Οι επιστήμονες εδώ και αιώνες προσπαθούν να κατανοήσουν τι συμβαίνει στον εγκέφαλο τη στιγμή του θανάτου.
Πρόσφατα, νευροεπιστήμονες κατέγραψαν για πρώτη φορά την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός ανθρώπου, λίγο πριν και μετά την καρδιακή του ανακοπή, παρέχοντας σημαντικά στοιχεία για το τι μπορεί να βιώνει κάποιος στις τελευταίες του στιγμές.
Τι συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο λίγα λεπτά λεπτά πριν πεθάνουμε
Η έρευνα διεξήχθη όταν ένας 87χρονος ασθενής, που νοσηλευόταν για επιληψία, υπέστη καρδιακή ανακοπή ενώ οι γιατροί παρακολουθούσαν τη νευρολογική του δραστηριότητα μέσω ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (ΗΕΓ).
Οι επιστήμονες κατέγραψαν τα εγκεφαλικά κύματα του ασθενούς για 900 δευτερόλεπτα, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα 30 δευτερόλεπτα πριν και μετά τη διακοπή της καρδιακής λειτουργίας.
Τα δεδομένα έδειξαν ότι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ανάκληση μνήμης παρέμεναν ενεργές. Αυτό υποδηλώνει ότι, λίγο πριν από τον θάνατο, ο εγκέφαλος μπορεί να «παίζει» μια ανασκόπηση της ζωής, όπως έχουν περιγράψει άτομα που επέζησαν από εμπειρίες κοντά στον θάνατο. Οι επιστήμονες παρατήρησαν αύξηση των εγκεφαλικών κυμάτων γάμμα, τα οποία σχετίζονται με τις αναμνήσεις, καθώς και άλλων κυμάτων που εμπλέκονται σε διαδικασίες συνείδησης.
«Έτσι, ίσως μας αφήνουν να έχουμε μια επανάληψη της ζωής στα τελευταία δευτερόλεπτα όταν πεθαίνουμε. Από την πνευματική πλευρά, νομίζω ότι είναι κάπως ηρεμιστικό. Το αντιμετωπίζω αυτό κατά καιρούς όταν έχεις ασθενείς που πεθαίνουν και μιλάς με τις οικογένειές τους- πρέπει να είσαι ο κομιστής των κακών ειδήσεων. Αυτή τη στιγμή, δεν γνωρίζουμε τίποτα για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο του αγαπημένου τους προσώπου όταν πεθαίνει. Νομίζω ότι αν ξέρουμε ότι κάτι συμβαίνει στον εγκέφαλό τους, ότι θυμούνται ωραίες στιγμές, μπορούμε να το πούμε σε αυτές τις οικογένειες και να δημιουργήσουμε ένα αίσθημα ζεστασιάς ότι εκείνη τη στιγμή που πέφτουν, αυτό μπορεί να βοηθήσει λίγο να τους πιάσουμε. Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πώς και γιατί ακριβώς συμβαίνει το φαινόμενο της ανασκόπησης της ζωής, αλλά έχουν κάποιες θεωρίες» τονίζει ο Δρ Ajmal Zemmar του Πανεπιστημίου του Louisville στο Κεντάκι.
Η ερευνητική ομάδα υπέθεσε ότι ο εγκέφαλος ίσως να είναι προγραμματισμένος να διευκολύνει τη μετάβαση στον θάνατο, αντί να σταματά απότομα τη λειτουργία του. Παρόλο που δεν γνωρίζουν τον ακριβή μηχανισμό πίσω από αυτό το φαινόμενο, θεωρούν ότι μπορεί να οφείλεται είτε στην έλλειψη οξυγόνου, που προκαλεί αυξημένη εγκεφαλική δραστηριότητα, είτε στη λειτουργία της αμυγδαλής, η οποία αποθηκεύει έντονες συναισθηματικές αναμνήσεις και ενεργοποιείται σε καταστάσεις άγχους ή κινδύνου.
Τα ευρήματα αυτά θέτουν νέα ερωτήματα σχετικά με τον ακριβή χρόνο που θεωρείται ότι επέρχεται ο θάνατος και το πώς αυτό επηρεάζει ιατρικές πρακτικές, όπως η δωρεά οργάνων. Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πρόκειται για μία μόνο περίπτωση και απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.
