρά ψηφοδέλτια, αλλά και τα αντανακλαστικά της παράταξης στο να λαμβάνει πρώτη πρωτοβουλίες στο αντιπολιτευτικό μέτωπο.
