Διεύρυνση του κύκλου των κατηγορουμένων για την τραγωδία των Τεμπών αναμένεται το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, οι ευθύνες για το πολύνεκρο δυστύχημα, όπως φαίνεται από τα έως τώρα στοιχεία, δεν μπορούν να περιοριστούν στον προφυλακισμένο σταθμάρχη της Λάρισας και στα τρία ακόμη πρόσωπα, εις βάρος των οποίων ασκήθηκε την περασμένη Πέμπτη ποινική δίωξη για διατάραξη ασφάλειας των συγκοινωνιών σε βαθμό κακουργήματος και για τα πλημμελήματα των ανθρωποκτονιών και σωματικών βλαβών από αμέλεια κατά συρροή.
Ωστόσο, έρευνα θα γίνει και για τους λόγους για τους οποίους δεν υλοποιήθηκαν ποτέ οι εργασίες εκσυγχρονισμού του ελληνικού σιδηροδρόμου. Στο στόχαστρο της Αρχής για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος μπαίνουν όλα τα πρόσωπα που έχουν εμπλακεί την τελευταία 15ετία στις συμβάσεις που αφορούν τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου, που, αν δεν παρέμεναν «βαλτωμένες» επί σειρά ετών, η τραγωδία θα μπορούσε να αποφευχθεί. Με εντολή του επικεφαλής της Αρχής, αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου ε.τ. Χαράλαμπου Βουρλιώτη, θα γίνουν «φύλλο και φτερό» όλα τα περιουσιακά στοιχεία στελεχών του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, της Hellenic Train, αλλά και των εργολάβων που ανέλαβαν να εκτελέσουν τις εν λόγω συμβάσεις. Αυτό που θα διερευνηθεί είναι αν κάποια από αυτά τα στελέχη δωροδοκήθηκαν ούτως ώστε να αφήσουν τα έργα να «σέρνονται» προς όφελος των εργολάβων, ξεπλένοντας στη συνέχεια το παράνομο χρήμα που έλαβαν.
Οι κατευθύνσεις
Ηδη ο επιθεωρητής του ΟΣΕ που έβαλε βάρδια στον κομβικό σταθμό της Λάρισας έναν άπειρο σταθμάρχη, στην πρώτη του τοποθέτηση, αφού κατέστη κατηγορούμενος, «έδειξε» προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις: προς τον κλειδούχο, που «έχει ως βασική αποστολή του να επικουρεί τον σταθμάρχη, παίρνοντας εντολές από τον τελευταίο» και οφείλει «αν συμβεί η οιαδήποτε βλάβη στο αυτόματο σύστημα ή αν χρειαστεί, να αλλάξει χειροκίνητα τα κλειδιά με εντολή πάντα του σταθμάρχη», προς την αρμόδια Διεύθυνση Κυκλοφορίας, καθώς και την αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού του ΟΣΕ, που έναν μήνα πριν γνωρίζουν ποιοι εργαζόμενοι «πρόκειται να τοποθετηθούν στην οιαδήποτε βάρδια στο οιοδήποτε σημείο», αλλά και προς όσους επέδειξαν «ολιγωρία ως προς την ολοκλήρωση της εγκατάστασης του συστήματος τηλεδιοίκησης και των έργων σηματοδότησης». Ολα αυτά ο επιθεωρητής θα τα διευκρινίσει στην απολογία του, όταν κληθεί. Την ίδια στιγμή, εξηγήσεις για τους λόγους που εγκατέλειψαν νωρίτερα τη θέση τους θα δώσουν εντός των επόμενων ημερών και οι δύο σταθμάρχες της απογευματινής βάρδιας, οι οποίοι έχουν καταστεί επίσης κατηγορούμενοι. Εκτός από τα παραπάνω πρόσωπα, όμως, για τα οποία έχει συγκεντρώσει στοιχεία η εισαγγελική λειτουργός Ελένη Σούρλα, όλα δείχνουν πως έπεται συνέχεια. Για τους ανθρώπους που θα τεθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης καλούνται να αποφασίσουν οι δύο ανώτεροι δικαστικοί λειτουργοί που, μετά την ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας των εφετών Λάρισας, αναλαμβάνουν στο εξής να διενεργήσουν την έρευνα για την τραγωδία. Πρόκειται για τους Σωτήρη Μπαϊκάμη, που αναλαμβάνει ως τακτικός εφέτης ειδικός ανακριτής, και τη Σοφία Λυμπεριάδου ως αναπληρωματική του, οι οποίοι παίρνουν τη «σκυτάλη» της κύριας ανάκρισης από την τακτική ανακρίτρια που χειρίστηκε από την αρχή την υπόθεση και συνεχίζει το έργο της έως ότου καθαρογραφεί η απόφαση της Ολομέλειας. Η αναβάθμιση της έρευνας με την ανάθεσή της σε εφέτες ειδικούς ανακριτές είχε ζητηθεί από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας Σταμάτη Δασκαλόπουλο «ενόψει των τεράστιων και πολυσύνθετων ευθυνών που ανακύπτουν από τα μέχρι τώρα αποδεικτικά στοιχεία».
