Οι εργαζόμενοι που έχασαν τις τελευταίες δεκαετίες τις δουλειές τους εξαιτίας της αυτοματοποίησης της εργασίας υπήρξαν κατά κύριο λόγο άνθρωποι με χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο, κυρίως άνδρες που απασχολούνταν στη βιομηχανία.
Ομως, η νέα επερχόμενη αυτοματοποίηση που φέρνουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT και το Bard της Google αναμένεται να αλλάξει αυτή τη συνθήκη. Τα εργαλεία αυτά έχουν τη δυνατότητα να συνθέσουν πληροφορίες και να παράγουν πρωτότυπο υλικό σε ελάχιστο χρόνο.
Πλέον, τα επαγγέλματα που είναι περισσότερο ευάλωτα εξαιτίας της νέας τεχνολογίας είναι οι «δουλειές γραφείου», οι δουλειές που απαιτούν δηλαδή περισσότερο γνωστικές ικανότητες, δημιουργικότητα και υψηλού επιπέδου εκπαίδευση.
Μία νέα, μεγάλη έρευνα ανέλυσε το περιεχόμενο της εργασίας των Αμερικανών χρησιμοποιώντας δεδομένα του υπουργείου Εργασίας και στη συνέχεια υπολόγισε πόσες από αυτές μπορούν να γίνουν αυτόματα από τα «γλωσσικά μοντέλα» της τεχνητής νοημοσύνης. Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκάλυψαν πως από το ένα πέμπτο έως το ένα τέταρτο των επαγγελμάτων στις ΗΠΑ μπορούν εν δυνάμει να «βοηθηθούν πολύ» από τη νέα τεχνολογία.
Αναλύοντας 19.265 αρμοδιότητες που έχουν οι εργαζόμενοι σε 923 δουλειές, βρήκαν πως η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στο 80% των εργασιών. Ωστόσο, όσον αφορά τη συνάρτηση των επαγγελμάτων αυτής της κατηγορίας με το εκπαιδευτικό επίπεδο, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Μόλις το 6% των επαγγελμάτων που γίνονται από άτομα τα οποία έχουν απλό απολυτήριο λυκείου ή και χαμηλότερη εκπαίδευση μπορούν να βοηθηθούν από την ΑΙ. Αντίθετα, οι δουλειές στις οποίες απασχολούνται άνθρωποι με τετραετές πανεπιστημιακό πτυχίο επηρεάζονται από την τεχνητή νοημοσύνη σε ποσοστό 75%.
Ενα στα τέσσερα επαγγέλματα στις ΗΠΑ μπορεί να «βοηθηθεί πολύ» από τη νέα τεχνολογία.
Οι ερευνητές ζήτησαν από ένα εξελιγμένο μοντέλο του ChatGPT να αναλύσει τα δεδομένα του υπουργείου και να κρίνει ποιες δουλειές θα μπορούσε να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη. Βρήκε πως 86 επαγγέλματα είναι «εντελώς εκτεθειμένα», που σημαίνει πως οποιαδήποτε επί μέρους αρμοδιότητά τους μπορεί να αναληφθεί εξ ολοκλήρου από το γλωσσικό σύστημα. Από την άλλη, οι επιστήμονες ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως μόλις 15 επαγγέλματα ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Το επάγγελμα το οποίο τόσο οι άνθρωποι όσο και η ΑΙ συμφώνησαν πως είναι το πιο εκτεθειμένο, είναι εκείνο του μαθηματικού.
Μόλις το 4% των επαγγελμάτων δεν μπορούν να βοηθηθούν με κανέναν τρόπο από την τεχνητή νοημοσύνη. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αθλητές, οι λαντζέρηδες και οι βοηθοί ξυλουργών, τεχνητών και ελαιοχρωματιστών. Ακόμη και οι έμποροι μπορούν να χρησιμοποιήσουν εν μέρει το ΑΙ σε τομείς της δουλειάς τους όπως είναι ο προγραμματισμός, η εξυπηρέτηση πελατών και η βελτιστοποίηση των διαδρομών.
Ειδικές δεξιότητες
Παρά το γεγονός ότι η OpenAI, η εταιρεία που παράγει το ChatGPT, έχει κάθε επιχειρηματικό κίνητρο στο να προωθήσει την τεχνολογία της ως θείο δώρο για τους εργαζομένους, διάφοροι ερευνητές επιμένουν πως υπάρχουν ανθρώπινες δεξιότητες που δεν θα μπορέσουν (ίσως) ποτέ να αντικατασταθούν – όπως οι κοινωνικές δεξιότητες, το ομαδικό πνεύμα, το ενδιαφέρον και οι ειδικές ικανότητες που διαθέτουν όσοι πωλούν πράγματα.
«Δεν πρόκειται να ξεμείνουμε σύντομα από δουλειές για τους ανθρώπους», δήλωσε ο Ερικ Μπρίνιολφσον, καθηγητής στο Στάνφορντ με ειδίκευση στην τεχνητή νοημοσύνη που επικεντρώνεται στον άνθρωπο. Για την ώρα, τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα θα βοηθήσουν απλώς τους εργαζομένους να είναι πιο παραγωγικοί στις υπάρχουσες δουλειές τους, λένε οι ερευνητές, παίζοντας ένα ρόλο προϊσταμένου ή βοηθού για τους υπαλλήλους γραφείου, ακόμα και τους καινούργιους – αν και αυτό μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα για τους πραγματικούς προϊσταμένους, βοηθάει πάρα πολύ τους νέους εργαζομένους.
Το σύστημα AI, για παράδειγμα, μπορεί να γράψει νόμους αλλά δεν μπορεί να περάσει νόμους. Επιπλέον, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ψυχοθεραπευτής –οι άνθρωποι θα μπορούσαν να του λένε τις σκέψεις τους, κι εκείνο να ανταποκρίνεται με ιδέες που βασίζονται σε αποδεδειγμένες γνωματεύσεις–, όμως δεν διαθέτει ανθρώπινη ενσυναίσθηση ή τη δυνατότητα να «διαβάσει» ασαφείς καταστάσεις. Πάντως, πολλοί είναι εκείνοι που βλέπουν στα νέα συστήματα μια πρωτόγνωρη δυνατότητα αλλαγής του εργασιακού σύμπαντος και μείωσης του χάσματος ευκαιριών που δημιουργεί η διαφορετική εκπαίδευση.
«Κλείνει το κενό μεταξύ ενός νέου εργαζομένου κι ενός σούπερ σταρ», δήλωσε ο Ντέιβιντ Αουτορ, οικονομολόγος της εργασίας στο ΜΙΤ. «Ελπίζω πως θα μπορέσει να επιτρέψει σε ανθρώπους με χαμηλότερη εκπαίδευση να κάνουν περισσότερα πράγματα», πρόσθεσε. «Πως θα χαμηλώσει τον πήχυ για την είσοδο σε εργασίες με πιο προνομιακούς μισθούς».
