Μια φορά και έναν καιρό στην Ινδονησία ζούσαν τρεις μεγαλειώδεις και εντυπωσιακές τίγρεις: Η Panthera tigris sumatrae, η Panthera tigris sondaica και Panthera tigris balica, οι οποίες, όπως μαρτυρούν τα ονόματά τους κατοικούσαν σε τρία διαφορετικά νησιά του αρχιπελάγους, την Σουμάτρα, την Ιάβα και το Μπαλί. Από τις τρεις, μόνο μία υπάρχει ακόμα: Η τίγρη της Σουμάτρας, ενώ εκείνες της Ιάβας και του Μπαλί εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Ή τουλάχιστον αυτό πίστευαν οι επιστήμονες.
Πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Oryx υποστηρίζει ότι η τίγρη της Ιάβας εξακολουθεί να ζει στο νησί. Τις ελπίδες των επιστημόνων αναπτέρωσε μία τρίχα που βρέθηκε μπλεγμένη σε έναν φράκτη το 2019 και η οποία αναλύθηκε, με τα αποτελέσματά της να περιέρχονται στη μελέτη της Εθνικής Υπηρεσίας Έρευνας και Καινοτομίας (BRIN) της Ινδονησίας.
Πιο συγκεκριμένα η είδηση της πιθανής επανεμφάνισης της τίγρης κυκλοφόρησε όταν ένας κάτοικος του νησιού ανέφερε σε περιβαλλοντολόγο της BRIN ότι είδε ένα μεγάλο αιλουροειδές που έμοιαζε πολύ με την τίγρη της Ιάβας. Στο σημείο μετέβησαν οι ειδικοί συγκεντρώνοντας στοιχεία από τις πατημασιές, ένα νύχι και φυσικά το τρίχωμα που εντοπίστηκε στο φράχτη.
Έπειτα από ανάλυση που πραγματοποιήθηκε στα εργαστήρια της υπηρεσίας αποκαλύφθηκε ταύτιση του DNA κατά 97% με τίγρεις από το νησί της Σουμάτρας και γενετική απόσταση της τάξης του 0,3% με ένα δείγμα τίγρης της Ιάβας που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930 και φυλάσσεται σήμερα σε μουσείο.
«Από αυτή την ανάλυση συμπεραίνουμε ότι το δείγμα τρίχας ανήκει σε τίγρη της Ιάβας και ταυτίζεται με το δείγμα του μουσείου που συλλέχθηκε το 1930», γράφουν οι ερευνητές, τονίζοντας ωστόσο ότι θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες γενετικού χαρακτήρα αλλά και έρευνα πεδίου για να επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για την «εξαφανισμένη» τίγρη της Ιάβας.
Τον 18ο αιώνα, η τίγρη της Ιάβας κυριαρχούσε στο ομώνυμο νησί του ινδονησιακού αρχιπελάγους και ζούσε στα δάση, αλλά το κυνήγι, η ανθρώπινη παρέμβαση, η επέκταση των οικισμών και η αποψίλωση των δασών οδήγησαν σε δραστική μείωση του αριθμού των ατόμων στη φύση.
Παρά την ελπίδα για επανεμφάνιση της τίγρης, ειδικοί έχουν εκφράσει αμφιβολίες για την εγκυρότητα της μελέτης, τόσο σε επίπεδο μεθοδολογίας όσο και σε επίπεδο συμπερασμάτων.
Ο γενετιστής τίγρεων Ανουμάμπ Καν μιλώντας στην Wall Street Journal εξήγησε ότι παρότι η έκθεση έχει ενδιαφέρον, περιέχει λάθη, συμπληρώνοντας ότι έχει ήδη επικοινωνήσει με τους συντάκτες της. Την ίδια στιγμή, στο Live Science ο γενετιστής Λουο Σου-Τζιν δήλωσε ότι ανέλυσε εκ νέου την αλληλουχία του DNA της μελέτης και βρήκε λάθη και, το σημαντικότερο, ίχνη περιβαλλοντικής μόλυνσης, τόσο στη γούνα που βρέθηκε στη φύση όσο και στη γούνα του μουσείου. Αυτά μπορεί να οδήγησαν σε λανθασμένη ταυτοποίηση του είδους. Επομένως, προς το παρόν, δεν έχουμε καμία βεβαιότητα για την τύχη της τίγρης της Ιάβας – τουλάχιστον μέχρι κάποιος να καταφέρει να παρατηρήσει μία και να την ταυτοποιήσει ώστε να διαλυθούν όλες οι αμφιβολίες.