Οι καταθέσεις
Αποκαλυπτικές για το τι συνέβη τη μοιραία νύχτα της σύγκρουσης στα Τέμπη είναι οι καταθέσεις των τεσσάρων κατηγορουμένων που είδαν το φως της δημοσιότητας, του 59χρονου σταθμάρχη, που βρίσκεται προφυλακισμένος, των άλλων δύο σταθμαρχών που όφειλαν να βρίσκονται στον χώρο εργασίας τους έως και τις 11 το βράδυ, καθώς και του επιθεωρητή του ΟΣΕ, ο οποίος είχε βγει σε αναρρωτική άδεια ένα 24ωρο μετά το συμβάν. Τη δική του εκδοχή για τα όσα συνέβησαν έδωσε κατά την απολογία του ο σταθμάρχης της Λάρισας. Ο 59χρονος Βασίλης Σαμαράς προσπάθησε να επιρρίψει τις ευθύνες στους μηχανοδηγούς, στους άλλους σταθμάρχες, στην απειρία του και στον φόρτο εργασίας, ενώ επικαλέστηκε κενά μνήμης. «Δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω πώς έγινε το συμβάν, δεν θυμάμαι τι έγινε. Εγώ είχα δει στον πίνακα ότι, όταν γύρισα τα κλειδιά, αφού μπήκε το 2597, οι λυχνίες ήταν λευκές σταθερά. Αυτό που μπορώ να εικάσω είναι ότι το κλειδί κούμπωσε στιγμιαία και στη συνέχεια ξεκούμπωσε και γύρισε στην παρακαμπτήριο, δίχως όμως να αλλάξουν οι λυχνίες στον πίνακα», φέρεται να είπε.
Επίσης, αποκάλυψε τη διόρθωση της ώρας αποχώρησης των δύο άλλων σταθμαρχών με blanco. Επεσήμανε ότι θυμάται πως ο Κ.Π. έφυγε γύρω στις 10:20 και ο Π.Χ. γύρω στις 10:10, αλλά μετά το δυστύχημα είδε ότι η ώρα είχε διορθωθεί. «Δεν θυμάμαι ποια ήταν η ώρα που υπέγραψα ότι παρέλαβα. Το συγκεκριμένο βιβλίο βρίσκεται πάντα ανοιχτό στο γραφείο του σταθμάρχη, τοποθετημένο σε ένα ράφι, και διαπίστωσα μετά το συμβάν ότι ήταν διορθωμένη η ώρα».
Από την πλευρά του, ο 63χρονος επιθεωρητής του σταθμάρχη της Λάρισας, Δ.Ν., επέρριψε ευθύνες τόσο στους σταθμάρχες της απογευματινής βάρδιας όσο και στον νεκρό μηχανοδηγό της επιβατικής αμαξοστοιχίας. Η ώρα αποχώρησης των προηγούμενων σταθμαρχών και κυρίως του αρχαιότερου Κ.Π. -καθώς ο Π.Χ. ήταν ενισχυτικός- ήταν κομβική, σύμφωνα με τον επιθεωρητή, που είπε ότι, αν είχε μείνει στη θέση του, ίσως το δυστύχημα να είχε αποφευχθεί. Σε ό,τι αφορά τον μηχανοδηγό, φέρεται να ισχυρίστηκε ότι «σίγουρα αντιλήφθηκε ότι ήρθε στη γραμμή καθόδου και θα έπρεπε να αναρωτηθεί γιατί δεν πήρε το υπόδειγμα 1001».
