Με τις τραπεζικές εξελίξεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού να είναι καταιγιστικές, οι επενδυτές στρέφουν την προσοχή τους στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία ετοιμάζεται να προχωρήσει σε ακόμη μία αύξηση επιτοκίων στη συνεδρίαση της Πέμπτης.
Οι ειδικοί, ωστόσο, ανησυχούν ότι η νέα παρέμβαση στο κόστος δανεισμού δύναται να πυροδοτήσει περαιτέρω προβλήματα στην ευρωπαϊκή οικονομία, δεδομένης της προοπτικής μεγέθυνσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
Και το αρνητικό παράδειγμα της Silicon Valley Bank, η οποία κατέρρευσε εξαιτίας των υψηλών επιτοκίων της αμερικανικής Federal Reserve, αποτελεί ένα πρώτο δείγμα γραφής του τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.
Η απόφαση της ΕΚΤ
Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, σε πρόσφατές δηλώσεις της, είχε αφήσει «ορθάνοιχτο» το ενδεχόμενο αναθεώρησης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της 16ης Μαρτίου.
Σήμερα, το βασικό επιτόκιο βρίσκεται στο 3%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,5% και το επιτόκιο οριακές χρηματοδότησης στο 3,25%. Εφόσον, πράγματι υπάρξει νέα παρέμβαση, τότε το βασικό επιτόκιο θα φθάσει στο 3,5% και το επιτόκιο καταθέσεων στο 3%.
Μέσω της αύξησης των επιτοκίων, η κεντρική τράπεζα προσπαθεί να ελέγξει τον επίμονο πληθωρισμό, ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται σε επίπεδα πολλαπλάσια του στόχου. Όμως, αυτή η «σφιχτή» πολιτική έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία, με το κόστος δανεισμού να αυξάνεται και τον ρυθμό ανάπτυξης να επιβραδύνεται.
Καθησυχαστικοί οι Ευρωπαίοι
Η κατάρρευση της αμερικανικής SVB έρχεται να αποτελέσει το πρώτο σοβαρό «σύμπτωμα» αυτής της πολιτικής, η οποία ακολουθείται κι από τη Federal Reserve, δηλαδή την ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ.
Μέχρι στιγμή, πάντως, οι Ευρωπαίοι δεν εμφανίζονται ανήσυχοι. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λε Μέρ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κατάσταση στις ΗΠΑ είναι «μοναδική», λόγω του υψηλού δεσμού των αμερικανικών τραπεζών με τον τεχνολογικό τομέα -κάτι που δεν ισχύει στην Ευρώπη. Ο δε, πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, διαβεβαίωσε ότι η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι μικρή.
Οι αγορές, ωστόσο, πιστεύουν ότι οι κίνδυνοι θα αναγκάσουν την ΕΚΤ μεσοπρόθεσμα να περιορίσει το εύρος των επιτοκιακών αυξήσεων, σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τα… νότα της.
Έτσι, οι traders εκτιμούν ότι το τελικό ύψος του επιτοκίου καταθέσεων δεν θα ξεπεράσει το 3,75%, περιμένοντας τρεις αυξήσεις των 25 μονάδων βάσης από τον Μάιο έως τον Ιούλιο. Κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά τον τελευταίο ένα μήνα.
Παράλληλα, εμφανίζονται λιγότερο βέβαιοι για την -σχεδόν σίγουρη μέχρι πρότινος- αύξηση των 50 μονάδων βάσης την προσεχή Πέμπτη. Παρά τα αρνητικά στοιχεία του πληθωρισμού (ιδίως του «δομικού» για τον Φεβρουάριο).
Φυσικά, στο εσωτερικό της ΕΚΤ εξακολουθούν να υπάρχουν δύο διαφορετικά μέτωπα. Τα «γεράκια», τα οποία επιθυμούν υψηλότερα επιτόκια, και τα «περιστέρια», τα οποία φοβούνται τις επιπτώσεις της σφιχτής νομισματικής πολιτικής και επιδιώκουν μια ομαλότερη προσαρμογή.
Τι θα κάνει η FED
Στην όλη συζήτηση έρχεται να προστεθεί και το χθεσινό report της Goldman Sachs, η οποία εκτιμά ότι η Federal Reserve δεν θα προχωρήσει σε νέα αύξηση των επιτοκίων, επικαλούμενη τις τελευταίες τραπεζικές εξελίξεις.
«Υπό το πρίσμα των πιέσεων στο τραπεζικό σύστημα, δεν αναμένουμε πλέον από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίασή της στις 22 Μαρτίου» αναφέρει ο οικονομολόγος Γιάν Χάτζιους.
Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι προ ημερών ο επικεφαλής της τράπεζας, Τζερόμ Πάουελ, είχε στείλει σήμα για επιτάχυνση του ρυθμού σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής.
Μπορεί να μην είναι τα δεδομένα για τον πληθωρισμό, ούτε για την απασχόληση, αλλά οι πτωχεύσεις τραπεζών το στοιχείο που θα βαρύνει περισσότερο στην πολιτική της Fed.
Η Fed δεν μπορεί να αυξήσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκιά της παρά μόνο «αν οι χρηματαγορές και το τραπεζικό σύστημα παρουσιάσουν ενδείξεις σταθεροποίησης», σύμφωνα με τους αναλυτές της Wells Fargo.
Κάποιοι ωστόσο εφιστούν την προσοχή: «αυτοί που νομίζουν πως η Fed θα βάλει τέλος στον κύκλο της περιοριστικής πολιτικής της νωρίτερα λόγω των τρεχουσών αναταράξεων στον τραπεζικό τομέα μπορεί να απατώνται», επισήμανε ο Γκρέγκορι Ντάκο, οικονομολόγος της EY Parthenon, σε σημείωμά του.
Καθώς μολονότι «οι πρόσφατες εξελίξεις πιθανόν θα ευνοούσαν αύξηση των επιτοκίων» κατά 25 μονάδες βάσης, «ας μη βιαστούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα αύξησης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης», πρόσθεσε.
Το ένα τρίτο και πλέον των παραγόντων της αγοράς αναμένει παύση την επόμενη εβδομάδα, για πρώτη φορά από το 2022, κατά την εκτίμηση της CME Group. Τα άλλα δύο τρίτα πάντως αναμένουν αύξηση 25 μονάδων βάσης..
Υπενθυμίζεται ότι η Fed διατηρεί το εύρος των επιτοκίων στο 4,5% – 4,75%. Μέχρι πρότινος, οι αναλυτές θεωρούσαν ότι το τελικό ύψος θα μπορούσε να φθάσει έως το 5,4%. Κάτι, το οποίο σήμερα είναι αρκετά αμφίβολο.
