«Πάρτυ» έχει στηθεί στην αγορά με τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Αντί να ζητάνε επιδοτήσεις όπως παλιά και να μπει “εγγυητής” το κράτος, εκατοντάδες ιδιωτικές επιχειρήσεις αλλά και οι εμπορικές τράπεζες προωθούν συνεχώς νέες προτάσεις και σχέδια για επενδύσεις βάζοντας δικά τους κεφάλαια –τα που έχει απόλυτη ανάγκη η χώρα αλλά ίσως έμεναν για πάντα στο συρτάρι…
Παρουσιάζοντας το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το καλοκαίρι του 2021, η κυβέρνηση έβαζε στόχο να κινητοποιήσει επενδύσεις 32 δισ. σε μια πενταετία, προσφέροντας δάνεια 12 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου. Ενάμισι χρόνο μετά, εν μέσω θύελλας στις αγορές και με την διεθνή ύφεση ξανά προ των πυλών, ο στόχος δεν φαντάζει ουτοπικός: το 2022 η «αυλαία» έπεσε με 291 επενδυτικά σχέδια από επιχειρήσεις που βάζουν στόχο να κάνουν επενδύσεις ύψους 10,5 δισ. ευρώ.
Πριν καν κλείσει η χρονιά μάλιστα, “έπεσαν” και οι τελικές υπογραφές για 68 από αυτά τα σχέδια, με συνολικές επενδύσεις 3,22 δισ. ευρώ. Επίδοση εκπληκτική, αν αναλογιστεί κανείς ότι:
- θα προσθέσουν άμεσα πάνω από 1,5% στο ΑΕΠ της χώρας
- έρχονται σε μια κρίσιμη και πολύ αρνητική διεθνή συγκυρία
- οδηγούν σε «άλμα» αντί για «βουτιά» μετά και από μια χρονιά-ρεκόρ για τις επενδύσεις
- είναι πολλαπλάσιες σε μέγεθος (Χ4 ενδεχομένως) από την εξαγορά της Viva Wallet από την JP Morgan, με την εξαγγελία της οποίας έκαναν πριν ένα χρόνο ακριβώς “ποδαρικό” οι Επενδύσεις για το 2022.
Αξίζει να επισημανθεί επίσης ότι, με βάση και στοιχεία που ανακοίνωσε ο επικεφαλής του Ταμείου Ανάκαμψης, αν. υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, από τις 291 επενδυτικές προτάσεις, οι 167 προέρχονται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Δηλαδή άνω από τις μισές επενδύσεις προέρχονται από μικρούς «παίκτες» που κινητοποιούν 2,25 δισ. ευρώ συνολικά –ή από 13,5 εκατομμύρια ευρώ κατά μέσον όρον ο καθένας!
Με μέσο επιτόκιο 1,20% σε τέτοιες συνθήκες ανόδου των επιτοκίων, όσοι τα αξιοποιήσουν επωφελούνται από τα πιο προνομιακά επιτόκια διεθνώς. Ιδιαίτερα επωφελούνται επίσης όσοι προβαίνουν σε συνέργιες, εξαγορές και συνεργασίες.
Ανατροπή
«Στα χαρτιά» τουλάχιστον, ο «κανόνας» είναι ότι το Δημόσιο δίνει δάνειο έως 50% της επένδυσης. Τουλάχιστον 30% δίνει η Τράπεζα και τουλάχιστον 20% δικά του κεφάλαια ο ιδιώτης επενδυτής.
- Στην πράξη φαίνεται όμως ότι το νέο σύστημα «εκπαιδεύει» τράπεζες και επενδυτές να βάζουν και πιο βαθιά το χέρι, στην δική τους τσέπη αντί του δημοσίου. Ιδού πώς:από τα πρώτα 10,53 δισ. ευρώ των επενδυτικών σχεδίων, από το Δημόσιο ζητείται να συμμετάσχει με 43% (δάνεια 4,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ), ενώ το 1/3 ή 33% τα δίνουν οι τράπεζες (κεφάλαια 3,51 δισ. ευρώ) και τα υπόλοιπα 24% ή 2,52 δισ. ευρώ τα βάζουν «από την τσέπη τους» (ίδια συμμετοχή) οι ιδιώτες επενδυτές.
- ειδικά στο πρώτο «πακέτο» των 68 επενδύσεων που εγκρίθηκαν ήδη, οι τράπεζες έσπευσαν να δώσουν… περισσότερα και από όσα δίνει το δημόσιο! Με συνολικό προϋπολογισμό 3,22 δισ. ευρώ, το Δημόσιο / Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα δώσει 1,20 δισ. ευρώ (37%) ενώ οι εμπορικές τράπεζες θα δώσουν το 40% (δάνεια 1,28 δισ. ευρώ). Τα υπόλοιπα 741 εκατ. ευρώ (23%) αποτελούν ιδία συμμετοχή των επενδυτών.
Με αυτά τα δεδομένα, το «σύστημα» συμμετοχής 50-30 μεταξύ δημοσίου και τραπεζών, εξελίσσεται προς το παρόν σε περίπου 45-35, ενώ οι ιδιώτες εισφέρουν άμεσα τουλάχιστον το 20%-25%. Σε κάθε περίπτωση, η επένδυση θα πρέπει να αποδώσει και να διασφαλίσει την επιστροφή και του υπολοίπου 75% των κεφαλαίων που αποτελούν τα δάνεια. Για όλα αυτά το δημόσιο έχει λάβει τις ίδιες εγγυήσεις και εξασφαλίσεις (υποθήκες κλπ) με αυτές που έχουν λάβει και οι τράπεζες, χωρίς να μπορούν να προηγηθούν του δημοσίου σε περίπτωση που κινηθούν για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους.