Μετά το δυστύχημα, κατά τα λεγόμενα του επιθεωρητή, ο σταθμάρχης τού είπε «με εμφανή σύγχυση και πανικόβλητος»: «Δεν μπορώ να προσδιορίσω από ποια γραμμή έχω διώξει την επιβατική αμαξοστοιχία». Από τις απαντήσεις που έλαβε για τις αμαξοστοιχίες, ο προϊστάμενος αντιλήφθηκε ότι «κάτι κακό συνέβη» και αναχώρησε από τον Βόλο με το αυτοκίνητό του για τη Λάρισα. Ο έμπειρος σταθμάρχης, ο οποίος -βάσει της απολογίας του κατηγορούμενου συναδέλφου του- έφυγε στις 22:20, σύμφωνα με πληροφορίες που βγήκαν στο φως, φέρεται να υποστήριξε: «Στη βάρδιά μου διαχειρίστηκα 35 τρένα και έφυγα αφήνοντας τον συνάδελφό μου να διαχειριστεί τον προαστιακό, που την ώρα που έφευγα έμπαινε στον σταθμό, και την αμαξοστοιχία 62, που έφτανε στις 23:05, οπότε και θα είχα σχολάσει».
«Αυτόν θα φυλάω;»
Παράλληλα έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι καταθέσεις μαρτύρων που έχουν διαρρεύσει από τη δικογραφία. O κεντρικός σταθμάρχης Λάρισας, που τη μοιραία νύχτα είχε υπό την επίβλεψή του τον σταθμό Παλαιοφαρσάλου, στην κατάθεσή του αναφέρει ότι ο αρχαιότερος από τους διωκόμενους σταθμάρχες είχε φύγει όταν του τηλεφώνησε, πριν από το δυστύχημα. Μάλιστα απάντησε κυνικά όταν τον ρώτησε γιατί άφησε μόνο του τον άπειρο συνάδελφό τους.
«Ο Β.Σ. είναι άπειρος και υπάρχει μια δυσκολία στη συνεργασία όταν υπάρχουν ανωμαλίες στην κυκλοφορία. Αφού μίλησα με τον Β.Σ., μετά από λίγο κάλεσα τον Π. στο κινητό του περί ώρα 22:45, τον ρώτησα πού βρίσκεται και μου απάντησε ότι είχε φύγει. Τον ρώτησα γιατί έφυγε και μου απάντησε “Πόσο να καθίσω; Αυτόν θα φυλάω;”», είπε, σύμφωνα με πληροφορίες, τονίζοντας σχετικά με τις βάρδιες πως «συνήθως, όταν υπάρχει φόρτος εργασίας, δεν φεύγει κανείς».
Τα κρίσιμα λεπτά
Η απόλυτη σύγχυση επικράτησε μεταξύ του σταθμάρχη και των ρυθμιστών του ΟΣΕ, ενώ ο μηχανοδηγός της επιβατικής αμαξοστοιχίας φαίνεται να είχε καταλάβει το μοιραίο λάθος
Νέες αποκαλύψεις σχετικά με την κατάσταση «σύγχυσης» στην οποία βρισκόταν το βράδυ της σύγκρουσης των αμαξοστοιχιών στα Τέμπη ο προφυλακισμένος σταθμάρχης της Λάρισας έρχονται στη δημοσιότητα, καθώς συνεχίζεται η έρευνα και ανοίγει ο κύκλος των κατηγορουμένων.
Aπό τις καταθέσεις μαρτύρων φαίνεται ότι ο μηχανοδηγός του επιβατικού τρένου είχε συνειδητοποιήσει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και προσπαθούσε να επικοινωνήσει με τον σταθμάρχη της Λάρισας, προκειμένου να μάθει εάν κινείται στο σωστό ρεύμα. Μάρτυρας φέρεται να έχει καταθέσει πως ο μηχανοδηγός ρωτούσε διαρκώς τον μοιραίο σταθμάρχη αν πήγαινε σωστά, χωρίς απάντηση. Ο μηχανοδηγός ρώτησε «Λάρισα ακούει;», με τον σταθμάρχη να μην απαντά.
Επέμεινε και δεύτερη φορά, χωρίς να λάβει απάντηση. Την τρίτη φορά, στην ερώτηση «Λάρισα ακούει; Πάω καλά;», ο σταθμάρχης απάντησε και μάλιστα ήταν εκνευρισμένος: «Αφού σου είπα. Νέους Πόρους», χωρίς να διευκρινίσει αν θα κινηθεί η αμαξοστοιχία από την κάθοδο ή την άνοδο.
Την ίδια στιγμή, σοκ προκαλούν οι πληροφορίες που έρχονται στο φως ότι μία ακόμη -ίσως μεγαλύτερη- τραγωδία αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή, με παρέμβαση αυτή τη φορά της σταθμάρχη Νέων Πόρων. Σύμφωνα πάντα με τα όσα έχουν διαρρεύσει, η σταθμάρχης των Νέων Πόρων έστειλε πρώτα στην κάθοδο το μοιραίο εμπορευματικό τρένο, παρά το γεγονός ότι πλησίαζε στον σταθμό των Νέων Πόρων ο προαστιακός, ο οποίος είχε προτεραιότητα. Στον προαστιακό επέβαιναν 62 άτομα. Αν η σταθμάρχης αποφάσιζε να περιμένει τον προαστιακό και να του δώσει, όπως συνηθίζεται, προτεραιότητα έναντι του εμπορικού, η σύγκρουση θα είχε γίνει ανάμεσα στα δύο επιβατικά τρένα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η απόφασή της αυτή ίσως απέτρεψε τα χειρότερα. Κρίσιμης σημασίας για τα όσα συνέβησαν το βράδυ της φονικής σύγκρουσης των δύο τρένων είναι τα ηχητικά ντοκουμέντα από το καταγραφικό της επιβατικής αμαξοστοιχίας που έχουν στη διάθεσή τους οι Αρχές με πρωταγωνιστές τον προφυλακισμένο σταθμάρχη και τον ρυθμιστή κυκλοφορίας στην Αθήνα.
Περίπου 20 λεπτά μετά τη μοιραία σύγκρουση (στις 23:41), ο σταθμάρχης Λάρισας επικοινωνεί με τον ρυθμιστή κυκλοφορίας, ο οποίος ρωτά επίμονα τον σταθμάρχη από πού έδιωξε την αμαξοστοιχία 62.
– Βασίλη; – Ελα. – Το 62 από πού το έδιωξες;
– Εεε; – Από πού το έδιωξες το 62;
– Στη γραμμή ανόδου κανονικά.
– Γιατί αυτοί λένε ότι έχει γίνει εμπορικό με τέτοιο, έχει γίνει σύγκρουση.
– Αμάν! – Πότε έγινε αυτό;
– Καλώς, δεν ξέρω. Ο,τι και να σας πω…
– Ανοδο δεν το έστειλες;
– Ναι. – Και η άλλη κάθοδο. Εγινε.
Σε άλλο σημείο των συνομιλιών, μετά τη σύγκρουση (στις 23:47), φαίνεται να ρωτά ο ρυθμιστής κυκλοφορίας τι έχει γίνει.
– Στον Ευαγγελισμό είναι λένε… Τι έχει γίνει;
– Πρέπει να έγινε τράκα.
– Τι τράκα; Με ποιον;
– Δεν ξέρω. Παντελή;
– Ναι. – Από εδώ έφυγε στη γραμμή ανόδου. Τι έγινε, πώς και με τι κλειδιά σήμερα, δεν ξέρω τι γίνεται…
– Εσύ από την ανόδου δεν το έδιωξες;
– Από άνοδο… Από άνοδο την έδιωξα από εδώ πέρα. Τώρα πώς γύρισαν τα κλειδιά αυτά και μπήκε στην κάθοδο;
– Εχει γίνει τράμπα με το εμπορικό;
– Ναι. – Σίγουρο είναι αυτό;
– Ναι. – Εγινε.
Τέλος, στις 00:06 ακολουθεί επικοινωνία με τη σταθμάρχη των Νέων Πόρων:
-Βασίλη τι έχει συμβεί;
– Εγινε τράκα.
– Ναι πώς έγινε τράκα;
– Δεν ξέρω. Ο,τι και να σου πω, Ελένη, θα σου πω ψέματα. Τώρα πώς έγινε και μπήκε στην κάθοδο αυτό το τρένο… Δεν ξέρω. Κλείσε.
– Εντάξει.